NIEUWE wagBlaè voor eSïooró- en SLuió-éCollanó. Twee vraagstukken. No. 4642 Zaterdag 17 November 1600, 25ste J aar ga ug n,io De pleegzoon. BÜITEJSLAND. Per 3 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. Voor het buitenland Afzonderlijke nummerss Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdager; BUREAUSt. Janstraat Haarlem; c 1,40 «2,80 «0.03 Van 16 regels 50 Oen; Elke regel meer77j Groote letters worden berekend naar plaatsruimte^ Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant Red a c t e ur-U i t g e v e r, W. KüPPERS. Wie heeft niet zelfs goede christelijke ouders over hun kinderen hooren klagen en jammeren dat geen enkel middel iets baat om hun kinderen goed op te voeden «Het baat toch volstrekt niets Dat is een woord, hetwelk men hier en daar uit den mond vau ouders kan hooren. Juist evenzoo spreken en denken veis lie den betreffende de oplossing van de so ciale vraag. Aan beide kanten zjjn het pessimisten aliaszwartkijkers, die aldus redeneeren alleen met dit onderscheid dat laatstge noemden, n. 1. zij, die betreffende de oplos sing van het sociale vraagstuk zóó ontmoe digend spreken, zich zand in de oogen laten strooien door sommige lieden, opdat ze maar niet zullen zien, hoezeer zjj misleid en ver schalkt worden. Het schijnt ook, als hingen deze twee vragen het vraagstuk van de christe lijke opvoeding en het sociale vraagstuk nauw en innig met elkander samen. En zóó is het ook inderdaad. Het eene vraag stuk zonder het andere te willen oplossen, ware dwaasheid, in 't bijzonder echter de sociale vraag te willen oplossen zonder eene christelijke opvoeding van de jeugd. De sociale vraag, die tegenwoordig de geheele wereld in spanning houdt, is niet alleen eene quaestie van de maag, maar meer nog eene quaestie van het hart. Dat dit zoo is, bewijst het feit, dat tot het heirleger der sociaal-democratie meest be- hooren jonge menschen, die volstrekt niet vragen naar godsdienst, ja den godsdienst als van nature haten, bespotten en ver volgen. Vanwaar komt dit Hierop geeft de be roemde Spaansche staatsman, Donoso Cortes wel het beste antwoordals bjj zegt«Wanneer ik iemand tegen godsdienst en Kerk hoor schimpen, dan denk ik van FE Ü1LLBTON. (Vervolg.) Deze zcherpe vermaning miste hare uitwer king nietarmoede en ontbering, dat waren dingen, waarvoor de baronnes Von Wildenrood huiverde, hoewel zjj er geen duideljjk begrip van had. De voorstelling alleen reeds, dat zjj gedwongen zou zjjn, het tot nu toe schitterende leven vaarwel te zeggen, verschrikte haar en brak haren tegenstand. Zjj boog het hoofd en zweeg, terwjjl haar broeder vervolgde Ik heb u tot nog toe laten begaan, zooals men verwende kinderen doet, het was ook niet noodig, u te toonen, hoe ernstig onze toestand is maar nu eisch ik ook, verstaat gjj mjj, Cecilia, ik eisch, dat gjj u zonder tegenspraak aan mjjn wil onderwerpt en dat gjj doet, wat ik u voor schrijf. Nog zjjt gjj niet gehuwd en de oude Dernburg is er de man naar, om op het laatste oogenblik de verloving te verbreken, als er ernstige bedenkingen bjj hem oprjjzen. Gjj moet u voor alles van zjjne gunst verze keren, ging Oskar vrort, want Erich is een zwakke natuur, die zich niet tegen den wil zijns vaders verzetten kan. Het heet dus, voorzichtig zjjn. Ik zal mjjne plannen, van wier omvang gjj nog geen begrip hebt, geen schipbreuk laten ljjden op uwe eigenzinnigheid gjj kent mjj Deze toon klonk ala een bevel en eene be dreiging, en Cecilia zag haar bioeder met ang stige oogen aan. Het was niet den eersten keer, dat