NIEUWE
oord
J
voor
en Suió'éCollanó.
Het oproer in China.
No, 4533,
Woensdag 11 Juli 1900
25ste Jaargang.
Het Noodlot,
BUITEN h A N D,
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers. o
Dit blad verschjjnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUBEAU: St. Janstraat Haarlem;
/1.10
«1,40
«2,80
«0.08
PBIJS DS3 ADVEBTEtTTIEE.
Van 16 regels 50 Cent
Elke regel meer7«/,
üroote letters worden berekend naar plaatsruimte!
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Redacteur-Uitgever, W. KAPPERS.
(Slot)
China is geene militaire mogendheid die
ingericht is volgens de macht harer be
volking. Het Mandchousch leger telt 800,000
man, maar bezit zelfs geene bruikbare ge
weren. Het eigenljjk Chineesch leger heeft er
500,000, maar die mannen zjjn enkel met
bogen en pieken gewapend. Het oud leger
van Gordon heeft er 200,000, maar
trekt sedert 30 jaar geene soldij meer
men kan dus denken wat het beteekent.
Eindelijk bestaat er eene burgerwacht van
700,000 man, met stokken gewapend, en
die maaralleen aan kinderen ontzag kan in
boezemen.
De opperbevelhebber van het Chineesche
leger TungFouHiang was bovendien
vroeger een struikroover. In 1870 werd bjj
door de aanvoerders der Chineezen aange
zocht om tegen de Muzelmannen te gaan
vechten en bekwam in dien corlog den
gelen kwadje, dat is een eereteeken, een
soort van korten mantel, in de kleur van
den Keizer. In 1896 werd hjj echter door
de Muzelmannen geslagen. Tung trok
zich terug, toonde zich een grooten vjjand
der Europeanen en bleef gekant tegen elke
nieuwigheid. Hij zou de Chineezen het liefst
met pijl en boog laten vechten.
Na den oorlog met Japan werd de Kei
zerlijke lijfwacht 30.000 man sterk met
Mausergeweren gewapend en werd het gar
nizoen van Peking met zjjn omgeving
100.000 man sterk, van goede wapens voor
zien. Men begrijpt waar zoo'n leger de par
ty der Boksers koos, admiraal Seymour
met zjjn 2000 man Internationale troepen
niet veel kon uitvoeren en 't mag wel een
wonder genoemd worden dat zjjn troep
niet in de pan is gehakt. Er zullen min
stens 100.000 goed gedrilde soldaten noo-
dig zjjn om het leger der Chineezen onder
prins Toean, met succes te kunnen be
strijden. Immers de Chineesche soldaten van
voorheen hebben niets gemeen met de ge-
FEUILLETON.
17
Vervolg.)
Zijne oogen fonkelen, hij richt zich in zjjn volle
lengte op, waarschuwend verheft hjj de rech
terhand.
Thfrèse wjjkt met eon luiden kreet naar een
stoel terug.
Afwerend strekt zjj de handen uit, zjj bet ft
alsof zij eeu ijlende koorts heeft.
Ga heen, zegt zjj met de grootste moeite,
ga heen, ik wil alleen zijn.
Nog eenmaal zien zijn oogen haar fonkelend
aan, dan bnigt hjj hoffelijk, neemt zijn hoed van
de tafel en verwijdert zich.
Théièse drukt de hand op het hart, sdemt
diep en staat op.
Zjj voelt zich als van een drukkenden last
bevrijd, nu deze terugstootende grijsaard niet
meer bjj haar is.
Van de gewaarwording, die zjjn aanwezigheid
bij haar opwekt, kan zij zich geen rekenschap
geven. Haar eigen gevoel, haar eigen gedachten,
zijn haar raadselachtig geworden.
He ontroering,die haar thans geheel beheerscht,
is er zeker alleen de schuld van, dat hij zulk een
afechuwelijken indruk op haar gemoed heeft
gemaakt.
