NIEUWE
Ware verdraagzaamheid.
No. 4836,
Donderdag 11 Juli 1901
26ste Jaargang.
De Bruid,
BUITENLAND,
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland «2,80
Afzonderlijke nummers«0 03
Dit blad verschjjnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUBSIUSt. Janstraat Haarlemt
PRIJS O BR ADVBRTBlTTIBJr
AGITE MA WOW AGITATJS.
Van 1—6 regelsi 50 Cent
Elke regel meer 71/*
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte^
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie it Contant
Redacteur-Uitgever, W. KAPPERS.
Tot oplossing der sociale kwestie dienen
patroons en werklieden krachtdadig samen
te werken door vereenigingen in het leven
te roepen, waarin zij elkander leeren ken
nen en waardeeren niet alleen, maar waar-
in ook de onderlinge belangen worden be
sproken, ten einde de bestaande misstan
den uit den weg te ruimen langs or
delijken weg, om de nooden des levens te
verzachten.
Zoo moet de Encycliek Rerum Novarum
worden begrepen, zoo wil Z. H. Leo XIII
dat patroons en werklieden broederlijk sa
menwerken tot onderlinge goede verstand
houding, tot beider heil. Er moeten niet
uitsluitend Vereenigingen worden opge
richt van werklieden, waarin deze men-
sehen niets anders hooren dan van hun
rechten, zonder dat zjj gewezen worden op
hun plichten.
Het Vereenigingsleven onder de Katho
lieken moet zoo ingericht en bestuurd wor
den, dat het aan de leden de gemakke
lijkste middelen verschaft om zooveel mo-
geljjk geesteljjk en stoffelijk welzjjn te be
komen, terwijl het voornaamste streven
moet zjjn de zedeljjke en godsdienstige
Vooruitgang te bevorderen. Als de gods
dienst tot grondslag genomen wordt der
maatschappelijke wetten dan is het niet
öioeilflk om eene goede verstandhouding
doen heerschen en den vrede en den
Voorspoed in de samenleving te brengen.
Om den godsdienst tot grondslag der
betten te nemen, is er echter een andere
gang te betrachten dan dien van onzen
Ifld, waarin een valscbe verdraagzaamheid
wordt gepredikt, die de grootste wanorde
'ticht. Het voorbeeld van Frankrijk, Spanje
Italië en andere landen, waar men dsn gods
dienst buiten den staat wil stellen, is daar,
°m ons de noodlottige gevolgen te doen
*ieo van eene anti-godsdienstige wetge-
Vlng. In onzen tjjd wordt het menschdom
°överschillig en wispelturig gemaakt door
FEUILLETON.
76.
Vervolg.)
Stille vrede leg om het s. eenen kerkje, d»t
den voet van den duizelingwekkend hoo-
j J Watzw&uberg l»g, een broos slakje men
senwerk naast het machtige reusachtige gebouw
den Schepper, Het zonnelicht glinsterde op
witten kiezelgrond, maar r*n den nsaatbjj-
'"den gletsoher, de ijtkapel, woei een frissche
lftd. Heel in de verte in het weilsnd hoorde men
11 knecht zingen, dia aan eene haag het vlechtwerk
''•telde, dat door eene lawine vernield was.
g *Heht bjj het ketkje stond de uit rotsblokken
L ,°ttW<le kluis waarin pater Eusebius meteen
Ij. kebroeder en twee knechten woonde. Euse-
Ub» die de boot reeds had zien komen, wachtte
Hek rich aan den oever op.
jjT"~ Nu, hoe gaat het met hem? vroeg heer
'Ifich, terwjjl zjj na6r de klni» ginger.
8 kluizenaar haalde de schouders op.
Hjj kan nog dagen, nog weken leven. Zjjn
S8(,le,1Iiaiunr verzet zieh met kracht tegen den
l„, 8,enden dood, zooals in eene stortbeek een
'°k tegën het bruisende water masr
lot*-1.81 hou<H vol, het rotsblok moet wjjken.
kon ,0*r een nur de man 'n eeae $lende
- Een der dienaren van Eusebius wist
Weinrich in het oor te luisteren.
