NIEUWE
Wagêlaó voor <3toorè- on
Naar aanleiding van
's Pausen Encycliek.
No. 4645,
Woensdag 21 November I960,
25ste Jtomguug
De pleegzoon.
B 01 T E S L A ff D.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschjjnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen;
BUEEAÏÏ: St. Janstraat Haarlem}
/1,10
«1,40
«2,80
«0.03
Van 16 regels90 Cent
Elke regel meer 7Yi s
Groote letters worden berekend naar plaataruimtef
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contact
Redacteur-Uitgever, W. KAPPERS.
Zeer terecht zegt Z. H. Leo XIII in
de pas verschenen Encycliek, dat voor hen
die met de toekomst rekening houden,
zwaarwichtige redenen tot bezorgdheid zijn
aan te wijzen op het gebied van het open
baar leven. Op dezen aanhef der Ency
cliek wenechen wjj de aandacht onzer le
zers te vestigen, nu de Paus van Rome
verder wjjst op hen die verkeerde paden
inslaan, zich verwijderen van het beoogde
doel in plaats van naderbij te komen. Even
eens, zegt de H. Vader, kan het niet uit
blijven dat, waar het zuivere en reine licht
der waarheid wordt versmaad, de geest der
menschen verduistert en allerlei noodlot
tige dwaling haar invloed doet gevoelen.
Gods genade zijn den mensch ijdel, indien
hjj de voorschriften en wetten van Chris
tus verzuimt.
De Paus wijst op wat het zeggen wil: Gaat
en onderwijst alle volkenleert hen on
derhouden al wat Ik u geboden heb.On
derhoudt Mijne geboden Z. H. noemt dit
een belangrijke taak, een taak die veel
arbeid en hevigen strjjd, onverzettelijke
standvastigheid vordert. Tegen valsche nei
gingen en aanlokselen van aardsche din
gen moet gestreden worden met alle kracht.
De menschdie zijn geest tot dwaling laat
vervoeren en schipbreuk leidt in zijn geloof
kan niet ontkomen aan dé slavernij. Hij is
de slaaf van de drievoudige begeerlijkheid
van den wellust, van de hoovaardij en van
hetgeen zich aanlokkende aan zijn oog ver
toont.
Troostvol zegt de H. Vader dat veel
lijden en verdragen nu eenmaal der men
schen lot is. Niet aan den rjjkdomofaan
een gemakkelijk leven, niet aan degenen
die eer en grootheid genieten, maar aan
de weenenden, aan de dorstenden naar
rechtvaardigheid, aan de zuiveren van hart
heeft Christus de eeuwige gelukzaligheid
FEUILLETON.
(Vervolg.)
Daartoe ontbrak hem niets minder dan alles
Misschien kreeg ook de barones Yon Wilden-
rood dezen indruk, want zjj trok de fijne wenk
brauwen samen, en dan richtte zjj de oogen
langzaam op den jongen ingenieur, die voor
haar stond. Zjj had hem tot nu toe slechts def
tig gekleed gezien. Heden droeg hjj een grau
wen overjts en hooge kaplaarzen, zooals wind
en weder dit eischteD, maar hij zag er heel wat
beter uit in deze eenvoudige kleediDg. Ze paste
bjj zjjne krachtige verschijning, hier, waar hü
op zjjn eigen grond en bodem stond, kwam zijn
persoonlijkheid ten volle uit. Met een enk-ln
oogopslag kon men zien, dat hjj te bevelen had
en dat hjj het bevelen in den grond verstond
de tengere gestalte van den vriend zjjner jeugd
verzonk daarbij geheel in het niet.
