NIEUWE
QagËlaè voor &Zoorè- on SCuió-eJCollanö.
Brieven van een politieken
tinnegieter.
No, 4568,
Woensdag 22 Augustus 1900,
25ste Jaargang,
Het Noodlot.
BUITENLAND.
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers.
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUBS1U: St. Janstraat Haarlem:
/1,10
1,40
«2,80
<0.03
Van 16 regels 50 Cent
Elke regel meer71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte|
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant
Redacteur-CJitgever, W. KAPPERS.
20 Augustus 1900.
Vau de Grieksche wgsgeeren Demokriet
en Herakliet wordt verhaald, dat de eerste
gewoon was over de dwaasheden der men-
schen te lachen, terwjjl de tweede er over
schreide. Wie van deze beiden gelijk had
valt moeieljjk uit te maken. Bij het aan
schouwen der menschelgke daden, die vaak
niet veel meer dan dwaasheden zijn, zou
men geneigd zjjn te zeggen wanneer het
niet zoo treurig ware, zou men er om la
chen. Zoo, althans, gaat het mjj van tijd
en wjjle, wanneer ik een blik sla over het
gioote wereldtooneel en zie hoe vorsten
eu volken de onmogelijkste sprongen ma
ken om zich in 't evenwicht te houden,
terwijl alles om en onder hen wankelt., of
als een koorddanser balanceeren op de slap
pe koord hunner menschelgke wisheid en
diplomatie.
't Is nog geen jaar geleden, dat geheel
de beschaafde wereld de blikken gevestigd
had op de residentiestad van het kleine
rjjk der Nederlanden, waar de vertegen
woordigers en gealmachtigden van alle lan
den bijeen waren gekomen, waar de fijnste
diplomaten, de ervarendste staatslieden ver
gaderden ter Vredes-Conferentie. Ze waren
daar allen bijeen, allenbehalve Eén.
En die Eéne was de Paus, de Paus dien
een beroemd geschiedschrijver het middel
punt heeft genoemd van de nieuwe wereld
geschiedenis.
Wat heeft de Paus op een Vredes-Con
ferentie te doen Zoo redeneerde men.
Wanneer Hem nog de eerbewijzen worden
gedaan als aan een Koning, wanneer de
vorsten der wereld Hem nog een gelijk
heid in rang willen toekennen, dan is dat
alleen een concessie, een gunstbewijs ge
daan aan de eeuwenoude, maar thans ver
nietigde souvereiniteit des Pausen Hij is
slechts Koning honoris causae. Hp heeft geen
FEUILLETON.
Vervolg.)
AU waanzinnig springt zjj eensklaps van haar
stoel op, snelt nSBr Uhlenhorst, legt de handen
op zjjn schouders en buigt zich over hem heen.
Hjj ziet haar ontsteld aan.
Uhlenhorst, geef mjj rnjjn zoon terug 1
roept zjj met gillende stem. Gjj hebt hem ver
oordeeld, gjj, geef mjj hem terug, moordenaar!
Gretchen.
Het woord besterft hem op de lippen.
Machteloos valt zjj in zjjn armen, drukt hem
op de borat als een verpletterende last, terwjjl
de angst zjjn bloed ontstuimig door de aderen
1 Haar starende oogen zijn wjjd geopend en
rusten zonder uitdrukking op zjjn gelaat. Slechts
een vonkje licht flikkert er in en bewjjst, dat
het leven niet is uitgedoofd. Zjj ademt met
lange tnssehenpoozen, reutelend, onregelmatig als
in doodsstrjjd. Het is alsof haar ziel op het
punf staat, haar lichaam te ontvlieden.
Gretchen, ffuistert hij, Gretchen.
Hjj drukt zjjn koude lippen op haar wang.
Zjj springt vol ontzetting op en rukt zich
los uit zjjn armen. Zoo neemt zjj den eersten
kas, dien hjj haar na lange, lange jaren geeft.
Eenigszins gebogen bljjft zjj voor hem staan.
