BlUjNEKLAM 1).
De socialistische afgevaardigde in de
Italiaansche Kamer, voor Turyu, de hoofd
redacteur van de AvantiM o r g a r iis
op verzoek van den prefect van het depar
tement der Rhonemondingenbij besluit
van den waarnemenden Minister van Bin-
nenlandsche Zaken over de grenzen gezet.
De maatregel was noodzakelijk geworden,
door het aandeel dat M o r g a r i in de
werkstaking te Marseille heeft genomen.
Hfl was erop uit de zeer talrijke Italiaan
sche werklieden tot staking op te zetten,
en de prefect vreesde dat het verblijf van
M o r g a r i te Marseille eece ernstige be
lemmering zon opleveren, om tot eene
minnelijke schikking tusschen de arbeiders
en de werkgevers te komen.
De strijd in Zuid-Afrika.
Volgens een telegram uit Belfast heeft Lord
Bob erts een proclamatie uitgevaardigd waar
bij Transvaal formeel wordt geannexeerd. Men
moet maar durven. De Engelschen zullen nn
niet meer tegen de Zuid-Afrikaansche Boeren,
maar tegen oproerlingen, tegen deloyale ondei-
danen van Hare Majesteit de Koningin, vechter.
De beide Republieken zjjn nu Engelsche bezit
tingen geworden. Het werk der Engeltchen,
men moet het erkennen, is grandioos
Vjjfhonderd Boeren hebben in Kliprivier-
gevargeni», acht mjjlen ten zuiden van Johan
nesburg de gevangenen, voornamelijk vreemde
lingen en inlanders, in vrijheid gesteld en van
wapens voorzien.
De mannelijke inwoners van Boodepoort
zjju in hechtenis genomeD, onder verdenking
een complot te hebben gesmeed om den spoor
weg in de lacht te laten springen tnsichen Kru-
gersdorp en Johannesburg.
De strijd in China.
De Mogendheden zjjn het niet eens over het
verbljjf der troepen te Peking. Rusland wil dat
Peking ontruimd wordt, terwjjl Duitschland er
tegen is, wel is Duitschland geneigd L i-H u n g-
Chang ais bemiddelaar te erkennen, zoodra
hjj voldoende bewijsstukken van zjjn bevoegd
heid om namens China als vrede-handelaar op
te treden, kan overleggen.
Inmiddels is de toestand zeer gespannen.
Wordt het voorstel van Rusland om de troepen
uit Peking terng te trekken aangenomen, dan
stoot men Duitschland voor het hoofd en om
gekeerd, besluit men te Peking te bljjren dan
moet de Czaar zich gekrenkt gevoelen. Zeker is
het, dat het met de eensgezindheid der Mogend
heden daar ginds is gedaan.
De Chineesen trachten inmiddels de vredes
onderhandelingen te openen ten einde de ver
woesting van het Keizerlijk paleis, dat door de
Russen is bezet, te voorkomeD.
De verbinding over water tusschen Tientsin
en Takoe in verbroken wegens het vergaan van
een kleine Japansche stoomboot. De spoorweg
is hersteld tot Yangtsoen. Dagelijks rjjden vier
treinen van Yangtsoen naar Tongkoe en Tientsin.
Eerst dezer dagen is bekend geworden dat
een aantal katholieke Chineezen te Pao-ting, ten
zuiden van Peking, drie maandeD lang de aan
vallen van Boksers en soldaten afgeslagen, en
den daar wonenden Engelschen zendeling en zjjn
gezin beschermd hebben.
Ned.
Het Congres van den
R. K. Volksbond te Amsterdam.
's Gravenhage, 3 September. Het feestmaal,
door den gezant van Tnrkjje, Missah Ef
fen di ter gelegenheid van de 25 jarige Regee
ring van den Sultan, zjjn souvereiji, gegeven,
werd bijgewoond door alle thans alhier aanwe
zige vertegenwoordigers van vreemde Mogend
heden, met nitzoBdering van de gezanten van
Italië en van Groot-Britanniëvoorts door den
minister Tan bnitenlaudsche zakeu en den mi
nister van financiën, als hoofd van het Kabinet,
benevens door de secretarissen bjj het gezant
schap der Porte alhier.
