NIEUWE
QagBlaó voor eSHooró- en Suiè-éCollanó
Naar buiten.
STo. 4576.
Vrijdag 31 Augustus 1900.
25ste Jaargang.
Het Noodlot.
BUITENLAND.
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlgke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUEBAU: St. Janstraat Haarlem:
/1,10
«1,40
<2,80
«0.08
AGITE MA NON AGITATE.
PBIJS OSa ADVERTS NTIBN
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte!
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant
Redacteur-Uitgever, W. KAPPERS.
60
Vervolg.)
Ga naar het veld, gp moede pelgrim on
der de menschen, die van den morgen tot
den laten avond uw hoofd vol zorgen hebt.
Ga langs bosch en struikgewas, over pa
den en wegen, bergen op en af en 't zal
u verkwikken.
Ga genieten de frissche buitenlucht, wees
niet bang voor regen of zonneschijn, voor
wat sljjk of wat zweet.
Wat gp hooren zult of zien is wel een
slykspat waard op de schoenen, of zilte
parelende zweetdroppels op het voorhoofd.
Dicht staat het gras aan den rand van
den wegduizend bloemen werpeu vreug
devol hun witte en blauwe, hun roze- en
geelgekleurde kelken omhoog uit het sma-
ragdkleurig g rastapeet.
Struiken en boomen zitten overvol van
vogels, van de gewone musch af tot den
wielewaal toe, zoo deftig met zjjn oranje
geel costuum en zjjn zwarte vleugels.
En vlinders vliegen rond, prachtige, be-
stuifd met karmjjn rood, met hemelsblauw,
met oker, en ze fladderen boven de gras
zoden.
Doch niet alleen om dat eenig-schoone
schouwspel voor eene wjjle de stad ont
vlucht, maar ook en vooral omdat het zoo
heilzaam is.
De kostelijke lucht, die men inademt op
het vrjje veld, nabij de geurige boomen,
de in bundels gebonden schoven, of het
graan dat in zware halmen neerbuigt, die
levendmakende lucht gaat verder nog dan
in de fjjnste vertakkingen van uw longen.
Zjj dringt ook ietwat door in onze ziel,
ze vernieuwt daar de krachten van het
geestelpk leven.
Men spreekt wel eens van de verpeste j
stadslucht en knappe koppen hebben het j
gezegd, dat die atmosfeer voor sommige
zielen verderfelpk is, welnu, de frissche
buitenlucht werkt heilzaam.
Gjj zpt toch wel eens bp het valleu van
den avond den weg langs gegaan, en ge-
FEUILLETON. j
Terstond maakten wjj de gravin deelgenoote
tan ona geheim, maar zjj .meekte om, die plan
ben op te geven, voor altjjd afscheid van elkaar
te nemen, al souden onze harten er ook onder
breken, kroonprins Karei mocht geen gravin naar
het altaar voeren. Orphea weende, ach, hoe
gaarne had ik haar de tranen van de oogwimpers
gekast. Voor altjjd afscheid van haar nemen P l
Neen, neen, antwoordde mjjn hart. Orphea moet
de uwe worden. Ik knielde voor de oude gravin
jneer en riep haar toe: vGeef mjj O/p'oea tot
(Nhtgenoote U Zjj noemde mjjn voornemen een
dWtNMheid, wees mjj op mjju plichten als toe-
koms koning, tevergeefs. Höe gaarne had ik
het zei T,n mÜn leveQ met het Terlie8 ¥an
miin kroo,? J"llen betalen. Heerlijker dan alle
kroondiaman.'en «Haalden mjj de liefdevolle oogen
van Orphea fgefl' Liever een bedelaar met
Orphea dan een koning zonder haar. Als bede-
laar zou ik een ko^g. konu»g zou ik«n
bedelaar sjjn geweest, 800 r*k' 800 °nmetel*k
rjjk aan geluk is de 1 velde-
01 het heeft mjj eetf heftigen strgd gekost,
den weerstand van de m^der de aarzeling van
do dochter te overwinnend O dat heerlgke
oogenblik, toen ik het geliefde meisje voor het
eerst aan het hart drukte, toen de moeder ons
weeuend haar zege* schonk,' toen onze harten
komen langs een boerderij, waar voor de
deur de boer zijn pjjp rookte.
