NIEUWE
2)ag6laó voor diïooró- on Suid-iXollanó.
Het Fransche Episcopaat.
JTo. 4726
Dinsdag 26 Februari 1901,
25ste Jaargang
Haar Zegepraal,
ÖU1 ÏJSNLA N 1).
Frankrijk.
bij den priester de dracht van zgn pries
terkleed is verboden.
België
Engeland.
Duitsohland.
COdRilïT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderljjke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUBEAU: St. Janstraat Haarlem:
/1,10
«1,40
<2,80
<0.03
PRIJS DBa^ADVBarBNTTBN.
Van 16 regelsSO Cent
Elke regel meer71/*
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte^
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant
AO-XTB HA HOW AÖITATB
Redacteur-Uitgever, W. KüPPKRS.
Naar aanleiding van de Vervolgingswet
tegen de godsdienstige Congregatiën in de
Fransche Republiek, heeft Z. Em. de Kardi
naal Aartsbisschop van Lyon zijn Vastenbrief
aan de Judaswet gewjjd waarin hjj o.m.
zegt
Onze H. Vader Paus Leo XIII rieht, in zjjne
bekende Breve aan de vervolgde Congregaties
eenige woorden tot Ons, welke al onze aandacht
vereischen.
Z. H. zegt«Op het Fransohe episcopaat rust,
in deze benarde tijden, de taak, licht in de
duisternis te doen schitteren, ten einde de rech
ten en belangen der godsdienstige vereenigin-
gen niet onverdedigd te laten.»
Van deze verplichting nu gaan wjj Ots kwij
ten.
Want het is voor Oas een zoete last gehoor
te geven aan de roepstem van Oazan grooten
Paus en Onze zwakke klanken te doen samen
vloeien met zijne troostvolle stem, die eene tril
ling van geestdrift door het Katholieke Frank-
rijk deed gaan, te midden der vele rampspoeden.
Wij geven u drie vragen ter overweging
Wat verstaat men onder godsdienstige Con
gregaties
Welk standpunt nemen zü in, in de Katho
lieke Kerk, en welke diensten presteeren zij
Hoe hebben zich heden ten dage de geloo-
vigen te gedragen P
Wjj moeten deze kwestie van zeer nabij be
schouwen, en dat niet alleen in het licht van
de leer dea Evangelies, maar ook in het licht
der gebeurtenissen, welke om ons heen plaats
grijpen.
Niets is heilzamer nu de verblinde hartstoch
ten zoo eerbiedwaardige instellingen tot speel
bal kiezen.
De Katholiek moet uit eigen beweging eiken
aanval van de tegenpartij aan de waarheid toet
ien nu zoo veelvuldige sophismen zieh rond
hem opeenstapelen.
De kardinaal-aartsbisschop van Bordeaux
wjjdt zijn vastenbrief aan de jongste Pau
selijke Encycliek, doch vindt bjj zjjne uit
eenweiding hier en daar eene gelegenheid
om het ontwerp W a 1 d e c k-R o u s s e a u
ter sprake te brengen.
FEUILLETON.
7. {Vervolg.)
//En toen," zeide Bride, //storndet gij hen
tegemoet
//Indien gü daar waart geweest, Juffrouw On
geduld,// zeide Sir Luke, „zoudt gij gemeend
hebben, dat het in het plan van den generaal
lag den vijand hoegenaamd geen slag te leve
ren. Nooit is de wonderlijke tucht, die hjj op
rijn leger uitoefent, duidelijker zichibaar ge-
we: st. Uren l»Dg stond het gros van het leger
werkeloos.//
//Maar, bjj alle Heiligen, waarom riep Bride
uit; terwjjl vader Egau en Eveline, met ern
stige blikken, ieder woord als het ware in
zogen.
