T
No. 4688
Maandag 14 Januari 1901.
25ste Jaargang.
Ïï>ag6laó voor <3tooró- en Suiè-JCollanó.
Steun aan de
Sociaal-democraten.
SS» ÓV-™».
De pleegzoon.
u U J T ÜMiA a l).
geD ^d:*nezrD to"obruikeD7"H:t' «i«ht. «en
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
Italië.
Oostenrijk-Hongarije.
Rusland.
Frankrijk.
Amerika.
Duitsehland.
M.
HE (III Klïï.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
f
1,10
1,40
2,80
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
.VlKTfi'.NlJRA/
PRTJS DER ADVERTENTIHN.
Van 1.6 regels50 Cents.
Elke regel meer71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
AGTTE MA NON AGïTATE.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale Publicité Etrangère
G. L. DAUBE 8f Co. JOHN., F. JONES Succ. Paris 316t« Faubourg Montmartrl
In de stervende Tweede Kamer hebben
nu gedurende bjjuaeen viertal jaren eenige
vertegenwoordigers des volks gezeteld, be-
hoorenie tot de sociaal-democratische partij.
Wat ieder dezer vier mannen tot nut en
heil van het vaderland heeft verricht, zul
len wij niet aancritiek gaan onderwerpen.
Dat is de taak van hen, die hebben me
degewerkt om een dezer sociaal-democra
tische leden verkozen te krijgen.
Maar wel hebben wy het recht om na te
gaan, wat de beteekenis der sociaal-demo
cratische partij in de Kamer geweest is.
Wjj vinden hiertoe aanleiding in de be
wering van sommigen, dat bjj herstem
ming een socialist kan gesteund worden,
wanneer hjj bijv. staat tegenover een li
beraal of radicaal. Vooral van anti-revo-
lutionnaire zijde wordt vaak de stelling
verkondigd, dat een socialist nog te ver
kiezen is boven een voorstander van de
tegenwoordige Regeeringspartjj, omdat de
socialist de kracht der minderheden ver
sterkt en aldus er toe medewerkt om aan
het thans heerschende regime op politiek
gebied een einde te maken.
De sociaal-democratische party als zoo
danig heeft natuurlyk weinig kunnen tot
stand brengen, dat spreekt van zelf. Maar
toch heeft zij haar invloed doen gelden
als voortstuwende kracht, wanneer de reeds
tamelijk geavanceerde Regeering niet spoe
dig en voortvarend genoeg's lands zaken
in de richting van het socialisme stuurde,
Dan vernam men dreigementen en aan
sporingen, welke het resultaat hadden, dat
de Regeering aan haar voorstellen zoo
mogelyk een nog rooder tintje gaf. Ook
heeft men de aanwezigheid dtr sociaal
democraten in de Kamer kunnen bemer
ken by beraadslagingen, die betrekking
hadden op ons Vorstenhuis of onze Staats
instellingen. Dan vernam men spoedig
eenige hatelijkheden uit den sociaal-de-
mocratischen hoek, terwijl bij de desbe
treffende stemmingen de sociaal-democra
ten als één man tegenstemden.
Hun positie in de Kamer was dus meer
een getuigen en een protesteeren, dan
wel een samenwerken tot bevorderen der
landsbelangen. De sociaal-democraten be
kommerden zich weinig over het succes
van hun optreden, maar bepaalden er zich
hoofdzakelijk toe om hun beginse'en te
propageeren. En daarvoor biedt de Kamer
eene schoone gelegenheid. Treden zij in
eene bijzondere vergadering als spreker op,
dan zyn het altijd slechts enkelen, die
F E BILLE T ON.
If
73 (Vervolg.)