Met eene koele buiging noodigde Egbert de
barones uit hem naar de plaats te volgen waar
een rots moest springen en gaf dan zeer uit
voerig de door haar verlangde verklaring van
het werk. Terwjjl hjj haar de aangelegde mjjn
toonde in dat deel der rols, dat neg recht
stond, was al zjjne opmerkzaamheid bjj den
steen en had hjj nauweljjks een blik over voor
zjjoe sohoonetoehoordster, die nu lachend zeide
Wjj hebben het springen uit de verte
mee aangezien. De uitwerking was geweldig.
in den hemel toegezegd. Maar meteen
geeft de Paus aan, dat de wet van Chris
tus moet heerschen niet alleen in het bij"
zonder maar ook in het openbaar leven.
Als teu aanzien van dit punt een verwar
ring van zaken zich van de geesten meester
maakt, bevinden zoowel zij die gehoorza
men als zij die bevelen zich op een ver
keerden weg, er ontbreekt dan namelijk
datgene wat hen veilig kan voorgaan en
waarin zij kracht vinden, om staande te
blijven.
Zoo geschiedt hetdat hunne droevige
en verderfelijke afdwaling van den weg het
zelfde is als het zich afwenden van de
waarheid. Niet zelden, zegt Z. H. L e o XIII,
veroorlooft God, 's menschen hoovaardig-
heid willende straffen hun de waarheid
niet te laten zien, opdat zij gekastijd wor
den in datgene waarin zij zondigen. Men
ziet zeer velen met groot verstand en met
buitengewone geleerdheid begaatd,tot groote
ongerijmdheden vervallen, soms zoo groot
dat erger afdwaling onmogeljjk is. Dat de
Staten meer en meer gedrukt gaan en als
het ware aan krankheid lijdende zijn, is
een gevolg van het steun zoeken in eigen
kracht en het voeren van het staatsbestuur
buiten den godsdienst om. Men begrjjpt
niet wat men doet, door God weg te ne
men, die het goede en het slechte doet
kennen, kan het niet uitbljjven dat ook
het hoogste gezag der wetten wegvalt
en dat het rechtsbegrip wordt onder
mijnd, welke beide zaken de hechtsts en
meest noodzakelijke banden zjjn, welke de
menscheljjke maatschappij te samen hou
den. De Paus veroordeelt het najagen van
vergankelijke goederen en wijdt daaraan
de napver, nijd en haat, voerende tot de
snoodste plannen, tot de meest onbeteu
gelde heerschzucht, nu en dan tot waan
zinnige pogingen tot verwoesting. De ge
volgen zjjn tweedracht buiten, onveilig
heid binnen de eigen grenzenhet maat
schappelijk leven misvormd door misdaden.
Als een geschikt geneesmiddel vooreen
Gjj troondet daar boven als een berggeest in
hoogst eigen persoon al de anderen als dienende
geesten a»n uwe voeten een wenk van uwe
hand en met een doffen donderslag spleten de
rotsen vaneen en vielen in puin een schoon
beeld uit een sprookje 1
Kent gij dsn de sagen en sprookjes van
onze bergen vroeg Egbert koel. Daar had ik
werk.ljjk niet aan kunnen denken.
Dat is ook slechts Maja's verdienste. Zjj
heeft mjj iDgeleid in de sagenwereld van haren
geboortegrond, en ik meen, dat zjj er nog in
vollen ernst aan gelocft, zjj is somtjjde nog een
echt kind.
De laatste woorden klonken zeer bedacht
zaam. De slanke jonge dame, die daar in baar
sierlijk zilvergrauw rijkleed, met een grjjs hoed ja
met veeren op het donkere haar tegen den rots
wand leunde, kon men zeker niet meer voor
een kind houden. Zij bleef hier de voorname dame
van de wereld, die het aardig vond eens voor
haar pleizier naar deze arbeidzame menschen
te komen kijken. En toch was zjj betooverend
schoon in deze overmoedige, zelfbewuste houding;
stralend, zeker van hare overwinning, stond zjj
voor den man, die alleen geen oog en oor scheen
te hebben voor deze bekoring, die toch andeis
nooit zonder uitwerking bleef. Misschien prik
kelde deze ongevoeligheid het verwende meisje,
dat nu op plagenden toon vervolgde
Ik heb bjj dat sprookjesbeeld, waarvan
gjj het middelpunt vormdet aan de oude sage
van den springwortel moeten denken. Dat is de
geheimzinnige tooveistaf der bergen, waarvoor
elke grendel wjjkt en iedere rots zich opent.En dan
geweldigen ondergang geeft de Encycliek
des Pausen aande boosdoeners te be
dwingen, de zeden te verbeteren en den
Christelijker! geest in de Staten te doen
herleven.