//Omdat, kind, de zon met alleen hevig
brandde met al de kracht van een Jnnimiddag,
maar dewijl zjj onzen manschappen vlak in het
gezicht scheen, zou zjj hen ook blind hebben
gemaakt. Wacht, totdat ik u onze positie nauw-
keurig beschreven heb. Wjj stonden tusschen
twee heuvels, met Zwarte Water aan onze rech
ter, en een moeras aan onze linkerhand, een
bosch op den achtergrond, en kreupelhout in
groote hoeveelheid voor ons. Toen de vjjand
in het kreupelhout voornitdrong, kwamen, als
bjj toovtulag, eanigen onzer mannen, te voor
schijn kleine troepjes soherpechutter» slechts,
doch zoo oordeelkundig geplaatst en besehnt,
Zoo zegt hg o. m.
»Ik verheug mjj over den moed waarmede
de bedreigde Congregaties de toekomst tegemoet
zien.
Maar als ik bedenk, welke heillooze gevolgen
uit deze godsdienstloose campagne gaan voort
vloeien voor de arme kleinen niet alleen die
er hunne geestelijke leidslieden door gaan ver-
liezen, maar ook voor de ouders, wier rechter
hand deie leidslieden ijjn bjj de vorming van
het bart en den geest der kinderen, als ik dat
bedenk zeg ik, wordt het mjj eng en wee om
het hart.»
En elders
Men onderschat de morsele verdiensten dor
Congregaties, die zicb aan het onderwijs wjjden.
Men beoordeelt ze naar de lasterlijke aantij
gingen van ongodsdienstige bladen, waaraan ju
ry's recht doen wedervaren.
Ia de Semaine religiev.se richt de kerk
voogd van Puy een herderljjk schrjjven tot
de geestelijkheid en de geloovigen van zjjn
bisdom, waarin hg o. m. zegt;
Hoewel de staatkundige gebeurtenissen niet
doordringen tot onze bergstreken, valt het toch
moeiljjk te betwijfelen, of niet hier of daar echo's
weerklinken van de Kamer-discussie's ten aan
zien drr vereenigingswet.
Nochtans wjj zjjn overtuigd dat die geloo
vigen Onzer parochies, welke met den toestand
van zaken bekend zjjn Orza godsdienstige en
patriottische zorgen deelen.
De aanneming der wet in kwestie zou voer
Ons en voor al Onze instellingen een niet te
kwsliflceereD ramp zjju.
't Ware een oorlogsverklaring aan de Katho
lieke Kerk-zelve en eene uitdaging tot God.
In eene te Annecy uitgesproken rede liet
zich de bisschop van Grenoble in dezer
voege over de religieusen- uit
De overwinniogen ten goede, zoo in onzen tjjd
als vroeger, zjjn grootendeels hun werk.
Zoodat men gerust de vraag mag stellen
Hoe zal de liefdadigheid het onafzienbare veld
der naastenliefde met hare leverde wateren kun
nen bljjven besproeien zoo deze gevloeid als
zjj zjjn uit den hemel, waar zjj hunne bron heb
ben, niet eerst waren st afgestroomd in bepaalde
dat de vijand dacht, dat hjj met het geheele
leger te doen had, en in plaats van geen acht
op hen te slaan, zooals O'Neill zou hebben ge
daan, wanneer hjj den aanval geleid had, hielden
zjj halt om hen te bevechten.
vToen rukten vier afdeelingen schei mutselaars
voorwaarts, die den vjjand bij zjjne nadering
ophielden en afmatten. Op deze wjjze wist onze
onvergeljjkeljjke generaal tjjd te winnen, totdat
de zon aan het dalen ging. Doch dit was alles nog
niethjj had bericht gekregen dat George Mon
roe in den loop van den dag zou aankomen
met versterkingen. Reeds was de vjjand onze
meerdere in getalsterkte en wapenen, doch in
dien kolonel George de vereeuiging zon heb
ben tot stai.d gebracht, zon onze voorzichtige
generaal teruggetrokken zjjn.
//Kolonel Birnaed Mac Mahon en Fratick
Mae Nory, die met eene afdeeling troepen wa
ren afgeiorden om kolonel George tegen te
houder, kweten zich uitatektnd van hun taak,
en toen de zon reeds zeer laag stond en onze
commandant de tjjdiDg ontving, dat men George
Monroe's voortrukken belet had, was hjj tot han
delen gereed.//
//En was de oude Mor roe ejjn broeder
altjjd nog wachtende vroeg vader Egau.
