NIEUWE
ill I
i
aqitb ma how agitate
Waar gaan wij heen
No. 4762,
Donderdag 11 April 1901,
26ste Jaargang.
De Bruid.
B Ü1 TE N LANlT"
ABOüS-NSMBNTSPBIJS
Per 8 maanden voor Haarlem i
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen;
BUREAU: St. Janstraat Haarlem!
/1,10
c 1,40
«2,80
«0.03
PBIJS DBS ADYSBTSBTI3Bi
Van 16 regelsit,.
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Gents per advertentie k Ceataat
40 Gaat
7V«
Redacteur-Ditgever, W. KflPPIRS.
Reeds vroeger waarschuwden wij bij her
haling tegen heigeen op politiek terrein
Plaats vindt in den Noord- Oostenljjken hoek
van ons land, hoe zich daar onder het
fflasker van democratie een club vormde,
die meende aan de hand van de Encycliek
*Rerum JSovarumv beginselen voorop te
mogen zetten, Daar ons oordeel, gevaar-
Ijjk voor de toekomst, gevaarlijk voor hen
die zich in de gespannen strikken lieten
verwarren.
Het daar verschijnende orgaan, dat zich
Doemt Katholiek- Democraat. Orgaan der
Roomsch-Katholieke Democratische partij, le
vert ons het bewjjs op welken weg het zijn
lezers voert. In het Aprilnummer van dit
blad lezen wjj het volgende:
Geachte Redactie
Met veel genoegen en voldoening heb
ik onlangs een der redevoeringen, door
Priester Fonteyne in ons land gehou
den, bjjgewoondook ben ik zeer ingeno
men met De Katholiek-Democraat.
Ook wil ik, indien u het wenscheljjk
acht, van tjjd tot tjjd een artikel inzenden
ter bevordering van de goede zaak, beoogd
door de Katholieke Democratische Partjj
in ons land en elders.
Ik sta echter meer op het standpunt
van «Een lid der Kath. Dem. Partjj te En
schede» (zie Maart-nummer) dan op dat
van den heer J. J. v. d. M e u 1 e n. Het
is zeker plichtmatig, dat men de Kerk ge
hoorzaamt, waar zjj het recht heeft dit te
vorderen. En dat heeft zjj enkel en alleen
als zjj handelt volgens de leer van Chris
tus en zjjne Apostelen. Schiet zjj er in te
kort, of vordert meer, dan is men in zulke
afwjjkende punten geen gehoorzaamheid
»an haar gezag schuldig.
In zulke gevallen zjjn de woorden van
Christus tot 'Zjjne Apostelen gesproken
'Die u hoort, hoort mjj» niet vantoepas-
81ng, aangezien de Kerk dan niet handelt
FE ILLS TON.
Vtnolg.)
Voor den gene echter die te veel van dit ge-
ne.smiddel gebruikt, wordt zs een doodeljjk
w*rkend vergif.
„Twee droppels maken rood,
Tien droppel, maken dood"
aeet h«t ia den mond van het volk. Terwjjl
de al dicht»rwordende duisternis de rozen aan hei
*rei» met een sluier bedskte, nevriede Haymo
deze spreuk in zich zalven, «hof hjj er een
voorgevoel van had, dat de tijd niet meer ver
*f w.s, waarop hij twee droppels noodig zou
hebben.
Boven alle bergen was de raode gloed ver
dwenen, en de duisternis deed hemel en aarde
tot één geheel samenvloeien. Boven H&ymo's
hoofd was het reeds naeht, maar ver, heel ver
tn het westen aan den harizon toonde eene
lichtgele streep nog .aan, waar de zon in het
Wetten was ondergegaan.
Het bergwoud en de stortbeek ruischten, dof
huilde de Tökn, en aan den hemel fonkelden
de sterren in onrustigen glins, alsof zij selfs
niet door den wind mtt vrede gelaten konden
Worden.
II.
Nog wel aen uur ver moeit Haymo in de
op bevel en in den geest van Christus.
