No. 4566
Maandag 20 Augustus 1900.
25ste Jaargang.
QagBlaè voor cïïooró- on S/uió-éCoUanó.
agite ma non agitate.
Reactie.
Het Noodlot,
BOITEA LAND.
abonnementsprijs.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem
50 Cents.
*7.
FBTJS DEB ADVEBTEHTIEN:
feuilleton.
Amerika.
Engeland.
LlüNIIIt til UHIT.
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,40
Voor het buitenland 2,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
MAISTLKNÜRAÏ
Van 1—6 regels
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
r t V??r het buitenlandCompagnie Générale Publiciti Etrangère.
(x. L. UA.UBB 8f Co. JOHN., F. JONES Sticc. Paris 31 bis Faubourg Montmartre
Er zou reden bestaan om aan de be
wering te twjjfelen, wanneer iemand als
zijn meeoing te kennen gaf, dat de tegen
woordige Regeering reactionnair is gewor
den. Hoe zou dat ook kannen, een Re
geering die den Leerplicht en den Dienst
plicht heeft ingevoerd en die zich voorts
heeft gekenmerkt door vele andere maat
regelen, waarbij maar voortdurend de so
ciaal-democraten werden gevleid, hoe zou
zulk een Regeering kunnen overgaan tot
de party der reactie?
Toch is dit het geval, ook al kan nu
niet dadeljjk beweerd worden, dat de Re
geering al haar vroegere daden verloo
chent om met hart en ziel te gaan af
breken wat zjj eertjjds heeft opgebouwd.
Maar toch is zjj in een opzicht reaction
nair geworden, en wel op het gebied der
handelspolitiek.
De Regeering heeft nameljjk ingediend
een ontwerp tot wjjziging en aanvulling
van het tarief van invoerrechten en daar
mede in verband staande bepalingen. Na
laDgen tjjd dit ontwerp in uitzicht te heb
ben gesteld, meende zjj eindeljjk het tijd
perk gekomen om haar belofte in te wis
selen en kwam dan ook in de atgeloopen
week bjj de Staten-Generaal het wetsont
werp in, waarop wij thans het oog heb
ben.
Wjj hebben dus reden om te verklaren,
dat de Regeering op handelsgebied heeft
toegegeven aan den eisch om de concur
rentie van het buitenland voor onze han-
deldrjjvenden eenigszins te vergemakkelij
ken. Ook al moet de voorgestelde wijziging
van het tarief van invoerrechten nog zeer
bescheiden worden genoemd, dit neemt
niet weg, dat het beginsel, het welk aan
de bescherming van de binnenlandsche
njjverheid ten grondslag ligt, thans is
erkend en de Regeering zich dus op het
reactionnaire standpunt heeft geplaatst.
Over dezen ommekeer in de liberale
handelspolitiek verheugen wjj ons harte-
Ijjk. Voor een tiental jaren zou hieraan
niet zjjn gedacht en zou elke beweging
om eenige bescherming te verkrjjgen voor
onze binnenlandsche njjverheid onherroe-
peljjk zonder eenig aarzelen zijn bestre
den. Thans komt van de Regeering-zelve
een voorstel om de vroegere tarieven te
herzien met het doel er technische ver
beteringen in aan te brengen en de in
komsten van de schatkist te versterken.
Dit doel juichen wjj ten zeerste toe. Tech -
nische verbeteringen waren allereerst noo-
dig omdat zich telkens geschillen voorde
den tusschen belanghebbenden en de ad-
60
Vervolg.)
Hjj last het hoofd op de borst zinken en
zwjjgt.
Ludwig, zie mjj aan, gaat zjj voort, tie
schrik van dat vreeseljjke bericht wierp mjj
op het ziekbednauwelijks hersteld enel ik
ik hierheen en versohaf mjj met de grootste
moeite den toegang tot u. Ik ben gekomen om
mjjn geliefden zoon te troosten en hem te zeg
gen, dat hjj zich redden moet, ter wille van
zjjn moeder.