Met wat bedaardheid, met wat kalmte,
met welken stillen vreugde gebeurde dat.
En terwijl ge uw stap versneldet, hebt
gp misschien gezegd tot u zelfwat heer-
ljjk dalen des avonds stilzwjjgen met vre
de tegelpk van den hemel neder in de ziel
van dien man, die toch uitgeput is door
langen en zwaren arbeid.
In waarheid van 's morgens tot 's avonds
en van 's avonds tot 's morgens daalt zoete
vrede neder op hen, die op het veld of
in de bosschen wonen.
Men baadt er lichaam en ziel, maar de
ziel vooral, als in een groot bad van wel
doende kalmte en hoe langer zoo meer
gevoelt men, dat die kleine fouten, dat die
nietswaardige onvolmaaktheden, die als stof
op onze zielen kleven, zich langzamerhand
van ons verwpderen, te loor gaan, verdwijnen.
Waarom
Hoe komt dat
Omdat daar buiten rondom on3 alles zich
beweegt, alles werkt, alles groeit in en vol
gens die wonderbare orde, die de Voor
zienigheid heeft vastgesteld.
Elk plantje draagt zjjn bloem, zjjn vrucht,
zjjn korrel volgens eene eeuwige wet.
De vink zingt zija zelfde lied van voor
tienduizend jaar.
Het nietigste insect gehoorzaamt aan dat
geheimzinnige bevel, dat de natuurvorschers
het instinct noemen, maar dat misschien
met meer recht de wil van den Schepper
genoemd moet worden.
Alles is op zjjne plaatsalles is goed
alles is groot op die plaats.
Die gehoorzaamheid, die onderwerping
van alle schepselen zelfs van de laagste,
zelfs van die het dichtste staan bp het
niet, aan de goddelijke wet, ontroert
ons en zegt zoo, dat het geraden is, ja eene
behoefte, ons ook op onzen beurt geljjk-
vormig te maken aan de wet, ons te schik
ken naar de orde van het eeuwig vastge
stelde plan.
in een gloeienden kus samenvloeiden. Na was
zjj mjjn verloofde, en alleen da nachtegalen wis
ten het en verkondigden het luide aan de na
tuur, alleen de menschen verstonden het niet.
Ik durfde er niet aan denken de toestem
ming van den Koning, mjjn vader, tot mjjn
huweljjk te vragen. Destjjds vertrouwde ik u
mjjn geheim toe, beste Vahlendorff en vroeg u
om raad. Gjj verklaardet u beslist tegen di»
echtverbintenis, eischtet dat ik van Orphea zou
afzien en ik antwoordde u: hNooit, nooit.//
Een ji&r verliep vol hemelseh geluk. Nu
zou eindeljjk de zegen van het huweljjk onze
liefde wjjden.
Twee getuigen moesten de echtverbintenis
bjjwonen, wilde zjj geldig zij a. Ik had Stein
den vorigen da$ in het geheim bjj mjj ontbo
den, hem toevertrouwd wat hjj reeds geraden
hadmjjn liefde voor Orphea en verzocht hem,
met de moeder mijner bruid, bjj het huweljjk
tot getuige te dienen. Zjjn oogen straalden van
vreugde, toen hjj dit vernam. Op zjjn eerljjk
gelaat las ik de vrees, die hjj gekoesterd had,
dat ik Orphea niet tot mjju gade zou maken,
dat ik haar het hart breken zou. Dit verklaarde
mjj zjjn vreugde. Ik legde hem uit, waarom het
huweljjk in stilte moest gesloten worden en
eischte zija eerewoord, dat hjj onder geen om
standigheden een woord er van verraden zon,
voordat ik er hem verlof toe ion geven. Hjj
zag mjj recht ia de oogen, legde zjjn hand in
de mjjne en gaf mjj zjjn eerewoord, zjjn eerewoord,
dat bjj in nood en dood gestand heeft gedaan.
