No. 4643
Maandag 19 November 1900.
25 ste Jaargang.
QagGlaè voord Voord
Een Onderwijzers-congres.
TffEKDS BLAD.
De pleegzoon,
BUITEN LA N i>.
1,40
2,80
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem
""T ydlpftifflnir-"
Spanje.
Frankrijk.
Amerika.
Servië.
GEMENGDE BERICHTEN.
Duitschland.
'°r Egbert Mn.
^era%Ws straalde vandaag
h»ar gelaat van vroolijkhtid en overmoed, zelfs
Egbert werd met veel meer vriendelijkheid be
handeld geen blik, geen woord herinnerde
meer aan bare geraaktheid bij hunne eerste ont;
moeting. (Wordt vervolgd.)
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
AGITE MA NON AGITATE.
PRTJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels50 Cents.
Elke regel meer71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Hoofdagenten voor liet BuitenlandCompagnie Générale Publicité Etranghre,
G. L. DAD BE Co. JOHNF. JONES Succ. Paris 31 bis Faubourg Montmartre
S!B
Op het 31ste Engelsche Onderwijzers-
congres was ook Z. D. H. de Aartsbis
schop van York tegenwoordig.
Het doel van onze pogingen, zei Mon
seigneur toen hg de vergadering toesprak,
's niet alleen het instorten van weten
schap, maar ook het vormen van karakters.
Wat een hartverheffende taal sprak
deze Prins der Kerk toen hij zeide tin
het leven is het karakter meer noodig
dan de wetenschap.»
O, hoe heerlijk uit den mond van een
Aartsbisschop zulke taal te vernemen in
onzen karakterloozen tgd waarin de ka-
rakterlooze naar de oogen wordt gezien
en karakterlooze menschen worden ge
vormd.
De Aartsbisschop van York wees met
ernst op de plichten van den onderwij
zer en den priester, beiden, zeide Z. D. H.
hebben een zeer gewichtige rol te vervul
len in het werk der opvoeding.
Die rol is verschillend, voor elk afzon
derlek.
Maar waar beiden op het oog moeten
hebben de zedelgke karaktervorming, daar
kunnen zg zeer goed samenwerken. Zij
vormen te samen één geheel in deD dienst
van God.
Deze woorden van den Engelschen Aarts
bisschop zijn van groote beteekenis.
Want in de jaren van studie, van voor
bereiding tot de maatschappelijke taak, is
het voor den Christen jongeling niet vol
doende, dat men met angstvallige zorg
wake, dat bij de beoefening der weten
schappen de nevels der dwaling zijn ver
stand niet verduisteren, of dat zooveel mo
gelijk alles wat zijn ziel schade zou kun
nen doen, van hem verwijderd blijve.
Neen
Nog iets anders heeft hij noodig, om
krachtig te zijn voor het tegenwoordige.
Nog iets anders, om op nog grooter
kracht te kunnen jekenen in de toekomst.
Want dan zal pas de groote strijd des
levens aanvangen. Een strijd vol van we
derwaardigheden, bedrog, laster èn haat
èn ngd.
De jongeling heeft karaktervorm:ng noo
dig die hem later geen windwijzer maar
een man doet zgn. In hem moeteen ka
rakter gevormd worden, dat hem de waar
heid doet kennen en huldigen waar en
tegen wien ook, ter versterking van zijn
geloofdat hem over de nietige dingen de
zer aarde een blik doet slaan naar boven
t
FEUILLETON.
26
Vervolg.)
En tot welk doel vroeg Euneck som
ber. Ik heb het u dikwjjls genoeg uit elkan
der gezet, dat een opstand in Odensberg zon
der gevolgen bljjven zal. Dernbuig laat zich
niets afdwingen, daar ken ik hem te goed
voor;hjj sluit liever al zgn werken. Hjj is er
de man naar, om liever elk verlies te dragen,
dan toe te geven, en hjj is rjjk genoeg om zgn
wil door te zetten en tot het uiterste toe vol
te houden.
Daarom juist moet dat gevoel van on
feilbaarheid hem ontnomen worden. Hjj zal
ten minste zien, dat men het tegen hem op
durft nemen de geldwolf, die op zjjne mil-
lioenen zit, terwijl.