Hnl ee' gjj, heer, dat de man eene zware
°P zïjn geweten heeft
de langzamen en voorzichtigen die rustig
bljjven in den hevigen strijd. Men kan im
mers niet ontkennen, dat er velen zijn, die
door hun eigen tekortkoming en praatzucht
anderen en bet algemeen godsdienstig ge
voel wel degelijk afbreuk doen en toch
te goeder trouw meenen niet te vernielen
maar op te bouwen. Zjj stichten zoo ont
zettend veel kwaad die hoog en droog wel
tevreden neergezeten, eer nieuwsgierig
dan belangstellend, blikken op het strijd
gewoel, zonder ten gunste van den strijder
vin of vinger te verroeren ten goede.
tCe sont toujours les mêmes qui se font
tuerzei een veldheer tot de dappere schaar,
die gedund van het slagveld wederkeerde.
«Het zjjn altoos dezelfde, die zich opoffe
ren.»
Dat moest en kon heel anders wezen
Het is plicht, en dit vergeet men helaas
maar al te veel, dat de Katholieke over
heden zorgen, er mannen van energie en
vertrouwen, geen gemakzuchtige goedhal
zen, de leiding van zaken in handen ne
men, maar dan is het ook hoog noodig,
dat zulke maunen van erkend vooruitstre-
veud karakter ondersteund worden, dat al
len medewerken om een krachtdadig op
treden te schragen tot welzijn en bloei
van ons geloof en het maatschappelijk sa
menzijn. De toenadering in het Katho
liek Vereenigingsleven moet gemakkelijk
gemaakt worden tusschen de verschillende
standen.
Men hééft te waken, dat de maatschap
pelijke belangeu niet op eenzijdige wjjze,
wat helaas maar al te vaak plaats heefti
verdedigd worden, d. i. zooianig, dat de
rechten van anderen er door geschonden
of benadeeld worden.
In de Encycliek Graves de Communi
doet de Paus opmerken, dat de belaugen
der lagere klasse niet op zuike wjjze mo
gen behartigd worden, dat men die der
hoogere klasseD, die even nuttig zjjn voor
de samenleving, zou verwaarloozen. Inte
gendeel, de welbegrepen liefdadigheid ge-
Wat bedoelt gij
Hg heeft io zijne koorts gesproken
hij was het, die den jager gesiokon heeft.
Ik weit het. En gjj, bewaar als een ge
heim, wat de man in de koorts u gezegd heeft 1
Is hjj nu weer bjj kennis?
Een poesje, tot de afmaft:ng weder over
hem komt.
En zich tot Eusebius wendend, vroeg heer
Heinrich
Eu geeft het geene hoop, dat hjj de kooris
doorstat.
Eusebius schudde het witte hoofd. Ze zal
weer terug komen. Ea het grootste gevaar ligt
daar, w*ar ik met mjjue handen niet bjj kan.
In de borst. Eijna alle ribben zijn gebroken en
de boistkts is ingedrukt. De uitwendige won
den had zjjn krachtige natuur misschien nog te
boven kunnen komen. Maar de rechter schou
der z'ut er boos uit; all) zeaawen zijn ver
scheurd, de arm is dood en de schouder verl md.
De rechter schouder In den rech
ter schouder heeft hij Haymo met het nous ge
stoken I
Zjj gingen nu de kamer binnen, waarin Wolf-
raad te bed laghg rustte op kussens die
nut bloed bevlekt waren om de borat had hjj
een stevig verhand zjjne arman waren vastge
bonden, opdat hg ze niet zou kunnen verroe
ren, bet gelaat wss in linnen doeken gewikkeld,
zoodat men nauweljjks de oogen en den moEd
zien kon de man was een toonbeeld van
jammer en ellende.