Mevrouw Missah was door lichte onge
steldheid verhinderd aan tafel te verschenen.
Aan het diner, dat in groot gala werd ge-
honden, heeft de Minister van Buitenlandeche
Zaken een heildronk ingesteld op den Sultan,
welke door den gezant met een dankbetuiging
beantwoord werd.
Scheveningen, 3 September. De heer F i s-
j e r, lid van de Zuid-Afnkaansche deputatie,
zal zich met zjjne echtgenoote, die hem van
zjjn vertrek nit Zuid-Afrika is bijjven vergezel
len, tjjdeljjk alhier vestigen.
Hieruit valt op te maken dat het Boerend rie-
manschap in den eersten tjjd niet naar Zuid-
Afnka zal terugkeeren.
Spaarnwoude aan Do Lie, 3 September.
Aan de in deze gemeente gehouden riDgrjj-
derjj voor heeren en dames namen niet minder
dan 37 paren deel. De prjjzen behaalden R.
N e 1 i s, N. Vink, J. V i n k, van Schoten,
en E. van D u jj n h o v en, en meju. C. V e r-
bruggen, C. Bergman, van Schoten, B.
Vriesekoop en A. vanüujjnhoven.
Behalve de beide winners uit Schoten zjjn de
anderen allen van Haarlemmerliede en Spaarn
woude.
Haarlemmermeer, 3 September. De afdee-
ling ^Volksweerbaarheid// alhier zal geen schiet
baan krjjgen en mist dus het doel van oprichting.
De kosten tot het daarstellen van een schiet
baan zjjn te hoog.
Santpoort, 3 September. Aan den hier ge
houden wedstrjjd en het ringrjjden namen 11
paren deel. Meju. C. Kuiper, J.Casteen,
J de Vries en F. van der Veld, en de
heeren P. van den Bronk, K. Vcnis, C
de Vries en J. Njjssen behaalden de prjj
zen en premiën.
Vervolg
In de Sectie-vergaderingen die te 3 uur Zon
dag-namiddag gehouden werden, busprak de in
leider pater A. van K e r k h o f f, O. C. de
//Pers,// Sprekers betoog kwam hierop neer dat
de volkspers een machtigen invloed uitoefent,
waaraan de socialisten hun invloed te danken
hebben, en in het openbaar een eerste viool
spelen, daarom dienen ook de katholieke volks
dagbladen het meest te worden gesteund.
Toch ziet men dat de kleinere bladen veel te
weinig gelezen worden vooral in meer ontwik
kelde kringen. Het is een opmerkelijk verschijn
sel dat in treinen eu koffiehuizen ook de Ka
tholieken het liefst de groote liberale bladen
lezen en zelden ia het openbaar de kleine katho
lieke bladen.
Men zal allicht zeggen dat die Katholieke pers
zoo ver ten achter is, dat men er in mist de
groote crimineale verslageniooneel verslagen,
rubriek //crou que scandsleuse in zeker opzicht
kan Spr. dit toegeven. De Katholieke Volkspers
dient met zaken die den werkman belang inboe-
z men, vlugger voor den (lag te komen, maar
aan den anderen kant ksn zjj niet alles publi-
ceeren wat Spr. onder de //cronique ecandaleuse//
rangschikt.
De Katholieke bladen toonen dat niet, zooals
steeds beweerd wordt, de Katholieken //ja en
amen// zeggen, op wat Paus en bisschoppen zeg
gen, doch dat de Katholieke Kerk inderdaad is
de strjjdende kerk op aarde. Tegenover het or
gaan der eocialisten dient vooral de kleine Ka
tholieke pers krachtig gesteund dat kunnen de
duizenden Katholieken zeker doen tegenover
de misschien 5000 sociaal-democraten, die Neder
land telt.
Spr. concludeert, na een hulde aau degenen
die du Katholieke pers voorstonden, dat het con
gres er op zal aandringen
10. Dat de Katholieken in Nederland, hetzij
geestelijken of leeken, hun belangstelling in onze
pers, vooral ook in die, welke de sociale aan
gelegenheden behandelt, toonen door hel nemen
van abonnement op eeu of meer der hier be
doelde en alom bekende bladen.