„Ja,» antwoordde Sir Luke, //en de gene
raal tond een gedeelte onzer troepen in zulk
eene riohting, dat Monroe dacht dat dit zjjne
versterking was. Toen hjj zjjn misslsg ontdekte,
beproefde hjj terug te trekken, maar
//Ha 1 Toea liet O'Neill op hem instor
men I» riep Bride, terwjjl zjj met vlammende
oogen van haar stoel opsprong. //Ik wilde dat
beddingen, die de verschillende kanaleH voeden,
welke het weldadige vocht door de ondankbare
aarde doen henendringen
Of, om ons vulgairweg uit te drukkenZon
den er zoovele liefdadigheidsinstellingen denk
baar zjjn, zoo er met minder kloosters minder
kloosterlingen overblijven
Die kloosters ejjn de bolwerken onzer maat
schappij, en mocht men ze ooit zien ontmante
len, dan zjjn de rampen, welke daaruit voort
vloeien, voor Frank/jjk niet te overzien.
En, om onze reeks te besluiten. De bis
schop van Soissons heeft aan de Senaat-
en Kamerleden van het departement de
l'Aisne een schrgven gericht, waaraan we
het volgende ontleenen
Ik wend mjj tot u, die ons vertegen
woordigt in 's Rijks vergaderzalen, om een
beroep te doen op uwe onpartijdigheid en
om in nwe handen het lot der vervolgde
Congregaties neer te leggen. Want weet het
wel, men verklaart niet alleen den oorlog
aan de godsdienstige vereenigingen, maar
aan de gansche Kerk.
De religieusen, die men mishandelt als
booswichten, paria's en ballingen, ze zjjn
van Frankrjjks edelst bloed.
't Zjjn onze kinderen, broeders en zus
ters die zioh, onder bescherming van 's lands
wetten, aan bet kloosterleven gewjjd hebben.
En wat zjj eischen, het is God en de
vrjjheid.//
Mogen deze uitingen van het Fransche
Episcopaat tot het hart der Fransche natie
doordringen
In de Fransche Republiek is nog een
Justitie die boven het woelen en drjjven
der kerkvervolgers staat. De Rechter in
het kanton Villejuif heeft een priester vrij
gesproken, die vervolgd werd door den
burgemeester van Bicêtre aangaande het
dragen van zgn priesterkleed. Het vonnis
zegt, dat het verbod van den burgemees
ter onwettig was.
In een 100 tal andere gemeenten hand
haven de kerkvervolgers hun bevel waar-
ik een man ware, om daar bjj te kunnen zjjn.//
//Ons leger tastte hen over de geheele linie
aRu,// zeide Sir Lake, »de Schotten vochten met
moed, doch zjj konden de dapperheid onzer
mannen geen weerstand bieden. Hnone rangen
werden verbroken, en weldra sloegen zjj in groote
verwarring op de vlucht. Zjj vluchtten naar de
rivier, en ik verzeker u dat zulk eene menigte
soldaten te water geraakten, dat men de rivier over
hunne lijken droogvoets hac1 kunnen passeeren."
Eveline bedekte haar gelaat met hare banden,
Bride werd bleek, en vader Egau w»s hevig
ontroerd.
Alles was in verwarring,// vervolgde Sir Luke
file vjjand vluchtte, alsof geheel Ierland hem op
de hielen zat. Monroe zelf liet zijn zwaard, zjjn
mantel en zijn hoed in den steek
//Hebt gij ze niet als zegeteekenen medegebracht?//
zeide Bride, die hare gewone opgeruimdheid
reeds terug gekregen had.
Eveline hield haar gelaat nog altjjd bedekt
en de tranen druppelden door hero gesloten vin
gers heen. Zelfs de groote overwinning kon haar
teeder hart niet met de verschrikkelijkheden van
den oorlog verzoenen.