Een onheilspellende kalmte ligt op haar gelaat
te leun. Daar beginnen haar oogen eensklaps
leger meer, wat belaug kau Hij bij ont
wapening hebben Zjjn politieke invloed
is weg, allen, zijn volgelingen, de Katho
lieken erkennen Hem, wij, Anglicanen, Lu-
terschen, Protestanten, Ortodoieu, Maho-
medanen, volgelingen 4van Confucius
erkennen Hem niet. Als gjj Hem uitnoodigt,
noodig dan ook den Daria Lama, den Cheik
ue Islam, den Opper-Rabjjn en alle hoofden
van godsdiensten uit! Wjj, gebieders van
groote Staten wij aanvoerders van onme
telijke legers wij die millioenen soldaten
in 't veld kunnen brengen en de zeeën be-
heerschen door onze vlotenwjj hebben
geen Paus noodig om ons raad te geven,
om voor te lichtenom soms de les te
lezen. Le monde c' est nous I Wjj zjjn de
wereld.
Dat was een dwaas redeneeren, waarover
men zou hebben kunnen lachen wanneer
het, van een anderen kant, niet zulk een
treurig optreden was, en van den beginne
af op de geheele Conferentie niet den vloek
van de onvruchtbaarheid had gedrukt.
Zoo was hetDe vloek der onvrucht
baarheid rust op de Vredes-Conferentie,
die gehouden is met uitsluiting van hem
die bij uitnemendheid de Vorst des Vredes
en de vertegenwoordiger van den God des
Vreden is.
Nog waren de protecollen der Conferen
tie niet geteekend of reeds woedde de oor
logsfakkel in Zuid-Afrika en duizenden kost
bare menschetilevens, milliarden aan geld
werden opgeofferd aan eerzucht, gouddorst
en begeerte naar onrechtmatig goed.
De vorsten, de machtigen, zjj die in hun
waan meenden oorlog en vrede aan de we
reld te kunnen voorschrevenmaar door
eigenbaat beheerscht dien oorlog niet wis
ten of durfden voorkomenmoesten het
weldra aanschouwen, dat hun onderdanen
ja hun vertegenwoordigers in China ver
moord van hun goederen beroofd of met
den ondergang bedreigd werden, zoodat zjj
zich gedwongen zagen hunne vloten en sol
daten uit te zenden ter bescherming van
te fonkelen, er komt een reddende gedachte bjj
haar op.
Uhlenhorst, geef mjj mjjn zoon terug,
zegt zjj nogmaals. Eed hem, gjj kunt het, wan
neer gjj wilt. Ga tot hem, geef hem geld eu een
valsche pas en laat hem ontvluchten.
Verschrikt staart hjj haar aan. Kan hjj zjjn ooren
vertrouwen
Gietchen, wat vordert gij van mjj
Ja, Uhlenhorst, laat hem ontvluchten, gjj
zjjt de president van het Gerechtshof en hebt er
de macht toe. Beproef op deze wjjze goed te
maken, wat gjj misdaan hebt.
Vol bange verwachting staart zjj hem in het
gelaat, dat eensklaps een strenge uitdrukking
heeft aangenomen.
Gij verlangt het onmogeljjke. Gretchen,
zegt hjj op een toon, die geen tegenpraak duldt.
Ik heb de mach niet, Luwig te laten ontvluch
ten. Hjj staat onder strenge bewaking en inde
gevangenis heb ik niets te bevelen.
Yerachteljjk vertrekt zjj den mond.
Lafaard, gjj kondt Ludwig veroordeelen,
daartoeBbezat gjj den treurig en moed, maar nu
uw misdaad mogelijk goed maken, nu gjj een
onschuldige, die bovendien uw zoon is, van
een smadeljjken dood kunt redden, nu verschuilt,
gjj u achter een looze uitvlucht. Gij zoudt Lud
wig niet bjj de vlucht kunnen helpen, zeg lie
ver, dat gjj het niet wilt doen, dat zou ten
minste eerljjk gesproken ijn. Gij kunt het ech
ter, het hangt alleen van uw wil af, u staan
honderd wegen open om hem de vlucht moge-
ljjk te maken, zonder, dat er op u maar een
schaduw van verdenking valt, Wilt gjj dan wer-
banne onderdanen en ter bestraffing van
de bedreven gruweldaden.