Dat is niet waar 1 stoof Egbert hartstoch
telijk op, en gjj weet, dat het een leugen is,
wat gjj daar zegt 1 Dernburg werkt meer dan
gjj en ik. Ik heb dikwjjls genoeg zjjne reuzen
kracht en zjjne onvermoeide werkzaamheden
bewonderd, waardoor hjj den jongste beschaamt.
En rust van den arbeid zoekt hjj slechts in
den schoot van zjjn gezin. Eu vooral, ik duld
niet, dat de man in mjjne tegenwoordigheid
belasterd wordt.
Ah zoo, spreekt gij op dien toon F nep
Landsveld uit, die zich nu ook begon op te
winden Gfi noemt zjjne partg op tegen ons?
Nu kan men toch zien, hoe t»m het heeren
en aldus in zijn hart de bigde, de heilige
hoop doet ontwaken; dat hem met geest
drift vervult voor het waarachtig groote
en met een altijd sterker wordenden drang
naar het goede, aldus het vuur der liefde
in hem ontsteekt.
De jongeling van onzen tijd heeft be
hoefte aan een karaktervol voorgaan, dat
hem leert en vermaant, waarschuwt en
dreigt, troost en gelukkig maakt.
Men leere hem onthouding en zelfver
loochening, maar ook ernst en strijd ken
nen. Niet de Jan-Salie-geest onzer dagen
zal hem strijdvaardig maken voor de toe
komst. Men make van hem een mandie
op het lange, moeitevolle pad behoed blijft
voor ontmoediging. In den hangen strgd
met de hartstochten verschaft een goede
karaktervorming wapenen om in het maat
schappelijk leven niet' te bezwgken in den
kampstrijd voor het goede.
Bij zoo menige teleurstelling en smart
is een degelijke karaktervorming balsem
voor de ziel.
Gelukkig de mensch,die een karakter
vol bestaan vertegenwoordigt, hij ziet met
walging de modderaars van onzen tgd
aan 't werk, hoe zij in verblinde eigen
liefde voortsukkelen, om het leger der
ontevredenen, het leger vaD de omverwer
pers der maatschappij te vergrooten.
Het staat zoo vast als een paal boven
water, dat een goed gevormd karakter,
meer nog dan wetenschap, noodig is om
zich waardig te gedragen.
De laatste oproeren in Spanje heb! en
de Regeering er toe genoopt voor 1901
geen enkele belastingvermeerdering te vra
gen en de Regeering heeft te kennen ge
geven met haar uitgaven onder de toe
gestane kredieten te blijven.
De Spaansche pers is zeer ingenomen
met de gunstige financieele verhoudingen
na de rampen der voorgaande jaren.
Zoo voortgaande zal spoedig meer rust
in het land komen.
Met groote meerderheid van stemmen
heeft de Fransche Senaat het wetsontwerp
goedgekeurd, reeds door de Kamer van
Afgevaardigden aangenomen, waarbij aan
vrouwen wordt toegestaan den eed van
advocaat af te leggen en als zoodanig op
te treden.
De Pargsche gemeenteraad heeft be
sloten den 31sten December als een feest
dag te vieren. Het feestprogramma is reeds
gereed. Het hoofdnummer daarvan zal zgu
een optocht, waarin de groote dooden
sedert 1870 zulleu voorkomen. Verder
zullen de openbare gebouwen versierd wor-
leven maakt, als men er eenmaal van genoten
heeft 1
Neem u in acht, gjj zoudt andera wel
eens kunnen ervaren, dat ik niet zoo tam beD,
gprak Egbert op kalmen, maar dreigenden toon.
Ik herhaal het u, zoo iets duld ik niet, want
dat heeft met onze zaak niets te maken. Of
gij laat deze persoonlijke aanvallen tegen Dern
burg na, of
Of?
Ik zet geen voet meer over uw drempel
en ik zal mijn huis weten te beschutten voor
dingen, die ik niet hooren wil
Landsfeld haalde onverschillig de schou
ders op.