2o. Dat heeren presidenten, regenten of rec
toren onzer Katholieke instellingen voor hooger
onderwjjs, zoomede heeren bestuurderen van Ka
tholieke studenten-vereenigingen in de Neder-
landsche Universiteits steden beleefdelijk worden
aangezocht, de lectuur dier bovenbedoelde bla
den krachtig te willen aanbevelen en bevorderen
bjj de stuileerende jongelingechap, opdat deze,
bjj hun optreden als priester of als leek met
eenig ambt bekleed, met geheel onvertrouwd
zullen zjjn met de vraags ukken van den dag,
welke ea zooals ze door het arbeidende volk
onder sociale aangelegenheden worden verstaan.
So. Dat aan heeren bestuuideren van Katho
lieke Weeshuizen en Gestichten, waar joDgens,
uit werkmanekrtngen voortgekomen, hun opvoe
ding en opleiding tot werklieden erlangen, in
overweging worde gegeven, of zjj 't niet oorbaar
OD nuttig zouden achten te zorgen, dat de jon
gens, die vaak buiten //het Huis// met allerlei
slag van werklieden in aanraking komen, ten
minste van zekeren leeftijd af, geregeld de Ka
tholieke bladen en geschriften lezen, welke het
arbeiderevraagstnk behandelen in den geest en
volgens de beginselen der Katholieke geloofs-
en zedeleer.
4o. Dat het Centraal Bestuur van den Nud.
R. K. Volksbond, die 't initiatief nam tot dit
congres, worde opgedragen, deze conclusie ter
kennis te brengen van die katholieken in Neder
land, van wier in deze conclusie aangeduide
medewerking een practiseh resultaat dezer be
spreking mag en kan worden verwacht.
Niet minder dan 26 debattere traden op. Ue
conclusie was, dat de werklieden meenden, de
katholieke bladen te weinig activiteit toonden
in hunne belangen en verklaarden rich voor de
oprichting van een katholiek volksdagblad en het
stichten van propaganda-vereenigingan tea bate
hunner vooruit te zetten pers.
In de Tweede Sectie trad als leider op de
heer J o s. Th. J. C u y p e r s, architect te Am
sterdam, over Volkshuisvesting. Hjj besprak
den bekenden toestand der arbeiderswoningen
als een bjjzonder belang der gemeenten en deed
in vergelijkingen uitkomen, dat tusschen den
meer gegoeden ook den kleinen man wonen
kan, daar de binnenstad allerlei voordeelen
aanbiedt, welke de zoom en daarbuiten missen.
Als beste wapen bljjft spr. beschouwen de
ontwikkeling van het communale verkeer en
van de verbinding met kleinere gemeenten in
den omtrek. Hjj bespreekt dus de werkmans-
treinen en werkmanstrams 's morgens vroeg en
's avonds en betoogt, dat voor eene aanmerke
lijk grootere krachtsontwikkeling op bepaalde
tijdstippen geen andere dan de mechanische
kracht zal te baat genomen moeten worden.
Spr. stelt aan het slot zjjeer rede de hier vol
gende conclueiën.
L. De oplossing van het woning-vraagstuk is
speciaal een gemeente-belang,
11. Hoeveel belang er ook aan verbonden
is, dat oude sloppen en krotten worden afge
broken en door betere woningen worden ver
vangen, zoo zjjn deze maatregelen toch niet vol
doende te achten in het belang vau goede huis
vesting voor de minst vermogende klasse der
maatschappij.
III. Behalve daadwerkelijke bevordering van
den bouw van arbeiderswoningen buiten de
onde kom der gemeente, is de gemeente ver
plicht, de concessiën verleend tot exploitatie
van de verkeersmiddelen ten openbaren nutte,
ofwel de eigen gemeentelijke exploitatie van
zulke verkeersmiddelen, dienstbaar te makeD
aan de oplossing van hei woningvraagstuk.
Er volgt een uitvoerig debat.
De heer Gabriel (Amsterdam) geeft twee
nieuwo conclusiën tn overweging, luidende
Ie. De oplossing van het woningvraagstuk voor
de arbeidende klisse moet tot stand komen
door particulier initiatief, in het bijzonder der
georganiseerde werklieden-vereeniginger, met
krachtigen steuu en onder toezicht van den
Staat eu de gemeente.
