NIEUWE QagBlaó voor cftooró* en Suió-JCollanó. Oorzaak en gevolgen. No. 4840' Dinsdag 16 Juli 1901, 26ste jaargang. De Bruid, BUITENLAND. Afzonderlijke nummen Dit blad verschjjnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen, BUBEATT: St: Janstraat Haarlem) /1.10 «1,40 <2,80 «0.03 Van 1—6 regels 50 Cent Elke regel meer7'/» Groote letters worden berekend naar plaatsruimte^ Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant Red a o t e nr-U i t g e v e r, W. KüPPERS. Toen in den jare 1882 het Romeinsche plebs door de vjjanden der Kerk werd aan gehitst, om den grooten Paus Pins IX Dog na diens dood te hoonen in zjjn stof- feljjk overschot, en toen op Pinksteren van 't jaar 1888 bp gelegenheid der onthulling van het monument voor GiordanoBru- D oden afvallige, datzelfde plebs werd aangevuurd om van die gebeurtenis eene betooging te maken tegen Paus en Kerk, toen stond in de voorste geledtren der ^oordvoerders de toenmalige volksvertegen woordiger Vitelleschi. Dit kopstuk der anti-clericale parljj hield °p het Kapitool eene redevoering, zooals men ze in die dagen zoo gaarne hooide, tegen het Vaticaan, en als dan in ant woord daarop zijne duizenden toehoorders °oder stormachtigen bijval dood aan de Priesters bruldendan meende Vitel leschi zjjju vaderland een grooten dienst bewezen te hebben. Dat alles is nog geen 20 jaren geleden, ®a thans stond, vóór eenige dagen, de zelfde VitelleBchi, intusschen tot de hardigheid van Senator verheven, op het ®Preekge8toelte en besprak de inwendige ^standen van het Apennjjnsche schierei- Vd, welke in waarheid wanhopig zjjn. *God alleen moge weten,» zoo verklaarde thans hoogbejaarde man, «waarheen de Crisis, die wjj in deze dagen beleven, leiden De geest van verzet en oproer vaart ^°°r alle streken des lands. Van de Alpen *°t op Sicilië, overal oproer van werklie- welks uitbreiding slechts door wapen veld onderdrukt kan worden. Reeds heb- ,8tl op menige plaats ook de beambten zoo algemeen geworden middel, de V^taking, te baat genomen om hun po- te verbeteren; weldra zullen officieren 'C soldaten dat voorbeeld volgen. En wat j.Utelleschi's woorden zullen wel- c^t onopgemerkt in den maalstroom des FEUILLETON. *0. Vervolg.) 6 Gene jongeling na den anderen nam met Oh* stang eene der doorboorde achjjven hield ze in het vuur, tot ze begon te ^8tl aptak hjj de van oudsher bekende ,1 voor de achqf, zette het gloeiend rad op '*kke baan en begon met de schjjf te loo- v'»k bjj den afgrond liet hjj de draaiende ||sï Wet een krachtigen zwaai van de atang Oh dat de vonken in de lucht rondvlogen khd''doovend in de diepte neervielen. Ook hier men woorden van lof en spot, al naar- b "0 worp gelukte. Onder de achjjven wes Waarmede geen der jongers het apel tit htvaaiden, ze was te plomp en te zwa?r Bo^zllennn eens wilde zjj niet flink door- V dan weer brak de atang, een andermaal te ter zjjde, nog voor de vuurroti be- Si Ten slotte liet men ze liggen en b) "G lichtere achjjven, wavrmede men ving rollen kon. Wel een nur duurde het ."pel, dat in den donkeren nacht een b4 licht verspreidde. Ghfi nog een late gaat op de feest- j 8' Hejmo, de jager, sü iciho mjj ook eene schijf, sprak hq tot die hem met een harteljjk welkom tgds verzwolgen worden. Zjj bevatten even wel een bittere waarheid voor de liberale volksleiders in Italië. Toen voor jaar en dag reeds de katholieke bladen daarginds er opmerkzaam op maakten, dat Italië op den duur met dit, een anti-kerkeljjken geest ademend systeem zichzelven ontzettend zou benadeelen, toen werd zulks als *haat» en fanatisme» uitgekreten, en die toch zoo welgemeende raadgevingen in den wind geslagen. Thans is echter een van de libe rale kopstukken zelf, een «anti-clericaal» van het zuiverst allooi, dezelfde vermanin gen op de meest ondubbelzinnige wjjze komen bevestigen. Wie met open oög en onbevangen blik de geschiedenis van den dag gestadig volgt, zal geenszins verwonderd zjjn dergeljjke uitspraak vau Vitelleschi te Terne- men. De aanvoerders evenwel der liberale part^ in Italië hebben alles, wat op een dergeljjke, onvermijdelijk noodlottige uit komst wjjzen moest, onder liberaal-natio naal phrasengeschetter voor zichzelven en hnn bentgenooten terzijde zoeken te stelleu. Thans, nu de bevolking van Italië, deels door het ünancieele, deels door het mo- reele wanbestuur der liberalen tot een on- gekenden toestand van algemeene ontevre denheid