Dat wil met andere woorden zeggen, d»t
gjj mjj de deur zult uitgooien P Heel vriende
lijk en kameraadschappelijk, maar daar willen
wjj niet over twisten. Bjj ons is het geane ge
woonte, veel complimenten te maken. Gjj komt
dus op de eerstvolgende vergadering
Ja. Het woord klonk scherp en onaan
genaam.
Goed, ik reken er op. Er zal over ge
wichtige zaken beraadslaagd worden. Wjj ver
wachten een paar makkers uit Berljjn, en dan
zal men u wel wat scherper onder handen ne
men, dat gjj tot nu toe bjjna werkeloos ge
bleven zjjt. Tot de volgende week dau
Hjj knikte even en ging. Buiten
huis echter bleef hij staan, enkeek
dige blikken naar de woning, tarw^, u n^el
half luiden toon mompelde: A1*.
noodig
nu eenmaal niet hl 1
nan juiuru K „Hi<? hadden 1
noodig hadden, noodzakelgk nooa>g
Maar het gaat nu eenmaal niet hist
u in Odensberg. Doch wacht maar,
den en op de brug van Areola een vuur
werk worden afgestoken.
Te middernacht zal ten slotte de Ge
meenteraad in plechtige zitting bijeenko
men om de redevoering aan te hooren
van zgn Voorzitter, die de nieuwe eeuw
zal begroeten.
Op het Pargsche Tentoonstellingter-
rein hebben de deurwaarders handen vol
werk met beslag leggen op de goederen
van hen, die niet aan hunne verplichtin
gen hebben voldaan.
Eenige dieven pleegden op het terrein
der Tentoonstelling een stout stuk.
's Middags hield voor het paleis der
land- en marinelegars een handwagen stil
en drie werklieden begonnen verschil
lende voorwerpen uit het gebouw op te
laden, als reddingsgordels, boeien, ambu-
lancemateriaal, enz. Zoo werd de inhoud
van twee uitstalkasten weggedragen.
De hoofdopzichter teekende zonder eenig
wantrouwen het claissez-passer» en ver
nam eerst 's avonds toen de "beambten
van het miniterie van oorlog de bedoelde
voorwerpen kwamen afhalen, dat men op
gelicht was.
De voorschriften zgn andermaal ver
scherpt.
Het gaat er in Frankrijk aardig aan toe.
De Burgemeester ThomasvanKrem-
1 i n-B r c t r e, heeft het dragen van pries
terlijke kleeding aan een ieder in zgn
gemeente verboden. De heer C a r o n gaf
dazen Burgemeester, die zich in den alge-
meenen Raad nog al brutaal toonde in
zgn godsdiensthaat, een flinke muilpeer.
De zittiDg werd onmiddellijk geschorst.
Wanneer wjj hooren spreken van een
zwarte bende dan denken wjj onwille
keurig aan een troep gevaarljjke dieven,
Onder zoo'n bende zucht men sedert eeni-
gen tijd te Chicago. De brutaalste dief
stallen en aanrandingen hebben er op
straat en overdag plaatsde schuldigen
zgn negers, die meestal reeds wegens vroe
gere misdrijven in het zwarte boekje der
politie staan.
Eenige dagen geleden hebben zg hun
brutaliteit zoo ver gedreven, dat zg het
huis van den millionair P a 11 e r be
stormden en binnendrongen om te plun
deren. Twee negers kwamen de kamer
van mevrouw P a 11 e r binnen Deze
ontwaakte toen haar een spons met chlo
roform op het gelaat werd gedruktzij
spartelde tegen waarop de inbrekers haar
met een ijzeren staaf op het hoofd sloe
gen. Haar toestand wordt hopeloos ge
acht.
De dieven namen 50,000 dollars aan
diamanten mede en sleepten al het zilver
mee, dat zjj konden vinden.
