No. 4620
Maandag 22 October 1900.
25ste Jaarg*
S)ag6laó voor &5oorè- en
De tweede Ongevallenwet.
De pleegzoon.
BUITENLAND.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
f 1,10
1,40
2,80
0,03
België.
Duitschland.
Frankrijk.
Engeland.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
nF, MAIN'TJï.NDRAJ
AGITE MA NON AGITATE.
PBTJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels50 Cents.
Elke regel meer i ft
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
ftmrm -
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale Puhlicité Etranghre
G. L. DAD BE Sf Co. JOHN., F. JONES Succ. Paris 31 bis Faubourg Montmartre.
Deze week heeft de Tweede Kamer zich
weder verdienstelijk gemaakt met het ont-
werp-Ongevallenwet te overwegen, dat de
Regeering voor de tweede maal bp haar
aanhangig heeft gemaakt.
De beraadslagingen vinden wjj niet be
langrijk genoeg om daarover breedvoerig
uit te weiden. Men weet, dat de Regee
ring na de verwerping der wet door de
Eerste Kamer getracht heeft om haar ont
werp, zonder haar radicale vrienden te veel
tegen zich in het harnas te jagen, in over
eenstemming te brengen met de wenschen,
in het Hoogerhuis geuit.
M'ar, zcoals het meermalen gaat, wan
neer men iedereen te vriend wil houden,
dan maakt men zich overal vijanden is
ook hiervan toepassing. De Regeering heeft
van haar geestverwanten heel wat moe
ten hooren. Zoo noemde de heer V e e-
gens met een bekend woord de gewij
zigde wet «een offerfeest van beginselen.»
.Volgens hem had de Regeering zich te
veel gestoord aan het oordeel der Eerste
Kamer. Hp noemde een vijftal punten
waarin bij het tegenwoordig ontwerp wordt
afgeweken van de beginselen, bij de schrif
telijke en mondelinge behandeling van het
vroeger ontwerp meer of min op den voor
grond gesteld, waarom volgens zjjn mëe-
ning belangrjjke schade wordt toegebracht
aan werklieden, door een ongeval getroffen.
Hp noemde het ontwerp, zooals het daar
ligt, dan ook slechts scbjjn. Sehpn, wat
betreft de zekerheid dat de werklieden zul
len veikrpgen waarop zij aanspraak heb
ben schjjn, waar bp eigen risico men
de mogeljjkheid beloopt van het gevaar
lijk spel, waarop de Minister zelf gewe
zen heeftschjjn, waar bp overdracht
der risico bp maatschappijen elke wette
lijke waarborg ontbreektschjjn, waar
het voorschrift nopens de panden zeer on
voldoende is.
De Minister van Waterstaat kan het
met dit oordeel van een zpner politieke
vrienden voorloopig doen, maar hp heeft
het dan ook wel verdiend. Waar de Re
geering getoond heeft een politieke weer
haan gelpk te zpn, daar kan zjj niet an
ders verwachten dan ten slotte met haar
wjjsheid alleen te zullen staan.
Toch zouden wjj dit transigeeren nog
niet zoo verschrikkelijk achten wanneer
daarmede een wet tot stand kwam, die een
ideaal mocht heeten, een wet, die ons door
andere landen zou worden benijd, en die
op afdoende wpze een zaak zou regelen,
welke reeds te lang aanhangig is geweest.
Doch het tegendeel is waar. De Onge-
FEUILLETON.
Vervolg.)
Daar valt niet aan te twjjfelen, ik kan
er voor mataan, mengde Stetten zich hier in
bet gesprek, die tot nu toe gezwegen had.
Zoo, kent gjj deze familie
Ik heb jaren geleden in het huis van
den ouden, nu gestorven vrijheer verkeerd, en
daar ook zijn zoon leeren kennen.
Van hen weet ik verder niets bjjzonders,
maar zjjn naam en titel draagt hjj met het
volste recht.
Zooveel te beter, antwoordde de officier
onverschillig.
Overigens is onze kennismaking slechts
eene vluchtige geweest op reis, en die verplicht
tot niets.
Zeker niet, want znlke betrekkingen kan
men even gemakkelijk afbreken, als aanknoo-
pen, sprak Stetten op eigenaardigen toon. Maar
nu ga ik weg tot ziens, mijne heeren
Ik ga met u meehernam Wittenau,
ns geen lust meer scheen te hebben
kijken. De lij der wagens begint
^minderen. Maar het zal toch nog
t door te komen.