Victor is niet een eenvoudige buurman,
sprak bet jonge meisje kregelig. Hjj is als
knaap bjjna evenveel in Odensberg te huis ge
weest als in Eckardstein. Het is niet aardig
van hem nu op eeDS zoo vroemd en vormelijk
te doen en dat zal ik hem ook zeggen, als hjj
bij ons komt. O, ik zal hem geducht de les
lezen
Juffrouw Friedberg nam eene terechtwijzende
houding aan en wjjdde nóg eens zeer uitvoe
rig nit over de vormen, die volwassen dames
in acht moeten nemen, maar zij preekte voor
doovemans ooren. Maja leunde achterover in
het rijtuig en lag met open oogen te drooroen;
fcjj zag nog steeds den somberen, verwijtenden
blik van den speelmakker barer jeugd, en hoe-
Wel zjj in de verte den grond niet kon raden
voor deze verandering in zjjn wezen, rjjne te
rughouding deed haar toch verdriet. Zjj voelde
nu eerst, hoe lief Victor haar was.
Aan het station ontving dokier HazeDbach
de beide dame. met onaangename tjj sing Hjj
had in de atad vernomen, dat er in den loop
van den voormiddag een spoorwegongeluk fcad
plaats geliad. mevrouw van Bingatedt
weg wna bad hjj zoo spoedig mogalqfc in-
hun woorden opvangen, in 's Lands verga
derzaal spreken zij echter tot het geheele
volk en moet van hun woorden notitie wor
den genomen. Daarom bepaalden zy er zich
voornamelijk toe on bij iedere gunstige
gelegenheid hun standpunt met veel om
haal van woordenen met de noodige Krajt-
sprache toe te: lichten.
Op de vraag, of dit optreden een niet-
socialist reden kan geven om by de aan
staande verkiezingen een sociaal-demo
craat te stemmen, behoeven wjj na deze
kenschetsing nauwelyks een antwoord te
geven. Hjj moge dan gelijk wel eens
wordt betoogd nog zoo eerljjk en op
recht wezen, een sociaal-democraat is en
blijft in ons oog steeds de minst begeerlijke
keuze voor een zetel in de Tweede Kamer.
Trouwens, op dat eerlijk en oprecht is
dikwijls nog wel wat af te dingen. Lezen
wij, om een voorbeeld aan te halen, slechts
wat het hoofdorgaan der sociaal-demo
craten Het Volk, voor enkele dagen schreef
over eene Kamerzitting. Het blad besprak
de verhoudingen tusschen patroon en werk
man, en wilde eens duidelijk maken, hoe
eerstgenoemde alle vryheid van handelen
bezit, terwijl laatstgenoemde eigenlyk niet
meer dan een slaaf moet heeten.
«Als 't arbeiders geldt aldus schrijft
Het Volk als stakers een verrader uit
hun midden straffen met een pak slaag,
of zelfs met een al te kras woord, dan
wordt er wat op gevonden Als arbeiders
zeggen, dat de vryheid van arbeid mee
brengt, dat ze werken kunnen met wie
ze willen, dan hoog de vrijheid van de
onderkruipers en weg die van den arbeid.
«Maar de patroons dwingen
«Van den meest vooruitstrevenden libe-
r »al lot den zwartsten domper, allen zijn
het broederlijk eenseen patroon kan je
toch niet dwingen.
«Als 't patroons geldt, heeft de straf
wetgeving slechts fluweelen pootjes.
«Hare tijgerklauwen zyn voor de ar
beiders.»
Dit artikel over fluweelen pootjes en
tygerklauwen kenschetst de sociaal-demo
cratie volkomen. Zij vindt haar kracht in
tegenstellingen en holle phrases. Aan de
eene zijde plaatst zjj den arbeider, den
loonslaaf of hoe de werkman nog meer
wordt betiteld, en aan den anderen kant
ziju vjjand den patrooD, den uitzuiger, die
zich verrykt met den arbeid van eerst
genoemde en daarvoor slechts een honger
loon uitkeert.
Eene fraaie tegenstelling voorwaar, doch
leugenachtig in de ergerljjkste mate.
