NIEUWE
Een die het zegt.
No. 4854.
Ponderdag 1 Augustus 1901,
26ste Jaargang.
De Bruid.
BUITENLAND,
Dit blad verschjjnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BDBBAÏÏ: St. Janstraat Haarlem:
ri.io
«1,40
<2,80
<0.03
PBÏJS DBB ADVBBTBltTIBN.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer71/»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte^
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Redacteur-Uitgever, W. KOPPER 8.
Een bekend liberaal protectionist, de heer
J. BoschBruist, heelt een reeks merk
waardige artikelen geschreven, die blijk
geven, dat hg niet rouwig is over den val
der liberalen en dit niet alleen omdat bij
van de anti-liberale meerderheid een krach
tige beschermingspolitiek verwacht. Neen,
hg erkent, dat de liberale partg zedelgk,
geestelgk en economisch bankroet heeft
gemaskt.
Hg schrgft:
Grof egcüsme en materialisme ging
gepaard met steeds grootere afdwaling
van het Christelijk geloof, terwijl atheïs
tische Boeddistische en dergelijke
leerstellingen daarvoor in de plaats
kwamen.
En verder
Schier alle ambtenaren, waarvan
de benoeming bjj de hooge regeering
berust, zoowel bjj het rjjk, de pro
vincie als de gemeenten, zgn van de
richting der nu af te treden partg.
Ten slotte
Het onderwijs, zoowel lager, mid
delbaar als hooger, is voor verreweg
het grootste deel in handen der libe
rale partg, doch wat meer zegt cok
gedeelteljjk in handen van atheïsten
en socialisten, welke laatste hun ge
voelen niet onder stoel en tafel steken,
doch dit ook bij hun onderwgs min
of meer laten doorschemeren.
Deze liberaal zegt ronduit, waar het op
staat, en niet minder openhartig erkent
dat algeheele gelijkstelling van het
°penbaar met het bijzonder onderwgs op
financieel gebied een dringende eisch der
Rechtvaardigheid is.
De heer J. BoschBruist, het moet
ter eere gezegd, heeft het publiek
grooten dienst bewezen. Zulk een open
de bekentenis op het gebied van older
kan niet anders dan bijdragen om de
feuilleton.
>4.
Vervolg.)
i Daar niet heen nep heer Heinrich
achterna, in uwe hut slaapt het meisja.
H «Uoet het van nacht met den hooizolder
lief nemen, bjj den haard zult gij het noo-
'8# vinden, om uw avondeten gereed te maken,
r Beyoao ging het jachthuis binnen, rakelde het
uitgedoofde vuur wat op en begon sjjn
4&Uijd gereed te maken. Hjj deed het niet, om-
hjj honger had bjj deed het, omdat
Heinrich gfjsagd had: maak nw eten klaar.
^"8 voor hjj er mee gereed was, kwamen de
/e'sn in de hut. Heer Heinrich ging naar het
lintje, kluizenaar Desertus bleef met over
hj 'uder geslagen armen in de denr staan, en
W Z'ne ernst'8e oagen °P Haymo ge-
De jiger gevoelde zich niet op zjjn ge-
k onder dezen nitvorsohenden blik, het kou-
hg 'w®et kwam hem op het voorhoofd, mtar
«het of hjj den kluizenaar niet zag, hjj giog
et pan in een hoek zitten en bagon t?
ejj.11 ulsof hem telkens wat in de keel bleef
Bet middagmaal had hem beter ge-
k^P ademhalend sprong hjj eindeljjk op, toen
tr#(jS?8* de ladder naar boven wilde klimmen,
.kluizenaar Desertus op hem toe, stak hem
toe en sprak lachend: Goeden nacht
onderwgs-quaestie tot een goede oplossing
te brengen.
Het zal ons benieuwen of onder het
nieuwe Ministerie de koe bij de horens
wordt gepakt om te voldoen aan den eisch
geljjkheid voor de wet van openbaar en
bijzonder onderwgs. En wel volgens de op
klimmende lijn ten aanzien van het Lager,
Middelbaar en Hooger Onderwgs.