Ir heif'. van hun makker, die er nog
|\t, mee te gaan en weer e
ffoemen aanschafte op I et-
BT ak.
vallenwet kan geen weldaad voorden werk
man worden want, wanneer zjj eenmaal
is goedgekeurd, geljjk zjj door de Regee
ring werd voorgesteld, dan zal het gevolg
er van zpn dat verschillende industrieën
ten onder gaan, of wel dat de loonen van
den werkman in bedoelde takken van nij
verheid aanzienljjk zullen dalen.
Bp eene vergeljjking met de Duitsche
en Oostenrjjksche wetten op de Ongeval
lenverzekering komt men tot het resul
taat dat de uitkeeringen bp het thans aan
hangige Regeeringsoutwerp veel te groot
zpn. Niet, dat wjj zulks een werkman
misgunnen, maar de industrie kan het een
voudig niet opbrengen.
Wjj wijzen slechts op de bepaling in
de voorgedragen wet, dat bp invaliditeit
van af den eersten dag geneeskundige
hulp wordt verstrekt, zoodat natuurljjk
alle ongelukken daarvoor in aanmerking
komen. Bp de Duitsche wet komen hier
voor slechts 17 pCt. in aanmerking, ter-
wijt de Oostenrjjksche wet in het geheel
geen geneeskundige hulp verstrekt, en
eerst van af den 29en dag na een onge
val rente uitkeert, waardoor nog 68 pCt.
der ongelukken zonder uitkeering blijft.
De onderlinge ziekenbussen voorzien in
dien tjjd in de behoeften van hem, die
door een ongeluk is getroffen.
Deze bepalingen zpn niet zoo hard als
zjj schijnen, omdat da lichte ongelukken
toch eigenlijk niet behoeven vergoed te
worden. Zoodra het ongeval van ernsti-
gen aard bljjkt, dan is het een plicht
der menschlievendheid, dat de getroffen
werkman geldeljjk wordt gesteund. En
om nu te voorkomen, dat een ieder, die
slechts eene kleine verwonding heeft ont
vangen, dadelijk maar hiervan gebruik
zal maken om eene uitkeering te verkrij
gen heeft men in genoemde vreemde
wetgevingen de hierboven genoemde be
palingen gemaakt.
Maar de besproken bepaling in onze
wet zal maken, dat de werkgever hier te
lande door elkander twee maal zooveel
zal hebben te betalen als in Duitschlaud,
waardoor de premie in enkele gevallen
zal bedragen 10 pCt. van het thans uit
betaalde loon.
Die 10 procent kan de werkgever niet
missen. Velen van hen verdienen nog niet
de helft er van, zoodat de conclusie voor
de hand ligt, dat het meerdere op den
werkman zelren zal worden verhaald, of
dat de meest getroffen industrieën den
strijd om het bestaan niet langer kunnen
volhouden.
En wat de takken van njjverheid be
treft, die geen rechtstreeksch nadeel zul-
de dicht opeengedrongen menigte vooiuit te
komen, en het duurde geruimen tjjdeer zjj
al het gewoel en de drukte achter zich had
den.
Langzamerhand werd het echter stiller om
hen heen, terwjjl het gejubel van het feest in
de verte wegstierf.
Het onderhoud der beide heeren was tame-
ljjk veiflauwd.
De jongste scheen vooral zeer ontstemd en
verstrooid te zjjn, en plotseling zeide hjj zon
der eenige inleiding
Gjj kent dus de Wildenroods van nabij,
en dat hoort men nu eerst P En toch houdt gjj
geen omgang met hen P
Neen, sprak mjjnheer Yon Stelten koel,
en ook voor u zou ik ander gezelschap ge-
wenscht hebben. Ik maakte daarop reeds meer
dan eens eene toespeling, maar gjj wildet niet
naar mjjne woorden luisteren.
Ik werd door een landsman in hun kring
binnengeleid, en gjj hebt mjj nooit iets bepaalds
gezegd
Omdat ik dat zelf ook niet wist. Die
betrekkingen, waarvan ik zoo even sprak, da
teeren van twaalf jaar terug en sedert is er
veel veranderd. Uw vriend heeft geljjkde af
scheiding tussehen het voorname gezelschap en
de avonturiers verdwijnt hier dikwjjls geheel
en fk vrees, dat Von Wildenrood reeds tot de
laatsten behoort.
GrjfcJlüudi kem dus vros
Witten»
p eeni
terend
len ondervinden van de Ongevallenwet,
wjj zjjn er zeker van, dat zjj indirect,
door het kwjjnen en sterven van andere
industrieën, zeer zullen benadeeld worden.
