NIEUWE
Hbagêlaó voor *3hoorè- en aCuió-dCollanó.
De vrouwenquaestie.
&o 4686
Yrijiag 11 Januari 1901.
25 ste jjuifgiiag
De pleegzoon.
B U T E xN LAN 1).
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland .Si»»» 2,80
Afzonderlijke nummers. <0.03
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen;
BUBEAU: St. Janstraat Haarlems
Aö-ITE MA HOW AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIE! 17.
Van 16 regels......50 Cant
Elke regel meer71/»
Groots letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie fc Contant
Red acteur-Hit ge ver, W. KAPPERS.
De bekende socioloog, Pater Victor
Kathrein handelt in de *Stimmen aus
Maria-Laach*1900, aflevering 4, over de
vrouwen-quaestie. De vrouwen-quaestie, zoo
zegt hg, is de helft van de sociale quaestie.
De helft der menschen zjjn vroawen, de
helft van den menscbelijken arbeid is vrou
wen-werk, de helft van het menscheljjk
Ijjden en van de menschelijke smarten wordt
door de vrouwen verduurd. Het is onmo
gelijk, de menscheljjke maatschappij ge
lukkig te maken, zonder aan de vrouwen
te verleenen, hetgeen hun toekomt. Welke
wenschen en eiscben van de vrouwen en
van hun pleitbezorgers zjjn nu gerecht
vaardigd en welke niet Omtrent dit punt
loopen de meeningen zeer ver uiteen, naar
gelang de godsdienstige wereldbeschouwing
verschillend ia.
Beschouwen we voor ditmaal enkel de
vraag van de onbeperkte gelijkstelling der
vrouw met den man, een weinig van nabij.
Deze eisch ia een erfstuk van de Fransche
revolutie. De socialisten en socialistinnen
prediken daarmede gevolgeijjk ook de ab
soluut «vrjje liefde» zonder beperking door
het onontbindbare huweljjk. Het Christen
dom daarentegen stelt de vrouw vooreerst
onder godsdienstig opzicht, met het oog
op het levensdoel en op de eeuwige heils
bestemming, volkomen gelijk met den man
vandaar heeft het onder het geta! zjjner Hei
ligen voor de helft vrouwen opgenomen en
op de altaren verheven. En terecht. Hoog
moed en zelfzucht is de atmosfeer, waarin
de ons koud latende vrouweljjke groot
heden van het heidendom zich bewegen.
Welke heerljjke, hemelsche vrouwengestal
ten treden ons daarentegen in het Chris
tendom in ontelbare menigte voor oogen
Daar is geen trotsgeen hoogmoed daar
geen snoeven op eigen grootheid, geen
verachting van degenen, die lager staan
daar is engelachtige reinheid, nederige in-
FEUILLETON.
71
UVrnolg.)
Mjjnheer Von Stetten, die intusschen met
Leonie gesproken had, wendde zich na weder
tot btideo, er werden nog eenige vragen ge
daan, dan aindigde Victor, wien de bodem on
der de voeten scheen te branden, het gesprek
met de opmerkingIk vrees, oom, dat wjj de
de dames te lang ophouden. Mag ik u wel ver
zoeken onze groeten aan mjjnheer Dernburg
over te brengen
Ik zal het doen maar gij komt toch
zeker zelf wel weer eens naar Odensberg
Als het mjj mogeljjk is, zeker, verklaarde
de graaf op een toon, die verried, dat het hem
Wel niet mogelijk zou zijn. Hjj boog en trad
terug, de dames groetten en de volgende mi-
nunt rolde het rjjtuig weg.
Deze Maja Dernburg is toch een bekoor
lijk meisje geworden I zeide Von Stetten tot
Victor van Eckardstein, zoodra het rjjtuig met
de beide dames weggereden was.
Het zou de moeite wel loonen, een weinig
minder vormelijk te aün, als zü zoo even waart.
