4.
NIEUWE
kDaafilaó voor esfëooró- en SLuió
Lectuur.
Nb, 4654,
Zaterdag 1 December I960,
25ste Jaargang
su-
De pleegzoon.
ifïï I T E ft LA N D.
?n of
16.
ES-
aar.
aar.
doz.
Joz.
in
Afzonderlijke nummers. 1 i i i
Dit blad verschjjnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen*
BUEEAU: St. Janstraat Haarlem}
/1,10
«1,40
«2,80
«0.03
paus Daa ADVEarasrrissr,
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer71/»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte}
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Redacteur-Hit gever, W. KfiPPBRB.
Wel niet olficiëe), maar toch officieus
schijnt de komst van den winter aanstaande.
Zgn voorbode zal bij wellicht spoedig uit
zenden de vorst, die ons ja, als hij grim
mig is, neus en ooren afsnijdt, maar die toch
ook een weldoend vorst is. Hjj opent niet
enkel de beurzen der rjjken, als buiten de
felle Oostenwind giert of de sneeuwstorm
jaagt, maar hjj is ook een arts die maakt
dat ons bloed sneller stroomt, die ons een
blos op de wangen toovert.
Welkom dan, gij vierde in de rg! Wel
kom, dan, o vorst, al moet ge nog incog
nito reizen, want de vorst, die nog ten troon
zit, is een ijverzuchtig vorst.
Welkom dan gjj lange winteravonden
Meer dan in andere tijden des jaars ge
nieten wjj nu de gezelligheden van den hui-
selijktn haard. Meer dan in lente of zomer
houdt ons de familieband omstrengeld.
Welkom, omdat we de verloren schade
in de studie kunnen inhalen. Want als in
Mei zéfir ruischt en filomeele orgelt, neen,
den laten we nieuwspapier en boekenrek
graag met vrede, dan ademen we weer de
zuivere lentelucht in.
Ook de zomer is de ware tgd niet voor
zwaren geestesarbeiddan zijn we al big
de gewone dagelijksche bezigheden vrjj vol
doende verricht te hebben dan nemen we
geen hooi op de vork, dat met den besten
wil toch niet getorst dan worden.
Welkom dan, gg lange winteravonden, die
ons gezellig doet genieten in het gezelschap
van de courant onzer keuze, of in het ge
zelschap van onzen lievelingsauteur, want
den laatste heeft toch ieder mensch.
Noem hem eens, lezer dien auteur, en
wg zullen u zeggen, wat voor mensch gg
zgt.
Want evenals het gezelschap der braven
ons in deugd kan doen winnen, zoo wor
den wg in den kring der boozen besmet
en zeker besmet. O, gg noemt hem A 1-
berdingk Thijm, Van der Lans,
Melatie vanJava, Banning. Maar
ge houdt gaarne de periodieke pers bg. Ge
noemt de Studiën, de Katholiekde Katho
lieke Gids. Wg wenschen n geluk, dat ge
als waar Katholiek christen de verboden
vruchten der litteratuur verre van uwe tafel
en uit uw huis houdt. Gg behoort niet tot
de lauwen, die niettegenstaande herhaalde
FEUILLETON.
Vervolg.)
Hare vermaning kwam te laat, zij bleef zon
der uitwerking op Egbert, die door den kwel
lenden strijd, dien hjj nu reeds weken lang
voerde, tot het uiterste gebracht was. Was hg
nog de kalme, bedaarde man van vroeger ge
weest, hjj zou ten minste niet op dit uur en
op deze plaats gesproken hebben, hjj had m Ce
cilia de vrouw ontzien. Nu kookte in hem een
wild gevoel van weerzin jegens haar, die hem
zjjne ziel ontstolen, al zijn denken en voelen
met demonische macht aan zich verbonden had,
en die hg meende te haten, wilde haten, om
dat hg haar verachtte. Als hg haar nu doode-
ljjk beleedigde, als hg eene klove tusschen haar
en zich opendezoo diepdat geen woord,
geen blik ze meer dempen kon dan zou
hg gered zjjn, dan was het uitl
De vrgheer Von Wildenrood zou mjj re
kenschap durven vragen P riep hg met bitteren
toon uit. De zaak zal zich wel anders toedra
gen. Ik heb tot nu toe gezwegen, moeten zwjj-
gen, want mjjne overtuiging, al staat ze nog
zoo vast, vermag niets tegen Erichs genegen
heid, tegen het strenge rechtvaardigheidsgevoel
van zjjn vader. Zjj zullen bewjjzen vragen, en
die heb ik op dit uur nog niet. Maar ik zal
ze weten te vinden en dan verschoon ik nie
mand meer.
r— Zgt gjj krankzinnig P viel Cecilia hem in de
waarschuwingeen zoogenaamd neutraal
dagblad in hun huis toelaten en zich niet
vergewissen of hunne bjjna volwassen zonen
en dochters de hart en geestbedervende feuil
letons altemet verslinden.