Ook is het etne geliefkoosde vergely-
king der sociaal-democraten om, wanneer
«tellend luidden. Tengevolge der sierke redens
in de laatste degen, was een gedeelte van de
spoorbaan verzakt, over eene aanzierljjke lengte.
De treinen moesten hier stilhouden en de
passagiers den afstand te voet afleggeD, om in
een anderen trein over te stappen de Ber-
quer rneltreiu zou daardoor eeret Da belangrjjke
ertragicg aankomen, een ongeval met den
tffin zelf was echter niet voorgekomen.
Na deze mededeeling bleef bun Diets anders
over, dan te wacnten. Daar zich in het station
e n groote troepeuafdeeling bevond, die van de
manoeuvres terugkeerden en op eeu extratrein
moesten wachter, waren al de wachtkamers over
vol, en overal hearsohte een leven e« drukte, dat
een langer verbiqf voor dames onaangenaam werd.
De dokter ried daarom aan, naar het «Gou
den Lam" te gaan, eene afzonderljjke kamer
te nemen en daar de aankomst van den trein
af te wachten.
Het voorstel werd aangenomen, en daar mjjn-
heer Willman juut niet te huis was, werden
de gasteD door zijne vrouw ontvangen, die op
bet bericht, dat de Odensbergsche familie het
«Gouden Lam,// met hare tegenwoordigheid ver-
de, wat tot du toe nog Dooit gabeurd was,
uit de keuken kwam aansnellen om uiet te kort
doen aan de eer van het «Gouden Lam*.
Juffrouw Willman was aanoierlceigk ouder dan
h r man. Z(j bad een terugstool* d „iterlyk
v ^jc abTr hiire
eene scherpe achelie em. n
..oord-n 'een kr«.ch*nd galoid ve.-ieeauu. En
tg, liet aan soa»** en
sfCD&ehen over.
zij het over de «klassen-justitie» hebben,
t- beweren, dat de straf wetgeving voor de
patroons slechts «fluweelen pootjes» heeft,
doch voor de arbeiders «tygerklauwen».
Wy zullen geen poging wagen om het
onzinnige van dergeljjke beweringen in
het licht te stellen. Het zou inderdaad
den schyn hebben, alsof er toch nog wel
iets waars is in de beweringen der soci
aal -democraten. Maar wy meenden boven
staande woorden toch wel even te kunnen
aanhalen als een bewijs van de moedwil
lige verdraaiing der waarheid en van de
opzetteljjke opruiing, die de sociaal-de
mocraten beoogen.
Het is geen eerlyke strijd, dien zjj voe
ren tegen de bestaande toestanden. Konden
zij >-r toe komen om zonder bombast, zon
der leugens en zonder overdry ving te wij
zen op de sociale ongerechtigheden in de
maatschappy, wij zouden hun een plaats
gunnen onder onze staatkundige richtingen.
Wy zouden op hun k achten letten en hun
vingerwyzingen ter harte nemen. Wij zou
den misschien met schaamte onze verkeerd
heden inzien en naar verbetering trach
ten, waar dit noodig mocht zyn.
Maar de sociaal-democraten zonden dan
niet anders doen, gelijk ieder eerljjk en
verstandig man doet, die verkeerdheden
opmerkt of onrechtvaardige toestanden
ontmoet.
Zeer juist schreef dan ook de Neder
lander, naar aanleiding van de aange
haalde zinsneden uit Het Volk«Nog
steeds neemt de socialistische party ten
onzent eene positie in, die aan de meest
notoire eischen van zedelykheid niet vol
doet. De gruwelen, dezen zomer by de Rot-
terdamsche werkstaking gepleegd denk
aan den ongelukkigen «onderkruiper» in
de Ro8estraat worden hier weer ver
goelijkt als «een pak slaag aan een ver
rader,» dat eigenlyk niet bestraft moest
worden. «Er wordt wat op gevonden» om
het te bestraffen 't Staat er woordelyk.