De ex-koning Milan is weer voor een
tjjdje gered. Hij heeft zich met zgn zoon
koning Alexander verzoend voor bijna
een ton. Daarvoor heeft Milan hem be
loofd niet in Oostenrijk-Hongarjje te zul
len blijven, ook niet te zullen beproeven
gen, wjj zullen u nog wel tam krjjgen met
uwen hoogmoed 1
Egbert was alleen achtergebleven hjj stond
midden in de kamer, met de handen tot vuis-
sten gebald en diepe rimpel» op het voor
hoofd. Men kon duideljjk zien, dat er iet» in
zjjn binnenste omging en dat hjj een zwaren
tweestrjjd voerdeplotseling echter richtte bjj
zich op en stampte met de voeten, alsof hjj
met geweld den strgd daar binnen tot zwjj-
gen wilde brengen. Neen, en nogmaals neen
Ik heb het nu eenmaal gekozen en ik wil het
ook dragen 1
De Eadefelder grond, anders een stil en
eenzaam wouddal, weeiklonk nu weder van het
leven der arbeiders, die druk aan het werk
waren. Overal werd gegraven en de opgewor
pen aarde vervoerd hier liet men rotsen sprin
gen, daar vielen boomen en struiken onder de
aks de rustelooze schaar was reeds aan den
voet' van den Buchberg gekomen, en nu begon
men met de doorboring.
Euneck, die heden-morgen iets later dan ge-
woonljjk gekomen was, stond op eene hoogte
en leidde van daar uit het springen van eenige
zware rotsen.
Op zjjn bevel waren de arbeiders buiten het
bereik der mjjn gegaan, die nu met een doffen
slag ontplofte. De rotswand, waartegen de mgn
aangelegd waa, spleet vaneen, een deel er van
bleef rechtop staan terwijl een ander ineen stortte.
De grond dreunde in de ronde, toen de zware
blokken met een geweldigen vt;l neerplofteD.
Da gf°eP rïer arboidbr* »°n don voe'
einz uiteen; ook Kuueok verliet zjjne
£SÏ om de uitwerking nabg te gaan
Een grap uit den Zuid-Afri-
kaansehen oorlog.
Zjj, die den strjjd in Zuid-Afrika volgen, zul
len zeker meermalen den held T h e r o n heb
ben bewonderd in zjjn onverschrokken optre
den tegen de Engelschen. Onlangs waren drie
Boeren van zgn commando er op nit om .naar
verborgen proviand te zoeken en zoo kwamen
zjj op 't erf van Middleton.
Terwgl zij er aan het rondscharrelen waren,
ontdekte een hunner, terwjjl hjj door een achter
raam keek, dat er in de Kamer een fijn gedek
te tafel stond. Bjjnwjjn en champagneglazen wa
ren niet vergeten en bloemen prjjkten er op
tatel. Da wanden waren met Union Jacks ge
drapeerd en ook een stoel was omwonden met
vlaggedoek. Deze laatste was zeker voor den be-
velvoerenden generaal bestemd. Deze ontdekking
verschafte hun natuurljjk een groot genoegen
en direct gingen ae T h e r o n waarschuwe""
T h e r o d, die een ingekankerden haat heelt
tegen alles wat Engelsch is, vond dit gevallet
je net een kolfje naar zjjn hand en sou dat
varkentje op zjjn manier wel eens wasschen.'
Er waren 22 converts gedekt en dus nam
hjj 21 man met zich mede. Eensklaps wordt
aan Middletons deur geklopt en T h e r o n
verzocht om binnengelaten te worden. De boy
deed open en meteen stapte 't heele gezelschap,
dat zichzelf eens uitnoodigen zon, de kamer
binnen. Middleton liet men roepen en hjj
moest voor de vierschsar komen om zich te
verantwoorden, waarom hjj op eene aanvrage
van Boerenzjjde om proviand gezegd hadwal
finished// terwjjl nu bleek dat hjj gelogen had
en van alles zoo rnim voorzien was, dat hjj
zelfs festjjnen aanrichten kon. Tot straf zouden
nu T h e r o n en de zjjnen dienst doen als
Engelsche officieren en men nam plaats aan
den rjjk voorzienen disch. Middleton werd
gedwongen om alles op te disschen en de hee-
ren hadden dien avond een fija souper. Hoe
Middleton op zgn nous keek, laat zich
begrjjpen.
naar Servië terug te keeren, voordat de
omstandigheden zulks gedoogen.
