NIEUWE
agÉlaó voor <3kooró- on
Neutraal of socialist.
«To. 4666
Zaterdag 15 December I960.
25ste Jaargang
i»i
De pleegzoon.
BUITEN LAND.
Vef
PBIJ3 dss advert sntisn.
AÖITE MA NON A&ITATB.
Engeland.
Rusland.
frankrijk.
Bil'
De-
ïddfg'
il vaB;
t-i Li''
Uil1"
lIRlfHMUEfOHRill.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland «2,80
Afzonder Ipbe nummers«O.GS
Dit blad versehpnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen;
BUEEAUSt. Janstraat Haarlemi
Van 1—6 regels 50 Cem
Elke regel meer71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte|
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KAPPERS.
Wp wezen gisteren in ons hoofdartikel
op een gevaar van onzen tijd en dat wij
niet mis gezien hebben, bewijst de toe
stand der arbeidersbeweging zooals die on
der bovenstaanden titel in de Volksbannier
van gisteren, ons van zeer te waardeeren
zijde ter hand gesteld, wordt beschreven.
Het blad zegt het volgende
Het Limburgsch Volksblad wjjst er op,
hoe de socialistische hoofdman te Maas
tricht, Baart, de neutrale vereenigiog
«Loon naar Werk» steeds verder den so-
cialistischen weg opstuwt en nog slechts
één stoot noodig heeft te geven en
eLoon naar Werkstaat midden in het so
cialistische kamp en verklaart zich openlijk
socialist.
Deze uitspraak licht de wakkere Redactie
als volgt toe
«In den beginne voor e n jaar of
vijf waren alle leden van «Loon naar
Werk» goede, beste katholieken, de voor
zitter niet uitgezonderd. Alleen de ver-
eeniging was eneutraal», omdat zoo be
weerden ze het katholiek geloof niets
met een vakvereeniging heeft uit te staan.
En luid schreeuwden zjj het uit, dat zp
niet socialist maar katholiek waren, en ze
voelden zich zelfs beleedigd en sprongen
op van verontwaardiging, als men waagde
het tegendeel te zeggen.
Dit spel duurde echter niet lang.
Nog geen jaar was de vereeniging oud
of men veroorloofde zich reeds de vrijheid
nu en dan een radicaal uit het Noorden
als spreker uit te noodigen. En steeds groo-
ter en grooter werd de toevloed van radicale
en radicaal-socialistische sprekers.
De leden der vereeniging, die gewillig
van den radicalen schotel aten, bleven
echter ze zeiden het immers zelf
egoede katholieken.*
De voorzitter alleen maakte hierop een
uitzondering.
Reeds sinds eenigen tpd was hp in het
F EU 1LLST ON.
51
Vervolg.)
Juist nu op dit uur, wilde ik er u over
spreken. Gjj hebt mjjn aanzoek om Maja op eene
wijze opgenomen, dis ik niet verwacht en niet
verdiend had. Gij maaktet er mij laatst een ver-
wjjt van, of ik er een onrecht mee begaan bad.
Het ia ook een onrecht, mjjnheer Von Wil-
denrood. Gij hadt het zestienjarig kind niet van
al die teedere zaken mogen spreken en het aan
n verbinden met de bekentenis van uw genegen
heid, zonder van de toestemming haars vaders
zeker te rjjn. Eenen jongeling vergeeft men het,
sis bfj zich door een oogenblikkeljjk gevoel laat
meesleepen, eenen man van uwe jaren niet.
En dit oogenblik heeft mij toch het hoog
ste geluk mjjne levens geschonken, riep Oskar
vol vuur uit, de zekerheid, dat ook Maja mjj
lief heeft 1 Zjj heeft deze bekents nis voor u her
haald, wij hoopten beiden op uw vaderlijken
zegen. In plaats daarvan werden wij tot een ein
deloos wachten veroordeeld. Gjj hebt M»ja uit
Odensberg verbannen, u zeiven van hare nabij
heid beroofd, alleen om haar aan mijn invloed
te onttrekken.
