No. 4845
Maandag 22 Juli 1901.
26ste Jaargang.
■if'
Alkmaarsche Pennenkrassen.
buitenland;
Ë*1'1"
De Bruid.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem
f 1,10
1,40
2,80
0,03
SF
'uti
FE 1L L M tTTn.
«is
Vted vfnD.U/ik.8t"" MBRr zSne t0Ig
Duitschland.
België.
Rusland.
StHE III HU VI
HfragSlaó voor tfflooró- en Suió'éCollanó.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hedacteur-Uit ge v e r, W. KÜPPERS.
UXSDJU
PBTJS DEB, ADVERTEWTIEN:
Van 1—6 regels. 50 Cents.
Elke regel meer71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
AGITE MA NON AGITaTE.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale Publicité Etranglre
G. L. DAB BE 8f Co. JOHNF. JONES Succ. Paris 3lbis Faubourg Montmartre.
van hen meer wordt gevorder^a^rou^
kerkbezoek en trouw vervullen van gods
dienstige plichten. Zij schijnen er niet aan
te denken dat een werkdadig deelne
men aan den stembusstrijd een groote
en ernstige plicht is in een tjjd, waarin
godsdienst en Eerk, geloof en openbaring
meer door politieke krachten en politieke
ketterjjen worden bestreden dan door theo
logische dwalingen en ketterijen. Het steu
nen van de Katholieke Pers en van de
Katholieke Kiesvereeniging wordt door de
meesten als geheel overbodig geacht. Men
leest liberale en neutrale bladen, krantjes
van den 5n en 6n rang, die met zoogenaam
de geestigheden meenen alles gezegd te heb
ben, maar katholieke bladen zoekt men
in de meeste huisgezinnen te vergeefs.
Advertenties plaatsen zjj er in 't geheel
niet in, maar wel vond ik dezer dagen
in een liberaal blad, dat om zjjn feuille
tons en zjjn artikelen uit elk katholiek
gezin moest geweerd worden, een tiental
meestal groote advertenties van zeer be
kende katholieke neringdoenden. Of pu
bliciteit in dat blad aan hunne zaken
zooveel voordeel zullen aanbrengen
want met dat argument willen zij hun
handelwjjze vergoelijken of verontschul
digen meen ik te mogeu betwjjfelen.
In elk geval doet het pjjn zoo iets te
moeten lezen en telkens weer te moeten
constateeren.
Het steunen van de Kath. Pers, de Kath.
Kiesvereeniging en de Kath. Vereeniging
(Kath. Kring) zjjn voor veel Katholieken
ook de eenige steun, dien zjj aan de Goede
Zaak kunnen geven, want daar zjj voor
het meerendeel tot den neringdoenden
stand behooren, zou een al te openbaar
optreden in de politiek hun wel eens op
de klandizie van dezen of genen komen te
staan. De goedbezoldigde ambten en pos
ten, zoowel van land, als provincie en
stad, zjjn bjjna uitsluitend in handen van
de liberalen, en hoewel dezen altjjd den
mond vol hebben van verdraagzaamheid,
gewetensvrijheid, vrjjheid van opinie enz.,
eischen zjj al die vrjjheden toch hoofdza
kelijk voor zich zeiven op. Zou een Ka
tholiek te veel vrijheidszucht of onafhan
kelijkheid in deze materies betoonen,dan
weten zij zjjn stoutich/ieit weldra te straf
fen door den broodkorf zoo hoog moge-
ljjk voor hem te hangen. Men heeft mij
daarvan een aardig staaltje verteld, dat
hierbjj aan de vergetelheid moge ontrukt
worden.