Ik meende toch dat gü vroeger met haren broe
der goed bevriend waart I
Victor hoorde niet, hjj keek met somberen
blik en op elkaar geklemde lippen het rijtuig
ca. Eerst toen zijn oom zjjne vraag herhaalde,
schrikte hjj uit zjjn gepeins op. Met wien j
schikkeljjkheid, hemelsche zachtmoedigheid
en geduld, innige liefde tot God, ontfer
mende offervaardige liefde tot de mede-
menschen, ook tot de armste en meest ver
latene, ja, tot deze laatste juist het meest.
Het leven van één enkele liefdezuster is
meer waard, dan het schitterende zelfzuch
tige drjjven vau nog zoovele heidensehe,
wereldsche dames uit den ouden en nieuwen
tijd.
Uit deze godsdienstige positie van de
christelijke vrouw volgt ook de sedert plaats
gehad hebbende hervorming op ander gebied.
Volgens Christelijke opvatting moet de
vrouw de gezellin en de hulpe van den
man zjjn. Dit is echter slechts mogelijk
in de veronderstelling dat het huwelijk één
en onontbindbaar is. Deze proclamatie
dat het huweljjk één en onontbindbaar is,
is ,een de wereld omwentelende daad van
het Christendom in de geschiedenis, en
wegens die afkondiging alleen is het men
scheljjk geslacht en geheel bijzonder de
vrouw eeuwigen dank verschuldigd aan het
Christendom.
Altijd echter moet er, gelijk in elke or-
deljjke maatschappjj, zoo ook in het huwe
ljjk en in het huisgezin een gezag zijn,
aan hetwelk de laatste beslissing toekomt.
Dit gezag is de man. Krachtens zijn groo-
tere lichaamskracht, krachtens zjjn over
machtige schranderheid, volharding en on
verschrokkenheid, is hjj de geboren leider
en beschermer van de vrouw en van het
geheele huisgezin, de geboren vertegen
woordiger van het gezin.
De natuur heeft bjj alle volken op on
dubbelzinnige wjjze den juisten weg aan
gewezen. Voor opvoedster van de kinde
ren, tot de rjjpere levensjaren, is de moe
der bjj voorkeur geschikt. Dit ambt ver-
eischt een teedere, volhardende, bij dag en
bjj nacht tot de grrntste offers bereidvaar
dige liefde, zooals alleen in het moeder
hart woont. Het vordert een levendige in
beeldingskracht, innigheid en teederheid
des gemoeds, welke met den kinder-leeftjjd
Zoo, gjj bedoelt den armen ErichGjj hebt
hem in Nizza gezien, zooals gjj mjj verteldet,
juist toen hjj zich verloofde. Het geluk heeft
kort genoeg voor hem geduurd een hard loll
Wie weet, zjjn huweljjk had hem misschien
ontgoochelingen gebracht, merkte Von Sie.ten
op een eigenaardig koelen loon aan. Hjj stierf
midden in zjjn geluk en in het volle geloof
daaraan, dat is zeer benijdenswaardig
Hoe heeft de jonge vrouw zich in haar lot
geschikt f
Zjj moet aar.vankeljjk geheel buiten zich
zeiven geweest zjjn, en dat is zeer beg-jjpeljjk.
Zjj zal den slag wi-1 te boven komen,
meende Von Stetten weder op zjjn kouden,
Half verachleljjken toon. Eene jonge, rjjke wedu
we weet zich wel te trooBten. Haar huweljjk
geeft baar aanspraak op een deel van de Oeru-
burgsche goederen, en hierop zal het wel van
het begin af aan voorzien zjjn geweest.
Victor keek zjjn oom getroffen aan, wiens ge>
woonte het volstrekt niet was, om zoo liefde
loos over de menschen te oordeelen, die hjj
slechts oppervlakkig kende.
Gjj meent dus, dat bjj deze verbintenis
de berekening eeu groote rol gespeeld heeft f
vroeg hjj ongeloovig.
Zeker, tan minste voor zoo ver Oskar Von
Wildenrood daarbjj betrokken is. Hjj had eene j
rjjke partjj noodig voor zjjne zusier eu zet e
alle zeilen bjj om die te krjjgen.
Vergeef mjj oom, maar nu vergist gjj u
toch! De Von Wildenroods zjjn rjjk, zeer rjjk i
zelfs, zooals men zegt.