Heeft de Kerk niet getoond in den loop
der eeuwen dat zjj in haar oordeel falen kan
over toestanden en personen? Men denke
slechts aan de heksenprocessen, G a 11 e e i,
Savonerola, Jeanne d'Arc enz.
Waar Christus beveelt, daar moeten wjj
gehoorzamen. Maar ai zouden ons ook zelfs
gemjjterde heeren iets gebiedeD dat indrnischt
tegen de geboden van God, die een God
van liefde en rechtvaardigheid is, dan store
men zich er niet aan, wel wetende, dat
zulke geboden in het oog van God krach
teloos zjjn. Verbieden zjj aan waardige
Priesters het Mislezen, het geesteljjk ge
waad te dragen, en den leeken het bjj-
wonen van volksvergaderingen, gehouden
door zulke geestelijken, men store er zich
niet aan. Zulke Opper-Herders zjjn beter
in het scheeren dan in het voeden der kudde
Gods.
Een Katholiek Peiestee.
De onderteekening van bovenstaand stuk,
ergerljjk voor elk oprecht Katholiekdie
nog een greintje eergevoel en liefde heeft
voor zjjn Kerk, achten wij een mystificatie.
Waarschuwende stemmen zjjn opgegaan
tegen het werk daarginds, men sloeg die
raadgevingen zoo wel gemeend in den
wind, erger verdachtmaking was het deel
van hen, die wezen op het zich ontpoppende
kwaad, dat thans openljjk voert tot de er
gerlijkste daden.
Met leede oogen moeten wjj het aan
zien hoe de minder ontwikkelden worden
meegesleurd in den stroom der vertwijfe
ling, die hen tot niets anders kan leiden
dan tot opstand tegen het goddeljjk en
wereldljjk gezag.
Wjj vertrouwen, dat door het optreden
van het zich noemend Orgaan der Roomsch
Katholieke Democratische partij te Enschedé,
velen nog de oogen zullen open gaan, om
te zien in welk een gezelschap zjj zich be
vinden.
Men schreeuwt om verdraagzaamheid
maar 't is een verdraagzaamheid die de ge-
duiaternis vooriloopen, vóór hij bjj zjjne hnt
was. Toen hjj dicht bjj het blokhuis gekomen
was, ontwaarde hjj vol verbazing, dat door de
half geopende deur en het kleine raam het
roode schjjus.l van een ha.rdvunr lichtie. Wie
was als gait gekomen Hjj verhaastte zijn tred.
Voor de deur zotte big den bergstok neder en
ging toen h.t blokhuis binnen.
Het was eene kleine ruimte, die hjj betrad.
De planken muren van het huis dienden tevens
sis wanden voor de kamerde r«tsn tnsschen
de planken w.ren met droog was tiegesopt.
Naast de deur ws» tusschen twee stijlen een
klein raam aangebracht. De lage, van rutsblok-
ken gevormde vuurhaard nam wel het vierde
deel van de heele ruimte in beelsg.
Nsast den haard stond het eenvoudige, ruw
getimmerde ledikant tegen den wand. Dene
goede hoeveelheid hooi diende voor bed;daai-
over lag eene deken van walf.vellen het hoofd-
kuisen wae van rsevellin verva-rdigd; in de
ronde waren tagen de vrije kanten der wanden
ruwe banken aangebracht, en in den hoek bjj het
raam itond een voorwerp, dat dienst deed sis
tafel. Verder nog een klein kistje, waarin de
levensmiddelen bewaard werden, boven den haard
twee jjzeren san pen in den vorm van een kruis,
om de natte kleeren op te drogen naast de
deur zaten twee houten knoppen, om den öoo^
aan te hangen en de andere wapenen, die bjj
de jacht gebruikt werden, verder nog eene plank
met allerlei vaatwerk, en in een hoek boven
de tafel ben kruis, waarvan de verwelkte bloe
man dezelfde bruine kleur aangenomen hadden
als het andere houtwerk, want de rook van het
nialen en goeden zelfs op een dwaalspoor
brengt. Ook aanzienlijken worden meege
sleept, ofschoon van hen juister inzicht
mocht verwacht worden.