2e Uit de zorg, die de patroon voor het wel
zijn van z(jne arbeiders hebben moet, spruit
voort, dat het wersscheljjk is, dat de groote
werkgevers, ook de gemeente als werkgeefster,
voor hunne werklieden geschikte weningen bou
wen zonder verplichting voor de werklieden om
daarvan gebruik te maken.
Deze twee conclusiën wil Spr. (vertegenwoor
diger der Sint Josefs-gezellenvereeniging) in de
plaats stellen der conclusiën 1 en 2 van den
inleider.
De heer C u y p e r s, repliceerende, doet uit
komen, dat het ontwerp-woniDgwet re-ds aan
enkele, door debaters geuite, wenschen tegemoet
komt. Spr. verzoekt voor zjjne eerste twee con
clusiën in de plaats te stellen de conclusiën van
den heer Gabriel, en zjjne derde conclusie
dus aau de twee van den heer Gabriel vast
te heebten.
Aangezien de overige ingediende voorstellen
en moties grootendeels door deze conclusiën zjjn
ondervangen, worden deze buiten stemming ge
laten. Alleen wordt aan de coaclusiëu toege
voegd deze, dat de arbeiders-vereenigingen ten
taak hebben onder de werklieden betere begrip
pen omtrent de eischen eener deugdelijke volks
huisvesting te verspreiden. Iq stemming gebracht,
worden de twee couclus'ëa van den heer G a-
b r i e 1, de derde van den beer Cuypers en
als vierde die betreffende de taak der arbeiders-
vereenigingen aangenomen.
In de Derde Seetie werd behandeld het oprich
ten van veraenigingen voor den Middenstand. In
leider de heer W. C. J. F a s s t o o r s. Hjj er
kende het verwijt,dat niet onverdiend is uitgespro
ken, dat de leiders der arbeidersbeweging zoo
goed als uitsluitend oogen en ooien hebben voor
//het arbeidende proletariaat.//
Na gewezen te hebben op de gevaren die den
Middenstand bedreigen, stelde hjj voor de be
langen van dien stand bevorderlijk te zjjn
a door particulier initiatief,
i. door medehulp van den Staat.
Door particulier initiatief.
1. Door het doen van gezamenlijke inkoopen
en voor geljjken prjjs te verkoopen.
2. Door onderlinge ruiling van goedoren.
3. Oj richting van Volkscrodietbanken.
4. Bevordering van contante betaling.'
5 Het oprichten van onderlinge informatie-
bureelen, niet alleen tot het inwinnen van in
formaties omtrent de soliditeit of onsoliditeit
van personen, maar om elkander te waarschu
wen voor personen, die op kosten van het alge
meen leven.
6. Bjj verkiezingen van Kamers van Koop
handel te trachten leden van den middenstand
daarin gekozen te krjjgen.
7. Bjj verkiezingen van openbare regeeringr-
lichamen elkander en de kiesverenigingen voor
te lichten omtrent de verschillende denkwijzen
der candidaten, opdat daardoor die mannen
kunnen gekozen worden, die met hart en ziel de
belangen van den middenstand zjjn toegedaan.
8. De openbare meening helpen bevorderen
tegen het rabatzegelstelsel door zooveel mogeljjk
dat stelsel in al zjjn naaktheid aan de kaak te
stellen.
Door hulp van den Staat.
1. Met alle wettige middelen van de Re-
geering trachten te verkrijgen, de verkeerd toe
gepaste coöperatie-wet met wortel en tak uit te
roeien en daarvoor een billijke wet op coöpe
ratie in te voeren.
2. Te trachten wetsbepalingen te verkrjjgen
tot bestrijding der oneerlijke concurrentie.
3. Te trachten van de Regeering voldoen
de controle op levensmiddelen en waren te
verkrjjgen.
4. Bjj de Regeering zien te verkrjjgen afschaf-
fiag van gevangenisarbeid, in zooverre als deze
de concurrentie in het leven roept, waardoor
den middenstand nadeel betrokkend wordt.
5. Aan te dringen bjj rjjk en gemeente op
herziening van de voor den middenstand bezwa
rende belastingen.
6. Het tegengaan van gedwongen winkelne
ring van Regeeringswege.