Dat hiermede geen dienst bewezen wordt
aan den werkman, spreekt van zelt. Waar
het werk vermindert en ten slotte geheel
ophoudt, daar heeft bp weinig kans meer
om door een ongeluk te worden getrof
fen, maar, volgens onze meening, is die
zekerheid veel te duur gekocht met vol
slagen werkeloosheid.
Dit was in hoofdzaak de reden, waar
om de Eerste Kamer niet wilde mede
gaan met het ontwerp der Regeering.
Haar meerderheid meende terecht, dat
door eene wettelpke bepaling geen dood
steek mocht worden toegebracht aan ver
schillende industrieën.
Eene wettelpke regeling van de Onge
vallen verzekering is ook in ons oog eene
gewenschte zaak, doch men bedenke, dat
eene dergelpke regeling altoos rekening
moet houden met de krachten, waarover de
takken van njjverheid kunnen beschikken.
Men moet niet uitgaan van de vraag,
wat wenschelpk is voor den werkman, wan
neer hjj door een ongeval wordt getroffen,
maar hoe ver kan de njjverheid gaan om
den door een ongeval getroffene de be
hulpzame hand te bieden. Het wordt hoog
tjjd, dat men in ons land eens wat meer
luisterde naar hetgeen de werkgevers, op
wie deze wet het meest zal drukken, er
tegen in te brengen hebben.
Dit laat op het oogenblik vrij veel te
wenschen over. Zeer juist schreef De Stan
daard, dat in meer dan een adres, bp de
Tweede Kamer in zake de Ongevallenwet
ingekomen, van de zjjde van werklieden-
vereenigingen de verklaring voorkwam,
dat zjj «met verontwaardiging» kennis na
men van het feit, dat ook de werkgevers
voor hun belangen bij de Kamer dorsten
opkomen.
Zeker, de werklieden mogen alles vra
gen. Voor hun rechten en belangen moet
elk oor geopend zpn, maar de werkgevers
mogen zelfs niet meer kikken. Het recht,
dat de Grondwet aan elk burger waarborgt,
moet hun worden betwist.
Wjj betwjjfelen, of bet smoren van de
stem der werkgevers in de toekomst in
het belang der werklieden zal zpn. Inte
gendeel gelooven wjj, dat hiermede ook
de materieele belangen van de werklieden
groote schade zullen ontvangen. Waar de
Staat alle lasten op de werkgevers schuift,
daar moet er eenmaal een tjjd komen, dat
zjj het moede worden. En komt het een
maal zoover, dan zjju de werklieden-zelven
er gewis het slechtste aan toe.
zienljjke middelen schjjnt te kunnen beschikken.
Stetten haalde op veelbeteekenende wjjze de
schouders op.
Vraag maar eens aan de speelbank te
Monaco, hjj is daar een vaste gast en moet
ook meestal met geluk spelen zoo lang het
duurt 1 Men hoort somtjjds ook van andere
dingen, die nog bedenkelijker zjjn, Ik heb niet
de minste roeping gevoeld, de kennis van vroeger
weer aan te knoopen, ofschoon ik eertjjds veel
bjj zjjn vader aan huis kwim, de toenmalige
bezittingen der Wildenroods lagen in de on
middellijke nabijheid van ons familiegoed, dat
nu in mjjne handen is.
De toenmalige? vroeg de jonge man. De
goederen zjjn dus verkocht Maar ik zie, dat
gjj daar niet gaarne over spreekt.
Tegen vreemden zeker niet maar u
wil ik eentge ophelderingen gevenwant ik
weet, dat gjj meer belang in de zaak stelt.
Maar dit gesprek bljjft onder ons.
Mjjn woord van eer daar op 1
Nu dan, sprak Von Stetten op ernstigen
toon, het is eene korte, treurige, maar helaas
niet ongewone geschiedenis.
De goederen waren reeds lang met schul
den bezwaard, doch niettemin werd er op groo-
ten voet geleefd. De oude heer had nog ia la
ter jaren, toen zjjn zoon reeds volwassen was,
een tweede huweljjk gesloten, hjj kon zjjne
jonge vrouw geen harer wenschen weigeren, en
had Vüie^ zeer veel noodig. e zoon, die in
«tond, was ook woon, als een
a leven, daarbjj k-vamen eenige
jezen en eindejjik de groote
De Besturen der Katholieke Werklie-
denvereenigingen te Antwerpen hebben
een adres gericht tot Koningin W i 1 h e 1-
m i n a der Nederlanden als volgt
«Aan Hare Majesteit W i 1 h e 1 m i n a,
Koningin der Nederlanden.