.Hij is toch altijd de trouwe, onbaatzuchtige
vriend van haar grootvader geweest, die voor haar
slechts liefderijke en troostvolle woerden over had.
demoraliseerde stijders van 1894 die reeds
op de vlucht gingenvóór een Japansch
geweer was afgevuurd. Zjj strjjden thans
met eene vermetelheid en hardnekkigheid,
met een overleg, dat alle eer geeft aaa hun
drilmeesters, de Duifcsche officieren.
Bjj dat alles zijn de Europeesche Mo
gendheden elkaar afgunstig. Rusland on
dersteunde de Keizerin-weduwe om China
ouderwetsch te laten blyven, Engeland in
tegendeel steunde den Keizer om China te
hervormen, ten einde Rusland het hoofd te
kunnen bieden.
Nu Engeland onmachtig is om zich in
China te doen gelden, neemt Rusland de
gelegenheid te baat, onder voorwendsel van
de orde te zullen herstellen, zjjn leger China
te laten binnenrukken om de begeerde pro
vinciën te bezetten, zonder ze weder te ver
laten. Engeland tracht zulks Rusland te
beletten en zet daarom Japan vooruit tot
beteugeling der oproerlingen. Ook Japan
beeft er groot belang bjj dat Rusland in
het Oosten van Azië niet al te machtig
wordt, want Japan zelf loert op een brok
van de Chineesche taart, en vertrouwt noch
Engeland noch Rusland.
Engeland tracht Rusland in moeilijkhe
den te brengen met Japan om de Russi
sche politiek in het Oosten te dwarsboo-
men. Zoo staan Rusland en Engeland ljjn-
recht tegenover elkander. Duitschland kan
hier den doorslag geven, 't Is nu de vraag
of Keizer Wilhelm, al heeft hjj krasse
woorden gesproken, zich om Chineesche
aangelegenheden in moeilijkheden zal wil
len steken. Men mag du3 vrjj aannemen,
dat Rusland zal zegepralen door een stuk
van China los te scheuren om 't bjj zjjn
bezittingen in Azië te voegen.
Reeds hebben de Russen feitelijk de hand
op Mundchourieen nu zal hunne eerste
zorg zjjn hun bezit van deze uitgestrekte
provincie door de andere Mogendheden te
doen erkennen. Dan blijft Mongolië als een
inhoek in Russisch-Azië, en de Russen zul
len zich door Mongolië eenen doortocht
Vanwaar dan die gedachte, toen hjj haar
vaderlijk aan het hart drukte, dat zjj in de
armen van den moordenaar haara grootvaders
rustte.
Haar hoofd doet haar pjjn, het is haar alsof
haar iel» loodzwaar op de hersens drukt, haar
slapen en polsen jagen koortsachtig.
Langzaam druppelen er tranen uit haar cogen.
De markies knarst heimeljjk op de tanden
als hjj Thérèie verlaten heeft en de gang door
loopt.
Zjj moet en zal de mjjne worden, zweert
hij in slilte. Baar schoonheid heeft mjj bedwelmd,
in haar armen te rusten, o 1 welk een zaligheid
moet dat zjjn. Ik ben razend ijverzuchtig op
den luitenant, ik zou hem willen vernietigen,
ik wil het doen, ik zal het, al moest het mjj
het hoofd kosten.
Onheilspellend flikkeren zjjn oogen, vol ont
roering zwoegt zjjn breede borst, hjj haalt diep
adem.
Toch weet hjj zich terstond te boheerschen
en treedt het zijvertrek van de slaapkamer bin
nen, waarvan de deur half open staat.
Daar bevinden zich rechter Dorner, assessor
Babe, de inspecteur van politie Pilt, benevens
de beide geneeshetren, dokter Jensen en de
justitiedokter Gilbert.
Op bevel van den rechter van instructie is
de bewustelooze Anna in een andere kamer
gebracht, waar twee gendarmes haar bewaken.
De heeren kennen //den oude van het grjjze
slot,// zjj weten ook dat hjj een vriend van den
vermoorde is.