Bjj deze laatste woorden klinkt de stem van
den Kroonprins diep en zwaar.
Dat is echte wijsbegeerte, dat is ware ken
nis van God.
Maar de landman, die de zeis op den
schouder, huiswaarts keert, mat zich het
verstaad niet af met die hooge gedachten.
Dat is ook niet noodig.
De vrede waarin hp leeft, dringt door
tot in zpn hart.
Dat is als een goede besmetting waar
aan hp niet ontkomen kan. En dat over
komt den grootsten wijsgeer als hij voor
een oogenblik zich meegeeft in de bewon
dering der natuurhij wordt er goed of
beter door.
Ten slotte nog iets.
Neem uwe bekommeringen en uw zorgen
en uw zwaarste gedachten eens met u
mede in de buitenlucht en verwonderd zult
gp staan, wat zjj daar voor het oog van
uwen geest een geheel anderen vorm aan
nemen.
Het overkomt ons toch zoo vaak in het
dagelijksche leven van gejaagdheid, dat wjj
ons zelve ternauwernood herkennendat
ons bestaan ons betroebeld toeschijnt als
een bron, waarvan men den bodem heeft
geroerd, als een beek na een storm-stort-
regen.
Laat dan vooral uw ziel tot ruste ko
men in den stillen vrede op het land, en
zjj zal hare helderheid herkrpgen, helder
heid als van kristal.
Want de koning der schepping werd
niet om niets door God te midden der
medeschepselen, geplaatst, planten en die
ren, boomen en bloemen in werkeljjkheid
ook heeft hij behoefte aan die heilzame
kracht der natuur.
Frankrijk.
Het moordschandaal op den armen school
jongen F o v e a u te Rjjssel gepleegd
waarvoor de schoolbroeder Flamidien
de gewelddadigste folteringen heeft door
staan, komen eindelpk tot ontmaskering.
Een der vurigste bekampers van den Eatbo-
Ja, beaamt de advocaat diep getroffen, hjj
heeft aan uwe Koninkljjke Hoogheid zjjn eer
vollen naam ten offer gebracht en gjj zoudt er
op de duizend nauweljjks één gevonden hebben,
die zijn eerewoord niet gebroken had, wanneer
men hem als moordenaar ter dood zon veroor
deeld hebben.
De Kroonprins legt de hand op het hart.
Dat staat hier onuitwischbaar gegrift. Ik
zou hem met alle schatten der wereld, met de
kroon zelfs, die ik eenmaal dragen zal, niet
genoeg kunnen beloonen, maar misschien ver
mag mjjn vriendschap een deel van die schuld
te vereffenen.
Daarop gaat hjj met zjjn verhaal voort:
De torenklok sloeg één uur toen wjj de
kerk door de sacristie verlieten. Zwjjgend liepen
wjj voort, Orphea ging aan mijn arm, haar
moeder volgde met den domheer en Stein. Wjj
waren te vost gekomen en gingen te voet ook
weder heen. Orphea had een donkeren mantel
over haar bruidskleed geworpen. Onze oogen
zochten elkaar voortdurend vol stomme betui
gingen VBn eeuwige liefde en trouw.
Voor het huis der gravin namen de domheer
en Stein afscheid van ons. Wjj waren zoo on
uitsprekelijk gelukkig, Niemand vermoedde hoe
noodlottig deze nacht voor Stein zou worden,
dat op het zelfde uur van het huweljjk een af-
grjjseljjke moo-d werd gepleegd, waarvan hjj
zou beschuldigd worden.
Hjj zwjjgt en loost een diepen zucht.
De advocaat heeft in spanning geluisterd
naar het verhaal, dat hem buiten zichzelven van
vreugde maakt.
lieken godsdienst schijnt schuldig te zpn
aan den moord. Dit is uitgelekt door eene
vrouw met wie hp in ongeoorloofde be
trekking leefde. Elk oogenblik wordt zpn
aanhouding verwacht. Als 't een school
broeder gold had men hem al lang achter
slot en grendel gezet.