Treurig noemen wjj dan ook den in het
leven geroepen toestand als volksmenners
zich durven beroepen op een Pauseljjke En
cycliek, die zjj niet schjjnen te begrjjpen,
tenzjj blinde godsdiensthaat hun drjjven is
tot nog erger.
Mogen zjj, die daartoe de macht bezitten
en er derhalve ook toe verplicht zjjn, voor
de wara belangen des volks te waken, zich
thans hunne roeping bewust worden en de
handen ineen slaan tot een krachtig op
treden tegen de dwaalleer onzer dagen.
frankrijk.
De exprestrein Calais-Rome kwam Za
terdag in het station van Montmeliau in
botsing met een goederentrein. Vier wag
gons van den exprestrein werden verbrij
zeld, doch niemand gekwetst.
Te Saint-Saviniau heeft zekere D e-
r i n e t zjjue vrouw vermoord en haar de
oogen uit hst hoofd gerukt. De booswicht
heeft daarna zjjn huis in brand gestoken
en zich door ophanging van het leven
beroofd.
Een 40-tal godverzakers zjjn tjjdens
de godsdienstoefening op Yrgdag-avond de
St. Pieterskerk te Limoges binnengedron
gen, zjj rookten sigaretten, hielden hun
hoeden op en spraken luid onder elkander.
Toen de koster hun verzocht zich wat rus
tiger en eerbiediger te gedragen, riepen
zjj*A bas la calotte <Leve de vrijheid
Met groote moeite werden de rustver
stoorders baiten de kerk gezet waarna de
deur werd gesloten. De schandaalplegers
hadden de wijwatervaten vol inkt gestort.
De politie kwam eeD kjjkje nemen toen
alles was atgeloopen. Aanhoudingen wer
den niet gedaan.
De werkstaking te Marseille kan als
geëindigd worden beschouwd ten gevolge
van de weigering der patroons om in on
derhandeling te treden met de leiders der
staking.
De meerderheid der in opstand ge-
h&trdvaur blief altjjd g.ruimen tjjd in de ka
mer hangen, voor hjj door de reten en de wan
den ;vau het dak een uitweg naar baiten ge
vonden had.
Voor den haard, waarop een helder, lnitig
knappend vunrtje brandde, stond de loopjongen
van hei klooster, die h.t druk had met eene
pan. Hjj was een knaap van omstreeks vjjftien
jaren, mager en groot voor zjjn leefijjd, met een
schrander gelaat. Het bruiDe haar was kort ge
knipt, en een bnis van grof linnen, dat en in
snit en in lengte wel wat op een kapotjas ge
leek, hing hem los om de leden.
Toen Haymo de deur binnea kwam, groette
de jongen hem met een vluchtigen hoofdknik
en schitterende oogen. Van het hooibcd echter
verhief zich eene korte gestalte,
Hjj kwam naar H»ymo toe.
Welkom hier, met deze woerden begraotte
Haymo hem en nam zjjne muts af.
Gjj zjjt dus Haymo, onze nieuwe jag«
Ja.
Dat geloof ik niet, dat geloof ik niet t
Toch is het zoo, stotterde Htymo veileg'en.
Gjj, gjj zoudt een jager zjjn P Gekheid 1
Met n heeft heer Heinneh was moois opgedaan.
Gjj zoudt een jager zjjn een jager moet
oogen hebbent Begrqpt ge dat niet Gjj hebt
echter Oogen als een blindeman 1 Hie?, kjjk
maar eens 1 Lachend boog de vreemdeling het
hoofd en wees op zijn dicht, weer.pannig haar
maar om het even ik ben de tninman, geachte
heer.
Zoo, zoo Zjjt gjj de tninman vroeg
Haymo, terwjjl hjj zijn jachtgereedschap aflegde.
brachte werklieden hebben besloten den
arbeid weder te beginnen. Zjj namen ia
een vergadering van kade-, haven- en dok
werkers eene motie in dien ain aan.
