NIEUWE
2)ag6laó voor <3tooró- on SCuió-tJColland.
Op God en onze Mausers
No. 4527.
Woensdag 4 Juli 1900.
25ste Jaargang.
Het Noodlot.
BUITENLAND,
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland 2,80
Afzonderlijke nummers. «0.03
Dit blad verschijnt
degelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem:
AGITE MA NON AGITATE
PRIJS OER ADVERTENTIE*.
Van 16 regels 50 Cenl
Elke regel meer71/*
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte!
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Redacteur-Uitgever, W. KAPPERS.
Onder dezen titel stelt de Meierijsche
Courant de volgende vragen
Zal binnen korten tjjd wellicht in Zuid-
Afrika het onrecht zegevieren over het recht?
Zal van de landkaart de naam der Boeren
republieken verdwjjnen
Het blad laat hierop volgen
«Eén heerlijke les, één wonderschoon
voorbeeld heeft dan toch dit Christenvolk
aan heel de wereld gegeven het Godsver
trouwen en wat men daaraan dankt.
Van het begin af dat de berichten over
den toestand tot ons kwamen, zoo in oor
log, zoo in vrede, heeft de naam des Al-
lerboogsten medegeklonken iu alleswat
wij hoorden.
Als de oorlog is uitgebroken, niet uit
willekeur van Transvaal en Vrjjstaat, maar
puur uit hebzucht van den Engelschman,
dan begint men God tot getuige te roepen,
dat aan het bloed, wat vergoten zal wor
den, de Boer geen schuld heeft.
Als er overwonnen wordt door het Boe
renleger, dan is het geen ijdel gezwets op
eigen kracht, op eigen wjjBheid, op eigen
doorzichtmaar Hem wordt de eer gege
venZijn arm heeft den vjjand, verslagen.
Als er een nederlaag wordt geleden, dan
buigt men deemoedig het hoofd, bekennen
de in nederigheid des harten, dat men zich
ook in tegenspoed aan 's Heeren wil heeft
te onderwerpen.
En lezende van hun ljjden en van hun
strjjden, maar van hun godsdienstzin tevens,
komt zoo licht de herinnering op aan
dat andere energieke godsdienstige volk,
dat volk uit de oudheid, het volk der Jo
den eveneens geleid door wjjzeuitste
kende leidslieden, die in vreugde en leed
de kinderen Israëls altijd wezen naar om
hoog, naar den hemel.
Dat is de ware godsdienst, die in het
lyden niet weifelen gaat 1
Dat is het ware Gods vertrouwendat
in tegenspoed niet faalt
feuilleton.
11
Vervolg.)
Na kent men het geheim, hoe de moorde
naar in de slaapkamer doorgedrongen ia.
Men doorzoekt de kamer, miaschien heeft
de moordenaar iet» achtergelaten of verloreD.
Onder het bed vindt men een witten zeem-
leeren handschoen, zooal» de militairen dragen.
Dit i» een gewichtige vondst, want de moor
denaar heeft waarschijnlijk den handschoen ver
loren. Deze drasgt geen merk, evenmin een w
of een letter.
De artsen zjjn inmiddels met de lijkschouwing
gereed.
Nu vraagt de rechter van instructie.
De dood moet reeds te middernacht, mis
schien nog iets vroeger zjjn ingetreden, verklaart
de justitie-dokter.
Zjjn collega is het volkomen eens.
De moord had du» plaats, terwjjl alles
in huis sliep, merkt de inspecteur van politie
aan. Ik geloof niet, dat wraak de aanleiding
tot de daad is, want de overledene had geen
vjjanden. Het is dus een moord wegens diefstal.
De geheimraad placht, alvorens hjj zich
ter ruste begaf, de sleutels van de brandkast
onder zjjn hoofdkussen te leggen, zegt daarop
dokter Jensen. Hjj heeft mjj dat eena gezegd en
ik vond hen big de ljjksohouwing dan ook op
dezelfde plaats. Hier zijn zjj.