Bjj de laatste Staten-verkiezing had een
anti-liberale candidaat aan een vracht
rijder op een der omliggende dorpen een
aantal circulaires ter aanbeveling zijner
19 Juli 1901.
Het clericale spook, door de Kiesver
eeniging ^Eensgezind*de Arbeiderskies-
vereeniging en de Politieke Vereeniging
Vooruitgangopgeroepen, heeft waarljjk
bij de verkiezing voor leden van den Ge
meenteraad zjjn uitwerking niet gemist-
Bjj eerste stemming werd een liberaal lid
herkozen en kwamen voor twee andere
liberale leden, die niet weder in aanmer
king wenschten te komen, twee nieuwe
liberalen op het kussen. Dinsdag a.s. zal
een herstemming plaats hebben, waarbij
twee aftredende anti-liberale leden met
twee liberale., zich zullen moeten metem
terwjjl een liberaal, door de anti-liberale
Kiesvereenigingen gecandideerd tegen een
aftredend liberaal in 't krpt komt. Het
Is zeer te vreezen dat de twee anti-libe-
falen het onderspit zullen delven, want
de liberalen leggen een ijver en werk
zaamheid aan den dag, waartegen de ker-
keljjke partpen niet schjjnen opgewassen
te zjjn. Bovendien beschikken de eersten
over meer geld en ook over meer andere
hulpmiddelen, vooral over de Pers, twee
factoren die bjj verkiezingen een groot
gewicht in de schaal leggen. Onder de
liberale candidaten zijn en waren er die
als
zeer vermogend bekend staan en voor
de stembus-campagne wat over hadden
8& dat is reeds veelbovendien beschik-
hen zjj over een gedeelte der lokale pers
®a kunnen zjj hun circulaires en strooi
biljetten, waarmede zjj niet zuinig waren,
°P een vier of vjjftal liberale drukkerjjen
gedrukt krjjgen, terwjjl de anti-liberale
"'echts over één drukkerjj hebben te be-
"ehikken, zoodat het hun zeer moeieljjk,
'a onmogelijk valt om spoedig en op het
gewenschte moment van antwoord te die-
"®U op den stroom strooibiljetten, soms
*are pamfletten, die de kiezers moeten
herhalen om voor de liberalen te stem-
Voeg en wjj hier nog bp, dat Alk
maar slechts één Katholiek weekblad be-
met een zeer beperkt aantal lezers
de stad, en men zal moeten erkennen
af de strpd met zeer ongeljjke wapenen
*°*dt gestreden.
Da Katholieken maken ongeveer 3/7
de bevolking nit en met de anti-revo-
'°önairen verbonden, zouden zjj heelwat
.J^uen doeD, ongelukkigerwijze ontbreekt
aen groot gedeelte hunner alle politiek
Jticht en is samenwerking, eensgezind-
eid en vooral een vaste overtuiging bp
8,1 ver te zoeken. Het scbjjnt er bjj
8 Katholieken nog maar niet goed in
^dlen, dat in de tegenwoordige tjjden
Vervolg.)
fojT Bet toovermiddel hing onder de klok en
veel op een sierljjk beschreven blad
»C?ent, dat in een uitgesneden ljjstje ge-
•j 11
(l)c°8n manheer Schlutteman in de week na
,8° op zekeren morgen in zjjne werkka-
4^ ontwaarde hjj het toovermiddel aan
T8l>d. Hjj gmg er met verba»sde oogen
'°0(1 Tm*ar deinsde met eene neus, soo
vuur, terng en kwam ziedend
vj het vertrek van heer Heinrich binnen.
W 6rkookt in mjj I
j*&»rom vroeg heer Heinrich laohend.
1 n m5. bespot, men heeft mjj ge-
Stta i! B®' vonnis, heer, het vonnis tegen
toT,OUW"
""armede zjj u naar het hoofd ge-
U?hkai
dat
heeft nu iemand in mjjne
®er opgehangen. Maar ik zal niet rus-
hjj j °ot ik den man nitgevonden heb, die
,&Dg®dasn heeft.
'h ik a.»fb®h°eft gjj niet lang te zoeken.Dat
t» ülhe„' Mjjoheer Schlutteman
'i Bljjft aan uw v6„„Bd overgelateDi uit
te vinden, waarom ik dat gedaan heb. A!a bet
u echter niet gelukken wil Ueer Hein
rich zette een bedeokeljjk gezicht. Gjj weet,
mijn rentmeeiter te Ponzru ia gestorven. Ik
moet een ander in zijne plaats aanstellen.