De strjjd van de lagere klasse met de
hoogere, zal een einde nemen, indien zij
naar het woord van Christus luisteren, in
dien de rijken en armen binnen de gren
zen bljjven van hun plichten. De eersten
zullen moeten begrjjpen, dat zij, als zjj de
zaligheid willen verwerven, de rechtvaar
digheid en de naastenliefde hebben te be
oefenen de laatsten de matigheid es de
bescheidenheid.
De Paus vermaant, nu de meesten die
van Jezus-Christus verwijderd zjjn, dit meer
zjjn door onwetendheid dan door boozen
wil, de Geesteljjkheid door woord en schrift
de leer van Christus, waar zich de gele
genheid daartoe aanbiedt, te verkondigen,
i Omtrent hetgeen men noemt de rechten
van den mensch hoort de menigte genoeg:
laat zjj ook nu en dan iets vernemen om
trent de rechten van God. Dat de tjjd
hiervoor geschikt is, zegt de Paus, bewjjst
het prjjseljjk streven van velen.
Wat een troostvolle woorden spreekt hier
de groote Pans Leo XIII tot aanmoe
diging, waar hjj in het aangeven van het
kwaad van onzen tjjdtegeljjk wjjst hoe
dat kwaad bestreden moet worden, door te
laten volgen De Christenen, zoovelen als
er, waar dan ook gevonden worden, ver
manen Wjj ten dringendste, zich te bejj ve
ren, zooveel als in hun vermogen staat, hun
Verlosser te leeren kennen zooals Hjj is,
omdat niets heilzamer is dan Zjjne wet en
niets goddeljjker kan gevonden worden dan
Zjjne leer.
Ten slotte maant Z. H. Leo XIIIaan
tot het gebed, opdat de God van barm
hartigheid genadig moge nederzien op de
zen tjjd, die wel veel gezondigd heeft, doch
ook mag wjjzen op veel wat zjj ter uit-
delging van schuld geleden heeftmoge
Hjj, de menschheid van alle volken en ge-
schitteren de verzonken schatten in de diepte
eu wenken den gelukkige, die ze opgraven wil.
Hij brengt uit nacht en duister;
In gouden fionkerschjjn,
Met ongekenden luister
De schatten, die er zjjn 1
Wat zegt gij er vanBen ik niet eene goede
leerlinge van Maja geweest?
Zjj keek hem lachend aan, toen zjj het vers
van het oude lied herhaalde, dat van den al-
machtigen springwortel spreektmaar de stijve
houding van den ingenieur veranderde niet,
trots al hare beminnelijkheid en vriendeljjkheid.
Zjjn door de zon en den wind gebruind gelaat
was een weinig bleeker geworden dan gewoon-
ljjk, maar zjjne stem was volkomen kalm, als hjj
antwoordde
Onze tjjd kan de toovermiddelen ontbe
ren. Hjj heeft een anderen springwortel gevon
den, die ook rotsen doet splqten en de aarde
opent. Gjj ziet het immers 1
Ja wel, ik zie woeste puinhoopen, en ge
spleten steenen, maar de schatten bljjven ih de
diepte verzonken.
De diepte is woest en ledig er zjjn
geene verzonken schatten meer.
Het antwoord klonk scherp en onvriendeljjk,
en de toon, waarop het gegeven werd, vermin
derde niets ean de ruwheid.