Lauweu noemen wjj ze onnoozelen ware
beter gezegd. Ze schijnen wel de onuoo-
zelheid der duiven, maar niet de list der
slangen te bezitten. Eu toch, als mensch
ia de samenleving, als hoofd des gezius
moet men wel degeiijk een vrg goede do-
tis van die list bezitten. Het ware te wen
schen, dat het anders was, maar de we
reld is nu eenmaal boos. En tegen die
boosheid moeten wij ons wapenen de
geesten onderscheiden of zij uit God zjjn.
Op den huidigen dag meer wellicht dan
vroeger. Ondeugd, boosheid heeft altijd be
staan, maar in zeer verijjnden vorm treedt
zjj u hedendaags tegen. Als u de zonde
in een walgelijken vorm wordt vertoond,
wendt ge u met afschuw af. Maar als zjj
zich hult in een schoon gewaad, dan is
het gevaar voor vallen des te grooter.
Welk een grooten plicht hebben dan de
huisvaders en allen die jin overheid ge
steld zjjn. Den duren plicht om alles van
hunne kinderen en onderhoorigen verwjj-
derd te houden, wat den geest eu het ge
moed kan verpesten.
Wordt die plicht steeds naar behooren
betracht
Hier moesten wg geen vraag stellen,
maar een protest doen hooren tegen som
mige leiders van het volk, die onze Ka
tholieke werklieden tot in het merg hun
ner beenderen bederven en door hun voor
beeld een schandelijke courantenlectuur in
de hand werken.
O, als het lichaam der kinderen lijdt, dan
moet oogenblikkelijk een arts geroepen wor
den, die toch maar spoedig, zeer spoedig
genezing moet aanbrengen. Dan wordt met
de uiterste zorgvuldigheid de temperatuur
in de ziekenkamer bepaald. Eu zelfs, als
geen ziekte in 't gezicht is, hoe zorgvul
dig wordt den kinderen in het barre sei
zoen erop gewezen, toch vooral onderweg
niet te big ven praten, zich goed te kleeden
enz., enz. altemaal zooveel heerlijke voor
schriften of raadgevingen om het lieve
lichaampje te behoeden of te behouden. De
lietde, de zorg voor het vleesch, ja is goed,
is prijzenswaardig, maar de geest is boven
het stof. Zien zulke ouders ook ferm uit
rede, maar met toenemende heftigheid, ging hjj
voort
Erich sterft misschien aan de wonde, die ik
hem slaan moet, maar vroeg of laat treft de slag
hem toch. Beter dat het nu geschiedt, nu het
Dog tgd voor hem is, om terug te tredeD, nu
hjj nog niet aan eene vrouw geketend is, die
met zjjne genegenheid en zgn geluk hetselfde
vermetele spel dijjven zal, d&t zjj voorheen met
haar eigen leven gedreven heeft, dat zjj met
iedereen drjjft, die in hare nabjjheid komt. Gjj
zgt immers de zuster van uw broeder, barones
Von Wildtnrood, en gjj zult wel van hem ge
leerd hebben hoe men de kaarten moet mengen.
Gjj voelt u beiden reeds meester van Odensberg
maar triomfeer niet te vroeg 1 Nog draagt
gjj den naam van Dernbnrg niet, en eer het
zoo ver is, waag ik er alles aan, om dezen naam
en Odensberg daarvoor te bewaren, dat zjj de
buit worden van twee avonturiers 1
Het vreeseljjke woord was er uit, en Cecilia
kromp ineen alsof een zware slag haar getroffen
had. Doodsbleek, niet in staat een enkel woord
uit te brengen, staarde zjj den man aan, dian
zjj in hare macht meende te houden, en die
zich nu plotseling deed kennen als een vjjand,
die ge6ne erbarming kent. Zij zag niet de woeste,
bjjna tot razernjj gestegen smart, die ia zjjn
binnenste woelde en hem buiten alle perken der
bezinning voortsleepte, zjj wist niet, dat ieder
dezer woorden, die hjj haar met zooveel ver
nietiging toeslingerde ham zalf tienvoudig trof,
zjj gevoelde alleen de doodeljjke beleediging,
die hjj haar aandeed. Eerst toen hjj zweeg, week
het verlammende gevoel van ontzetting van haar.