«Op het oogenblik dat P a u 1 K r u g e r,
de grijze staatsman, de heldhaftige kam
per voor de vrijheid en onafhankelijk
heid van zpn ongelukkig vaderland, dank
uwe edelmoedige tusschenkomst, de gast
vrijheid op den Nederlandschen bodem
der Gélderlani geniet, is ons eerste ge
voel een gevoel van dank en bewonde
ring voor U, de jongste der regeerende
vorsten, die alleen de ingevingen van uw
hart eu uw geweten volgdet.
«Mocht uw voorbeeld van edelmoedig
heid de anderen bewegen, de vervolgde
en heldhaftige Boeren hun land en hun
vrpheid terug te geven, waarvoor zp goed
en bloed, huis en haard veil hadden.
«Ziedaar de wensch der duizenden le
den van de Katholieke werkmaasveree-
nigingen Vrede, van Antwerpen.
«Dat het Hare Majesteit behage, onze
gevoelens van diepen eerbied en hooge
bewondering te aanvaarden.»
De Belgische radicalen en socialis
ten willen de vrouw het stemrecht toeken
nen, maar niet vooraleer zij getoond heeft
anti-katholiek te zpn d. i. niet meer naar
de kerk te gaan.
In België is een man, die reeds veer
tien dagen dood is, gedecoreerd. Het is de
heer Asseloos, ontvanger bp de baden
te Ostende die sedert 14 dagen is over
leden en nu de burgerlpke decoratie 1ste
klasse werd toegekend.
Generaal Brialmont heeft een
plan ontworpen om nieuwe forten rond
om Antwerpen te bouwen die het baga
tel van 57 millioen franks zullen kosten.
Het ontslag van Von Hohealohe
als kanselier van het Duitsche Rpk, heeft
plaats gehad op zpn dringend en meer
malen herhaald verzoek, zich beroepende
op zpn gezondheid. Vo nHohenlohe was
overtuigd dat zpn krachten op waren. Nog
na zpn terugkeer uit Werki had H o h e n-
l o h e het voornemen uitgesproken om een
bekendmaking te publiceeren om het niet
bijeenroepen van den Rpksdag toe te lich
ten en te verklaren dat de politiek van
3 1 o w ten aanzien van China zpn volle
instemming had. Hp wilde dus nog ver
der werkzaam zpn op politiek gebied,
maar zpn lichamelijke zwakheid liet zich
daarna zoo sterk gevoelen, dat hp er van
atzag en het besluit nam om af te treden.
De Germania schijnt het altreden van
Von Hohenlohe wegens ouderdom
niet geheel te vertrouwen. Het blad vraagt
heel nieuwsgierig waarom hp juist op dit
oogenblik is heengegaan
Zpn opvolger graaf Von Bülow is
een handig en gevat diplomaat, met zpn
benoeming tot Rijkskanselier zpn de ra-
ramp. De vrijheer stierf plotseling door een
slagaderbreuk zoo werd er ten minste ge
zegd.
Heeft hjj de hand aan zich zeisen ge
slagen vroeg WitteDau op bijna fluisterenden
toon.
Waarsohjjnljjk. De juiste toedracht der
zaak is men nooit te weten gekomen, maar
waarschijnlijk wilde hjj zjjn ondergang met de
daaraan verbonden schande niet overleven.
De schande werd echter nog verhoed, want
van de hoogste plaats sprong men voor de fa
milie in de bres. De Von Wildenroods behoo-
ren tot den oudsten adel van het land en de
naam moest tot eiken prjjs gered worden.
Het kasteel en de goederen werden konink-
ljjk eigendom. Nu konden de schuldeischers
bevredigd worden en in de voorname kringen
werd de verkoop voor een vrjjwilligen gehou
den. Maar er bleef niets over. De madame
met haar dochtertje waren aan armoede ten
prooi, doch ook hier liet de Koning zich niet
onbetuigd. Zjj kreeg vrjje woning in het slot,
benevens een jaargeld. Korten tijd daarna stierf
zjj.
En de zoon De jonge vrjjheer
Hjj nam natuurljjk zjjn ontslag, hjj moest dat
nemen onder deze omstandigheden, want nu bij
geheel zonder middelen was, kon hjj toch niet
langer aan het gezantschap verbonden blijven, e
moet een zware slag geweest zjjn voor
trotschen, eerzuehtigen man, die misschien 1116
eens geweten had, hoe het met de laken zijns
vaders stond, en die nn zoo plotseling en met
geweld uit zjjne loopbaan gerukt werd, zeker
dicalen en socialisten zeer begrppelpk niet
ingenomen.