Misschien is het tooverwoord verloren
gegaan, zonder hetwelk de wortel machteloos
bljjft, antwoordde Cecilia op luchtigan toon,
terwjjl zjj zich hield, of zjj zijae afwerende hou
ding niet opmerkte. Denkt gij dat ook niet,
mjjnheer fiuneck?
slachten in Zijn genade omvattendege
dachtig wezen aan zijn woord Als ik van
de aarde zal zijn opgehevenzal lk alles tot
Mij trekken.
Rusland.
De toestand van den Czaar moet zeer
ernstig zjjn. De Grootvorsten W 1 a d i-
m i r, Alexis en C y r i 11, die te Parjjs
vertoefden, zjjn plotseling naar St. Peters
burg ontboden. Het vertrek der Prinsen
uit Parjjs wordt in verband gebracht met
de geruchten over de instelling van een
Regentschap, waarvoor grootvorst W1 a-
d i m i r als hoofd zou zjjn aangewezen.
Grootvorst W1 a d i m i r is des Keizers
oudste oom, de broeder van czaar Alex
ander III. Hp werd 10/22 April 1847
geboren en is gehuwd met MariaPau-
lowna (Maria AlexandrineE Li
sa b e t h Eleonore) hertogin van Mec
klenburg, de halve zuster van hertog H e n-
d r i k, verloofde van koningin W i 1 h e 1-
m i n a der Nederlanden.
Amerika.
In de Vereenigde Staten is het al flink
winter. Te New-York is reeds veel sneeuw
gevallen, men moest den geheelen nacht
door werken om de wegen sn straten we
der vrjj te maken.
Alle treinen hebben jl. Vrjjdag uren
vertraging ondervonden. Op sommige plaat
sen lag de sneeuw 10 voet hoog en twee
locomotieven werden er gewoon onder be
graven.
Het vriest te New York hard.
Duitschland.
Keizer Wilhelm heeft voor de mili
tairen een nieuwe manier ingesteld van
hem te groeten.
Tot dusverre moest ieder, die tot het
actieve Duitsche leger behoorde en in een
rjjtuig gezeten den Keizer tegenkwam, op
staan en het militair saluut maken. Dit
saluut kwam Wilhelm II onvoldoende
voor; nu is gelast, dat, zoodra hjj voorbjj
komt, ieder militair die in een rjjtuig zit,
er uit moet stappen, front maken en het
saluut maken.
Ik meen, barones, dat de toover- en sprook
jeswereld reeds lang achter ons ligt. Wjj be
grjjpen ze niet meer, willen ze niet meer be
grijpen.
Er lag bijna iets dreigends in de sohjjnbaar
zoo onbeteekenende woorden. Cecilia beet zich
op de lippen en ondanks al hare vriendeljjk
heid schoot een vjjandige gloed nit hare oogen.
Dan eohter begon zjj harteljjk te lachen,
Wat klinkt dat boos I De arme kabou
ters en dwergen hebben een onverzoenljjken vjj-
and aan u. Hoor maar, Erich, hoe uw vriend
de gansche sagenwereld in den ban doetl
Ja, met zulke dingen moet men bjj Eg-
bert niet aankomen, antwoordde Erich, die juist
naderbjj kwam.
Met poëzie laat hjj zich niet in, die kan men
niet berekenen en afmeten, daarom is ze in
zjjne oogen eene nutteloom zaak. Ik heb het
hem tot nog toe niet vergeven, dat hjj het be
richt mjjner verloving zoo koel opnam, met egn
sooit van medeljjden 1 In toen ik hem er een
verwjjt van maakte, dat hjj de liefde niet kende
en ook niet wilde leeren kennen, wat denkt gjj
wel, Cecilia, dat hü toen ten antwoord gaf?
Een jjzig koud neen
Cecilia richtte de groote, donkere oogen op
den jongen ingenieur, en weder lag er die de
monische gloed in, toen zjj lachend zeide
En is u dat werkeljjk ernst, mjjnheer
Runeck
(Wordt vervolgd.)
URL
CHECOB
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
PBIJS DEE ADVBBTBHT1BBT.
AGITE MA HOU AGITATE.
28