Hg was nu bjj bewus'.zjjn en herkende heer
Heinrioh
biedt, dat aller belangeu evenzeer behar
tigd worden, dat alle menschen beschouwd
worden als leden eener eenige en zelfde
fami'ie, kinderen van een vader.
Wat er vooral noodig is, schrjjft de
Paus nog in zijn laatste Encycliek, dat is,
dat er bij de Katholieken eenheid van geest,
eenheid van wil, eenheid van werking zjj.
En die werking dient zooveel mogeljjk
Versterkt en uitgebreid te worden. Geen
verdrukking dus, geen miskenning, maar
een eerlijk flink onderling samenwerken
wil de Paus. Een actief optreden, niet
de menschen naar de oogen zien, maar een
onverschrokken doorgaan ten goede, zal de
bedorven maatschappij kunnen opheffen
uit den modderpoel van ougeiechtigheid
waarin bet menschdom als gezonken ligt.
Wjj katholieken, patroons en werklieden,
zullen aan de wenschen van Z. H. Leo
XIII beantwoorden, indien wjj naar de leer
der H. Kerk bet gebod der liefde betrach
ten, niet met den mond maar met de daad,
dan zal niet alleen op godsdienstig, maar
ook op zuiver stoffeljjk gebied eene geza
menlijke werkiDg ontstaan, die de heilzaam
ste vruchten zal opleveren.
België.
De Minister van Justitie heeft gisteren
in de Belgische Kaaier van afgevaardigden
verklaard, dat het onjuist is, dat de poli
tie den heer D e W e t zou hebben uitge-
noodigd om ket Belgisch grondgebied te
verlaten.
Het verslag van de commissie uit de
Kamer, belast met het onderzoek van het
wetsontwerp over de voorschotten door
België gedaan aan den Coagostaat, is heden
gepubliceerd. Het rapport stelt voor, het
eenige artikel van het ontwerp aan te ne
men zooals het, in gewjjzigden vorm, door
de Regeering is ingediend. Dat artikel
luidt als volgt
«Daar België de bevoegdheid wil behou
den die bet heeft ontvangen van den Ko-
ning-souverein, om dan onalhankelijken
Heer, goede heer! klonk het zucht steu
nend van de bleeke lippen.
Ga, Eusebius, en laat mg met hem al
leen, zeide heer Heinrich.
Eusebius verliet de kamer en ging voor de
kluis op de bank in da zou zitten. Daar bin
nen klonk van tjjd tot tjjd de siem van den
heer, hjj scheen de eene vraag na de andere te
doen, waarop Wolfmd met matte stem ant
woordde. Eusabins luisterde niet. Met de ar
men orer elkander geslagen zat hg tegen den
muur geleund, en zjjne verstandige, uitvorschende
oogen staarden rond, alsof de natuur voor hem
lag als een afgerold perkamentiedere boom
eene letter, ieler rots een woord.
Daar voelde hg een zacht gekriebel op de
hand: eene mier liep over zjjuen vinger, hjj
bukte zich en litt het verdwaalde diertje vaj)
zjjne hand op den grond kruipen, hier vond
het gezelschap, want eene tweede mier kwam
haastig over het kiezelzand aangeloopen op
een plat steentje ontmoetten de beide diertjes
elkander; zjj begonnen met de voelhorentjes
een druk gesprek, liepen terug, kwamen weer
naar elkander toe en begonnen plotseling een
woedend gevecht.
Het is toch overal hetzelfde 1 lachte klui
zenaar Eusebius en raakte de s'.rjjdenden even
met den vinger aan, zoodat zjj versobrikt uit
elkander stoven. De wereld is zoo groot, de
een kan den ander toch wel voorbjjgaan in rust
eu vrede. Masr neen, dat niet ruzie maken
ze, bjjteo, slcan en stooten I
Heer Heinrich ging de kluis uit. Diepe ont
roering sprak uit zjjne trekken en uit zjjne oogen.