Neutrale en bjjzondere scholen moeten
komen te staan op volmaakten voet van ge
lijkheid.
Wg vertrouwen, dat de nieuwe Regee
ring naast de behandeling van spoedver-
eischende sociale wetten de schoolwet-op
lossing spoedig aan de orde zal stellen om
een einde te maken aan de onrechtvaar
dige genietingen der liberalen ten koste
der belastingbetalende burgerij. Wg zou
den gaarne de school-quaeBtie als nummer
één op het programma zien.
Portugal.
Volgens een telegram uit Lourenjo-
Marques is een Boerencommando met vrou
wen en kinderen het Portugeesche grond
gebied binnengevallen bjj de rivieren de
Pafuri en de Limpopo. De autoriteiten te
Lourenfo-Marques hebben er troepen heen
gezonden en maken versterkingen in ge
reedheid.
Italië.
Zondag werd te Rome de droevige ge
beurtenis herdacht waarop een jaar gele
den koning Umberto te Monza werd
vermoord. Te Turjjn werd een plechtige
uitvaart gecelebreerd, welke door prinses
L a e t i t i a (de weduwe vau koning U m-
b e r t o's broeder A m e d e o), de burger-
Ijjke, militaire en kerkeljjke autoriteiten,
senatoren, kamerleden enz. weid bijge
woond. Een ontzaglijke volksmenigte ver
drong zich voor de kerk. De daarop uit-
loopende straten en 't Victor-Emmanuel-
plein waren met rouwvlaggen getooid en
leverden een indrukwekkenden aanblik op.
President L o u b e t heeft een fraaien
krans op het graf des Konings doen leg-
Goeden nacht, heer, bromde de jager, de
toegestoken hand zcheen hjj ri)t te zien. Boven
gekomen, wierp hjj zich zoo lang hjj was in het
hooi en verborg het gezicht in de armen, om
zjjn snikken te onderdrukken. Toen hjjnaeeni-
gan tjjd weder wat kalmer werd, hoorde hij de
heeren in de keuken nog met elkander spreken.
Dan werd alles stil.
Zaoht streek de nachtwind langs het dak.
Haymo wachtte met kloppend hart. Toen hjj
meende, dat miidtraaobt reeds voorbjj was,
deed bjj de schoenen van de voeten, klom, ron
dt r eenig geraas te maken, langs de ladder naar
beneden eu zocht al tss'end de deur in de
duisternis. Hjj wilde de lncht op. Hjj kon het
in die e gte niet uithouden.
De deur was dichtgemaakt en de
sleutel was er afgenomen
Bjjna een uur stond Haymo zwvar ademend
en bevend op dezelfde plek. Toen hjj zich ein
deljjk weer durfde verroeren en naar den hooi
zolder klom, kraakte de ladder ook nog.
Bui en was de maan opgekomen, haar bleek
echjjneel drong door een dakluik naar binnen.
Haymo bleef slapeloos liggen hjj hield de han
den achter onder bet hoofd en staarde met bran
dende oogen naar het schjjmel.
Toen de morgenschemering kwam, stond hjj
op en giog naar de keuken. Daarbjj maakte hij
leven en hoestte bjj. Aan de deur rukte hjj,
alsof hjj nog nid wist, dat deze op slot was.
Hjj ging it de kamer.
Haymo! iiap heer Heinrich ui de slaap
kamer.
Ja, heer, ik kan niet naar bui en. Iemand
gen en bovendien den Franschen gekant
opgedragen hem bg de plechtigheid van
heden in 't Pantheon te vertegenwoordi
gen en Koning VittorioEmanuele
III en de Koningin-Moeder persoonlijk uit
zgn naam te condoleeren.
Zondagmiddag is de Duitsche gezant
vanwege Keizer Wilhelm bg Z. M. en
zjjue moeder ontvaugen en ook deze heeft
een krans op het graf gelegd met het op
schrift
<W i 1 h e 1 m, Duitsch Keizer, aan zgn
getrouwen en nnvergetelgken vriend.»