Ik verkeer in de vaste overtuiging, dat de
almacht der moederliefde zal overwinnen. Spreek,
mjjn Ludwig, zeg de waarheid san het hart
uwer moeder.
Angstig smeekend ziet zjj hem in de treu
rige oogen.
Moeder, zweert hjj haar, bjj God den
Alwetende, ik ben onsohnldi?, mijn eemwonrd
.een verbiedt wjj te bewijzen, dat ik die mis
daad niet gepleegd, heb.
Da», «erewoord kan nu niet langer gei-
- li moeder, het is heilig en osaantasi-
ïji springt op en drukt hem weder aan hei
hart.
Ik iaat niet for. voordat go m.j ge-
«egj iVui rat er ia dien naoht ia voorst
een
minisfcratie over de vraag of eenig artikel
werkelijk belast was en tot welk bedrag,
waarom thans voor de meeete artikelen,
die in groote verscheidenheid van quali-
teit voorkamen, in den regel de heffing
van rechten naar de waarde is voorgesteld.
Daarmede heeft de Regeering getoond
een open oog te hebben voor de practjjk.
De vele quaestiën, die dikwjjls eerst in
hoogste ressort werden beslist, worden daar
mede grootendeels onmogeljjk gemaakt,
zoodat de Regeering ook in dit opzicht een
goed werk heeft verricht. De handel mag
niet belemmerd worden door het tarief van
invoerrechten. Dat tarief is noodig, omdat
de theorie van den vrjjen handel in de
practjjk niet uitvoerbaar ismaar het
mag geen beletsel wezen om den handel
zjjn vrjjen loop te laten.
En wat betreft de versterking der in
komsten van de schatkist, is de Regee
ring tot de overtuiging gekomen dat de
thans benoodigde versterking verkregen
moit worden door eene matige verhooging
der invoerrechten.
Deze reden der indiening van het ont
werp voldoet ons maar tendeele. Wjj be-
grjjpen niet, waarom nu versterking der
inkomsten van de schatkist noodzakeljjk
is, tenzij de oorzaak hiervan moet gezocht
worden in de invoering van den Leer
plicht.
Toen deze wet aan de orde was, werd
hier en daar de opmerking gemaakt, dat
's lands inkomsten niet voldoende zouden
wezen om de kosten der wet te bestr jjden.
De Regeering gaf hieromtrent de meest
geruststellende verklaringen, zoodat veleD,
die anders misschien tegengestemd zouden
hebben, in voorstanders veranderden. Doch
reeds nu schjjnt die wet de noodzakelijk
heid van versterking der rjjksmiddelen in
het leven te hebben geroepen, zoodat de
vrees dus niet ongegrond was, dat de leer
plicht, aan het land groote oflers zou
kosten.
Daarom schijnt het ons toe, dat de Re
geering slechts noodgedrongen tot de wij
ziging van het tarief van invoerrechten is
overgegaan.
Dit bljjkt ook uit de verklaring der Re
geering, dat die wijziging een fiscaal ka
rakter zal dragen, of liever, dat het fis
caal karakter van het tarief zal behouden
bljjven, olechoon en hierin zien wij
weder een concessie aan de protectionis-
ten eenige bescherming noodzakeljjk
moet volgen uit invoerrechten, die zich
niet tot uitheeinsche producten bepalen.
De Minister tracht verder uiteen te zet
ten het verschil tusschen bescherming vol
gens een fiscaal en bescherming volgens
vallen, niet eer ga ik van hier, voordat ge mjj
een openhartige bekentenis hebt gedaan.
njj begint te wankelen, een vreeseljjke strjjd
wordt er in zjjn binnenste gevoerd en hjj heeft
een povenmonecheljjke kracht noodig om zjjn
woord gestand te doen.
In koortsachtige spanning hangt haar blik
om zyn lippen.
