No. 4637
Maandag 12 November i960.
25ste Jaargang.
ïïagêlaó voor <3%ooró
L
on SCuió-éCollanó.
a
Tegenover het buitenland.
ua'Sïüa
De pleegzoon,
BDITEALA Bh
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem
Wjj meenen hiermede voldoende te heb
ben aangetoond, dat de Regeering alles
behalve voldoende is opgetreden om onze
belangen tegenover het buitenland te be
hartigen.
I
frankrijk
België.
Amerika.
Duitschland.
i III,
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,40
Voor het buitenland 2,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
JËM A1NTIK ND R A
AGITE MA NON AGITATE.
PRTJS DER ADVERTENTIEN.
Van 1—6 regels50 Cents.
Elke regel meer 71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale Publicité Etrangère
G. L. DAB BE Co. JOHN., F. JONES Succ. Paris 31 bis Faubourg Montmartre
Er zjjn measchen in ons land, die steeds
erg bevreesd worden, wanneer er sprake
van komt, om onze waardigheid en onze
belangen tegenover bet buitenland te doen
gelden. Zij zien overal gevaar en zijn
steeds van meening, dat wij erg voor
zichtig moeten wezen om onze naburen,
vooral wanneer het groote Mogendheden
zjjn, niet door den een of anderen maat
regel boos te maken of door een of an
der woord hun verbolgenheid op te wekken.
Die voorzichtigheid kunnen wij in vele
geva'len billjjkeD, maar meD moet haar
niet zoover drjjven,»dat men angstig wordt
om zich aan koud water te branden.
Bovendien zjjn bedoelde menschen niet
zoo vreesachtig, wanneer het Vorsten af
Staten geldt, waarvan zjj meenen, dat deze
ons toch geen kwaad kunnen doeD. Dan
durven die menschen wel hun mondje
open te doen en zien zjj er niet tegen op
de meest ongeoorloofde en onrechtvaar
digste maatregelen te verdedigen. Zoo koes
terden zjj geen vrees, toen besloten werd
het gezantschap bjj Z. H. den Paus op te
heffen en verdedigden zij dien maatregel
met de bewering, dat de vertegenwoor
diging bjj den H. Stoel moest worden
opgeheven, omdat de Paus geen wereld
lijke macht meer bezit.
Doch zij kruipen in hun schelp, wan-
Deer een der zoogenaamde groote Mo
gendheden de geringste aanmerking zou
maken op onze houding of ons optreden
in de vele internatiouale quaestiën, welke
thans aan de orde zijn.
Tot die vreesachtigen schjjnt ook onze
tegenwoordige Regèeringof liever de
Minister van Buitenlandsche Zaken te be-
hooren. Men kent het gescharrel, toen in
onze Koninklpke Residentie in het vorig
jaar de zoogenaamde Vredesconferentie zou
gehouden worden. In plaats dat toen rui
terlijk door onze Regeering aan de andere
Mogendheden was verklaard, dat onze
medewerking aan die conferentie niet kon
worden verleend, wanneet1 daarop niet
werden uitgenoodigd Z. H. de Paus en
de beide verongelijkte Zuid-Afrikaansche
Republieken, heeft de Regeering zich ge
heel geschikt naar de wenschen van an
deren, en hebben anderen dus beslist, wie
hier in ons vaderland en op de in onze
Residentie te houden Conferentie gastvrij
heid zonden genieten en wie niet
Zoo goed zjj kon heeft de Regeering
zich verdedigd tegen de naar onze mee
ning zeer gegronde grieven, welke op haar
buitenlandsch beleid werden gemaakt.Maar
die verdediging heeft niemand voldaan
FE 1LLET ON.
19
Vervolg.)
Maar gjj dacht toch, wat ik uitsprak en ik
moet u helaas geljjk geven. Maar mjj heeft al-
tjjd slechts de werkzaamheid in 't groot ge
prikkeld, en mjjne erfgoederen waren niet zoo
groot, dat ik aan dezen aandrang kon voldoen.