Het ia eene zware, moeiljjke betrekking.
Maar als gjj daar ginds in Ponzau tegen de
merachen zoo uitvaart, dan hoor ik het ten
mirate niet.
Heer Heinrich ging naar zjjn lessenaar en be
gon in een opges'agen boek te lezen.
Ala een poedel, die druipend uit het water
komt, sloop mijnheer Schlutteman weg. In zjjne
werkkamer gekomen bleaf hjj met de armen
over elkander voor het toovermiddel staan. Dan
trok hjj plotseling den hoed over het borste
lige baar en eloop naar buis els een aange-
tehoten vos naar zjjn hol. Daar begon nu een
leven, dat de menschen op straat bleven staan
luisteren. Geruimen tijd hoorde men twee stam
men later maar eene, de donderende stem van
den rentmeester. Jnffrouw Cecilia had voor de
eerate maal in haar leven het onderspit moetan
delven.
Mjjnheer Schlutteman liet zich het voordeel
van deze eerste overwinning niet meer ontglip
pen. Dat kon men dnideljjk aan hem zien, wan
neer hjj morgens met vasteD tred en lachend
gezicht naar zjjne werkkamer ging, terwjjl bjj
goed uitgeslapen was.
Juffrouw Cecilia bromde den ganschen dag
daar zjj echter begon in te zien, hoe wtimg
invloed haar gebrom had, begon zjj het lang
zaam na te laten en zjj gaf toe.
Op den morgen van het groote zomerfeest,
candidatuur ter bezorging bp die kiezers
meegegeven. Het doen van dergelpke bood
schappen valt nu zoowat onder de gewone
bezigheden van een vrachtrpder en deze
had zich dan ook naar behooicn van zijn
taak gekweten. Nu was diezelfde vracht
rpder gewoon jaarlpks eenige gouderen
naar zijn dorp te vervoeren voor een libe
ralen candidaat, die bij de verkiezing echec
leed. Toen nu de man onlangs bp bedoel
den liberaal kwam vragen of hp niet zoo-
a's gewoonlijk het transport kon doen,
werd hem geantwoord dat men niet meer
van zjjn diensten zou gebruik maken. De
man begreep waar de schoen wrong en
zeide tot de dienstbode dat zjj mjjnheer
zou bedanken voor de tot dusverre geno
ten gunst, maar dat hp zonder mjjnheers
gunst toch nog wel door de wereld zoo
komen.Dat was de broodkoif hoog hangen.
Liberaal in de goede beteekenis van het
woord was het zeker niet, maar hieruit
bljjkt opnieuw dat de natuur boven de leer
gaat.
Donderdag hebben wjj nog een aanvul,
lingsverkiezing voor den Raad. Men heeft
mjj gezegd dat wanneer een nu in her
stemming komend liberaal lid mocht val
len, deze dan voor den opengevallen ze
tel zou bestemd worden. Men wil met ge
weld de keikelpke partpen uit den Raad
hebbenAlkmaar is immers liberaal en
moet liberaal geregeerd worden. Mogen
alle Katholieken Dinsdag en Donderdag
trouw opkomen en tegen de liberale ljjst
stemmen.
Dat is hun dure plicht.
De reis van keizer Wilhelm naar
het noorden wordt in Dagbladet te Kris-
tiania, een orgaan dat doorgaat als door
de Noorsche Regeering te worden geïn
spireerd, vrjj onvriendelijk besproken.