Moeder, zegt hjj op hart verscheurenden
toon, terwijl een namelooze smart op zjjn ge
laat ligt uitgedrukt, op welke een zware proef
stelt gjj myn tronw. Spaar mjj, moeder, dring
er niet verder op aan, kan niet anders han
delen dan ik gedaan heb.
Haar tranen honden eensklaps op te vloeien,
n onaatuurlyke kalmte beheerscht haar.
Tevergeefs, zegt zjj op hopeloozen toon,
gjj hebt het vaste, onbuigzame karakter
van uw vader. Stond hjj voor mjj, onschuldig
als een afschuweljjke misdadiger ter dood ver
oordeeld, ook hjj zou zich niet redden, wanneer
hjj daartoe zj)a eerewoord moest breken. Gil
gelijkt maar al te zeer op uw Vader.
Mjjn vader hjj sproet vol ontroering, I
mjjn vader' w.» m~B TBder wie?
tiaar onnatuurlijke kai.mie voorbij, de hoop t
straalt weder op 'naar gelaat.
Vertrouwen tegen vertrouwen, mijn zoon. j
j O i moeder, kwel mjj niet zoo, herneemt
i hjj smeekend, zoolang als ik mjjn denkvermogen
heb, heb ik naar mjjn vader gebvatt, als naar
een verioieu geluk. Hoe bedroefd was ik dik
wjjli als knaap, dat ik geen vader meer had
zooais andera kinderentVenreei iL eon vader
vjjs kind aan hut hart sag drukken, dy sloop
een protectionistisch tarief en zegt, dat
zijn ontwerp in de keus der belaste arti
kelen zoo goed als geen verandering brengt.
Het tarief behoudt zijn algemeeD karak
ter en de verhooging der invoerrechten
wordt binnen enge grenzen beperkt, zoo
dat volgens den Minister ook door hem
die aan de nuttige werking van het be
schermend stelsel niet gelooft, in die ver
hooging berust kan worden, doch alleen
onder de beide genoemde voorwaarden.
Elke poging om aan het tarief een ander
karakter te geven, zou bij der. Minister
principieel bestrijding vinden.
Op merkwaardige wijze vindt men in
deze verklaring weder uitgedrukt het voort
durend streven van de tegenwoordige Re
geering om elk wat wils te geven. Waar
zjj aan de eene zjjde de protectionisten tracht
te believen door hun eenige bescherming
voor te spiegelen, tracht zjj aan den ande
ren kant de vrijhandelaars gerust te stel
len met de verklaring, dat de voorgestelde
wijziging van het tarief slechts een fiscaal
karakter draagt en zjj dus in de voorge
dragen verhoogingen kunnen berusten. Dit
geven en nemen stuit ons tegen de borst
en doet ons minder verheugd zjjn over de
ontworpen tariefswjjziging dan de Regee
ring van de protectionisten zal hebben ver
wacht.
Toch zien wij in het ontwerp-zelf een
goed teeken. Het beginsel van den vrjjen
handel heelt er een gevoeligen slag door
ontvangen. Uit het voorstel bljjkt, dat de
protectionisten niet zonder reden lange
jaren op eene wjjziging van het tarief heb
ben aangedrongen en dat zjj ook niette
vergeefs hebben gewezen op de inconse
quenties en de onbillijkheden van den vrjjen
handel.
Moge het Regeeringsvoorstel ook al
brengt dit op zich zelf niet veel een eerste
stap zijn op den goeden weg en binnen niet
al te lang tijdsverloop een nieuwe ernsti
ger poging worden gedaan om onze binnen
landsche njj verheid te beschermen tegen de
doodende concurrentie van het buitenland.
Uit de gehouden tienjaarljjksche volks
telling is gebleken', dat de stad New-
York thans bjjna drie en een half millioen
inwoners telt.