En wat had ik dan andera moeten doen her
nam Dernburg. Na uwe overijlde verklaring was
een dageljjkcche, vertrouwelijke omgang onmo
gelijk geworden, of ik had terstond in de ver
loving moeten toestemmen.
geheim lid van de Sociaal-Democratische
Arbeiderspartij (^es n°g onder leidiDg
van Vliegen). Spoedig wordt het hem te
benauwd achter het kleurloos masker en.
bp stelt zich voor aan 't publiek als een
bloedrood-socialist.
Meer nog.
Hij verklaart zelfs eenigen tpd later «tot
geen erkend godsdienstgencotschap te be-
hooren» en de neutrale vereeniging
«Loon naar Werk» verheugt zich sinds
dien in het bezit van een ongeloovigen socia-
listischen voorzitter.
Een nieuw Volkshuis* wordt opgericht,
't Zal het vereenigingslokaal zijn der neu
trale vereeniging.
De neutralen juichen en roepenhoera!
en hun sluwe socialistische leider lacht
in zijn vuist en haalt fluks uit 't Noor
den een stel bloelroode Roeden, om de
feestvreugde nog wat aan te vuren om
bp gelegenheid der plechtige opening den
neutralen te laten zeggen, dat het eigen
lijk alleen de socialisten zpD,die iets voor
den werkman doen.
En de neutralen slikken zonder protest
den echt socialistischen kost, hun op de
feestvergadering door de Hollandsche socia
listen voorgezet en roepen en juichen
steeds luider«hoera
Alles gaat weer zpn gang.
In 't Volkshuis wordt hét stil.
Maar in de verte hoort men nog naklin
ken een juichend hoerageroep, den socia
listischen voorzitter tereere hij is de man!
Hp profiteert van de gelegenheid en wordt
steeds driester en driester.
Het Volkshuis staat er nog slechts eenige
maanden eenigen zeggen «ten bewijze
van den kwijnenden toestand van het socia
lisme of hij vraagt en ver
krijgt natuurlijk - van zijn neutrale ver
eeniging verlof, in het lokaal der neutralen
een vergadering te houden der socialistische
Volkspartij.
Het Volksblad besluit zpn beschouwin
gen aldus
Doe het dan nu I Maja'» hart behoort mjj,
daaraan kan tgd noen scheiding iets veranderen,
en ik bemin haar grenzeloos. Gjj moet uwen
zoon in den vreemde laten trekken, goed, maar
laat mjj dan zjjne plaats innemen 1
Ik heb uw Odensberg leeren lief krjjgen en
breng het de volle, engebreken kracht van een
man, die zjjn doelloos bestaan moede is en een
nieuw leven wil beginnen. Wilt gjj mjj dat wei
geren, omdat er twee tientallen jaren tusschen
mjj en mjjne bruid liggen
Hij sprak vol vnur en op dringenden toon.
Een beteren tjjd had hjj ook niet kunnen kiezen,
dan dit uur, waarin dc man, die daar met som
ber voorhoofd voor hem zat, alle hoop zag ver
vliegen, die bij op zjjnen zoon gebouwd had en
op dien anderen, dien hjj zjjn zwakken, onzelf
standige erfgenaam eenmaal als hulp ter zjjde
had willen stellenook dit plan had schip
breuk geleden, sedert Dernburg w st. dat Maja's
hart niet meer vrjj was. En nu behoefde hjj zjjn
lieveling niet weg te laten gaan, als zjj de echt-
gencote van Von Wildenrood werd, en deze
bood hem in zjjne krachtige persoon!jjkheid ver
goeding voor betgeen hjj verloor. De keuze was
inderdaad niet moeieljjk.
Dat is een ernstig besluit, waarvan ik eeret
de gevolgen overwegen moet, mjjnheer Von Wil
denrood, zeide Dernburg. Als gij werkeljjk be
sluiten kondt tot eene gebeele verandering van
het leven, dat gjj tot nu toe geleid bebt het
is geene gemakkeljjke taak, die u wacht, en ze
heeft misschien daarom alleen bekoring voor u,
omdat zjj voor u nieuw en vreemd is. Gjj zjjt
aan geene geregelde werkzaamheden gewend.