Ik kan mjj niet in die eenvoudige alledaagsheid
van het landleven begraven, in den eeuwigen
kringloop van een bestuur, dat elke flinke rent
meester even goed als ik voeren kon. Daarvoor
was ik nu eenmaal niet geschapen.
Waarom bleeft gjj dan niet in diploma-
tischen dienst viel mjjnheer Dernburg hem hier
in de rede. Daar hadt gjj toch een prachtig
veld voor uwe eerzucht
De uitdrukking eener onbetchrjjfljjke bitter
heid vloog over het gelait van den vrjjheer,
doch slechis éene seconde en op kalmen toon
antwoordde hjjDat lag in perioonljjke ver
houdingen. Ik had onaangenaamheden met mjjn
ohef gehad, meende mjj verongeljjkt, achterge
steld big anderen en verbrak toen snel en on
nadenkend mjjne denkbeeldige ketenen. Ik was
toen nog jong, cn d« w ide wereld, de gulden
vrjjheid lokten ir ik eerste an baar aanmet
de j-T«n wordt dat aers. Ik heb reeds lang
gevoeld, dat mtjn reven doelloos is, en ik
zal het nog meer voelen, als Cecilia mjj ver
laat.
eenvoudig omdat zij niemand kon voldoen.
De Regeering heeft wel beweerddat de
Conferentie zonder onze medewerking had
kunnen mislukken en ookdatal ware
zij in een andere hoofdstad van Europa
gehouden, toch genoemde Staten niet zou
den zijn uitgenoodigd, maar die bewerin
gen doen niets af aan het feitdat wij
ons toen in ons eigen land de wet hebben
laten voorschrijven. Vrees voor het mis
noegen van de een of andere groote Mo
gendheid was dus de eenige gedachte, waar
door de RegeeriDg zich toen heeft laten
leiden. Eu vrees is een slechte raadgeefster.
Ook bij den oorlog in Zuid-Afrika was
het alweder de vrees voor een machtigen
Staat, die oorzaak is geweest van de zwak
ke behartiging der Nederlandsche belan
gen door onze Regeering. Toen Engeland
aanving met duizenden onzer landgenoo-
ten in Zuid Afrika op de ellendigste wjjze
o.er te brengen naar ons vaderland, had
onze Regeering zorg behooren te dragen,
dat die ongel nkkigen op behoorlijke ma
nier door middel van Nederlandsche trans
portschepen naar Nederland werden ver
voerd. In plaats hiervan heeft zjj stil ge
zeten en werden dié menschen als vee door
de Engelschen behandeld. Ook haar hou
ding bij de gevangenneming van leden
eener Nederlandsche ambulance getuigde
van de grootste zwakheid en vrees. Zij
had onmiddellijk moeten protesteeren en
zich waarborg kunnen stellen, dat degeneD,
die zich aan schending van internationale
overeenkomsten schuldig hadden gemaakt,
han gerechte straffen niet zouden ontloopen.
Een derde geval van zwak optreden werd
getoond bij de actie der Mogendheden in
zake de Chineesche troebelen. Er zijn mis
schien weinig Staten, die indirect zulk een
groot belang hebben bjj de toestanden in
China als wjj met onze uitgebreide Oost-
Indische Koloniën waar een groot deel
van den handel en van verschillende be-
drjjven in handen der Chineezen is. Het
moet voor China wel den schjjn hebben,
alsof wjj bij de gebsurtenissen in het Oos
ten van Azië volstrekt geen belang heb
ben en alsof het onverschillig is voor ods,
op welke wijze de zaken in het Hemel-
sche Rjjk thans worden geregeld. Ondanks
er herhaaldelijk op het «gele gevaar» is
gewezen, schijnt het voor onze Regeering
voldoende te wezen dat een paar onzer
oorlogsschepen «vlagvertoon» hebben ge
maakt in een der Chineesche havens.