7. Aan te dringen bjj de regeering op be
scherming van den nationalen arbeid, nijverheid
en industrie.
8. Wederinvoering eener octrooi-wet.
9. Trachten te verkrjjgen wetswijziging van
artikel 326 in het Wetboek van Strafrecht voor
het tegengaan van flesschentrekkerjj.
10. Middelen in het werk stellen bjj de re
geering tot herziening der Zondagswet van 1815
en wettelijke regeling van vervroegde winkel
sluiting.
Verder aanwending vaa alle wettige middelen
die strekken kunnen tot verbetering en verhef
fing van den middenstand.
Het debat liep in hoofdzaak over de contante
betaling, over de onbetrouwbaarheid van informa-
tiebureaux en misbruiken in den handel. Op
ufschalfiag van gevangenisarbeid werd aange
drongen, men wilde de gevangenen de heide
laten ontginnen en daarvoor gevangenissen mid
den op de heide laten plaatsen. Ook werd een
krachtig protest geuit tegen gedwongen winkel
nering.
De door den inleider naar aanleiding van 't
gesprokene eenigsziDs gewjjzigde conclusiën wer
den daarna met algemeene stemmen aangenomen.
Hiermede waren de Sectie-werkzaamheden voor
den Zondag afgeloopen. Er had des avonds te 8
ure eeu feestelijke bijeenkomst plaats waarbjj de
Bistchop vau Haarlem tegenwoordig was.
De verschillende vereacigiisgen met haar ba
nieren defileerden voor den Prelaat, waarna deze
der verzamelde menigie zjjn zegen gaf.
Gisteren-morgen te 9t/s uur werden de Sectie
vergaderingen voortgezet.
De Vierde Sectie had te behandelen de //Be
scherming en de vorming der jongelingschap.//
Als inleider trad op de heer Mr. F. Th. W e s-
terwoudt. Bjj spreker stond vast, dat de
opvoeding der jeugd de taak der ouders is. Hjj
verklaarde zich voor het vereenigirgsleven om
dat de jeugd da»r bet ontbrekende in bet fa
milieleven kan terugvinden, t.jj zou in elke pa
rochie een patronaat willen zien waar naast de
liefde strenge orde en lucht heerscht in afdee-
lingen gesplitst b.v.b. van 1215 en van 15
18 jaar. Spreker «telt deze conclusie
//Voor onze Katholieke jongelingen bestaat
dringende behoefte aan vorming tot weldenkende
mannen en aan bescherming tegen de ver-
kierde invloeden, welke de vorming zouden
kunnen benadeelen.
Voor zooveel, door verschillende omstandig
heden, die vorming en bescherming in het gezin
niet te vinden zijn, is een christelijk vereni
gingsleven schier onmisbaar.
In de Vereenigingen of Patronaten, daartoe
op te richten, moetGodsdienstzin de grond
slag, Geestelijke en maatschappelijke ontwik
keling het doel, Christelijke liefde, gepaard
aan streBge orde en tucht, het middel, Ge
oorloofd vermaak het aantrekkingspunt zjjn.
De Patronaten moeten zoodanig zjjn ingericht
le. dat san het hoofd daarvan een geesteljjk
directeur zjj
2e. dat de kuapen, van 1215 en van
1518 jaar, in twee afdeeliugen gescheiden
zijn
3e. dat het ledental in iedere afdeeling niet
te groot zjj
4e. dat voor de afdeeling der jongeren in
den regel geen avondbjjeenkomsten worden ge-
honden
5e. dat het vereenigiDgslokaal gemakkelijk
bereikbaar zjj.
Uit bet sub 3 en 5 aangevoerde vloeit voort
dat voor een groote stad verschillende patrona
ten wenscheljjk zjjn.
Het daarstellen, zoo mogeljjk, van een patro
naat in elke parochie, zou aan vele bezwaren
het best te gemoet komen en, onder ieder op
zicht, het meest aanbevelenswaardig zjjn.,/
Aan het debat nemen een 13-tal sprekers deel,
allen zjjn het met den inleider in hoofdzaak
eens maar ieder wenscht er op zjjn beurt nog
iets aan toe te voegen om de patronaten tot bloei
te brengen tot heil der jeugd.