De Keizer wordt in Dagbladet weinig
hoffelijk «een onvermijdbaar man» g«-
noemdwiens herhaalde bezoeken met
onverschilligheid moeten worden betracht
en als iets «wat niet te ontgaan is» moe
ten worden opgevat. Doch dan moet het
ook voldoende zjjn, in plaats van de da-
geljjksc'ne telegrammen over 's Keizers
doen en lateD, alleen van zjjn komst, zpn ver
trek en van zpn gebruikelijke jaarlijksche
gift voor de restauratie van den dom te
Drontheim melding te maken. Die gift
hing samen met den treurdienst, die bjj
den dood van den ouden keizer Wilhelm
in die kerk is gehouden, «een min aan
genaam gebruik, dat van ons grootste
nationale gedenkteeken is gemaakt», meent
Dagbladetenz.
Het Berliner Tageblatt betwijfelt, of de
Noorsche Regeering de hand wel heeft
werd de verzoening gesloten bjj den plechti-
gen omging, liep mjjnheer Schlutteman hand
in hand met zjjne vrouw.
Toen hjj den volgenden dag weer in zjjne
werkkamer kwam, wag het toovermiddel verdwe
nen. Hij snelde naar heer Heinrich toe.
Heerl het ding is van den muur ver
dwenen.
Zoo f lachte heer Heinrich. Dan zal het
zeker iemand weggenomen hebben, die ingezien
heeft, dat het niet meer noodig was.
Mjjnheer Schlutteman wilde een lange rede
voering beginnen, maar daar kwam Severin,
buiten adem van het snelle loopen, de kamer
binnengestormd.
Heer, heer, kluizenasr Desertus is terug
gekeerd I
Waar ja hjj vroeg de heer bljj verrast.
Daar H&ht hjj al
Met stof bedekt, zooals hjj van het paard
geeprongen wbs, verscheen kluizenaar Desertns
in de deur. Zjjn hoofdhaar en lange, zwarte
baard was een weinig vergrjjsd, maar zjjne
oogen stonden vroolgk en bljj, nieuwe levens
kracht lag op zjjn door de zon gebruind gelaat.
Dietwald I DietwaldEn heer Heinrich
sloot den teruggekeerde in zjjne armen.
Severin en de rentmeester verlieten bet ver
trek.
Spreek, Dietwald, spreek 1 Hoe is het
u gegaan f Maar wat vraag ik, terwjjl ik het
antwoord in uwe oogen en op uw gelaat lezen
kan I
Hoe zou het mjj slecht hebben kannen
gaan zoete troost en hoopvolle vreugde
gehad in deze beleediging, zoo schijnt dat
bericht in een blad, dat de Regeering wel
gezind is, toch weinig opwekkend, noch
voor den keizerlijken gast, nog voor diens
vriend, koning Oscar, zoodat zelfs de
vraag rpst, of er ook een politiek doel
wordt nagejaagd, dat verder gaat dan een
persoonlijke onaangenaamheid.
In de Belgische Kamer van Afgevaar
digden is het er bp de discnssiën over de
begrooting van onderwijs weer woest aan
toe gegaan.
De socialist D e m b I o n werd tot de
orde geroepen. Hp werd door een lid van
de rechterzpde, den heer Verhaegen,
die het blad Germinal voor een vuil vod
uitmaakte, een gemeene leugenaar ge
noemd, waarna D e m b I o n zpn tegen
stander een ellendeling noemde en den
Koning aanviel en beleedigde. Een vloed
van scheldwoorden volgde uit den socia-
listenhoek als gemeenerik, canaille, jezuïet
uilskuiken, vuilik en meer. De revolutio
naire socialist H a b i n vloog met opge
heven vuist op Verhaegen af.
De vergadering werd voor een half uur
opgeheven. Bp de heropening dreigde de
Voorzitter de vergadering voor goed op
te heffen.
Spanje.
Aanvallen tegen den Godsdienst
te Saragossa.
Het gespuis heeft in Spanje gemeen
huisgehouden, terwjjl de Katholieken in
processie rondgingen ter gelegenheid der
viering van het jubeljaar te Saragossa.
Wjj meldden reeds een en ander hierover
en kunnen thans bijzonderheden geven.