Bjj zulk een bestaan bljjft men toch alljjd
onbevredigd.
Maar waarvoor gjj toch alleen de verant
woordelijkheid draagt, sprak mjjnheer Dern
burg op ernstigen toon. Gjj zjji nog in de volle
kracht van uw leven, gjj hebt een vermogen,
waardoor gjj onafhankeljjk zjj r, het komt er dus
maar op aan een besluit te nemen.
Heel goed, op een besluit en daartoe ben
ik tot nu toe nog niet over kunnen gaan. Mjj
is zulke arbeid altijd verschenen onder het
beeld van iets kle'ns; afmatteeds, vernederends.
Hier, met uwe Odensberg voor mjj leer ik voor
de eerste maal begrjjpen, welk eene macht er
in ligt, welke reusachtige werken er door kun
nen tot stand gebracht worden. Dat zou mij
kunnen prikkelen, al mjjne krachten aan te wen
den om het ook zoo ver te brengen, ik moet
dat (eerljjk bekennen. Wilt gjj den lediggan-
ger een dieperen blik gunnen op uw arbeids
veld, mjjnheer Dernburg?
Misschien is het nog niet te laat voor hem,
om te lecren
Er lag iets onbeschrijflijk innemends in dit
verzoek en in de geheele wjjze van spreken van
den vrjjheer en Dernburg was door deze
ronde woorden arngenr-am getroffen. Zjjne tot
nu toe tamelijk koele taal maakte plaats voor
een veel warmer toon als bij antwoordde:
Het zou mjj genoegen doen, als mjjn
Odensberg u zoo ver kon brengen. Maar cok
ik heb het kleine en ve moeiende moeien door
worstelen. Als ik hoof en
bruikt had, dan stond h.'r
anders dan een enk<)!> ■■.vader
Terecht wordt dan ook ook in het Voor-
loopig verslag der Tweede Kamer over het
Hoofdstuk Buitenlar dsche zaken der Staats -
begrooting voor 1901 gezegd, dat een meer
krachtig optreden van onze Regeering wen-
scheljjk ware geweest. In 't bijzonder ten
opzichte van China wordt verklaard: «Deel
neming aan de vijandelijkheden ware wen-
scheljjk geweest ter handhaving van onze
zelfstandigheid tegenover de groote Mo
gendheden, die allicht geneigd zjjn tegen
over kleinere Staten die verzuimen zoo
krachtig mogelijk op te treden, een voogdjj
aan te matigen.
That is the quaestionzouden wjj wil
len zeggen. Het betaamt ons land in gee-
nen deele in het Europeesch concert den
hoogsten toon te willen aanslaan. De tjj-
den zijn voorbjj dat Holland naar de
oogen werd gezien, en dat wij een beslis
sende stem hadden in alle aangelegenheden
op internationaal gebied.
Maar wij mogen het Duitsche spreek
woord niet vergetenWer sich grün
machtden fressen die Ziegenmet andere
woordenwanneer men niets meer van
zich laat zien of hooren, dan werdt men
vergeten, behalve wanneer er iets van ons
te balen is.
Het imperialisme der groote Mogend
heden neemt bedenkelijke verhoudingen
aan. Amerika, Engeland, Duitschland en
andere Staten in mindere mate zijn hier
door reeds aangegrepen. Wie weet, hoe
kort het nog duurt, of begeerige oogen
worden geslagen naar onze rijke koloniën,
en, is eenmaal die begeerte gewekt, dan
komt spoedig de tjjd, dat wjj onze bezit
tingen tegeü roofzucht moeten verdedigen.
Hadden wij voor het zoover kwam, ge
toond, dat wjj nog in staat zijn onze stem
te laten hoeren, dan zou het er ook niet
zoo spoedig toe komen dat wij genood
zaakt worden ter verdediging met de wa
pens van ons bezit.