Een correspondentie die 14 Mei uit Jo
hannesburg werd verzonden, toen dus de
toestand reeds hoogst ernstig was, loochent
het niet.
Daarin wordt gezegd
«Het uur van zware beproeving heeft thans
geslagen
Brengt hen dat tot wanhoop
Neenwant onmiddellijk daarop klinkt
het
«Maar er is geen reden om het vertrou
wen op God en dus op ons zelf te verliezen.»
Merken wjj dit op het echte vertrou
wen op God stelt niet alleen als noodzake
lijke voorwaarde, dat men niet te veel op
zich zelf vertrouwtmaar ook dezedat
men het niet te weinig doe.
Want dit laatste zou brengen tot ver
metel vertrouwen.
Welnu, ook het vertrouwen op zich zelf
werpen de Boeren niet weg.
Dit navolgende lezen we in een drie da
gen later uit dezelfde plaats verzonden brief:
«Zoover dus zjjn wjj nu reeds en als
Europa nu, nu de nood het hoogst gere
zen is, Engeland nog geen donderend «tot
hiartoe en niet verder» toeroept, dan
zal wellicht het oogenblik niet meer verre,
ja zeer aanspande zijn, dat de doodsklok
over de begraven onafhankelijkheid der bei
de souvereine Boerenstaten geluid wodt 1
En dan O, God, ik moet er niet aan
denken Als wellicht over een dag of
drie vier de Engelscben Johannesburg be
reiken. Wat dan?!»
Ook hier weer geen verbloemen van bet
gevaar«De toestand is op het oogenblik
zeer ernstig en kritiek, maar daarom nog
niet hopeloos. Als de Bargers willen en vast-
trappen aan de grensdan is alles nog
niet verloren. Redding is wellicht niet meer
verre.
Gewapend verzet en volhouden, volhou
den tot het uiterste, tot het laatst, tot den
dood toewant liever alles, alles,
dan slavernjj onder de tyrannieke heerschap-
pjj der «beschaafde natie,» die het Afri-
De rechter van instructie nam de alentels en
opende de brandkast.
Alle vakken zjjn ledig, alloen ligt er nog een
stjjfgevuld zakje met zilvermunt.
Dokter Jensen is ontsteld.
Alles weg, alles 1 roept hij uit. Meer dan
een millioen. Ik weet dat mjjn oude vriend een
groot deel van zjjn vermogen in staatspapieren
belegd had, die hjj in de kast bewaards. Hjj
deelde het mjj zelf mee, en sprak van een mil
lioen en eenige honderdduizenden.
Een kreet van verbazing ontsnapt den rechter
van instructie.
Hjj wendt zich tot Thérèse, die naast Anna
op de sopha zit en aan alles wat er voorvalt
niet de minste aandacht schjjnt to schenken.
Freule, is het waar dat uw grootpapa meer
dan een millioen aan papieren van waarde in
deze kast geborgen bad
Ja, antwoordde zjj droomerig, gisteren waren
die papieren er nog, grootpapa knipte coupon».
Hjj maakte er een pakje van en legde het naast
de papieren in de kast. Ik hielp hem daartjj.
Er waren ook veel rollen goudstukken. Groot
papa zeide mjj, dat ik eenmaal alles zou be
zitten, er waz omstreeks anderhalf millioen. Ach,
al ware het geld ook verdwenen, als hjj nog
maar leefde.
Zjj zucht luide en tranen verstikken haar
atem.
Het geld is gestolen, verklaart de rechter
van instructie. Weet gjj ook freule, of uw groot
papa de nummers van de staatspapieren had ge
noteerd P
Js, hjj was daarin uiterst ordeljjk en nauw;
kaner volk wil vernietigen uitroeien
De heer Fritz van Straten zegt
het zoo krachtig maar waar, in zjja mee
slepend artikel in de laatste uitgave van
zjjn Correspondenz
«Zooals wij uit Engelsche bron verne
men, begint men onze erfenis al te ver
doelen.