Als men zulke uitschudding van alle recht
zijet, zooals geen enkele andere party ze
kent, dan herhalen wij: wy willen by
herstemming iedereen steunen tegenover
een socialist.»
De Nederlander verklaart zich dus be
slist tegen een stem te geven aan een
socialist.
Naar onze meeniDg heeft de sociaal-
democratie geen recht op erkenning als
politieke richting, zoolang zjj haar tactiek
van lasteren en schimpen bljjft handhaven.
Wy kunnen aan geen aanhanger dier party
onzen steun verleenen, want wy zouden
er aan medewerken, dat de grondslagen
onzer samenleving worden ondermynd. Met
Zq opende haastig Je mooiste kamer, stiet
de blinden los, om fnesche lucht in te laten,
schoof tafel en stoelen teiecht en verzekerde
n»re gasteD, dat zij hun in den kortst moge-
ljjkeu tjjd allervoortreffelijkste koffie voorzetten
zou. Dan verdween zij haastig vol jjver en
dienstvaardigheid.
Volgens zeggen van een der spoorwegbeamb
te» moest men op zjj u minst nog een uur wach
ten op den Beilqnschen trein. Juffrouw Maja
vond dat zeer vervelend, zjj kreeg lust een out
dekktngstocht ia het «Gouden Lam* te begin
nen, en toeu zjj door het raam een troep kin
deren ontwaarde, die iu den tuin aan den ach
tetkant van het huis speelden, was bet voorbjj
met hare aunst om stil te blijven zit'eD. Zjj
gi: g ondanks een hevig protest van juffrouw
Leonie de kamer uit en liet de andere aan
hun lot over.
Eenige minuten lang heerschte er een ver
legen zwijnen.
De dokter en juff.-ouw Friedberg hadden
wel is waar reeds lang eene snlie overeenkomsi
gesloten het ongelukkige huweljjksaanzoek als
ui-1 gecKtti» ttf beschouwen.
Het was de eeuigo mogelijkheid om bjj bet
dagefijkscn verkeer, wsartoo zjj gedwongen w«-
,60 de r.oodige onbtvange. iieid te bewaren,
maar al« au »Ueea waren, zn*: het er met deae
on h.i van «en beid 'oeh vr« uit.
kon niet aUten «S»e ergernis
over net blauwtje, dat by cloopeu had, ,,/der
allerlei bedekte toespelmau iu. ht ie geven,
9U .'-.eoDie moest tegecOV :r
verdedigende houding aannam
het oog op de a. s. algemeene verkiezin
gen meenen wij dit te moeten verklaren,
vooral waar nu en dan de steun vaneen
sociaal-democraat bij een herstemming op
soms wat te lichtvaardige wijze wordt ver-
goelykt.
Te Acqui zyn volgens een bericht uit
Rome, verschillende en hevige aardschok
ken gevoeld. Er is echter geen schade
veroorzaakt.
In Boheme is de stad Neustadt door
hevige aardschokken geteisterd. Ook te
Nachod werd de schok gevoeld.
Te Milda in Rusland is de jood B re n-
d e s, omdat hjj daags voor het Israëlie-
tisch Paaschfeest eeu 14-jatig Poolsch meisje
heeft willen vermoorden, veroordeeld tot
een jaar en vier maanden gevangenisstraf.
De Engelsche Regeering heeft aan
Rusland, een krachtige protestnota ge
zonden inzake de voorwaarden met be
trekking tot de overdracht der lijn Tient-
sin-Sjan-hai-kwan. In de Britsche nota
wordt verklaard, dat bedoelde voorwaar
den onaannemelijk zyn.
Te St. Petersburg legt men dood be
daard de opspelerjj der Britten ter zjjde,
wel wetende dat machtelooze woede niet
hinderen kan.