Zeer terecht is in het verslag der Tweede
Kamer opgemerkt, dat de groote Mogend
heden allicht geneigd zjjn zich een voogdjj
aan te matigen over kleinere Staten, die
verzuimen zoo krachtig mogeljjk op te tre
den, waar hun belangen in gevaar komen.
Wanneer er sprake van is om het recht te
handhavendan is geen enkele Staat te
klein om daarvoor op te komen. Wjj mo
gen, evenals iedere andere Staat, ons men
gen in internationale geschillen, wanneer
de Nederlandsche belangen er in betrok
ken zjjn of kunnen worden.
Het spreekt van zelf, dat niet altjjd zulk
een optreden nood »akel jjk is. Somtjjds zjjn
onze belangen evengoed aan een ander
toevertrouwd en kannen wjj ons buiten de
mij naliet, maar niet ieder behoeft van meet
aan te beginnen. Als ieder sleohts zjjn leven
nuttig besteedt en zjjne dagen niet in ledig
heid doorbrengt, dat is hoofdzaak 1
Een nieuwe regenbui, die juist opkwam en
waarvan de eerste droppels neervielen, deed de
beide haeren weer naar birnen gaan. Dernburg
had ret ds het vooroordeel opgegeven, dat hjj tot
nu' toe tegen dien aanstaanden zwager van
zijn zoon gekoesterd had, en Oskar Von Wil-
dentooa had eece eeuie overwinning behaald,
juist op de plaats, waar dit het moeiljjkst
viel.
In het salon was Cecilia het middelpunt
van de pratende groep bjj het haardvuur. Zjj
kon zeer bëminneljjk zjjn, als zjj wilde en hare
jonge a. s. schoonzuster was geheel door haar
betooverd, terwjjl E:ich, die heden slechts oogen
en ooren voor zjjne bruid had, nauweljjks van
hare zjjde week, Alleen Egbert Runeck nam
zeer weinig aandeel aan het gesprek. Hjj keek
naar het terras, wear de beide heeren in een
levendig gesprek gewikkeld waren, en dan
rustten zjjne oogen' weer op de jonge barones,
maar zjjne wenkbrauwen trokken daarbjj bjjna
dreigend samen.
Neen, Erich, dal kunt gjj mjj niet wjjs-
maken, dat bet hier in uw vaderland ook lente
is, riep Cecilia lachend. Aan de Riviera bloeit
en geurt alles reeds maanden lang, maar sedert
wjj da Alpen overgingen, hebben wjj niets dan
storm en koude gehad ea nu deze rit naar
Odensberg O.eral nog de woestheid van den
winter, niets dan hot donkere, treurige groen
van deze eeuwige dernewouden, daarbjj nevel
qu sestie houden, maar meestal is het toch
aanbevelenswaardig dat onze Regeering
op krachtige wijze zonder eenige uitda
ging haar zienswijze aan andere Regee
ringen mededeelt of zich bij de actie van
andere Staten aansluit.
In deze opzichten heeft de tegenwoor
dige Regeering zich veel te verwijten. Ge
lijk wij opmerkten, heeft zjj zich te veel
door vrees laten leiden. Even vreesach
tig als zij zich getoond heeft ten opzichte
van de democratische strooming in de
binnenlandsche politiek, is zij geweest met
betrekking tot onze internationale ver
houdingen.
Wij daarom, dat bij de beraad
slagingen' over de Staatsbegrootingdie
dezer dagen zullen aanrangen, de Tweede
Kamer niet zal nalaten daarop de aan
dacht der RegeeriDg te vestigenin de
hoop, dat in de toekomst een meer waar
dige gedragslijn zal worden gevolgd.