zjj voor zjjn wil moest buigen, maar zoo ernstig en somber had hjj nog nooit tegen haar zoo iemand: hij heeft het zesde en het ze vende gebod niet onderhouden.» En de beroemde Apologeet, Pater W e i s s>, heeft eens dit woord gesproken«Kuische jongelingen, kuische jongedochters, wég is de sociaal-democratie Zeker is het, dat een groot stuk vau de sociale vraag spoedig ware opgelost, wan neer het op het punt van het zesde gebod beter gesteld was met de jeugden het zou daaromtrent zeker ook beter met de jeugd gesteld zjjn, indien zjj waarljjk chris telijk werd opgevoed. En vele christeljjke ouders zullen zich wel veel moete geven om hun kinderen tot goede christenen te vormen zonder dat dit hun altjjd gelukt. We leven juist in een tjjd, waarin de ge varen voor het geloof en de zeden van de jeugd buitengewoon groot en talrjjk zijn. Maar daarom juist moeten christeljjke ou ders en opvoeders en in 't algemeen allen wien de toekomst der jeugd ter harte gaat, ook buitengewone middelen aanwenden om de jeugd voor het grootste ongeluk te be hoeden. En waar zjjn die buitengewone, krach tige middelen te vinden Waar anders dan in den Katholieken godsdienst, met zjjn machtige genademiddelen. Honger en nood des lichaams roepen om oplossing van de sociale vraag maar veel gebieden der roepen daarom de nood der zielen, de hartstochten des harten, de hebzucht en de genotzucht in hooger en lager sfe ren der maatschappij, de onrust des gewe tens, maar ook in 't bjjzonder de onzedelijk heid onder de bedrogen, verschalkte jeugd. Het is alzoo, geljjk we hierboven zeiden de sociale vraag en de vraag der christeljjke opvoeding, zijn vraagstukken welke zich in onzen tjjd niet gemakkeljjk laten oplossen zonder buitengewone mindelen,en die nauw met elkaar samenhangen. Het is en bljjft waar «Alwie de jeugd heeft, heeft de toe komst in handen.» gesproken. Zjj slaakte een diepen zncht en wierp zich in een stoel neer, 'maar zjj dacht er niet aan nog verder tegenstand te bieden. Er volgde eene pauze, die eenige seconden duurde, dan ging Oskar naar haar toe en zjjne stem klonk veel zachter, toen hjj zeide Dat gjj u toch altjjd door uwe hartstooh- teljjkheid laat meezleepen 1 Anderen zouden er alles voor over hebben, om zich dit lot te ver zekeren, waarom gjj door duizenden benjjd wordt, en gjj zoudt het wegwerpen als een speeltuig, dat u niet bevalt eene natuur, die uit be rekening handelt, hebt gjj niet I Maar gjj welantwoordde Cecilia op bit teren toon. Ik Het gelaat van Von Wildenrood werd weder somber. Ik ben veel, en heb veel moeten z|jn, waarvan ik in mjjne ziel een afkeer had. Wie als ik twaalf jaren lang met de golven des levens kampt, die kent nog slechts éene oplos sing: boven bljjven, tot eiken prjjs 1 Dank God, dat n deze strijd besp&aid bljjft, en dsnk mjj, dat ik u aan den oever redde, nog voor gjj dezen strjjd leerdet kennen. Gjj komt in eene aanzieuljjke familie, uw huweljjk geeft u het techt op een bijna onberekenbaren rjjkdom, en uw aanstaande echtgenoot kent geen grooter geluk, dan elk nwer wenschen te vervullen ik denk, dat dit genoeg is. En wat zult gjj beginnen, als ik gehuwd ben? vroeg Cecilia, getroffen door de woorden, die zjj slechts half begreep. Laat dat maar aan mjj over 1 Een vluchtig lachje vloog als een bliksemstraal over Oskers trekken. In elk geval ben ik niet van plau, ten koste van mjjn rjjke zuster te leven, voor zulk een lot ben ik niet geschapen. Doch na goede nacht, kind 1 Gjj zult voor- Italië. Op den verjaardag des Konings zjjn dezer dagen niet