- Het gezondfjeidsbnlletin van minister
president W a 1 d e c k-R o u s s e a u luidde
gisteren gunstig en sprak van een normaal
verloop.
ItaliS.
Gedurende de Paaschdagea bevonden
zich ruim honderd duizend vreemdelingen
te Rome. Nooit heeft men in de EeQwige
Stad zoo'n toeloop van volk gezien. De
hotels waren overvol en velen moeeten
den naeht in de open lacht doorbrengen.
Het dorp Yeglio, in de Appenjjnen
van Etrnria, dat 900 inwoners telde, ie ver
dwenen. Den 2l8ten Maart, dee namiddags
omstreeks 3 uur, zag de pastoor, dat zjjn
pastorie in beweging kwam ea naar de
vallei gleed, waar de rivier Seofconno vloeit.
De priester gaf het noodsein en geheel de
bevolking liep naar de kerk, doch deze,
alsook de omliggende huizen gleden vallei-
waai ts, met eene snelheid van twintig een-
timeters per nur. Men redde al wat aog
kon gered worden. De afgljjding danrde
vier dagen laDg en den 25sten Maart was
er geen spoor van het dorp meer te vin
den.
Koloniën.
De Java-Courant deelt het volgende nit e
Kotaradja mede
Bjj eene patrouille in Tennom sneuvelde
de Amboineesche korporaal F r a n e en
werd de Europeesche faselier 81 e i m a 1-
1 e r gewond, terwjjl bjj eene patrouille in
Menreudoe de Europeesche fuselier V e r-
1 e e licht gewond werd.
De stelling van den vjjand in Paja Ren-
bèe werd op 8 Maartna voorbereiding
door artillerievuur, door eene oolonne on
der den luitenant-kolonel YanderWed-
den, na eene hardnekkige verdediging ge
nomen. De vjjand liet daarbjj in onze han
den 77 dooden, 3 achterlaad- en 74 voor-
laadgeweren, 4 lilla's en veel blanke wa
pens, munitie en levenemiddelen.
Onzerzgds sneuvelde de genie-soldaat
Yan deFol, werden levensgevaarlijk ge
wond de EuropeeschefnselierB okho vin
en een inlandsche marechaussee en niet
levensgevaarlijk de kapitein der infanterie
L. F. Schroder, de Europeesche fuae-
Nu, don zjjt gjj mjj dubbel welkom, en luikend
stek hj hem de rechterhand toe.
Severin greep ze met de eene band aan, ter
wjjl hjj de andere dreigend ophief en Lekead
sprak Faa op, als ik oneen heer eens vejfolda,
dat zjjn tninman n zoo welkom ial Hjj wilde
verder spreken, maar uit de pan, die boven haf
vuur stond, kwam plotseling een sifiend geleid,
W alti, domme tuf 1 riep hjj verse tgikt
nit en snelde naar den haaid. Drommels, daag
laat die kerel one eken aanbranden, of het voog
de vogels ie.
Hier met den lspel 1 Hij rukte hem het jjze
ren voorwerp uit de hand en bsgen de dampende
spjjzon met een per om te roeren en doo* el
kander ia .timpea, dat hem wejdla het zweet
in droppels langs het gelaat neerliep.
Haymo itond er eenige oogenblikkea naar
te kfkeo, teen nam hjj den boog ven den aohei-
der, en wreef met een zachten leederen lap, de
peei, die door de avondlucht voohtig gewordea
wai, zoo lang. het ze warm en droog waa. Toea
hjj zjjn wapen aan den houten knop hing, brachjj
Severin de dampende pan op tafel.
Hier mannen, het eten iz klaar.
Zjj gingen om de tafel zitten, terwjjl het
haardvuur licht genoeg verspreidde, en spraken
een koit gebed.
Zjj bedden nog maar weinig gegeten, toen
Severin haaetig den lepel neerlegde, en de beide
anderen de handen vaetgreep.
Wordt vervtlfd.)
kfragBlaó voor sSfioorö* on SCtiió
8.