China.
DeNorthChinaDaily New heeft een schrij
ven van baren Chineeschen Correspondent
openbaar gemaakt over de branden te Pe
king. Hg is van oordeel dat eenige eunu
chen, die in de hoofdstad van het Chi-
neesche rgk waren gebleven toen het Hof
de vlucht nam, in de verlaten paleizen
zooveel mogelijk van den inventaris heb
ben verkocht, in de meening, dat er van
terugkomst van hunne meesters geen sprake
was. Toen ze echter hoorden, dat het Hof
zou terugkeeren, beving hun een hevige
angstzjj voelden een onaangenaam ge
kriebel in den hals, zooals men placht te
znggen ten tjjde vau de heerschappij der
guillotine. Het beste middel om het hoofd
op den romp te behouden, meenden ze, was
het in de asch leggen der paleizen.
Engeland.
In het Lagerhuis te Londen werd gis
teren door de Iersche Afgevaardigden he-
vig geprotesteerd tegen een schrjjven door
den minister Balfour voorgelezen, waarin
koning Edward zgn verlangen te kennen
gaf om aan Lord Roberts een stoffelijk
gunstbewijs toe te kennen voor de uit
stekende diensten door hem als opperbe
velhebber in Zuid-Afrika bewezen.
Dit stoffelgk bewjjs zal bestaan in een
schenking van 100.000 pond sterling.
Ia de gehouden zitting over de Engel-
sche schadeloosstelling zeide Sir John
A r d a g h, als vertegenwoordiger van het
Engelsche gouvernement, dat dr. S i e v e-
k i n g had beweerd, dat de Duitsche regee
ring alleen het recht had te beslissen of
eenig indi vidu Duitsch onderdaan is en dat
het toegaf, dat de mogelijkheid bestaat,
dat een persoon twee nationaliteiten kan
moet de deur althans dicht gemaakt hebben I
Kom eerst hier bjj mjj I Heer Htiarich
greep met de hand onder het kussen en haalde
den sleutel te voorschjjn. Hiir, neem aan 1 Ea
nu kunt ge meteen de luiken voor de ramen open
maken. Ik geloof, dat de morgen reeds begint
aan te breken.
Hiymo deed, wat htm bevolen werd. Nu
ging hjj zuchtend naar buiten. Het grauwe licht
van den morgen streed met het licht van de
maen- Stil en donker lag de jsgershut daar.
Toen Haymo er naar toe giog, klopte hem het
hart tot ia de keel. Oadanks de schemeiiug, zag
bjj met zjjne scherpe oogen, dat de blinden voor
de ramen opengemaakt waren. Maar achter hem
was immers ook een open venster.
Wacht maar, bromde hjj en raapte een
steentje van den grond op, zoo slim als die
heeren beo ik ook nog 1
Toen hjj de hut bereikte, wierp hjj, bjjna
zonder den arm te verroeren den steen door
het venster. Een z chte kreet klonk uit de ka
mer. Haymo zette zjjn bergstok tegen den wand
aan, en bukte Eieb, of hjj tjjue schoenriemen
vaster moest knoopen.
Gitliflui terde bjj.
Haymo 1 klonk het ia de kamer op bo
venden too-, en het volgend oogenblik ver
scheen een bleek gezichtje voor het raam.
Zoo nu kon hjj kjjken, zoo lang hjj wil. Met
een flinken sprong was Haymo op de venster
bank.
Laat u maar niets verdrieten I Hond maar
stand, verlaat u maar op mjj, Gitli zult gjj
Twjjfel daar niet aan, Haymo 1
hebben. De heer Ardagh beweerde, dat
een persoon, die geen onderdaan was van
een bevriends mogendheid en die geen na
tionaliteit bezat, geen hulp kon verwach
ten van de commissie. Het voornaamste
punt echter was of de eischers de neutra
liteit hadden bewaard. De heer Ardagh
haalde verscheidene internationale juristen
aan om aan te toouen, dat wanneer de
burgers vau een neutralen staat in dienst
traden bg de oorlogvoerende partg, zg hunne
nationale rechten verloren. Zg stelden zich
zeiven er aan bloot behandeld te worden
als vijanden.