Zeggen kan man dat wel, daar zal de vrjj- j
overeenkomen en het mogelijk maken ge
heel mee te leven in den kring van het
denken en voelen, van de kleine smarten
en vreugden der kinderen. Het vordert een
medelijdend, gevoelig hart voor de dage-
lijksche nooden van het kind, geschikt
heid in de kleine dienstbewgzen, welke voor
den hulplooze en zieke zoo noodzakelijk en
weldadig zijn.Het vordert een nimmer moede
wordende belangstelling voor de kleinste
kleinigheden, rondom welke de gedachten
en handelingen van het kind draaien.
Alle deze eigenschappen, kenschetsen de
vrouw even uitstekend, als zij den ruwer
gevormden man grootendeels ontbreken.
Voor den omgang met de kinderen komt
aan de vrouw ook voortreffelijk te pas
haar neiging tot scherts en vrooljjk spel,
haar liefdevolle omgang met kinderen.
(Slot volgt).
Rusland.
Rusland profiteert van de onmacht van
Engeland. Tractaten worden gesloten met
de Emirs van Bokhara en Khiva en met
den Sjach van Perzië. De tractaten behel
zen dat de beide Emirs hulp zullen ver
leenen aan Rusland indien het Czarenrjjk
met een andere mogendheid in Midden-
Azië in oorlog komt. Perzië zal onzijdig
bljjven, maar in geval van nood, toelaten
dat Rusland langs zijn grondgebied trekt.
Zou Engelsch-Indië niet in gevaar zjjn?
Hoe meer Engeland zich uitput in Zuid-
Afrika, boe meer de Russen profiteeren
van het gunstig oogenblik. Een ieder zal
het nu duideljjk zij q waarom de vredelie
vende Czaar de arbitrage-quaestie op de
lange baan schuilt.
Een vreeselijke paniek ontstond dezer
dagen op de St. Petersburgsche tentoon
stelling.
De glazen koepel in de voornaamste zaal
was nog Diet geheel klaar en een werkman
die er aan het werk was, trapte toevallig
op de gefoeliede glazen ruit, waarvan de
scherven in de zaal terecht kwamen. Nie
mand werd ernstig gewond, maar er was
veel publiek, en verscheidene dames kregen
het op de zenuwen en vielen flauw, terwijl
heer zeker voor gezorgd hebbes. Iu werkelijk
heid is het met de zaak heel anders gesteld.
Maar wat ga-it ons dat aan Als Dernburg zich
heeft laten misleiden, is dat zjju zaak hjj
h&d voorzichtiger moeten zjjn.
Oom, wat bedoelt gjj met deze woorden
vorschte Viotor onrustig. Kent gjj dezen Von
Wildenrood dan nader?
Weet gjj iets van hem?
Ik weet veel, maar voel mjj volstrekt niet
verplicht als waarschuwer op te treden, Dern
burg is zoo goed als een vreemdeling voor mjj.
Kovendien zullen hem de oogen vroeger ot later
wel open gaan. Tot zjjn geluk is door den dood
van zjjn zoon den familieband eigonljjk ai weer
verbroken, en de Von Wildenroods zuilen wel
niet lang meer bljjven. En nu genoeg daarover,
ik spreek er niet gaarne van.
Maar tegen mjj moet gij er over spreken,
riep de graaf op heftigen toon uit. Ik btd u,
it bezweer u, zeg mjj ronduit, wat gjj gehoord
hebtIk wil en moet het weten I
Oho? Ik moet? Waarom? Stelt gjj dan
zooveel belang in de Oileusbergers Zoo even
schenen zjj u tameijjk onverschillig te zijn.
Victor antwoordde niet en sloeg de oogen
neer voor den vragenden blik van zjjn oom, die
u bleef staan.
Ik heb reeds lang bemerkt, dat gjj iets
treurigs met u omdraagt, zeide deze, I«ta, det
u* geheele doen en laten veranderd heeft. Wat
ia dat Wees oprecht, Victor misschien kan
uw vadeiljjfce vriend u raden ea heipen.