Koning Alexander zal trachten van
de Volksvertegenwoordigers gedaan te krjj
gen, dat Milan zijn jaargeld van 144.000
gulden wordt verhoogd op 240.000 gulden.
Het is koning Alexander niet ge
lukt zich bjj een bnitenlandsche Maat-
schappjj te laten verzekeren voor zgn
leven tot een bedrag van 1 '/s millioen
franks. De weigering was gegrond op het
vermoorden van koning U m b e r t o van
Italië, die voor 3 millioen verzekerd was.
De Maatschappij heeft besloten geen ver
zekering meer af te sluiten met gekroonde
hoofden.
De socialisten doen zich in den Duit-
schen Rj]ksdag gelden. Zjj hebben verschei
dene voorstellen ingediend en willen zich
bovendien verzekeren van een der voor-
zitterszetels, waarvoor hun leider Sin
ger zou worden gecandideerd. Ook din
gen zjj naar een der secretarisposten.
De socialisten hebben eene interpellatie
ingediend over het financiewezen. Het is
echter waarschjjnljjk dat graatYonBu-
1 o w er nog niet op zal willen antwoorden.
Spoorwegongeluk in Frankrijk.
Binnen één week hebben in de Franache
Eepubliek niet minder dan vjjf spoorwegonge
lukken plaats gehad.
De verschrikkelijkste van deze rampen was
die der Zuid-exprestrein tusschen Saint-Geours
en Saubusse bjj Dax ia overkomen. Het onge
luk wordt geweten aan te groote snelheid, of
aan den toestand van den weg. De machinist,
die evenals de stoker er met eenige verwon
dingen is afgekomen, verklaart, dat hjj de ge
waarwording kreeg als zonk de machine ge
deeltelijk in den .grond wegdit gevoel laat
zich echter ook verklaren door het geval
dat de locomotief reeds de rails verlaten had.
De machine reed nog ongeveer 200 mater
het veld in alvorens ze tot staan kwam
reeds waren toen de machinist en de stoker er
uit en op den weg geslingerd de tender kwam
dwars over de rails te staan en de restaurant-
wagon, die daarachter volgde, storte de heiling
af en leed alle schade, daar de wagons, die
daar weer achter kwamen, op de rails blezen
staan en de vier reizigers, die er zich in be
vonden, ongedeerd bleven. Van de 30 passagiers
die aan het tweede ontbijt zaten, werden 16
gedood en de andere 14 gewond.
Onder de eersten neemt men nu zeker aan,
dat zich de Hertog van Carnevaro bevindt,
buitengewoon gezant van Italië, op weg naar
Spanje, om der Koningin-Eegentes de troons
beklimming van Victor Emanuel II mee
te deelen. Men herinnere zich, dat bij het
spoorwegongeluk bjj Eome de generaal Buf-
f i n, bijzonder gezant van Frankrijk bjj de
begrafenisplechtigheid van koning U m b e r t o,
zwaar gewond werd.
Twee der gewonden zjjn ook reeds aan hun
kwetsuren overleden. Onder hen is de Herto
gin van Canevaro, haar echtgenoot was reeds
onder de ongelukkigen die bjj de ramp dadeljjk
het leven lieten.
In een later beticht wordt de dood van de
Hertogin Canevaro weer tegengesproken.
Da echtgenoote van den Peruaanschen gezant
te "Madrid zjjn beide beenen verbrjjzeldzjj is
nog in laven.
beschouwen, toen een oude opzichter nadorbjj
kwam en zti.de
Mjjnheer de iDgenieur de gasten uit
i Odensberg.
Egbert keek op, in de verwachting den wagen
van Dernburg te zien, die meermalen kwam, om
den staat der werkzaamheden op te nemen, maar
plotseling schrikte hjj zoo op, dat de oude man
hem verwonderd aankeek.
Aan den ingang van het dal hielden Erich
Dernburg en Cecilia Von Wildenrood te paard
stil, terwjjl de rjjknecht afgestegen was, om de
dieren, die bg de ontploffiing van de mjjn on
rustig schenen geworden te zjjn, bjj den teu
gel vast te houden. De joDge ingenieur was ïn-
tnsschen spoedig zjjne verrassing meester en
ging naar de wachtenden toe. Erich stak hem
vol hartelijkheid de hand toe.