O, dat is te veelte veel! Gjj stapelt
de oogen, waar het de vrienden geldt, met
wie de kinderen omgaan, de boeken die
zjj verslinden verslinden in het nachtelijke
uur misschien, op de slaapkamer gezeten
Daar liggen toch, op litterarisch gebied
zoovele voetangels en klemmen. Wg wil
len nog zwijgen van de boeken met eene
bepaald onzedelijke strekking, maar daar
zgn er, met o zoo onschuldige eerste hoofd
stukken. Is dat nu een gevaarlijk boek 'i
vraagt de argelooze lezer. Ik heb er nog
niets in gevonden, wat strjjdig is met ge
loof en zeden. Maar al voortlezende, daar
komt o zoo'n onmerkbaar glimlachje vau
welbehagen, kort, maar^ 't is er geweest.
Daar komt o zoo'n kleine aanval van twij
felzucht. Kort is hg, zeer kort, maar de
aanval zal wel vernieuwd worden. Eu dan,
dan worden de lachspieren een weinig
meer gespannen en schiet de twjjfelzueht
misschien zoo'n klein worteltje. Maar de
stijl is ook zoo wegslepend. Ge kunt dat
boek niet wegsmjjteu, tenminste zoo denkt
en zegt ge.
Een vroom gemoed wordt niet op een
maal in een boos veranderd. Onmerkbaar
wjjzigen zich bg slechte lectuur onze mee
ningen. Wat ons eerst den blos der schaamte
op de wangen bracht, een woord, een be
dekte toespeling, wij worden er vertrouwd
mede. Slechte lectuur is als een zwaar ver
gif, dat bg kleine hoeveelheden wordt in
genomen. Langzaam worden wg vergiftigd,
maar zeker.
Andere tjjden, andere zeden. Onze over
grootvaders en moeders, waarvan velen wel
licht de kunst van lezen niet eens machtig
waren, gevoelden niet zulk een behoefte aan
kennis en ontwikkeling als wg, verwende
kindereu der negentiende eeuw. Zjj werkten
zoo lang het dag was, sleten zoo'n lichten
donkertje aan den haard en zochten al vroeg
de legerstede op. De tegenwoordige levens-
wjjze is een andere, of zjj in alle deelen
beter is, willen wjj nu eens onbeantwoord
laten.
De zucht om een uur of wat in den ge-
dachtenkriug van anderen te verwjjleu,al
lezende zgn kennis te vermeerderenzgn
gezichtskring te verwjjdenis algemeen.
Daar zullen al zeer weinig huisgezinnen
gevonden worden, waar men noch dagblad,
noch locaal orgaan leest. Maar zooveel te
meer klemt de plicht te zorgen dat het
gemoed der onzen niet verpest wordt. En
de eene beleediging op de andere. Ik weet niet,
waarop uwe woorden betrekking hebben, maar
ik weet wel, dat alles leugen, schandeljjke leu
gen is, dat gjj ons daarvan rekenschap zult
moeten geven. Mjjn broeder zal woord voor woord
vernemen, wat gjj mij gezegd hebt en hij zal u
bet antwoord geven
Er lag zoo'n hartstochtelijk verzet, zoo'n storm
achtige verwering tegen onverdienden smaad in
hare woorden, dat men aan de waarheid er van
niet twgfelen kon.
Egbert scheen dat ook te gevoelen, want in
zjjne somber dreigende oogen kwam een straal
van hoop. Met eene haastige beweging kwam
hg eene schrede dichter bjj.
Begrjjpt gij mjj niet? Gjj zjjt dus niet
de vertrouwde van uw broeder Antwoord mjj 1
Neen, neenstiet Cecilia nog bevend
van toorn uit, maar daartoe tegen haar wil ge
dwongen, door de angstige spanning, die in de
vraag lag.
Egbert zag haar aan, zjjn blik scheen op den
bodem van haar hart te willen lezen, of hjj
daar de waarheid kon vinden, dan welde een
diepe ademtocht uit zjjne^borst op. Neen 1 sprak
hg half fluisterend, gg weet niets 1
Er volgde eene lange, benauwende stilte. De
kerkkloktonen in het dal waren voor en na weg
gestorven, nog eene enkele klonk heel zacht in
de verte. Maar des te luider bruiste de wind,
of hjj op zjjne reuzenvleugelen onheil aanbracht.