De Boerenvriend Webster Da-
v i d heeft in een te Wheeling in West-
Virginië gehouden rede, den minister Hay
van de Vereenigde Staten beschuldigd van
op schaamtelooze wijze verraad te hebben
gepleegd tegenover de Boeren. Toen H a v
de Boerenafgezanten ontving, zat Lord
Paunceföte, de Engelsche gezant, in
ik weg en verschool mjj in een hoek, waar ik
troosteloos weende. Moeder, bjj zulk een gelegen
heid kwam ik bjj n en vroeg Wie is mjjn vader
Gjj zeidet aet mjj niet, gjj dwongt mjj de belofte
af( u dat nooit meer te vragen, wanneer ik u lief
had. O I moeder, hoe zwaar is het mjj gevallen,
die belofte te houden. Hoe dikwjjls kwam de
verzoeking in mjj op, u nogmaals te smeeken
mjj '°®h te zeggen,aan wien ik het leven te danken
had. Ik hield mjjn belofte, al brak mjj het
hart er ook bijna onder. Welnu, moeder, gjj
hebt reeds zoolang gezwegen, zeg mjj eindeljjk
wie was mjjn vader
Angstige spanning spreekt uit zjjn blik, uit
eiken Gek van zjjn gelaat.
Vertrouwen tegen vertrouwen, myn zoon,
herhaalt zjj met bewogen stem. Ik zal net u
zeggen, meer nog, ik zal uw vader binnen een
uur bij u brengen, wanneer gjj uw 8eueim
ontbloot.
Moeder, hetgeen gjj van mÜ vo,dert
kan ik niet volbrengen, zegt hjj °P doften
toon.
Hjj staat langzaam op, als een afgeleefde
grjjsaard, zoozeer hebben ds stormen van het
noodlot, hem ter neder gedrukt.
Ludwig, wanneer uw vader u eens door j
mij smeekte, aw eerewoord te breken, wanneer I
hjj er eens evenzoo over dacht al; ik
Zijn oogen staren haar doordr r.gend aan.
Lat is niet mogeijjk, zege hjj daarop.
Het is zoo, myn zoo e, be/ art zjj, ik. ben
zooeven bjj «mier gowosii, voordat ik bjj
n kwam, hjj hoeft mjj op het hart gedrukt,
a le bezweren, aw geheim te openbaren, Buig
een aangrenzend vertrek en verstond elk
woord, dat gesproken werd. Webster
David schildert deze daad met de schril
ste kleuren nu hij propaganda maakt voor
Bryan tegen Mc K i n 1 e y.
De New-York Herald vernam op het
einde van Juli uit Washington dat het
departement van onderwjjs deel uitma
kende van binnenlandsche zaken, geschrif
ten, uitgaande van de Engelsche Imperial
South African Association, en dus de En
gelsche politiek tegen de Boeren verdedi
gende, aan onderwijzers van de openbare
scholen rondstuurt en dus de houding van
de Amerikaansche Regeering tegenover den
Zuid- Airikaanschen oorlog in den lande
tracht te verdedigen. De New York Herald
keurt deze handeling, als strjjdig met de
neutraliteit, streng af.
Bij de vreeseljjke hitte veroorloven
zich de Amerikanen alle vrjjheden alle
eischen der convenance worden ter zjjde
gezet. Wjj meldden het reeds eerder en de
meeste deftige Yankees bljjven zich in de
buitensporigste luchtige costuums vertoo-
nen. In Chicago verschenen de heeren uit
de deftigste kringen aan het middagmaal
in een gekleurd overhemd en een lichte
broek gekleed.
Te Newport zag men in een der hoofd
straten den bekenden millionnair Bel
mont op dergelijke wjj ze gekleed wan
delen en vele dollarkoningen volgden zjjn
voorbeeld. De elegante dames te Newport
hadden ook witte pantalons aangetrokken
als ze gingen varen en deze dracht beviel
haar zeer goed, zeiden zjj. In de badplaat
sen was het nog erger. Daar wandelden
de dames in haar badcostuums door de
straten rond. Velen klaagden overderge-
ljjke onbeschaamdheid
Frankrijk.