//Maar wie is de gevangene, dien wjj hoor-
den die in uwe handen gevallen was vroeg
vader Egau.
//Geen gering personsadje,// antwoordde Sir
Lake het is niemand minder dan de Lord
burggraaf Montgommerry of Aras.//
//De aartsverrader?» vroeg de priester.
//Dezelfde O'Neill heeft hem naar het sterke
kasteel van Cloghougter dce.i brengen, en daar
kan hjj geen vergissing meer begaan.»
Het kan niet ontkend worden dat de
stad Ostende een bron van inkomsten zal
missen nu de speelbank wordt opgeheven.
In de Belgische Kamer van Afgevaar
digd en wordt de toestand in overweging
genomen en zjj, die voor het behoud van
het dobbelspel zgn, werpen allerlei bezwa
ren op.
De Regeering zal de stad tegemoet ko
men opdat zij aan hare financieels ver
plichtingen zal kannen voldoen.
Het vermogen van koningin Victoria,
waarvan men de grootte steeds heeft over
schat, moet niet meer bedragen dan teven
millioen gulden.
De nieuwe Koningin van Engeland moet
zeer prikkelbaar zgn geweest bjj de ope
ning van het Parlement. De reden hier
van is nu bekend geworden. Hare Majes
teit was zenuwachtig omdat zjj de kroon
droeg die te Osborne op de ljjkkist ge
staan had. Zjj weigerde eerst deze kroon
op het hoofd te zetten en eerst na het
herhaald aandringen van den Koning stemde
zjj er in toe de kroon te dragen.
De aanvoerder der Duitsche sociaal-demo
craten, de heer Singer, moet zeer onte
vreden zgn over de schenking van den
heer S p e jj e r te Frankfort a/M. Deze
weldoener der werklieden heeft een millioen
mark aan zgn vaderstad geschonken voor
verbetering van arbeiderswoningen en een
stichting voor het algemeen welzjjn.
De heer Singer is bevreesd dat na
een aantal werklieden buiten den klassen-
strijd komen te staan en gaan behooren
tot de bezittende klasse.
Aan de hoogeschool te Heidelberg
is een zetel geopend voor journalistiek,
verbonden aan de faculteit der philosophie.
In het blad Soc. Prax komt een artikel
voor van den heer Konrad Agahd,
leeraar in de sociale politiek. Hjj geeft een
ontwerp op den kinderarbeid, waarin be
paald wordtdat een kind voor zgn
twaalfde jaar geen arbeid mag verrich
ten dan tot halp van zgn ouders. Een
De KoniDg zal ons voor dit alles zeer dank
baar zjjn,// zeide Bride, «het bevrjjdt hem van
een a/rts-rebel.»
//Wie kan zeggen in welk een gemoedsstem
ming Karei zal verkeeren?» hervatte Sir Lnke.
Hjj ia zoo veranderlijk als een weerhaan. Op
die wjjze nu eindigde de slagwjj verloren
slechts zeventig man God hebbe hunne zie
len 1 en twee honderd gekwetstenterwjjl er
drie duizend Schotten op het slagveld achter
bleven.»
//Inderdaad een groote en roemrjjke overwin-
nirg," zeide vader Egau„God zjj geloofd I»
„Waar is O'Neill nu, mier?» vroeg Eveline.
»lk veronderstel dat hjj op dit oogenblik te
Clogonghter is. Hjj heeft de vaandels voor zjjne
Hoogwaardigheid den Nuntius, te Lemerick,
gezonden, en is, naar hjj zegt, voornemens hier
te komen om zjjn antwoord af te wachten. En
nu geloof ik dat Mary en Henry elkander al
les kunnen gezegd hebben wat zjj elkaar te
zeggen hadden, en als ik uw zegen zal ont
vangen hebben, vader, zon ik mjjnen vermoei
den leden gaarne eenige oogenblikken ruit gun
nen.»
V.
Ofschoon het reeds laat was toen men ging
scheiden voer den nacht, zon er toch nog eene
andere conferentie gehouden worden.
{Wordt vervolgd