D«n moet ik u verschooning vragen, be
gon Egbert weer, en zjjne stem klonk zacht en
week. Mjjne aankkcht tegen den vrjjheer neem
ik niet terug. Herhaal hem woord voor woord,
wat ik gezegd heb en zie hem daarbjj in de
mochten velen niet weten, wat al of niet
tot de kerngezonde spjjzen voor den geest
behoortdan hebben zjj toch raadgevers
indien er maar geluisterd werd naar de
ernstige vermaningen dagelgks tot hen
gericht.
Maar wjj leven in een tg 1, waarin gebrek
aan geloof heersebt. Een tgd van oarecht-
doen en plichtverzaking wjj leven in een tgd
waarin wel gewezen wordt op plichten,maar
waarin ook tegeljjk een verdraagzaamheid
wordt gepredikt die de menschen op een
dwaalweg voert.
Noem ons uw lectuur en wjj zullen u
zeggen wie gjj zgt
Frankrijk.
De markies De Rochefoct, weidt
in zjjn blad de lntransigeant uit over een
reuzenconferentie bjjeen te roepen en een
monster-inschrijving te openen in geheel
Europa, Amerika en Indië, om de zaak
der Boeren te verdedigen.
De Fransche Minister van Buiten-
landsche Zaken, de heer Delcassé, zal
met president Kr ager opnieuw zich
onderhouden.
De Echo de Paris zegt dat de Pre
sident zjjn vertrek uitstelde, naar aanlei
ding van de gesprekken die hjj voerde met
verschillende officieele personen, te Parjjs
aanwezig. Men gelooft, dat de Preddent
Zaterdag rechtstreeks naar Berljjn vertrekt.
Het gerucht wil, dat hjj Zaterdag van
Parjjs naar Keulen zal reizen, daar Zater
dag bljjveD, om Maandag over Maagden
burg naar Berljjn te reizen.
Voor de Nederlanders zal deze veran-
ring die nog niet zeker mag genoemd
worden een teleurstelling zgn, daarzjj
met ongeduld president K r u g e r in hun
midden wenschen.
Zeder zullen, indien president K r u g e r,
Berljja meent aan te moeten doen vóór
's Gravenhage, belangrjjke Staatsszaken
daarmede in betrekking staan.
Engeland.
De Enropeesche pers heeft zonder on
derscheid het optreden van den Engelschen
minister Chamberlain, in zake de
Zuid-Afrikaansche Republieken,veroordeeld.
oogen misschien suit gjj mjj dsn niet meer
voor een leugen&ar uitschelden.
Er lag ondanks den zachten toon zooveel jjze-
ren beslistheid in deze woorden, dat Cecilia
beefde. Voor de eerste maal kwam er eene on
bestemde vrees in haar hart, een geheime angst.
Deze Euneck zag er uit, of hg bereid was, deze
woorden voor de heele wereld te verantwoorden.
Als bjj eens niet gelogen had, als zjj zette
deze gedachte ver van zich, maar het begon haar
daarbjj toch te duizelen.
Laat mij alleen, sprak zjj met trillende
lippen, en ga heen I
Egberts oogen rustten somber op haar gelaat,
dan boog hjj het hoofd. Gjj kunt mjj de be
leediging niet vergeveD, die ik u aandeed
ik begrijp dat. Maar geloof mjj, ook voor mjj
was het een moeiljjk uur het zwaarste mg ns
levens.
Hjj ging, en toen Cecilia opkeek, was hjj
reeds tusschen de boomen verdwenen, zjj was
alleen. Hoog boven aan het kruis van den Alben-
stein wapperde haar sluier nog, om Èaar heen
bruiste het woud en zachtkens stierven de laat
ste kerkkloktonen in de verte weg.
VIII
Op het terras van het Odenbergsohe heeren
huis liepen Eberhard Dernburg en Oakar Von
Wildenrood in gesprek op en neder. Zjj waren
in politieke aangelegenheden verdiept, die van
de zjjde van den ouderen heer op levendigen
toon gevoerd werden, terwjjl de jongere zioh
geheel tegen zjjne gewoonte zeer stil en verstrooid
toonde. Zjjnen blik dwaalde soms af, naar het
groote grasperk, waar Maja en graaf Victor cro:
(piet speelden, Wordt vervolgd.)
HÜRLIMSCHICOII
ABOHMEMEKTSPSIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
AGITH MA SOM AGITATE.
SS