Z. Em. kardinaal Richard, aarts
bisschop van Parijs, die dezer dagen door
Z. H. Leo XIII in gehoor werd ont
vangen, heeft bij zijn vertrek naar Frank
rijk een eigenhandig geschreven brief van
den Paus medegenomen, bestemd voor den
President der Fransche Republiek, waarin
de H. Vaderden heer Loubet verzoekt
ernstig na te denken vooraleer hij den
strijd tegen de Kerk zal beginnen.
Het Fransche Kabinet zal eene wet in
dienen op de vrjjheid van vereeniging.
Het is een mengelmoes van liberale, ra
dicale en socialistische programma's. Een
schijnheilig knutselwerk. Iedereen heeft
het recht vereenigingen te stichten behalve
zij, die een kloosterbelofte hebben afgelegd.
Het uitspreken van kloosterbeloften wordt
gestraft met boeten of gevangenisstraf.
Met andere woorden, de jrjjheid van
vereenigen bestaat voor iedereen, uitge
nomen voor kloosterlingen. Zoo ver gin
gen d9 revolutiehelden niet. Zjj schaften
de kloosterbeloften af. De nieuwe wet
integendeel dringt in het geweten en maakt
een misdrjjf van iets waarmede het ge
weten van den mensch alleen te maken
heeft. Hier wordt de persoonljjke vrjj
heid op de meest schandeljjke manier aan
gerand.
De kloosterbeloften, zegt de vrjjmetse-
laarsregeering, legt de vrjjheid des men
schen aan banden. Maar de belofte welke
geëischt wordt om Logebroeder te wor
den, laat die den vrjjmetselaar vrjj om te
doen en te laten wat hjj wil
Verachteljjk is het werk der kerkver-
volgers. Geen zedeljjke beloften meer om
God te dienen, geen huweljjkstrouw meer
Vrjjheid in overspel en het knechtschap
der Loge, ziedaar waarmede de Regeerders
der Fransche Republiek het menschdom
vernederen.
en wolken en ter afwisseling een geweldige regen
bui hu, ik huiver in uw kbudgrauw
Duitschland 1
Met eene bevallige beweging dook zjj die
per in haar zetel en wendde zich naar het vuur.
In uw Duitschland herhaalde Erich op
een toon van teeder verwjjt. Maar Cecilia, het
is toch ook uw vaderland 1
Mjjn God, ja, maar ik moet het mjj
altijd eerst weer in herinnering brengen dat
ik werkelijk een kind van dit hateljjke Noor
den ben, dat mjj geheel vreemd is. Ik was nog
nauweljjks acht jaar oud, toen mjjn vader stierf
en twee jaren later verloor ik ook mjjn moe
der. Toen ging ik het eerst naar bloedverwan
ten in Oostenrjjk en later naar eene kostschool
te Lausanne. Toen ik volwaseen was, baalde
Oskar mjj af en sedert hebben wjj bet meest
in het Zuiden geleefd. In Rome en Napels,
aan de Riviera en in Florence, ook in Zwtt-
cerland zjjn wjj eenige malen geweest. Maar
in Duitschland hebben wjj oos nooit meer op
gehouden.
Arme Cecilia, dan hebt gjj nog geen
vaderland gehad, riep Maja op medeljjdenden
toon.
Cecilia keek haar verwonderd aan, haar
scheen zoo'n leven, met die voortdurende af
wisseling der omge'ing ea der menrchea het
eene begeireuswaardige. .Een vaderland
Het waa voor haar een volkomen vreemd
begrip. Hare oogen dwaalden door het salon
ja waarljjk, dat was iets geheel anders dan
die schitterende en toch zoo weinig huiselijke
kamers in een hotel, waarin lij al jaien achter-
In den Parijschen gemeenteraad is
voorgesteld het einde der 19 a eeuw plech
tig te vieren. Men wil den laatsten dag
van dit jaar beschouwd zien als een al-
gemeenen feestdag en een populair feest
organiseeren. Alle werklieden zullen een
vrijen dag krjjgen en de armen van Parjjs
wil men een extra-bedeeling toekennen.