De Regeering van de Fransche Repu
bliek heelt aan Duitschland doen weten,
dat de bevelhebber van bet Fransche ex
peditiekorps in China, generaal V o i r o n,
zich met zjjn troepen onder het opper
bevel van veldmaarschalk graaf V o n W a 1-
d e r 8 e e zal stellen.
Alle Mogendheden hebben dus den ouden
veldmaarschalk als opperbevelhebber er
kend, doch het is zeer waarschjjnljjk, dat
de operaties, waarvan hjj als leider zal op
treden, reeds afgeloopen zjjn, voor hjj in
China aankomt.
Op de Place Clichy te Parjjs is een
electrische tram tegen de omnibns van
Trocadéro naar La Vilette gereden en heeft
deze omvergeworpen. De omnibus was vol
terugkeerende tentoonstellingsbezoekers
waarvan twintig werden gewond, waaron
der twee vrjj ernstig. Het schjjnt dat er
eenige najjver bestaat tusschen de conduc
teurs van de electrische trams en de koet
siers der omnibussen eu dat deze naijver
aan de botsing niet vreemd is.
Italië-
De Belgische generaal Baffin, die by
het spoorweg-ongeluk van Porte Salano
ernstig aan zjjn beenen werd gekwetst, zal
zjja beenen niet behoeven te missen. Men
nu uw overgroote hardnekkigheid en spreek.
Hjj zet de oogen wjjd open, een ongeloovige
verklaring teekent zich op zjjn gelaat af, maar
zjj ontwjjkt zjjn blik met.
ik kan met gelooven, dat mjjn vader
dat gedaan heeft, spreekt hjj al8 in eefl drüQm
Vader en moeder vereenigen hun bede,
spreekt zjj vol hoop. O Ludwig, red n om
uw ouders, om uw Verloofde, gjj kunt er een
vader mee winnen.
Hjj schudt het hoofd, ten teeken van een
vastberaden weigering
Zjj wringt zich de handen en zucht overluid.
Alles, alles tevergeefs.
Z1Q gelaat wordt wit als sneeuw, tot zelfs
m lippen, rjjn oogen staren strak en dof als
die van een stervende.
Zjj verschrikt over zjjn voorkomen, staart
hem een oogenblik aan, omhelst en kust hem.
Ludwig, arm. ongelukkig kind.
Zjj voelt een innig berouw, dat zjj hem zoo
in verzoeking £®bracht.
Wees bfldaar^> moeder, ween niet laDger.
Tk hab u zoo harteljjk lief. Gjj vermoedt niet,
c.»iSk ik reoet tv
üOe YTeoas-y v
verder bjj u op aandringen my te zeggen, wie j
mjjn vader i». Ik onderdruk hol stormachtig
verlangen van mjjn hart j
Zij laat hem los, wjj it een schrede terug en i
bedekt het gelaat met beide handen.
O God, wanneer gjj eens wist wie uw I
vader is. Ludwig, het is beter dat gjj het noci'
verneemt.
De ontzetting, die uit haar toon spreekt, jaag'
hem een huivering aan.
hoopt ze te genezen. Ook de leden zjjoer
familie en de luitenant de Beaufort
die gekwetst werden, verkeeren in een goe
den toestand.
Pater V anuttelli een neef van kar-
dmaal Vanuttelli, is aan zjjn beko-
lede WOn^en kfl de spoorwegramp over-
België.
De Shah van Perzië heeft veel pleizier
te Ostende, waar hjj zich zeer op zijn ge
mak gevoelt. Het meeste amuseert zjch
de Oosterling met de automobielen. In
den beginne kon hjj aren lang naar een
automobiel zitten kijken, de snelle bewe
ging beviel hem en nu zit hjj er zelfs dik
wjjls in. Maar de Groot-Vizier beeft zjjn
Meester op het gevaar gewezen dat aan
het automobielrjjden nog verbonden is. De
Shah heeft desniettegenstaande twee mo
torwagens gekochtwaarvan hjjdaar
in Perzië nog geen spoorwegen zjjn, zeer
veel genoegen wil hebben.