Duitsohland.
Voor het eerst sedert 1870 zal een Fransch
hoofdofficier officieel de groote manoe u-
vres van het Duitsche leger bp wonen.
In de haven te Hamburg heeft Zondag
eene ontploffing plaats gehad aan boord
van een torpedoboot. Een officiereen
matroos en een stoker werden ernstig ge
kwetst.
Engeland.
I Naar de New-York Herald uit Londen
vernam, heeft Lord W o 1 s e I e y zpn ont-
slag genomen als opperbevelhebber van
het Engelsche leger. Het gaat den ouden
heer in Zuid-Afrika niet naar den zin, wat
daar plaats heeft stnit hem tegen de borst.
Vooral de hospitaalschandalen en den lan
gen duur van den oorlog met de Boeren
moeten hem zeer onaangenaam zpn.
Te Londen is men woedend over de
goede verstandhouding van Duitschland met
Frankrijk. Men begrppt dat Engeland de
kosten van deze toenadering zal moeten
dragen. Engeland tracht dan ook in het
Oosten afleiding te verschaffen, door een
Roemeensch-Bulgaarach conflict, dat én
Rusland én Oostenrpk, en bpgevolg ook
Duitschland de handen zou binden. Doch
niettegenstaande Engeland's opstoken loopt
de vrede op het Balkan-Schiereiland geen
ernstig gevaar.
Te Simla in Britsch-Indic beerscht de
cholera op vreeselpke wjjze, zoo hevig
zelfs dat de pest er een kinderspel bp is.
De inboorlingen sterven als vliegen, tot
een getal van 30.000, zegge dertig duizend
menschen in de week.
De aanval van de ziekte is zoo ver
schrikkelijk plotseling, dat de menschen
neervallen en binnen den tpd van twee
uren dood zpn.
Ook bjj de regimenten Shropshirelight
infantry, Royal Scots, Welsh Regiment
4e Huzaren, de Lincolns en de O. batte
rp van de Royal Horse Artillery hebben
zich gevallen van cholera voorgedaan.
Moge de hemel u en uwe edele gema
lin een eindeloos geluk schenken en Zjjne Ma
jesteit spoedig deze verbintenis met ijjn zegen
bekrachtigen, zegt hjj bewogen.
Der liefde vergeeft men alles.
Ik dank n, mjjn vriend, maar Stein, de
arme Stein, hoe zullen wjj hem redden?
Radeloos ziet hjj den ouden rechtsgeleerde
aan.
- Daartoe ataat slechts een weg open, Uwe
Koninkljjke Hoogheid hjj moet vluchten. Daar
toe dient de rechter van instructie Dorner in
het vertrouwen te worden genomen.
Dit denkbeeld opperde mjjn Orphea he
den ook, toen wjj over Stein spraken. Ogjj
kunt n niet voorstellen hoe nameloos mjjn echt-
genoote er onder ljjdt, dat de trouwe borst
onschuldig door zulk een wreed noodlot is ge
troffen. Zij schreit overvloedige tranen. Ik wilde u
er eerst over raadplegen hoe wjj Stein het best
bevrjjden kunnen, daarom schreef ik n terstond
een paar regels en gaf die, toen ik te voet van
mjjn ega terugkeerde, onder weg aan een be
steller ter bezorging.
Zooals ik zeide, Koninkljjke Hoogheid,
de rechter van instructie Dorner moet alles ver
nemen. Voor zoover ik hem ken, zal hjj doen
wat gjj van hem verlangt en zioh hoog vereerd
gevoelen met het vertrouwen van Uw Koninkljjke
Hoogheid. Hg ia iemand op wien men zioh ver
laten kan. Wat reeds vroeger had moeten ge
schieden zal nu plaats hebben. Het had zelfs
niet zoover mogen komen, dat Stein veroor
deeld werd,
Wordt vervolgd.)
HiARLE
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