minder dan iertienduizend per sonen uit de gevangenissen ontslagen. Amerika. De maritieme begrooting der Vereenig- de Staten zal voor het volgende jaar stjj- gen tot 87.172.630 dollars, zij zal daar door alle begrootingen van voorgaande jaren overtreffen. Een som van 26.172.917 dol lars is voor den bouw van nieuwe oorlogs schepen bestemd. Engeland. De Engelsche minister Chamberlain is te Rome door den Koning van Italië in gehoor ontvangen. De heer Chamber lain zoekt met Italië een maritiem ver bond te sluiten in de Middellandsche Zee, omdat hij Malta en Gibraltar voortaan on voldoende acht om voor een grooten Zee oorlog van dienst te kunnen zjjn. De Britsche Regeering heeft 150.000 Zuid-Afrikaansche oorlogsmedailles bestemd voor de soldaten die den oorlog hebben medegemaakt. De medailles zjjn van zilver en vertoonen den beeldenaar van konin gin Victoria. Aan de keerzjjde staat de figuur van. den Vrede die een Britschen en een kolonischen soldaat kroont met lauwerbladen. Er zullen 250.000 van deze medailles noodig zjjn. Voor de overige honderddui zend zou men misschien een andere, meer passende symboliek voor de keerzijde kun nen bedenken. Frankrijk. De Fransche marine zal weer worden uitgebreid. Het rapport van de commissie voor de Fransche marine-begrooting voor 1901, dezer dagen aan de Kamerleden rond gedeeld, stelt voor te besteden eene som van 327,689,530 franks, wat 15,000,000 frs. meer is dan het crediet voor het loopende jaar toegestaan. De begrooting stelt voor den bouw van twee eerste klasse slagsche pen, één gewapenden kruiser, tien torpedo booten en acht onderzeesche booten. taan voorzichtiger zjjn en niet meer laten mer ken j dat gjj niel gaarne in Odenaberg zjjtIk hoop, dat ik u niet voor de tweede maal zal behoeven te vermanen. Hjj raakte vluchtig met de lippen haar voor hoofd aan en ging naar zjjn eigen kamer, die itaist het talon lag. Het was nu geheel nacht geworden, het hee renhuis lag daar stil en donker, alleen in de slaapkamers schemerde nog een licht. De wind was gaan liggen en in de naaste omgeving heerschte diepe rust. Maar daar ginds op de werken heerschte nog altjjd het rnstelooze leven, dat ook gedurende den nacht niet geheel stil stond, en terwjjl het bjj dsg slechts na en dan tot het heerenhuis doordroDg, thans hoorde men duideljjk elk geluid. Na en dan vertoonde zich een helder schjjnsel van de vuren, hier endaar zond een van de reusachtige hoogovens een vonkenregen naar den donkeren hemel en daar, waar de gielerjjen lagen, waren de zwarte rook wolken door een rooden gloed gekleurd. Het was een grootech, betooverend beeld. Dat scheen ook Oskar Von Wildenrood te vinden, die bjj het raam stond en naar buiten keek. De bewondering, die h|j heden middag aan den heer van Odensberg betuigd had, was niet gehuicheld geweest. Een diepe ademtocht wel de uit zjjne borst op en hjj sprak op zachten toon Heer en gebieder van zoo'n wereld te zjjn, met een enkel machtwoord duizenden te lei den Hoe de man van middBg op den drem pel van zjjn hnis stond, toen hjj ons ontving i als een vorst en heericher 1 En in den grond der zaak is hjj dat ook. Hjj voelt zich niet meer in verrukking gebracht door zoo'n macht, maar ik wel 1 Hjj richtte zich hoog en trotsch op. Maar In het geheel hebben bjjna 51 mil- lioen personen de Parjjsche tentoonstelling bezocht, waarvan 21/s millioen die van Vincennes. Het getal aangeboden biljetten was even boven 46 millioen, zoodat bjjna 19 millioen ongebruikt zjjn gebleven. Hoe de sociaal-democraten de vrjj- heid van den