Wjj houden woord, Egbert, en overval- üe rit aoor nei woua scneen voor uo— -
len u, zonder eenige aanleiding. Wilt gg ons inspanning in plaats van een genoegen gewees
een kgkje in nw rjjk vergunnen? te zjjn.^ hrnid eruiti-
Ik zal u gaarne van dienst sjjn, antwoordde
Euneck, terwijl hjj voor de jonge dame eene
buigiDg maakte, die nu ving en behendig van
het paard sprong en daarbjj nauweljjks de
hand,die haar bruidegom haar toestak, aanroerde.
Wjj hebben in Eadefeld stil gehouden was f bfhet
en door het open raam een blik in uwe wo- gen, b_T hLr„eP aiet, dat meo^.v
ning geworpen, mijnheer Buneokzeide *fl. gj
toon. Wjj, ingenieur» zjjn nn eens hier en dan
weer daar, en moeten een onderkomen zoeken
zoo goed en zoo kwaad alt dat gaat.
Schutbord. Aan de tramwagens in Hannover
is thans een toestel aangebracht tot voorkoming
van ongelnkken. Als de koetsier op een knop
trapt, valt een houten schutbord op de sporen
en dit is van voren met een elastieken stof be
kleed zoodat de persoon die er door wordt voort-
dnwd niet gekwetst wordt. Het aanbrengen van
een vast schutbord, dat altjjd iets boven de
sporen uitsteekt, wordt daardoor overbodig g»;
maakt.
Mij ng cisontploffing en. Het bljjkt dat er in de
Plutoschaeht bjj Biüx (Oostenrjjk) twee mjjn-
gasontploffingen zjjn geweest. Dertien personen
werden (gedood, tien personen licht en negen
■waar gekwetst. Van de laateten zjjn er drie
aan hun wond bezweken.
Dieven en moordenaars. Op het Warande-
veld, te Schaerbeekaan een afgelegen uit
eind dier Brusselache voorstad, is Maandag
avond het huis eener vrouw, wier man dien
dag was begraven door dieven aangevallen.
Een 20-jarige neef der weduwedie het
afgelegen huis was komen bewakenzag
twee mannen met een ladder over den tuin
muur klimmen. Hjj schoot zjjn revolver op
hen af en een van hen beantwoordde dat met
een geweerschot, waardoor de jonkman ernstig
gewond nederviel.
Toen de politie kwam, waren de boosdoe-
ners reeds lang gevlucht. Men zoekt hen over
al, met de schaarsche gegevens, die er zjjn.
Maar gjj hebt toch eene gemakkelijke
woning in Odensberg, en een wagen staat u
altjjd ten dienste, brachi Erich hier tegen in.
Waarom bljjft gjj daar niet
Omdat ik dan eiken dag drie uur met
heen en weer rjjdon verliezen zon. Ik heb in
Eadefeld mjjne boeken en mjjne plannen en
kaarten. Van de omgeving ben ik geheel on:
afhankeljjk.
Ja, gjj geljjkt op de SpartaneD, naar geest
en naar lichaam, sprak Erich met een zacht. Ik
wilde wel, dat ik liet n nadoen koD, maar voor
mjj is daar helaas geen sprake van. Ik ben
toch al te veel verwend in het zuiden en moet
daar nu voor boeten. Hjj huiverde, 't was dui
deljjk, dat hjj meer onder dit klimaat van zjjn
geboorteland leed, dan hjj zich wel wilde be
kennen. Hjj zag er bleek en vermoeid nit, en
de rit door het woud scheen voor hem eene
zg
den
zgu.
Üea te liefeljjker zag de jonge bruid er uit,
die naast hem stond. Voor haaiwas
en tameljjk verre rit maar een »Pe s Erioh
had vol ongeduld met het oog op^ z..
gang van haar paard u 8 v0ori i0 J*~
gewoon wild en oveimoedigj mee§tet
Lede, wa. daann baarmea
geweoat on vooraiohtighcid be-