Helpen kuut gjj mjj niet, verklaarde de
j >age Maj oraals leer op somberen tooa. Maar
ernstige schade werd aangericht aan de uit
stalling van Fransch Sèvres porselein, dat
van de Parijsche tentoonstelling afkomstig
was, waar het een eersten prjjs had ge
kregen. De schade bedraagt minstens 10.000
pond sterling.
De werkman, die zijn tegenwoordigheid
van geest niet verloren bad, hield zich aan
een jjzeren staaf vast en werd aldus gered.
Engeland.
Het Britsche Rijk gaat zedeljjk op elk
gebied achteruit. Naast Frankrjjk verliest
het in getalsterkte der bevolking op in
het oogloopende wjjze.'' In de laatste 25
jaren verminderde de uitbreiding der Eogel-
sche bevolking met 17 percent. Het ge
boortecijfer daalt in Engeland met den dag.
België.
In België hebben 200 gemeenteraden
den wensch uitgesproken voor het scheids
gericht tusschen Engeland en de Zuid-
Afrikaansche Republieken.
Daaronder komen voor Brussel en voor
steden (Etterbeek, Laken, e, a.), Lu'k, Di-
nant, Lokeren, Chatelet, Seraing, Ninore,
Borgerhout, Baspenaken, Roesselare, Bouil
lon, Yperen, Laroche, Meenen, Couvin,
Sint Nicolaas, Contich, Ath, e. a.
Het Belgisch Transvaal-comité dringt
aan bjj de gemeenteraden, die nog geen
instemming uitbrachten, dit te doen voor 23
Januari.
Duitsohland.
De gestorven Groot-Hertog van Saksen-
Weimar-Eisenach wordt opgevolgd door
Karei Alexander, kleinzoon van
Wilhelm, Ernst. De nieuwe Groot-
Hertog heeft de regeering aanvaard met
een proclamatie, waarin hjj belooft trouw
en nauwgezet, volgens de grondwet te zul
len besturen en verklaart de nagedachtenis
van zijn grootvader te willen eeren door
in diens geest te werken en aan de over
leveringen van zjjn Huis trouw te blgven.
De groothertog bevestigt alle door zgn
grootvader benoemde ambtenaren in hun
ambt en verklaart van hen een even groote
ijver en trouw te verwachten. Van zjjn
onderdanen vraagt hg dezelfde toewgding
en gehoorzaamheid als zjjn voorganger
heeft ontvangen.
Keizer Wilhelm heeft naar aan-
ik wil mjjn hart voor u ontlasten, anders be-
zwjjk ik er nog onder. Gjj kent de reden
van de minder goede verhouding tusschen Koen-
raad en mjj. Koenraad was tomwjjlen hard te
gen mij, en hjj maakte zjjne hnlp, die ik niet
Outberen kon, van eene zekere voorwaarde af-
benkeljjk. Hjj wilde, dat ik mjj met Maja ver
binden zon, waardoor hjj van elke verdere zorg
voor mjj ontheven zou zjjn, en ik nu ik
wss boosver bitterd, ik wilde mjj tot eiken prjjs
van deze drukkende afhankeljjkheid bevrjjden.
Ik kwam hierheen, zag Maja weder en toen
was het voorbjj met alle overleg en berekening,
eene vurige genegenheid voor dit schoone kind
msakte zich van mjj meester. Ea dan dan
beo ik er zwaar voor gestraft geworden, dat ik
rekende.
Uw aanzoek werd afgewezen Onmogeljjkl
Het jonge meisje was zoo even nog de onbe
vangenheid zelf.
Maja weet van mjjn aanzoek niets af, ik
kwam er zelfs niet toe, aan baar mjjne gene
genheid te verklaren. Koenrands plan werd aan
h*ur vader overgebracht in den hateljjksten vorm.
Hjj riep mjj ter verantwoording en toen ik de
waarheid niet ontkennen kon of wilde, behan
delde hjj mjjo aanzoek als eene speculatie van
de minste soort, en mjj zeiven als een geluk
zoeker. Hjj heeft mij dingen gesegd dingen
Viotor kuerstaadde nog van woede, Spaar
mjj het overige I
Zoo, staat de zaak zoo vroeg Von Stetten
nadenkend.
Wordt vsrulgd)
CHE CODftilT
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10