De kerkvervolging in de Fransche Re
publiek is in vollen gang. De Regeering
heelt de staatsgebouwen waarin semina
ries gevestigd waren, ondanks de vroeger
aangegane overeenkomsten weder, tot zich
getrokken. Reeds aan twee seminaries, die
van Pont-a-Mousson enLuxcuil, hebben de
bewoners bericht ontvangen dat zy tegen
Paschen de gebouwen moeten ontruimen.
Ook heeft de Fransche minister van Eere
diensten bevel gegeven, dat in de Vlaamsch
sprekende gemeenten der Republiekde
Catechismus niet meer in het Vlaamsch,
maar in het Frausch moet onderwezen
worden. De Russen gingen op dezelfde
wjjze te werk om de Katholieken in Po
len te verdrukken.
De schouwburg te Baguères de Bi-
gorre is geheel door brand vernield. De
omliggende huizen hebben veel geleden,
daar zjj door de vlammen werden aan
getast.
Te Cherbourg zyn, in tegenwoor-
dighe d van een paar Ministers en verschei
dene autoriteiten, welgeslaagde proefne
mingen genomen meteen ver'oete donder-
zeesch vaartuig, de Morse.
De bemanning van het Fransche
stoomschip de Russie, dat gevaarlyk op
de klippen van de Fransche kast zat,
scbynt gered te zyn. In de laatste periode
van deze hachelijke wederwaardigheden
Ondanks deze onaangename verhoudingen
viel het echter niet te ontkennen dat de dok
ter veel meer zorg besteedde aan zjjn uitwen
dig voorkomen dan vroeger en ook moeite
deed, om zjjoe ruwheid zooveel mogeljjk in
toom te houden. Dat laatste gelukte hem slechts
in zeer bescheiden mate, maar hjj toonde toch
zjjn goeden wil er toe.
Mrja is niet te berekenen begon juf-
f-ouw Friedberg eindeljjk. met een zucht. Ik
ben wetkeljjk soms in vertwijfeling. Wat moet
men met eene jonge dame beginnen, die al
verloofd ia en nog altjjd de noodzakelijkheid
niet wil inzien, dat men zich naar zekere vor
men schikken moet. I
Nu over deze noodzakelijkheid zou nogal t
oen en ander te zeggen vallen, antwoordde Ha -
zenbach vol ergeoia.
Neen, daarover valt niets te zeggen, was
bet zeer besliste aDtwoord. Da' is de grond
slag, waarop het gezelschapsleven berust.
Jawel, vormen 1 spotte Hazenbach met
onverholen boosheiddie zjjn hoofdzaak in
de wereld I Wat komt het er op aai), of een
man eerljjk, werkzaam, welgesteld is hjj moet
voor den eersten den besten gek het veld rui-
die de kunst verstaat, om diepe bnigin-
deed vooral het gebrek aan voedingsmid
delen zich gevoelen. Gistermorgen is een
kleine boot er in geslaagd dichtbjj het
schip te komen Het is een zeer gevaar-
ljjke tocht geweest, welke van de kast
in de diepste ontroering werd gevolgd.
Werkelijk slaagde de sloep er in een
kabel te grypen, door het schip uitgewor
pen, en terug te keeren naar land. Zoo
was er nu een middel van verkeer ver
kregen.... toen opeens de kabel brak.
En opnieaw ging de boot uitmaar
werd teruggeslagen.
De goede verwachtingen, die men gis
termiddag van de redding had, waren in
den namiddag dan ook vervlogen. Wel
had de Fransche marine allerlei hulp ge
zonden, maar ook deze bleek niets te kun
nen uitrichten. En dat niet ver van Mar
seille op 300 meter van de knst
Hoe nu de redding heden geslaagd ii,
is nog niet bekend.