«We constateeren een gewichtig feit in
het ontwikkelingsproces van de neutraliteit
der Maastrichtsche neutralen.
Niet alleen is de voorzitter der neutralen
socialist niet alleen treden radicalen
en socialisten als sprekers op in de verga
dering der neutralen maar de neutrale
veteeniging «Loon naar Werk» staat reeds
op zco goeden voet met d9 socialisten, dat
ze de socialisten in haar lokaal laat verga
deren wat meer is toestaat, dat haar
socialistische voorzitter de arbeiders van
Maastricht uitnoodigt, om daar in de leer
VAN HET SOCIALISME ONDERWEZEN, m. a. W.
TOT SOCIALISTEN GEMAAKT TE WORDEN.
Nog één stoot.en niet alleen de voor
zitter, niet alleen het lokaal, niet alleen
de sprekers zpn socialist.maar de ver
eeniging zelfde neutrale vereeniging
tLoon naar Werk* verklaart zich openlijk
SOCIALIST.
Neutralen, begrppt ge nu eindelpk, dat
ge door de socialisten gelpmd wordt
Ziet ge nu in, dat uw neutraliteit een
ONDING IS
Zoover de Volksbanier» over het kwaad
van onzen tpd, waarop wp reeds jaren ge
leden wezen en waarschuwden. Thans onze
hnlde aan het blad, dat zeker in de ar
beidersbeweging een beter inzicht heeft
gekregen, om, nu het meer dan tpd wordt,
nog te redden, wat te redden valt.
Wp vertrouwen, dat de Volksbanier»,
het orgaan van onze werklieden, leden van
den Ned. R. K. Volksbond, zich niet meer
tegen ons in het harnas zal zetten in het
wijzen op plichten naast het verdedigen der
rechten van de werklieden Encycliek van
Z. H. L e o XIII, 1900,maar met ons zal
wpzen en waarschuwen voor het gevaar,
dat ook buiten Limburg zelfs in onzeon-
middellpke omgeving dreigt.
Waarlijk, wij Katholieken, eensgezind in
den strijd aan de hand van onze dierbare
Moeder de H. Kerk, behoeven de vijanden
onzer beginselen niet te ontzien noch te
Maar ik zal het leeren, viel Vou Wildec-
rood hem in de rede. Gjj hebt mjj dikwijls
schertsend uw assistent genoemd, wees dan nu
in ernst mjjn leermeester eu leidsman. Gjj zult
n over uw leerling niet behoeven te schaman.
Ik heb eindelpk ingezien, dat men werken en
zwoegen moet om gelukkig te zjjn, en ik zal
arbeiien. Willig dan mjjn aanzoek in Gjj I
hebt Erich veroorloofd gelukkig te zjjn
wilt gij het Maja en mjj weigeren
Wjj zullen zien, antwoordde Dernburg
maar in zjjn toon lag reeds half en half eene
toestemming. Orer drie weken wordt Enchs j
huweljjk gevierd, dan keert Maja naar Odens» j
berg terug eu
Dan mag ik om mjjae bruid vragen
viel Oskar hem op ernst:gnn toon in da rede. j
O, ik dank u, wij danken beiden onzen stren-
gen, maar toch zoo goeden vader.
Een vluchtig lachje verhelderde Dernburgs
gelaat en al sprak hjj zjjne toestemming nog I
niet uit, den dank wees bjj toch nitt af.
Maar nu genoeg daarvan, Oskar, zeide
hij, voor de eerst8 maal deze vertrouwelijke
toespraak gebruikend. Gjj dwingt mjj anders
met uw onweerstaanbaar dringen, nog al het
mogelijke af, en ik heb nog zaken te behande
len. Egbert moet terstond bier zijn, hjj komt
heden van Eadefeld, om mjj verslag te geven.