Maar we zjjn nog niet dood.
Dan, al kunnen wjj er ook niet meer op
rekenen dat een of andere aardsche macht
den roover te keer gaatwjj vertrou
wen toch op God en onze Mausers!»
Dan gaat de correspondentie door
«En wjj, Hollanders in de Zuid-Afrikaan-
sche Republiek, wjj' zullen ook volhouden,
wat er ook gebeuren moge, al leidt onze
weg hier zelden op rozen of al zjjn er on
getwijfeld toestandendie wjj «anders»
zouden wenschen.
Wjj zullen voortgaan met onze beste
krachten te wijden aan een zaakdie ons
rechtvaardig toeschijnt, haar te dienen tot
het einde, en, moet het zjjn, goed en bloed
op te offeren voor het recht.
Een kleine natie kan groot zjjn in groot-
sche daden, zooals onze geëerbiedigde en
hoogvereerde Koningin-Moeder zeide.
Met dit Kon. woord diep in het hart
gegrift zullen wjj, Nederlanders en oud-Ne-
lauders, afstammelingen der krachtige oude
Batavieren, met de Burgers der Republiek
volhouden tot het laatste het einde. God
zjj met ons
Al leerden alle andere Staten die als toe
schouwers (helaas slechts toeschouwers 1)
rondom het oorlogstooneel staan niets meer
dan de wijze les van het christeljjk ver
trouwen, van het christelijk geloof, dan leer
den zjj reeds veel, zeer veel.
Engeland.
Dat Engeland zich gehaat maakt over
de geheele wereld zal wel niemand ver
wonderen die da Britsche bladen leest. Wat
Britscb-Indische bladen te lezen geven over-
keurig, antwoordt zij. Het boek, waarin hjj ge
regeld aanteekening van den staat van zjjn for
tuin hield, moet in het groote middenvak lig
gen.
Hat boek ligt er niet meer, de moordenaar
heeft het meegenomen en misschien reeds ver
nietigd.
Dit vermoeden spreekt de rechter van instructie
uit.
Ik zal eerst de gezamenlijke personen, die
hier iu huis wonen of verkeeren in verhoor
nemen, voegt hjj erbjj.
De rechter van instructie en de assessor ne
men plaats aan de tafel, laatstgenoemde heeft
schrijfgereedschap meegebracht.
De inspecteur van 'politie zet zich aan een
venster, in de schaduw der gordijnen. Van hier
uit kan hjj de verhoorde personen nauwkeurig
gadeslaan, zonder zelf opgemerkt te worden.
De luitenant staat achter een stoel, hjj ziet
er nog altijd doodsbleek uit, maar toch is hjj
veel kalmer, Hjj schijnt alle gevaren, die hem
onzichtbaar bedreigen, te willen tiotBeeren.
Het eerst wordt Thérèse ondervraagd.
Wat zjj heeft mede te deelen, weten wjj al.
Vervolgens neemt de rechter van instructie
den luitenant in verhoor.
Gjj zjjt heden vroeg hier gekomen. Hoe
laat P
Om 8 uur; ik wilde mjjn oom, den ge
heimraad spreken. Abel zeide mjj dat hjj nog
sliep, maar dat de freule in den tuin was. Ik
ging daarheen en had met mjjn nicht een ge
sprek, dat louter persoonlijke aangelegenheden
betrof. Zjj verwjjderde zich even maar kwam ech-
treft alles wat de Londensche jingo-bladen
tot heden hebben durven zeggen. De kleur
van schaamte moet een eerljjk Engelsch
man op het gelaat komen.
Men weet, zegt de Indictn Plantere Ga
zette, dat men de Boeren in Zuid-Afrika
moet dooden, meer nog, men moet ze uit
roeien als ratten die de pest verspreiden.