Te New-Tork heerscht de influenza vry
ernstig. Het aantal slachtoffers wordt op
20.000 geschat terwyl in Chicago een
100.00Q menschen aan deze gevaarlyke
ziekte Ijjdeo. Ongeveer 60 noodlottige ge
vallen zyn Bedert Januari voorgekomen en
de hospitalen worden overstroomd met
patiënten.
De ziekte heerscht onder alle klassen
en de dokters schrijven deze epidemie toe
aan het buitengewoon zachte weder ge
durende de laatste maand.
Een groot aantal personen nit de hoo-
gere standen lyden eveneens aan deze
ziekte, o. a. President Mac K i n 1 e y,
die verscheidene dagen zyn kamer moest
houden, maar nu weer wat vooruitgaat.
Te Tiefenau in Pruisen is de pastoor
der Parochie onlangs 102 jaar oud ge
worden. De zeereerw. heer Bacono-
w i s k i heeft in den nacht van 1900 tot
1901 nog de middernachtmis gecelebreerd
en gevoelt zich wel.
Te Metz is Woensdag-namiddag de
locomotief van den sneltrein door een
defect aan de rem, tot in de wachtkamer
doorgereden. De stoffelyke schade aan het
station is groot. Slechts twee personen
zyn gekwetst, al de overige wisten zich
te redden.
Z. E. kardinaal-Prinsbisschop K o p p
heeft gelast het 200-jarig bestaan van het
koninkryk Pruisen in alle kerken van zyn
Bisdom plechtig te herdenken. Den 18en
Januari zullen plechtige godsdienstoefe-
ningen worden gehouden, waarvoor de
zelfde bepalingen gelden als bjj de jaar
dagen des Keizers.
De Duitschers te Berlyu, die nit
Transvaal zyn gejaagd, zullen Maandag
avond op een te houden vergadering voor
stel len een verzoek te richten tot den
Rijksdag om met den meesten spoed scha
deloosstelling van Engeland te eischen.
De begrafenis van den Groot-Her
tog van Saksen-Weimar-Eisenach was zeer
indrukwekkend. Te 12 uur luidden gisteren
over het geluk nog jonggetel te zjjn op zoo n
grimmigen toon, dat Leonie er de voorkeur
aan gaf, heelemaal niet te antwoorden. Zjj ging
naar het raam en keek naar buiten. Gelukkig
kwam een der meiden met de koffietassen en
een rensachtigen koek, waar wel tien personen
hun genoegen aan hadden knnnen etrn, en
meldde, dat de gasten nog maar eenige oogen-
blikken geduld moesten hebben, dat jeffrouw
Willman zelf de koffie klaar maakte.
Leonie schrikte op bjj dezen naam en wend
de zich driftig om. Wie zegt gjj
Juffrouw Willman, mevrouw.
Zoo heet de waardin van het «Gouden
Lam# verklaarde Hazenbach, die na inzag, dat
zwjjgen nergens goed meer voor was, en dat
de heele treurige geschiedenis nu toch weer
van stnkje tot bee'je opgehaald zon worden.
Leonie zei wel is waar geen woord, maar de
donkere blos, die haar gezicht kleuMte, verried
hoe deze herinnering aan baren vroeger ver
loofde haar deed ontroeren. De dokter ga f er
daarom de voorkeur aan zelf de zaak ter sprake
te brengen, zoodra de meid de kamer ver
laten had.
Deze naam valt u op f vroegOï-
eenmaal zee' dierbaar en
Hij wat mij
«SI CU, U IU MW a «j
M**r "toch teemeend 1 Ik heb rnjj nooit toeval geldt, maar ik zal toch van de Waardin
trachten te vernemen
.cm steeds eene
Maar toch gemeend
veel om al die vormen bekommerd, heb het
ook in mjjne praktjjk niet noodig gehad en
in mqn huishouden heelemaal met. Ik ben
immers nog een jong gezel Goddank 1
De dokter betuigde den Hemel zjjnen dank
Wordt vervolgd)