De stralende nitdrukking verdween van Wil-
denroods gelaat en maakte voor een oogenblik j
plaats voor een spottend lachjedan sprak
hjj op oogenschjjnljjk onverschilligen toon
Mjjnheer Runeck wordt nu van andere
zjjden zeer in beslag genomen. H$ roert zich in
vreezen. De Rots van den H. Petrus heeft
immers de stormen der eeuwen getrot
seerd 1
Te Dublin in het Dublin Rotunda heeft
Dinsdag een vergadering plaats gehad van
4000 personen Ouder leiding van de Uni
ted Irish League.
De heeren F. M. H e a 1 y, M. P. en
J. L. Carew, werden onder groot tu
mult uit de hish Nationalist Parliamen
tary party, op voorstel van den heer W.
O'Brien verbannen en een motie werd
aangenomen van sympathie voor de Boe
ren van Zuid-Afrika.
De heer Dillon, die als spreker in deze
vergadering optrad, noemde den oorlog on
rechtvaardig en misdadig, protesteerde te
gen het verbranden der Boerenfarms en
de behandeling der vrouwen en kinderen.
Den heer deV illiers, voorzitter van het
Afrikaandercongres, werd een telegram ge
zonden, waarin men hem de sympathie
van het Iersche volk betuigde.
De Czaar is alle gevaar te boven. Z. M.
is echter zeer zwak en zal zich tot
herstel van gezondheid naar Sicilië bege
ven. Agenten van hel Russische Hof zpn
teFaormina op Sicilië aangekomen om voor
den Czaar een villa te huren, die hp zal
betrekken, zoodra hp in staat zal zpn, met
zpn yacht Standarder heen te stoomen.
De Koning van Italië bood den Czaar het
koninklpk paleis te Palermo aan, maar de
omstreken hebben daar niet zoo'n goed
klimaat als voor den Czaar wenschalpk is.
Een grappig geval heeft zich dezer da
gen te Parijs voorgedaan, waar een schuld-
eischer een nieuw middel van gpzeling
had ingesteld. Hp kreeg geld van eenzp-
ner kennissen. De betaaldag was aange
broken en de kennis had het benoodigde
geld niet Toen zond hp zpn vrouw met
het verzoek of er geen uitstel mogelpk
was. De vrouw kwam niet terng. De man
werd ongerust, ging overal zoeken en
kwam ook bp zpn schuldeischer. Of die
zjjne partjj in alle hoeken en naar alle kanten 1
Ja wel, antwoordde Dernburg op kalmen
toon, zonder dazen uitval te willen bemerken.
Die heeren arbeidemannen weren zich gewel-
dig. Zjj scbjjoen zelfs een eigen candidaat voor
ous kiesdistrict te stellen voor den eer
sten keerl
Dat zegt men tenminste overal. Weet gjj,
op wien men daarvoor het oog gevestigd
heeft
Nog niet, maar ik vermoed, dat het Lands-
feld zal zjjn, die bjj elke gelegenheid als leids
man optreed. Hjj is niets anders dan een op
hitser, zjjn werk is alleen beroering brengen
en twist zaaien, voor den Rjjksdag deugt hjj
niet, en deze partjj is gewoon, hare mannen
nauwkeurig uit te kiezen. Maar het kan niet
anders zjjn, dan eene proef, om te zien, hoo
sterk zij zjjn. De Arbeidersparljjen denken er
niet ernstig aan mjjn mandaat te betwisten.
Meent gjj dat 1 Het oog van den vrjjheet
matte met eene eigenaardige uitdrukking op
het gelaat van den spreker. Na, misschien kan
mjjnheer Runeck n hierover nader inlichten.
Dernburg haalde ongeduldig de schouders
op. Egbert zal nu moeten beslissen, dat weet
bjj zoo goed als ik.
Stemt hjj met zjjoe partjj, dat is in dit
geval tegen mjj, dan is het nit tusschen ons
beiden.
Wordt vervolgd.)