Zjj groeten hem met een eerbiedige buiging.
willen verzekeren om verder in China te
dringen. Reeds hebben zjj de concessie van
den spoorweg van Ourgo over Kalgan naar
Peking, en er ligt eene bezettiog kozak
ken te Kalgan op eon goed vijftig uren
van Peking, Zjj hebben ook eene concessie
bekomen voor het leggen van eenen spoor
weg van Kalgan in de richting van Mon
golië naar Tai T'ung, en die spoorwegen
maken de groote baan uit langs welke de
Russische verovering immer verder en die
per in China zal dringen.
Wie nu meentdat de Russische ver
overingen de verspreiding van het Katho
liek geloof bevorderljjk zal kunnen zjjn, ver
gist zich. Met zekerheid kan niemand de
toekomst voorspellen, maar men mag niet
vergetendat Rusland zjjn schismatieke
dwingelaudjj ingang tracht te doen vinden
om met sluwheid en geweld, ware het mo
gelijk, het katholieke geloof te verdringen.
En dat de Russen sedert vijftig jaren reeds
verscheidene duizendenmet dwang het
schismatiek doopsel hebben opgedrongen,valt
niet te loochenen. Overal waar Rusland in
vloed uitoefent, in Polen, in Rumenië, in
Griekenland en in Bulgar jje tracht de Rus
voor zijn zeden propaganda te maken.
China.
Over den Staatsgreep van prins Toean
met zjjn verschrikkelijke gevolgen wordt
gemeld
De hooge raad der Chineezen kwam ter
beraadslaging over den opstand der Bok
sers te Peking bjjeen.
De opperbevelhebber der Chineesche troe
pen, Y o e n g-L o e, drong aan op de on
derdrukking van den opstand in het belang
van China en van de dynastie. De Keize
rin-Weduwe was eenzelfde meening toege
daan. Prins Toean verhief zich daarop
en verklaarde, dat als vader van den troon
opvolger op hem de taak rustte, zorg te
dragen voor de erfenis van zjjn kind. Zjjn
oproerige taal werd overgenomen door
den voorzitter van den militairen raad
Kan g-H i en na een wild tooneel stormden
Hjj ziet er ontdaan uit.
Is het dan waar, werkeljjk waar, het vreese-
ljjke dat men reads op de straat vertelt vraagt
hjj opgewonden aan den rechter van instructie
en als deze bevestigend .met het hoofd knikt
gaat hjj jammerend voort:
O 1 rajjn vriend,, mjjn arme vriend. Wie
had dat gedacht, toen wjj elkaar gisteren-avond
verlieten, dat wjj elkaar niet levend zouden
terugzien.
Hjj wischte met bevende hand de tranen
weg, die hem over de wangen rolden.
Heeft men reeds een spoor van den moor
denaar gevonden vraagt hjj daarna.
j Ja, mjjnheer de markies, antwoordt Dor-
ner. Naar alle waarschijnlijkheid is het de bemin
de van da kamenier Anna Döring, de onder-
I officier Stein, die in gemeenschap met haar de
misdaad heeft gepleegd.
De //oude van het grjjze slot," schudt treurig
j het grjjze hoofd.
AnnaSiein Ik ken beiden, ik acht hen
tot zoo iets niet in staat. Neen, dat kan ik
niet gelooven.
Uw twijfel zal voor tastbare bewjjzen moe
ten zwichten, mjjnheer de markies, antwoordt
de rechter van instructie. Ik ben reeds teH volle
j orertuigd van de sebnld van de twee.
Hoe werd mjjn arme vriend vermoord,
klonk het bevend van des grijsaards lippen.
De rechter van instruotie vertelt hem de ge-
heele toedracht.
Hjj luistert in spanning.
Anna heeft bekend, de sloten en gren
dels op de deuren gisteren gesmeerd te hebben en
zij de raadzaal uit onder de kreten«Dood
aan de vreemdelingen I» Dadelyk werden
deze in de Tartarenstad herhaald. De Kei
zer en de Keizerin-weduwe werden gevan
gen genomen en tot zelfmoord gedwongen.