Oongostaat te annexeeren, ziet het voor 't
oogenblik af van een terugbetaling der
aan dien Staat tot uitvoering der conventie
van 3 Juli 1890 geleende bedragen en
der rente van die bedragen. De flnancieele
verplichting van den Coogostaat voort
vloeiend uit de voormelde leeningen zal
eerst dan weer van kracht worden, als
België zou afzien van zjjn bevoegdheid
tot annexatie van den Congostaat.
China.
Te Peking wordt, nu de Internationale
troepen de stad verlaten, druk gewerkt om
de keizerlijke paleizen in hnn vorigen toe
stand te herstellen. Alles wjjst dus op een
terugkeer van het Hof naar Peking.
Maar, en dat is wel de leeljjke keerzjjde
van de medaille, met het heengaan der
Europeesche soldaten komt ook de onrast
terug. De Boksers nemen weer een dreigen
de houding aan en men vreest, dat het niet
lang meer zal duren of het spelletje om de
Europeanen te vermoorden begint opnieuw.
Duitschland.
De Deutsche Tageszeitung verspreidt het
gerucht als zou er uit Nederland voor de
gezondheid schadeljjk ingemaakt vleesch
in Duitschland worden ingevoerd. Er zou
ziek vee geslacht wordendat vleesch zou
in Nederland worden ingevoerd en daar
ingemaakt (gezouten), om zóó naar Duitsch
land terug te worden gebracht.
De Freisinnige Zeitung merkt naar aan
leiding daarvan op Er komt wel zeer veel
gezond, levend vee, en versch vleesch nit
Nederland in Duitschlanden de dichte
bevolking van de Duitsche grensdistricten
waar de industrie de overhand heeft, be
hoeft zulk een invoer ook terdege. Daar
entegen doet reeds de statistiek geen enkel
gegeven aan de hand waarop het beweren
nopens den invoer van ingemaakt vleesch
uit Nederland zon kannen berusten. Van
daar toch is aan toebereid vleesch in de
vijf eerste maanden van het jaar 1901
slechts eene hoeveelheid van 676 doppel-
centner varkens vleesch ingevoerdtegen
707 dc. in het overeenkomstig tijdvak van
1900.
Frankrijk.
De Parjjscbe studenten en de Transvaal-
sche vrijwilligers te Parjjs zullen 14 Juli
Met dringende woorden beval hjj deo kluize
naar de verpleging van den atoker aan. En wat
ik n zeggen wil Gjj behoeft den man over
zjjoe zuster nieti meer te vragen? Met vluggen
tred ging heer Heinrich naar den oever, om den
terugtocht te aanvaarden.
Toen hjj een nur later het hnia van den sto
ker voorbij reed, zag hjj Eggebaner reeds in den
verlaten hof rondloopen, met de handen op den
mg, en met verdrietige oogen het dak en de
muren opnemend.
De boer scheen met zjjne vriendschap voor
Wolfraad groote haast te hebben, want reeds
den volgenden morgen begon hjj het werk, tot
groot verdriet en ergernis van zjjne vronw op wier
scheldende vragen de boer steeds hetzelfde ant
woord gaf: Htt moet zjjn Heer Heinrich
wil het zoo. Vraag hem waarom!
Dag op dag verliep
Sepha was ernstig ziek geworden. De berich
ten uit de JSirtholomenskluis bleven steeds de
zelfde: een taaie, maar nuttelooze worsteling
tegen den dood. Met de zoutkarren ging echter
dageljjks de vriendelijke boodsohap naar Salz
burg Gitli kan gerust zjjn, het ging met beiden
beter.
Na de tweede week was Haymo zoo ver her
steld, dat hjj zjjn dienst weer aanvaarden kon;
Maar zjjn wangen bleven bleek, zjjne oogen droef
en moede. De vrooljjke, levenslustige jonge
ling, was een stille, in zioh zeiven gekeerde man
gewoiden. Met stalen vljjt nam hjj zjjn dienst
waar.
(Wordt vervolgd.)
HmLMscmscomE
HfragBlaó voor iSftoord* on SCuió**Xollanó.
ABOHKEMENTSPRIJS
Per S maanden voor Haarlem 1,10