De Regeering, vermoedt men, zou dezen
dag tot rustdag proclameeren en de Kamers
zullen liberale maatregelen nemen voor
het verleenen van amnestie.
Het te bouwen paleis op de plaats van
het oud-observatorium voor prins Albert
te Brnssel,zal ongeveer twee millioen franks
kosten. Het paleis zal omringd worden
met een hoog jgzeren hek. De voornaam
ste gevel zal uitkomen op den Boulevard.
De jeugdige Sipido, die een aan
slag heeft gepleegd op den Prins vmi
Wales, bljjkt, hoe hartroerend men dtys
al over zijn jeugdige onbezonnenheid ge
schreven heeft, een doortrapte socialist te
zpn.
Hij moest zelfs naar Gent worden over
gebracht omdat hij niet te vertrouwen was
in het opvoedingsgesticht St. Hubert te
Brussel waar twee gendarmen den 16-
jarigen dolleman dag en nacht moesten
bewaken.
Ternauwernood is de uitslag van de
herkiezing van den heer Mc K i n 1 e y
als President der Yereenigde Staten be
kend of de candidaten voor een volgende
presidentsverkiezing worden reeds genoemd.
Officieel wordt gemeld, dat de demo
cratische candidaat bjj de volgende pre
sidentsverkiezing zal zijn de heer David
Bennett Hill, oud-senator van den
staat New-York. De heer BennettHill
is geen zilverman en zal voor den dag
komen met het cude programma van pre
sident Cleveland.
De repubhkeinsche candidaat zal zjjn
de heer Theodore Roosevelt.
Is het niet prachtig Om één uur wist
men te New-York nog niet het cjjfer van
de stemmen door Mc. Kin ley verkre
gen, men wist zelfs niet of de meerder
heid groot wasalles wat men wist was,
dat hjj gekozen was. Maar reeds kon
digde men «officieel» aan, wie de beide can
didaten bij de volgende verkiezing zullen
zijn.
Men kan niet zeggen, dat de Ameri
kanen lieden zjjn, die er gras over laten
groeien.
Bjj het openen van den Duitschen Rijks
dag zal een voorstel worden ingediend,
strekkende om de perswet in Dnitschland
te wjjzigen ten aanzien van de positie der
redacteurs in geval van gerechteljjke ver
volging.
Eenige dagen geleden ging in Meck
lenburg het praatje, dat een Mecklenbnrgsch
Landgoed, rechtgevend op een zetel in den
Landdag, aan de Sooiaal-democratie te
een geleefd had. Deze zware, donkere tapjjten
op den vloer en langs de wanden, deze eiken
houten meubels waarvan elk afzonderlek eene
waarde bezat als een knnetstuk, deze familie
portretten, maar boven alles een adem van
huiseijjkheid, die het geheel omzweefde!
Maar toch scheen haar dit alles weer in
den nevel van dezen grauwen regendag zoo
ernstig en somber als al de menschen hier,
alleen Maja uitgezonderd en het verwende
kind der groote wereld ging eene huivering
door de leden voor het vaderland van haren
bruidegom.
Leeft gjj dan werkeljjk het grootste deel
van het jaar hier in Odensberg P vroeg vfj.
Dat moet toch zeer eentonig sjjn. Gjj hebt
zoo'n prachtig woonhnis in Berljjn, zooals
mjj verteld heeft, en vertoeft daar nauweljjks
twee maanden in den winter, dat begrjjp ik
niet
Vader meent, dat hjj geen tjjd heeft, om
zich veel in de wereld op te honden, ant
woordde Maja onbevangen en ik benmettame
en juffrouw Leonie naar de baden geweest. ik
ben seer gaarne in Odensberg.
kleintje nog ahjj'd de kinderkamer moeten
bijjveD, »le wij groot g. zeischap hadden, en
daarom kent zij de wereld mg niet.
(Wordt vervolgd.)