Prins Toean nam de leidiDg der Regeering
op zich. YoengLoe werd door het gepeu
pel mishandeld en de aanval op de ge
zantschappen volgde en 4000 aanzienlyke
Chineezen, die den geweldenaar dorsten te
weerstaan, werden over de kling gejaagd.
Bij deze moordtooneelen kwam ook de
Duitscbe Gezant om het leven.
Frankrijk.
Een der redacteuren van het blad Libre
Parole de heer R a p i 11 a n d heeft het
zoo bont gemaakt by de Kamerzitting van
Vrydag, dat hem den toegang tot de Jour
nalistentribune is ontzegd. Een Kamerlid
werd door hem op grove manier beleedigd.
Z. Em. kardinaal Richard, aarts
bisschop van Parys, heeft aan de geeste
lijkheid van zijn Bisdom naar aanleiding
van het in brand raken van een kind,
verzocht, voortaan in de processie van de
H. Communie de kinderen geen brandende
kaarsen meer te laten dragen.
DuitscMand.
Gisteren-morgen is uit Kiel het Dnitsch
Oostaziatiseh eskader bestemd voor .China
vertrokken.
Keizer W i 1 h e 1 m en prins Heinrich
waren er bjj tegenwoordig en de troepen
waren zeer vroolyk.
De Chineezen die te Berljjn wonen,
en hun aantal schjjnt nogal a&nzienljjk te
wezen, beleven thans angstige dagen. Zjj
zjjn bevreesd voor overlast van de straat
jeugd en onhebbelijke volwassenen en trach
ten daarom zooveel mogelyk hun nationa
liteit te verbergen. Zjj komen niet anders
dan in Europeesche kleedjj op straat, maar
zeer lastig is het hun, bet eigenaardig kap
sel,'den staart, te verbergen. Zjj hebben er
op gevonden lange pruiken te dragen, een
voordeeltje voor de Berlynsche industrie
in dat vak.
Dat de Berlyuers veel van de bui
tenlucht houden is bekend. Des Zondags
trekken ze de stad nit bjj partyen voor
den geheelen dag. De vorige week echter
toen de schoolvacanties een aanvang na
men, was het ontzaggelyk druk. Aan de
zelfs op uw verzoek, mjjnheer de markies, verklaart
de rechter aan het slot van zjjn verslag. Is dat soo
De markies ziet hem verbaasd aan.
Op mjjn verzoek f Hoe dat f Daar weet
ik niets van.
Gjj moet gisteren bjj den geheimraad over
het knarsen van de deuren geklaagd hebben
en deze moet daarop aan Anna het bevel heb
ben gegeven, de sloten en grendels te smeren.
Beweert Anna dat f Het is een onwaar
heid.
Dat dacht ik al, antwoordt de rechter
van instructie. Gjj ziet, het meisje heeft gelo
gen. Haar verklaring toont haar schuld aan.
Gjj zult uw verklaring voor het gerecht moeten
herhalen en bezweren.
Daartoe ben ik bereid, mjjnheer.
Wilt gjj het ljjk van den vermoorde
zien
De markies knikt en fluistert
Hjj zal mjj het hart verscheuren.
Hjj drukt zjjn zakdoek voor de oogen eu
volgt den rechter van inatruetie, die hem voor
gaat in de slaapkamer.
Laatstgenoemde slaat het witte laken, dat het
gelaat van het ljjk bedekt, terug.
De markies staart strak op het loodkleurige
gelaat van den doode, een huivering overvalt
hem.
Vloek, vloek over nw moordenaar, komt
het dof over zjjne lippen, daarna verschrikt hjj
hevig, wankelt en valt evenalt de moordenaar
in den afgeloopen nacht, op het tapjjt voor het
bed ineen.
(Wordt vervolgd.)
00 UR
ABOKTÏEMENTSPBIJS
Per 8 maanden roor Haarlem
AGXTE MA STOE AGITATE