geraakt is nn de plattelandsbe volking, door de socialisten op een dwaal spoor geleid, tot gewelddadigheid gaat over slaan en daarvan door bajonet eu kogel moet worden afgehouden thans kan geen schimpen op Kerk en Paus, geen brullend pochen op nationale grootheid en plichts gevoel ook maar het minste baten. Alleen een rouwmoedige terugkeer als van den verloren zoon, een «Vader, ik heb gezondigd» en dan van harte gemeend, is het eenige redmiddel. Maar daar zjjn de anti-clericalen in Italië nog verre van ver wijderd Italië zal nog veel teleurstelling moeten ondervinden, vooraleer zjj tot het besef vau haar schuld komt. Jammer, jager, gjj zjjt ti laat gekomen Al de achjjven zjjn al weggerold. Daar ligt er toch nog eene, sprak Haymo. Die wil ni- t rollen. Ze moet, «prak de jager, pakte den zwar ten klomp en wierp hem in het vnur. Toen de e:hjjf rondom begon te gloeien, nam bjj ze met de etang uit de vlam en met bevende atem aprak hjj «Ronde achjjven Wil ik drjjven Mjjn meisje ter eere, Wie kan mjj weren f Met een plotselingen ruk bracht hjj den bran denden houtklomp op de baan, begon te loo- pen en de schijf te draaien, dat de vonken er van alle kanten afvlogen. Vlak voor den af grond bleef hjj staan. Gitli, ik groet u, klonk het van zjjne lippen en voortgedreven door een krachtigen zwaai snorde het vurige rond in een wjjden kring boven den afgrond. Allen snelden naar de vuurrott toe. Kjjk, kjjk, tiepen de meisjes, zoo heeft nog niemand eene schjjf gewonden. Haymo stond zwjjgend tnsschen de juichende schaar en keek met vochtige oogen zjjne schjjf ns, die als eene vallende zon in de diepte zonk, en nog altjjd den grond niet bereikte. Kjjk, kijk, klonk het om hem heen, zjj vliegt tot in het meer. Al dieper en dieper zonk het draaiende vuur rad, het werd kleiner en kleiner, nu geleek het nog eene flikkerende ster, en nu de schjjf moest op een rotspunt gevallen en verpletterd Duitschland. In Pruisen is men thans met het ont werp eener nieuwe wet op den Leerplicht gereed gekomen. De gewichtigste punten van dat wetsontwerp zjjn de volgende De fchoolplicht begint met den eersten, op het zesde levensjaar volgenden school- termjjnen eindigt met den ontslagter mijn die volgt op het veertiende levensjaar. De Regeering beslist of er eens dan wel tweemaal in het jaar zulk een outslagstermijn zal worden vastgesteld. Wordt zulk ont slag op slechts eenmaal in't jaar bepaald, dan werden de kinderen op verzoek der ouders ontslagen bjj 't einde van heteerste halfjaar, ingeval zjj dan leeds het veer tiende levensjaar voleindigd hebben. Ouders (of wie hun plaats vervangen),die het school bezoek der hun toevertrouwde kinderen ver- waarloozen, worden voor elk verzuim ge straft met eene geldboete van 10 pfennig 6 cent) tot 2 mark f 1.20), in geval van onvermogen met eene hechtenis vaD 8 uur tot 2 dagen. Deze hechtenis kan ook door arbeid in dienst der gemeente vervangen worden. Werkgevers, die schoolplichtige kinderen onder hun schooltjjd werk doen verrichten, worden gestraft met eene geld boete vaa 1 tot 150 mark (f 0.60 tot f 90). Z. D. H. de Bisschop van Posen is in een ernstig conflict gekomen met het door de Regeering uitgevaardigde verbod tot het gebruik van de Poolsche taal bij het godsdienstonderwijs. Daar de Pastoor van het stadje Dobzysch verdacht werd in het Poolsch te catechi- seeren, deed de burgemeester met de gen darmen een inval in de kerk met het doel de overtreding te verbaliseereD. De Bisschop is tegen de bratale geweld pleging in verzet gekomen, en heeft de Regeering doen weten, dat de wereldlijke overheid niet het recht bezit controle te oefenen over het onderricht in de catechis mus in de Kerk gegeven. Tegen den Burgemeester met de hem vergezellende gendarmes heeft de Bisschop, zeer terecht een aanklacht ingediend. België. De Koningin van België is bij het crï- quetspel in den tuin van haar villa te Spa plotseling ongesteld geworden. Hare Ma- zjjn Want er vloog een regen van vonkeD af, die langzaam uitdoofde. Twee tranen relden over Haymo'z wangen. Zoo was zjjn schitterend geluk verbreken, ver zonken en uitgedoofd. Haymo verwjjderde zich nit den juioher din kring der jongelingen en ging in de duister nis van het woud terug. Daar stond hjj in de doukcre schaduw der boomen en staarde naar de uitdoovende vuren, waarvan de vlammen verbleekten bjj de opkomende maan. Hjj zag, hoe de eene herderin na de andere naar