Het gevecht aan de St. Philippuskerk
is buitengewoon hevig geweest. De Ka
tholieken werden in deze kerk belegerd;
wel 200 geweer- en revolverschoten wer
den gelost. Den gendarmen is 't niet dan
met groote moeite gelukt de orde te her
stellen.
Het canaille heeft ook een klooster
met steenen gebombardeerd en de deuren
ervan met petroleum begoten en in brand
gestoken.
De berichten uit Saragossa melden, dat
de Katholieken, die aan de jubelprocessie
deel namen, zich dapper verdedigd heb
ben tegen hunne aanvallers. Zjj sloegen
met knuppels, kandelaars en vlaggestok-
ken, en antwoordden met revolverschoten
op de schoten naar hen gelost. De gen
darmerie is tusschenbeide gekomen, toen
het gepeupel de poorten der kerk wilde
in brand steken. Er zpn in 't geheel 1
doode en 50 gekwetsten, waarvan 13 in
onrustwekkenden toestand verkeeren. Twee
priesters zpn erg gewond.
De socialisten vooral roerden zich on
der het opgewonden gepeupel. Zjj vielen
de kloosters der Zusters van het H. Hart,
der Jezuïeten en der Karmelieten aan. Toen
het klooster van Santa-Inès in brand werd
gestoken, luidden de zusters de brandklok,
waarop de gendarmen de vlammen kwamen
vergezelde mjj immer» op mjjne reia. Zeg, heer,
zeg, hoe gaat het met 't lieve, schoone kind
Ik geloof van goed. De kleine i» goed
verzorgd bjj de Stiftdames. Maar het achjjnt
mjj toe, dat zjj zich oog altjjd niet in hare
nieuwe omgeving schikken kan.
Heer Heinrich lachte.De berichten der Overste
zjjn vol jammerklachten. Tot nu toe heeft het
meitje daar niets meer gewonnen dan alle
harten 1
De oogen van den kluizenaar begonnen te
schitteren. Toen nam hjj de handen van heer
Heinrich.
Gjj hebt mjj niet veel tjjding gestuurd.
Ik schreef u wat ik sohrjjven kon. De
stoker weet plaats noch naam Maar gjj moogt
zelf alles van hem vernemen.
Leeft hjj dsn nog f vroeg de kluizenaar
met een ongeloovig gezicht.
Twee maanden ligt hjj tusschen leven en
dood. Maar toen ik hem den laatsten keer be
zocht, scheen het mjj toe, dat pater Eusebins
begon te hopen. Wjj zullen morgen naar hem
toe gaan
Neen, heer, vandaag nog, als ik u ver
zoeken mag I
Kan ik uw eerste verzoek weigeren Maar
spreek nu, en vertel mjj, hoe de vosst u ont
vangen heeft.
Als een zoon I
En kondt gjj hem deze liefde vergelden f
Hoe is nw zendiDg afgeloopen f
Het gelaat van den kluizenaar werd somber.
Wjj werden zoo goed »1» ant-
Heer He.nrich knikte even, »1»°' i»ï dit ant
uitdooven. Op het canaille werd gecbar-
cheerd.
Zeer ernstig is de toestand te Saragossa
gev eest, dat bljjkt wel ait een der laatst
bekend geworden particuliere telegram
men. Dat laidt als volgt:
De republikeinen en vrijdenkers had
den een oproeping gedaan tegen de voor
genomen jubileum-processie. Op de hoe
ken van de staten waren daartegenover
de Katholieken en Carlisten samengeko
men, met het voornemen, geweld door
geweld te keeren. Zjj hadden zich gewa
pend met knoppels en revolvers. Nauwe-
ljjks was de processie van de kathedraal
vertrokken, toen er een vreeselpk gefluit
opging. De kreten Weg met de jezuïe
ten Dood aan de Papen 1 weerklonken.