De opperbevelhebber van het Engelsche
leger Lord Wolseley, heeft na de ma
noeuvres van de artillerie en cavalerie te
Alderahotte hebben bijgewoond, zjjn groote
ontevredenheid betuigd wegens de onvol
doende militaire kennis der troepen.
Opnieuw is te Londen het gerucht
verspreid na afkomstig ait Lorenfo Mar
ques, dat president S t e y n van den
Oranje-Vrjjstaat is gestorven, toen hij op
weg was naar president K r g e r.
Verschrikkelijk is de toestand van
de zieken en gewonden in Zuid-Afrika
onder Engelsch bestuur. De zieken en
gewonden worden op den grond neerge
legd, in de meeste gevallen onder den
blooten hemel of onder een zeildoek ge
spannen van boom tot boom. Wie in het
midden gelegd wordt, mag zich gelukkig
rekenen omdat bjj daar tegen zon en regen
beschermd is, maar de ongelukkige kerels
die buitenaan gelegd worden, hebben het
vreeseljjk te kwaad. Lijders aan dysenterie,
ingewandsziekte, koortsigen en gewonden,
allen worden bij en door elkander gelegd.
De dokters zjjn wanhopig, zjj hebben
geen medicijnen. Aan alles is gebrek.
Duitseliland.
Volgens een besluit van den Pruisische
Minister van Eeredienst moet voortaan in
de scholen van de stad Posen het gods-
dienstonderwjjs op de scholen f» de Dait-
scbe, in plaats van in de Poolsche taal
worden gegeven. De aartsbisschop van Po
sen, mgr. Von Stablewski, heeft
zich tot den Minister gewend om van he®
te wetenop welke gronden hjjzonder
de geestelijkheid te raadplegen, dien maat
regel had genomen.
De Pruisische Minister van Onder
wijs heeft gelast, dat wegens de hi.tte' de
volgende bepalingen op de scholen in acht
genomen moeten worden Als de tempe
ratuur 's morgens om 10 aar gr- Cel
sius in de schaduw aanwflst' ma8 het
8 in geen
Janger dan 4
Wat zegt gjj daar, moeder vraagt hjj
angstig, ik begrjjp u met. Moe* ut mjj 0m
m'yn vader, of moet myn vader zich over ijjo
zoon schamen f
Neen, Ludwig, neen, ik geloof het althsD'
niet, weerspreekt zy zich haastig. Ik k»"."
niet' zeggen, hoe vreeseljjk de verhoudi"# 18
die er tusschen hem en mjj bestaat zond"' da'
gjj.er eenig vermoeden van hebt Lud*^' mï
heeft het bjjna tot waanzin gebracht, m°e
het u dan wel niet treffen. Ik dank God, dat
ik u zijn naam niet heb genoemd-
Gij spreekt in raadsels, mo»d6r'
Zyn hart krimpt van angst '"ee
Moeder, kom tot uzelve. J rg et wat ei
tusschen mjjn vader en mjj e11 f'
het zjj. Bedreigt het hem eo m®t een nieun
gevaar f
Zy schudt sprakeloos he' d, en heeft a
haar geestkracht noodig^® 111 te bljjven
Dus, moeder, maai u over mjjn levei
niet verder bezorgd, ik heb U toch gezegd, da
ik niet verloren ben, al^ Strekt de schaduw del
dooda zich ook over mjj uit
Zn wisnht haar lT«nen af
trou
iet, inyu
aanhang'
van troost-
ny, men gy met zooveel tr
u toch voor 't minst ee« w<
ten doen toekomen, maar hy zweeg, nu
Hjj knikt zwjjgsnd.
Ik geel het sp :e bat."»'---
vastigheid aan het wankeku 'o
een ding wil ik u nog zegge»
king op iemand.
ik hob verii
SXMJi