Hoe meer bloed, hoe beter. Het verzet der
Boeren geeft het Engelsche rjjk de zoo
zeer gewenschte aanleiding om het Boe
renvolk te verdelgen, zjjn land te verwoes
ten en zjjn naam te schrappen van de Ijjat
der Zuid-Afrikaansche volken.»
En de Straits Times is nog christeljjker
«Nu de Boeren zich in hunne.sehansen
op de heuvels verschuilen, zouden eenige
duizenden van onze Indische Ghoorka's van
groot nut kannen zjjn. Als de Boeren ken
nis hebben gemaakt met het pleizierig ge
voel dat het mes der Ghoorka's bezorgt,
zal dat misschien wat licht brengen in hun
binnenste en hun doen beseffen over welke
middelen het Engelsche rjjk beschikt
Als zjj in de bergen "vluchtenjaag hun
dan de Ghoorka's op de hielen
«Als wjj eens de Boeren onder de knie
hebben, zal de Engelsche pletrol door de
Transvaal en den Vrjjstaat gaan over
het Boerenuitschotdat er nog is, en hg
zal het tot moes maken. Het land zal rood
zjjn van bloed, opdat het gras er weliger
zal opschieten,» enz.
frankrijk.
Het comité pour Vindépendance des Boers
te Parjjs heeft gisteren een voorloopig be
stuur gekozen.
De senator P a u 1 i a t is voorzitter
onder-voorzitters zjjn: K r a n t z, afgevaar
digde, oud-minister R a m b a u d, lid van
de Académie franfaise EugèneGué-
rin, senator en oud-ministerErnest
C a r o n, lid van den gemeenteraad van
Parjjssecretaris-generaal is F1 e u r y-
R a v a r i n, afgevaardigde.
Het comité zal zooveel mogelgk propa
ganda maken en zich in betrekking stellen
met die in andere landen. Vrgdag a.s.
wordt het Transvaalsche Driemanschap jte
Havre verwacht, het bestuur zal de hee
ren opwachten, vergezellen enz. Verder
hoopt het van de Interparlementaire Con
ferentie, die 31 dezer te Parjjs bjjeen komt,
gedaan te krjjgen, dat zjj de kwestie van
ter niet terug. Ik wachtte een kwartier, toen werd
ik ongeduldig en ging in huis. Daar vernam ik
van de verschrikte bedienden,die radeloos rond
liepen, dat de geheimraad dood was.
Ik ging naar zjjn slaapkamer. De deur was
ingeslagen, anders had men niet binnen kun
nen komen. Inderdaad, de geheimraad was dood.
Ik vermoedde, dat hjj aan een beroerte was ge
storven, aan moord dacht ik niet. Dokter Jen
sen deed mij hevig verschrikken met de ver
klaring, dat hier een sluipmoord was gepleegd.
Hjj spreekt vloeiend, kalm,ofschoon met eenigs-
zins eentonige stem, alsof hjj een van buiten
geleerd lesje opzegt.
Anna wendt geen oog van hem af, evenmin
als dokter Jensen. Beiden hebben een verden
king.
Anna staat op en nadert de tafel.
Mjjnheer de rechter van inatruotie, zegt
zjj, luitenant Von Dahlen is de moordenaar.
Zjj wjjst hem met den vinger aan, haar oogen
schieten vonken.
De luitenant wankelt eenige sohreden terug
en stamelt ademloos:
Ik Ik
AIIm oogen zjjn op hem en Anna gericht:
Theiese slaakt een kreet en neemt de handen
van het gezicht weg.
J?» gjj, bevestigt Anna met stem verhef-
®ngi gij luitenant Panl Von Dahlen, gjj zjjt de
moordenaar van uw oom.
De luitenant treedt naar voren, kalm, hoog
opgericht, zjjn gelaat is van verontwaardiging
hoogrood gekleurd.
{Wordt vervolgd.)