Overal smeult het. Overal! Wie zal het
vuur onder de assche houden en een uit
slaan van den verteerenden gloed voorko
men Wie Alleen Hij, die van de
Vredes-Conferentie werd uitgesloten.
Maar de wereld wil Hem in haar dwaze
waanwijsheid niet erkennen.
Lach, DemokrietSchrei, Herakliet
De wijsheid der menschen is dwaasheid
voor God.
Frankrijk.
Groote vreugde heerscht te Parijs nu het
zoo goed als zeker isdat de Czaar van
Rusland een tiental dagen de Tentoonstel
ling zal komen bezoeken. Hjj zal komen
met een groot gevolg, niettegenstaande zelfs
aan de Russische ambassade iu de hoofd
stad der Fransche Republiek volgens
de Repuhlique Frangaise de komBt van
den Czaar, in de volgende maand wordt
tegengesproken.
Uit het Zuiden van Algiers komen
voor Frankrijk ongnnstige berichten. Op
30 Juli is in den vroegen morgen een
karavaan begeleid door een bereden com
pagnie van het vreemdenlegioen en voor
Igii bestemd, op drie dagmarschen afstand
van Djenien es-Dar, door een bende Marok
kanen te voet en te paard aangevallen.
De aanval werd afgeslagen, maar de Fran
sche troepen hadden negen dooden en ze
ven-en-twintig gewonden. De Marokkamn
verloren drie honderd man, en lieten tal
rijke gevangenen en meer dan honderd
paarden achter.
Op 1 Augustus werd een detachement
van acht spahi's en twintig goumiro's, dat
een troep onbeladen kameelen op den te
rugweg van Timmimoun moest bewaken,
gevangen genomen. Alleen de kapitein
B o u 11 e kon, dank zjj de snelheid van
zijn paard ontkomen en het bericht van
het gebeurde te El-Albiod brengen.
De vjjandelijke stemming der bevolking
neemt bjj den dag toe en men verwacht,
dat de telegrafische gemeenschap verbroken
zal worden. In deze omstandigheden heeft
de generaal, commandant van het 19e le-
keljjk de moordeoaar van uw eigen zoon worden?
Hjj ontwjjfct haar verpletterenden blik.
Uw onmeteljjke smart doet n eon zinne-
looze taal spreken, antwoordt hjjGjj weet niet
wat gjj van mjj vordert. Ik zou eeu misdaad
plegen, wanueer ik Ludwig liet ontvluchten,
ik zou mjjn ambtseed breken en die is mjj eren
heilig als hem zjjn eerewoord.
Zjj lacht hoonend en bitter en dit lachen
doet hem pjjn aan het hart.
Alsof gjj uw ambtseed niet reeds gebroken
hadt. Ik zeg u, dat gjj die hebt gebroken op
dan dag, dat gjj Ludwig hebt ter dood veroor
deeld. Gjj hadt niet als rechter tegen uw zoon
op mogen treden en toch deedt gjj het zonder
daarbjj aan uw ambtseed te denken. Gjj zjjt
niet alleen wreed, Uhlenhorst, gjj zjjt ook biecht.
Ludwig moest een afschuw van u hebben, wan
neer hij wist, dat gjj zjjn vader waart. Bjjna had
ik het hem verraden, maar ik wilde zjjn hart
niet een wond te meer toebrengen.
Hjj krimpt ineen onder haar bittere ver
waten.
Ja, toen heb ik mjjn ambtseed geschon
den, willoos, onbewust, mompelt hjj, terwjl zjjn
blik schuw rondziet en onmiddelljjk neerslaat
als hjj den hare ontmoet. Ik dank u, dat gjj
hem niet gezegd hebt, dat ik zjjn vader ben,
ik zou zjjn verachting niet verdragen hebben,
die daarop had moeten volgen.
Hjj zucht en strijkt zich met berende hand
over het hooge voorhoofd.
Gjj hebt uw eed dus reeds gebroken, zegt
zjj bitter, vergunt uw geweten u dan niet, uw
zoon bjj de vluoht te helpen?
gercorps te Parijs, de inscheping van de
voor China bestemde Algernnsche troepen
uitgesteld.