Mr. W e s t e r w o u d t, repliceerende, zegt,
volstrekt met bedoeld te hebben de jongens, waar
van ved te verbeteren is, le weren. Maar bljjkt
een knaap in dat patronaat schadelijk te zjja
voor de ouderen, zoo moet hjj worden aitgewor-
pen. De mogelijkheid van het gebruik van al
cohol in de patronaten heeft spr. niet durven
onderstellen. Avondbjjeenkomsten en te groote
patronaten bljjft spr. zeer gevaarlek achten voor
de bewaring der goede zeden. Samenwerking
tusschen patronaten en met congregatiën enz.
juicht hg toe. Dat in de school de voorbereiding
ligt geeft hjj toe. De hulp der onderwijzers onder
schat spr. volstrekt niet; toch meent hjj, dat
de jongens in hen steeds de onderwijzers zullen
zien en dat ook de onderwijzers tie jongelingen
als hunne leerlingen van vroeger znllen bijjven
beschouwen. Deze verhouding nn acht hjj niet
de goede in het patronaat. Bezwaar tegen be
noeming van den directeur door den bisschop
heeft spr. niet. Men zou met die bepaling eigen
lijk de onafnunkeljjkkeid van dien bisschop aan
tasten. Maar benoemt de bisschop, dan heeft
men altjjd een goede benoeming. Tegenover ze
kere uithuizigheid, door het bezoek van het pa
tronaat, staat de veel ergere uithuizigheid waar
toe de jongelmgen in groote steden worden ver
leid, als niemand zich met hem bemoeit.
Het amendement van rector 8 t o ff e r s wordt
door mr. Westerwondt overgenomen en
door de veigadering aangenomen. Ook de wensch
van den heer Schoonderwoe r d, dat de
jongelingen na het 18 jaar zich in de R. K.
vakvereenigingen zullen begeven, wordt door de
vergadering in de conclusie als toegevoegde
alinea opgenomen.
Vervolgens worden door de vergadering aan
genomen de toevoeging van pater v.K arsteren
en pater Steger betreffende de samenwerking
met oongregatiën en vereenigingen en de toe
voeging betreffende het verbod van sterken drank.
Aldus geamendeerd en aangevuld wordt de
conclusie van mr. W esterwoudt aange-
nomen.
De Vijfde Sectie. Productie-Coöperatie. Inlei
der de Zeereerw heer G. W. K o n i n g s. Sprekers
betoog is veilig weer te geven in de door bem
ten slotte aangegeven conelusie, lnidends els
volgt
Het is een onloochenbaar feit, dat de opeen-
hooping van kapitaal en het vormen van kapi
talistische vereenigingen, om den alleenhandel
te verkrjjgen en meester te zjjn van den prjjs
en het aanbod, vele takken van nqverheid doodt,
en de personen, die door die nijverheid een be
staan vinden, tot armoede brengt. Tegenover die
doodende macht van het kapitaal kan men zich
alleen door kapitaal verdedigen. Waar dit ech
ter een onmogelijkheid wordt voor de indivi
duen, is er geen ander middel dan dat de af
zonderlijke personen zich veraenigen, om geza
menlijk te doen wat zjj ieder voor zich niet
kunnen verrichten.
Die samenwerking, productie-coöperatie ge
noemd is het eeuige middel, om den strjjd
tegen het voortwoekerende kapitalisme te strij
den. Daardoor wordt het kapitaal bijeengebracht,
waardoor men in dezelfde omstandigheden komt
als zjj, die door hun macht aan de kleinere per
sonen eene concurrentie aandoen, waaronder
deze laatstee bezwijken.
Zoo immers kunnen de grondstoffen, dje ver
werkt moeten worden, op de voordeeligste wjjze
worden ingekochtzoo ook kunnen de produc
tiemiddelen tot gezamenlijk gebruik worden aan
geschaft. Zoo komen de financieel minder gun
stige personen in een toestand, die de eerste
winsten, welke nu door aankoopen uit de tweede
en derde hand verloren gaan, hun ten goede
doet komen.
Niet echter is hiermede de wenscheljjkheid
uitgesproken, dat de bewerking van alle grond
stoffen, coöperatief ingekocht, ook coöperatief
moet geschieden.
Er zijn zeker toestanden te denken, waarin