Bp het leggen van den eersten steen
voor het monument, ter herinnering aan
den slag van Leipzig (1813), dat door Bru
no Schmitz wordt vervaardigd, was
er allerwege in de stad feest. Uit alle
deeleD van Duitschland en Oostenrijk wa
ren in groot aantal feestvierenden opge
komen. De meeste groote Duitsche steden
hadden deputaties gezonden. Aar. h9t fp' c'
namen deel vertegenwoordigers der Sak
sische Staats- en gemeente-autoriteiten,
benevens de voorzitters der Saksische Ka
mers. Het feest begon met een optocht,
waaraan 600 vereenigingen met haar vaan
dels, de schooljeugd en deputaties der
verschillende studenten-vereenigingen in
uniform deelnamen.
De toestand in de Fransche Republiek
wordt met den dag treuriger. De Vrijmet
selaars-regeering dringt met haar invloed
en brntaal geweld in alle kringen door.
Zij duldt de Kerk nog, maar die Kerk wil
zp onderworpen zien aan haar grillen en
luimen op al wat maatschappelijk is. Geen
godsdienst in de scholen noch in het open
baar leven.
Dat Frankrpk onder dat alles droevige
tijden te gemoet gaat, toont ons ~en ge
val te Laval. Daar is pater H a m e 1 i c.
gehandhaafd door den Overste zpner orde,
in openbaar verzet gekomen tegen Z. D.
H. Mgr. G e a ydie hem verboden had
de royalistische partij openlpk voor te
staan en zich te houden buiten de poli
tiek.
De Bisschop eischt onderdanigheid aan
den bestaandenregeeringsvorm en tracht de
betrekkingen met de regeeringsmannen,
onder zpn voorganger verbroken, we, -- -
aan te knoopen. Z. D. H. heelt de Ka
pel waar pater H a m e 1 i n als Rector
dienst deed, doen sluiten. Hierdoor steeg
de agitatie der royalisten, bestaande nit
den adel en de voornaamste kringen, ten
top.
Aanvankelijk bleef het tot een penne-
strjjd, maar nu heeft die strpd een schan
delijk karakter aangenomen. Men las
tert den Bisschop en ontving Z. D. H.
na terugkeer eener bedevaart naarLour-
des, aan het station met scheldwoorden
en de kreten «Weg met den Bisschop,
weg met G e a y! Leve vader H a m e 1 i n
Treurig zpn deze feiten en Gods Kerk
op aarde heet niet voor niets de strijden
de Kerk. Stormen zullen tegen Haar beu
ken, maar zp zal ze trotseeren, de slagen
die Haar, in welke gedaante, in welken
vorm ook, treffen.
De Chineesche gezant te Londen heeft
aan een journalist gezegd, dat de Mo
gendheden den Chineezen het gebouw van
het Tsoeng-li-Yamen hadden teruggege
ven om daar te vergaderen. De vredes
onderhandelingen zonden te Peking zpn
begonnenhet verkeer met het Hof zou
sedert de reis naar Singanfoe veel min
der bezwaren ontmoeten. De Gezant ont
stonden hem nog verscheidene vegen open,
waarop hjj eerljjk zjjn brood verdienen koD,
ongetwjjfeld had men hem weer aan eene be
trekking geholpen, maar dan moest hjj terug
treden uit de kringen, waarin hjj tot nu toe
de voornaamste rol gespeeld had, dan moest
hjj met ernst en nauwgezetheid aan den ar
beid gaan, en dat waren dingen, die Oskar
Von Wildenrood nu eenmaal niet kende. Hjj wees
alle aanbiedingen van de hand, ging naar bet
buitenland en men hoorde in zjjn vaderltud
niets meer van hem. Nu na twaalf jaren ont
moette ik hem hier in Nizza, met zjjn jonge
zuster, die intnsschen tot eene schoone jonk
vrouw opgegroeid is, maar wjj gaven er bei
den de voorkeur aan, elkander als vreemdelin
gen te behandelen.
Wittenau was bij dit verhaal in gepeins
verzonken, hij antwoordde er niets opdaar
legde zjjn makker hem de hand op den arm
en sprak op half luiden toon
Gjj moet den jongen Dernburg met
met zulke vjjandige blikken aanzien, want
zjjne verschoning heeft u waarsohffp'gfc rw
eene dwaasheid bewaard voor eea
dwaasheid I ,g jonge b.*n runr-
rJJ eie'UW°ZiTe «'.«baar in groots vcrle-
genheid.
- Mjjnheer Von