De processie werd door het er tusschen
schuiven van karren in twee gedeelten ge
splitst, en toen ontstond er een verschri k-
keljjk gevecht. De vronwen vlnchtten in
de huizen, de mannen werden handge
meen. De Carlisten en geestelpken, die
vooraan de processie gingen, schoten in
eenen dnorzjj gebrnikten hun messen,
en zwaaiden hun stokken en vaandels. Er
viel een doode en omstreeks vjjttig man
werdeG gewond. Het roode kruis toog met
jjver aan het werk. Dertien personen zpn
ernstig gewond door schoten en messte
ken. De Carlistische generaal C a v e r o,
die omringd door talrijke halp verwoed
vocht, kreeg twee schoten in zpn hand en
een dolksteek in zpn dp. Er werden meer
dan 200 gelost. Indien de processie de
markt had bereikt, zou er een ontzettend
bloedbad ontstaan zpn. Daar hadden de
markthandelaren zich achter barricades,
en karren, en kisten verschanst, klaar
voor den aanval. De processie vluchtte
in een kerk. De anti-clericalen overgoten
de deuren met petrolenm en trachtten die
in brand te steken. In razende verwar
ring schoten de belegerden van uit den to
ren. Eindelpk slaagde de gendarmerie erin,
de orde te herstellen. In de kerk werden
de schietwapenen in beslag genomen. De
geestelpken en de kapittelheeren moesten
verkleed naar huis teruggaaneen gees
telijke ontvluchtte over de daken. Ook
een klooster en een jezuiëten school wer
den met steenen gebombardeerd, en de
deuren werden er in brand gestoken, ter
wjjl degenen, die erin zaten, de storm
klok luidden. De Overheid heaft het houden
van verdere processies nu verboden.
Nu in Middden- en Zuid-Europa hevige
hitte heerecht, woeden in het noorden
hevige stormen. In Rusland hebben in de
omgeving van Tanrus hevige stormen plaats
gehad. Sedert 30 jaar geleden heeft de
bevolking niet zoo'n ruw weer gekend
als thans. Vreeselpke hagelslagen teiste
ren het land. Te Taurus vernielde de
hagel de vensters der huizen. De storm
kwam als een sneltrein opzettener was
geen donder of weerlicht.
Heele rjjen boomen van twintig tot
veertig jaren oud werden geveld. Daken
werden verbrjjzeld en wagens beladen met
graan, omgeworpen. Op het land, waai
vroord verwacht had. WiegioR met u mee.
Heinrich van Birneburg uit Mainz. Een en
twintig dagen duurde onze rsis. Hoe verbaasd
was ik, toen wjj de residentie bereikten. Ik
had mjj dat anders voorges eld. Stellig opeen
gunstige overeenkomst gehoopt.
Last het zoo ago, Dietwald I Voor alles
komt een tjjd van vergeldingHeer Heinrich
stood op. Kom, gjj solt wel moede tjjD, rutt
een paar uren uit I Dan kunt gjj mjj alles ver
tellen, terwjjl wjj naar bet meer rjjden.
Kluizenaar Desertns wilde echter ni«t» van
rust hooren. Hjj verüjjderde zich aleohts even
om van gewaad te verwisselen en een
half uur later reden zjj de poort uit. Voor
den middag nog bereikten zjj Bertholomeo.
Nu, hoe gaat het met uwen lieke vroeg
heer Heinrich aan pater Euaebius, die hen
kwam begroeten.
Eusebins lachte. Zeg, heer, hebt gjj wel eens
eenen steen natr boven zien vallen en eene
beek bergopwaarts stroomea P Neen Pa» dan
maar op Gjj zult het zeker nog zien 1
want de man wordt gezond. Zjjne arm zal ech
ter lam bljj ven.
Heer Heiorich en de kluizenaar Desertus
gingen de kluis binnen. Wolfrsad rustte op
een zindeljjk leger. Hjj was zoo mager, dat
bjj wel vel over been geleek. Bont en
lagen nog in een verband; de wonden in het
gelaat waren echter reed. genezen en hadden
nauweljjka eenige merkbare btteekee.» nage
laten.
W*rdt vmmolfi.)