De heer L o n s a d e had gevraagd wan
neer de Ned. Z.-A. Spw.-Mg. oorlogvoerende
partg was geworden. Het antwoord was
in October 1899, toen de oorlog begon.
De heer V anKretschm a r had de groot
ste bereidwilligheid getoond om den spoor
weg in dienst te stellen van de Trans-
vaalsche regeering. De beambten garen
daaraan, op eenige uitzonderingen na, ge
hoor. Slechts weinigen werden geraadpleegd
met het oog op het bewaren van de neu
traliteit, daar hg begon met gunstige voor
waarden toe te zeggen.
Tegen het einde van deze zitting
had de heer mr. Roosegaarde
Bisschop, de Nederlandsche vertegen
woordiger, nog een woordenwisseling met
den voorzitter van de commissie, diekwalgk
nam, dat de laatste tusschenbeide was ge
komen en den hofmeester van de trans
portschepen betredende het aan de gede
porteerden verstrekte voedsel, een kruis
verhoor had doen oudergaan.
Spanje.
Geen wonder dat de boel in Spanje in
het honderd loopt waar het priester
kleed door slechte sujetten wordt onteerd.
Ergerlijk zijn soms de dingen die vertoond
worden, en die de Katholieke Journalisten
dan ook met verontwaardiging bescbrjjven.
Dat een <Leve de revolutie ia Spanje
door de straten der steden klinkt, dat het
straatcanaille in heftige taal op scheiding
van Kerk en Staat aanstuurt, is geen won
der. Het volk is immers door en door ge
neutraliseerd en verdorven. Wie het tegen
deel beweert, bedriegt of zich zeiven of
anderen.
Toestanden als in Spanje gevonden wor
den, zgn niet zeldzaam. Een aandachtige
opmerker viudt ze ook elders. De oorzaak
God behoede u I
God behoede u, duizendmaal, mjjn Hay mol
Haymo greep naar zjjn bergstok en verwjjderde
zich. Zjjn hart wal tot beretena toe vol van leed
en vreugd.
Yoor het geopende raam van het jachthuis
stonden heer Heinrich en de kluizenaar De-
sertcs
Het heeft haaat, Dietwald, het heeft haait!
sprak heer Heinrich lachend.
Dat merk ik, heer 1 Ah ik mjjn kind niet
ellendig wil zien, moet ik flink de handen roe
ren voor haar geluk I
Haymo wss in de schemeriig reeds verdwe
nen. üjj was dezan morgen met zjjne ronde
over het jachtgebied zoo vroeg klaar all nog
nooit. Toen de zon boven de bergen verreea,
was hjj al weder op den terugweg. Van de
kraisboogts af kon hjj de hotten zien, ze weren
gesloten.
Zjjn loerand oog dwaalde nu over de dalen,
die het pad doorsneed. Dicht bjj het bergwoud
zag bjj beide heeren met Gitli naar de Alpenwei
den wandelen, zjj verdwenen tnsachen de boomen
en kwamen op het weiland weder te vooizchjjn.
Uit de herdershut kwam hun een meisje tegemoet
loopen. Dat moest Zenza zjjn 1 Een poot bleven
alle vier bjj elkander staan. Toen gingen zjj
naar de hut toe en ondanks den groo'en afstand,
meende Haymo te bemerken, dat Gitli door de
heeren ondersteund en geleid werd.
{Wordt vervolgd.)
mi RUT.
Ibagêlaè voor dföooró' on SCuió'tJCollanó.
ABONÏÏEMEÏÏTSPBIJ8
Per 3 maanden yoor Haarlem
Voor dé oyerige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland 2 .li»»»
Afzonderlijke nummer».
AGKTTB MA WOU AOITAT&