mensch met voeten trappen, toont de socialistische gemeenteraad te Fourmies, die alle beambten aldaar in dienst van de gemeente heeft bevolen, met bedrei ging van ontslag, hun kinderen naar de openbare school te zenden. De heer Charles Roger, redac teur van Intransigeant, heeft voor de Recht bank het publiek in een schaterlach doen losbarsten, toen bjj als getuige werd ge hoord in zake het onlangs gehouden duel tusschen de heeren Ferrethe enMar- 1 i e r, bjj welke gelegenheid deze laatste door Ferrethe werd doodgestoken. Hjj verklaarde dat de noodlottige afloop nooit zon hebben plaats gehad, indien de tegenstanders zich slechts hadden gehou den aan de gestelde voorschriftenzelfs zon geen van beiden dan een schrammetje hebben opgeloopen. Deze getuige gaf een uitvoerige beschrijving van de regeling van politieke dnels, waarin hjj specialiteit was, en zjjn getuigenis was bjjna onver staanbaar door één onafgebroken lachbui van het publiek. De President van de Rechtbank vroeg hem o. a. of het duelleeren met pistolen gevaarlijker was dan met degens of sabels. De getnige antwoordde van neen. Bjj sa belgevechten worden zulke maatregelen ge nomen dat de twee partgen elkaar geen kwaad kunnen doen en in het onderhavige geval zou het kleinste krasje reeds een eind aan het duel hebben gemaaktdoch Mar- lier was driftig en stormde op zjjn tegen stander los. De heer Ferrethe deed niets dan zjjn sabel vóór zich uitsteken en Mar lier spitste zich zelf er aan. Was er met pistolen gevochten, dan zon zelfs dit noodlottige toeval uitgesloten zjjn geweest.» «Waarom?», vroeg de President. «Omdat», antwoordde de getuige, te mid den van een storm van lachen, «secondanten, die in dergeljjke dingen thuis zjjn, de pis tolen zóó laden, dat er nimmer eenig ge vaar kan bestaan ermede om te gaan.» op eenz gleed er eene zachtere uitdrukking over zjjne trekkeD, terwjjl hjj bjjna onhoorbaar ver volgde: Welk een mooi kind ia deze Maja, zoo rein, zoo onschuldig, zoo oprecht, zoo schoon en aan de hand van dit kind hBngt de andere helft van deze macht en dezen rjjk dom. Hjj opende het raam en boog zich zoo ver mogeljjk naar buitenrusteloos verdrongen zich in de ziel van dezen man eerzuchtige ge dachten,terwjjl hjj op de werken aan zjjne voeten neerblikte. De stoutmoedige speler had niet ge noeg aan eene gelukkige troef, de tweede, de hoogste hield hjj nog achter. Oskar. Von Wil denrood was er inderdaad niet voor gesehapen, om van de gunst sjjner zuster te leven. Ook Cecilia was nog niet ter rnste gegaan in de kussens van haar stoel geleund zat zjj bewegingloos op dezelfde plaats. Zjj had de verwelkte rozen van hare borst genomen en plukte er achteloos de blaadjes af. Zjj waren een geschenk van Erich, waarmede hjj haar bjj de ontvangst cetooid had prachtige, lieht- gele rozen, eene herinnering aan haren verlo- vingsdag, toen zjj dezelfde bloemen gedragen had. De verwelkte blaadjes vielen op haar kleed en den grond. Da jonge bruid lette er niet op als in een droom staarde zjj voor zich nit. Het waren bljjkbaar geene liefelijke gedachten, die haar omzweefden. Op haar voorhoofd tusschen fijne wenkbrauwen lag weder de plooi, die on aangename trek, welke zjj met haar broeder ge meen had en na waren het ook zjjne oogen, die uit dit gelaat tegenblikten in dit oogenblik kon men duideljjk zien, dat beiden hetzelfde bloed in de aderen hadden. Wordt vervolgd.) - ABOSTNBME1ÏTS PRIJS AGITR MA STORT AGITATE. PRIJS DBB ADUBRTSJTTIBN'. 24 T

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1900 | | pagina 1