Italië.
Z. H. L e o XIII heeft ter gelegenheid van
zijn naamfeest (feest van den H Joachim)
de Kardinalen, eenige te Rome aanwezige
Bisschoppen en hoofden van Katholieke in
stellingen ontvangen.
Onder de bezoekers bevonden zich drie
Bisschoppeujder Sjro maronieten en Mgr.
Ireland, met wien Z. Heiligheid zich
eenigen tjjd onderhield. Hg vroeg Mgr.
Ireland, wat de opinie in Amerika wel
was omtrent zjjn persoon. De Aartsbisschop
antwoordde, dat de katholieken der Ver-
eenigde Staten tot zjjn getronwste kinde
ren behooren.
Vervolgens vroeg Z.H.L e oXIlI aan pater
Coubleauz, Lazarist, apostolisch
proprefect van Abyssinië, welke gevoelens
Menelik voor het katholicisme koesterde.
Pater Coubleaux gaf ten antwoord,
dat de Negos het katholicisme in 't ge
heel niet vjjandig was.
7. H. Leo XIII, spiak ook over de
uitbreiding van het geloof. Rgke geschen
ken werden den H. Vader aangeboden.
Engeland.
Na een zeer drukkende hitte heeft een
on weder Zaterdag eenige verkoeling over
Londen gebracht. In het zuideljjk gedeelte
van de stad viel een hevige slagregen.
In Peckham Rye hagelde het geweldig
en het weerlicht was niet van den hemel.
De straten werden daar overstroomd, een
school werd door den bliksem getroffen.
Na het onweer was 't weer warm. Za
terdag-nacht zelts drukkend, en Zondag
morgen om 10 uur wees te thermometer
al 80 gr. Ook was er absoluut geen koeltje,
verscheidene personen vielen weer nitgepnt
neer. Dit was de 8ste dag van de nienwe
warmtegolfgedurende welke periode 80
gevallen van zonnesteek in de verschillende
Londensche hospitalen behandeld werden
en 12 personen bezweken.
Er gebeurden vreemde diDgen tjjdens het
onweer. Te Brixtou werd een vlaggestok
op den schouwburg in tweeën gesplitst
aan het gebouw zelf gebeurde niets.
Een heer werd door het weerlicht tjjde-
ljjk bewusteloos gemaakt, en zjjn horloge
bleef op dat oogenblik stilstaan. Op som-
Zjjn gestalte richt zicht eensklaps in de volle
lengte op.
Al zou ik het ook willen doen, hjj zou
zooals jik hem heb leeren kennen, er niets ven
willen weten, antwoordt Uhlenhorst.
Ik kan mjj voorstellen dat hjj den dood zal
verkiezen boven een vlucht, die als een beken
tenis van zjjn schuld kan worden aangemerkt.
Zjj hersdemt en stelt zich voor, dat hjj zieh
langzamerhand tot haar plan zal laten overhalen.
Zet die bedenking toch van u, Ublenhorat,
Hjj zal vluohten, wanneer zjjn eigen vader hem
de hand daartoe biedt.
Zoo kant ge u met hem verzoenen, wan
neer hjj in verontwaardiging uitbarst, bjj het
vernemen dat jzjjn eigen vader hem ter dood
veroordeeld heeft.
Hjj schudt ongeloovig het hoofd.
Hjj wist niet dat de vloek, die hjj op de
terechtzitting uitspraak, zjjn vader trof en thans
zal hjj die terugnemen. Kom toch lot een besluit,
Uhlenhorst. Het betreft alleen hem in voorloo-
pige veiligheid te brengen, totdat de ware moor
denaar gevonden is.
Ik—kanhet nietdoen.
Gjj zjjt onverbiddelijk
Hoop toch, Gretchen. Zoo ver mag en
zal het niet komen, er verloopen nog weken,
maanden, voordat het vonnis door den koning
bekrachtigd .is en in dien tjjd kan de ware
moordenaar gevondeo worden.
Is dat uw laatste woord vraagt zjj
stroef.
(.Wordt vervolgd.)
f(0f RUT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
AGITE MA HOU AGITATE.
PRIJS DSB ADVERTENTIE!*.
58