het vuur trad, om den fakkel van pijn boomhout te ontsteken. Paarsgewjjze trokken zjj weg, naar het dtl of zjjwaarts over de hel lingen, ieder meisje met haar aanstaande. Ge groet, gejuich en gezang klonk van alle pa den in den nactt, die nn door de maan ver licht werd, en van de helling, die naar het dorp leidde, hoorde men nog de tonen van den doedelzak. Spoedig waren de gestalten van de laatst huiswaarts keerenden in de schaduw van den nacht verdwenen en men zag op alle wegen nog slechts het fakkellicht, als flikkerende eter- ren en elk waa getuige van een stil ge luk en vrooljjk gepraat. Haymo wilde uit het woud te voorschjjn ko men. Daar zag hjj nog eecen laatste naar het uitdoovende vnnr gaan. Het was Jürgi. Hjj stak een bos spaanders in den gloed, en toen ze begonnen te branden, droeg hjj de heilige vlam in Zeuta's hut. Haymo wilde hem niet ontmoetenin de echadnw van het woud sohreed hjj langzaam jesteit werd opeens zeer bleek en zakte op een bank neer. De Koningin werd in huis gebracht en kwam weldra weer bjj, waarna zjj rust nam. Haar geneesheer, dr. T h i r i a r, uit Bru=sel, werd onmiddellijk ontboden. De Koningin had te veel vruchten ge geten, In verband met de heerschende tro pische hitte, wordt hieraan de flauwte die haar overviel, geweten. Dr. T h i r i ar, is reeds weer naar Brussel vertrokken. Amerika. Te New-York is het nog steeds vreese- lpk heet, zoo ook in het gehenle Zuiden en Westea der Vereenigde Staten. Volgens telegrammen uit Missouri en Kansas, waar het sedert 40 jaar niet zoo droog is ge weest als thans, is de stand van het graan zeer slecht. Berichten uit Nebraska geven weinig beter nieuws. Met den oogst in Illinois, Jowa en Zuid Dakota is het over het algemeen goed gesteld. Frankrijk. De Voorzitter van den gemeenteraad te Pargs en de gemeenteraadsleden zullen morgen een deputatie van studenten en Fransche vrjjwilligers nit Transvaal ont vangen, door wie de Pro Boer manifestatie op 24 Juli georganiseerd is, Em belangrjjkediefstal vanjuweelen is te Parjjs gepleegd bjj een Amerikaan- schen bankier, den heer J ohnM unroë. Teen mevr. M. Woensdagavond in hare slaapkamer kwam bleek een kistje met kostbaarheden ter waarde van 60,000 francs te zjjn verdwenen. Daarbjj was o. a. een halsketen ter lengte van 1.30 meter, be staande nit vjjf rijen prachtige paarlen, met diamanten ertusschen. Men waarschuwde dadelijk de politie, maar tot dusver tever- Een gruweljjk ondankbaar geval is geconstateerd in een plaatsje nabjj Nan tes. Een nu 93-jarige vronw had 12 jaar geleden aan een nicht een hoeve afge staan, die 1400 francs 's jaars opbracht, op voorwaarde dat zjj levenslang onder houd zou genieten. In plaats van hiervoor te zorgen, heeft de nicht de oude vrouw bp boeren uitbesteed, waar het oudje thans in de grootste ellende en vervuiling is ge vonden. Zg kreeg bgua geen voedsel, geen kleeren, geen verwarming in den winter. voort. Toen hjj nu dwars over het weiland ging, hoorde hjj plotseling in sjjoe nabjjhtid bitter weenen. Onder een alleen etau den pijaboom z g hjj Zsnza op den grond zittenzjj had beide handen voor het gezicht geslagen, en haar lichaam beefde van droevig gesnik. Zjj hoorde zjjne schredea nieteerst toen bjj de hand op haren schouder legde en haar z-cht bjj den naam riep, keek zjj verschrikt op, en nu zjj hem herkende, vroeg zjj op ruwen toon Wat wilt gjj van mjj f Ik heb n hooren weenen. en dat heeft mij verdriet gedaan! En als ik n wat kwaads gedaan, als ik u beleedigd heb, Zanci, dan is het onwetend geweest. Zjj lachte toornig en stiet zjjne hand tetng. Zoo moet gjj niet zjjn, Zeusa. Niemand kan er toch iets aan doen het heeft niet mogen zjjr, dat wij samen in vreugde en vrede leefden. Kjjk, Zeuza, laten wjj niet boos zjjn en baiteleed als goede kameraden dragen I Kondt gjj zien, hoe het er in mjjne ziel uitziet ik weet, dat gjj niet laDget toornig zoudt zjjn, maar medeljjden met mjj hebben. Zjj iweeg met een diepen zucht. Haymo 1 stamelde zjjwelk harteleed hebt gjj f Zeg het mjj, Haymo, zeg het mjj I En nu kwam het io diepe smait over zjjne lippen Ik kan Gitli niet vergeten en ik plaag en kwel en dwing mjj, maar ik kan haar niet vergeten. (Wordt vervolgd.) HliftllMSCHÏfOÜRAlIl ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. Voor het buitenland PRIJS DHH ADVBBTBITTIBN, AOITE MA NON AGITATE

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1901 | | pagina 1