NIEUWE
QagBlaó voor
en S/uió'éCollanó.
Airsterdamsche Brieven.
Mo. 4862,
Zaterdag 10 Augustus 1901,
'26ste Jaargang.
De Bruid.
BUITENLAND,
ABOBrWEMENTSPBIJB
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland l
Afzonderlijke nummers.
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUBEAÏÏ: St. Janstraat Haarlem!
Van 16 regels50 Cenf
Elke regel meer
Groote lettere worden berekend naar plaatsruimte^
77.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
8 Augustus 1901.
Geljjk in de meeste groote stedenneemt ook
in Amsterdam de onveiligheid steeds toe. En
dat niet alleen des nachts, maar ook over
dag. Overdag op straat, waar men al langer
hoe meer gevaar loopt, met een fiets, een
automobiel in aanraking te komen. Beklaagt
men er zich over, dan heeft men kans uiige*
lachen te worden, als een dnisterling, een
voorwereldsch schepsel, dat zich door zijne
nog geringe ontwikkeling, niet kan terecht
vinden in den tegenwoordigen tijd, zoo ver
licht, zoo gehaast. Des avonds in de
straten, in de meest bezochte, die al lan
ger hoe meer de werkplaats worden van
vrouwen van verdacht allooi en de speel-
of running-place van opgeschoten knapen
en meisjes, die hollen en vliegen en schreeu
wen en nog andere dingen doen, die
voor gewone bedaarde wandelaars vtjj hin-
derljjk zjjn. Des avonds ia de koffiehuizen-
bierhuizen, moet 't ergerlijk zijn waar
van er al langer hoe meer een verdacht
karakter aannemen, omdat kellnerinnen er
de bediening waarnemen en in de café'a-
chantants en tingeltangels en kleine theaters
en in de groote ook, waar het gehalte der
opgevoerde stukken en stukjes al meer en
meer tot een laag peil gaat dalen en waar
niet alleen het lichaam maar ook de ziel
groot gevaar loopt. Wat doe je er dan in?
8ljjf eruit en blijf thuis! Daar heb je
gelijk in. Dat wou ik ook wel aan iedereen
toeroepen. Bljjf er uit. Gjj leert er niets
goeds en loopt groot gevaar er veel kwaads
te zien én te hooren én te leeren. Maar
iedereen Iuisteit slecht, is Oost-Indisch doof
op dat chapiter en iedereen antwoordt<de
mensch is toch geen aardappel en je
moet er toch eens uit, en je moet je toch
ook eens ontspannen en amuseeren.» En
or is iets van waar, de boog kan niet al-
tjjd gespannen zjjn, maar ik antwoord dan
®&n iedereen «Kjjk goed uit, waar gij heen
FE TJILLETOX.
Vervolg.)
En vaderlijk hebt ge voor hem gezorgd
hchte heir Heiurich. Was de beer van Berch-
*e,f?«den niet uw beate vriend, en vond hjj zalf
°°k geen behagen in dh jong8 ge'uk hjj
boos gekeken hebben bjj den diepen greep,
dien gij ia zga zak gedaan hebt. En ik geloof
het nog lang de laatate tiet is Maar zeg
?n de atem van heer Heintich werd ernstig,
eht gjj nu nog niet met haar gesproken
Neen, heer ik kan niet
En het meisje heeft genomen en genomen?
het is volstrekt niet in haar opgekomen,
dit alles van daan kwam
Zou haar geluk volkomen geweest zijn,
'8 er om gedacht had, hier naar te vragen?
Heinrich knikte en zwijgend gingen
'D verder.
I likens nog keek Kluizenaar Desertal aoh-
rieh naar het dak, dat nu tuaachen de boo-
en verdween.
l Dikwijls reeds lag mij een woord van op-
Ifi 1 g °P lippen, sprak hjj na eenigen
gezwegen te hebben, maar als ik zag, hoe
d Kroote, kleine haitje, zoo vol liefde was,
moeten verschrikken en doen
rweeg ik weer.
"d ik haar m
8'eHen door iets nieuws en onverwachts
Komt zjj in haar geluk maar eerst weder
gaat om u ta amuseeren en kijk vooral
goed uit, waar uwe kinderen heen gaan.
Ook de kinderen, welke al snorren dra
gen en opgestoken haar en lange japon
nen, want er is veel gevaa', het is onvei
lig in de hoofdstad, op straat, in de bier
huizen, in de uitspanningslokalen.»
Onveilig is het ook 's nachts. Men breekt
maar in, alsof het zoo niets is. Op de druk
ste punten der stad. Verbeeld u, op den
Heiligenweg, tegenover Monopole, een der
drukst bezochte bierhuizen te Amsterdam,
's avonds tusscben 10 en 12 uur, terwjjl
het in de straat krioelt van menschen.
Het is om er kippenvel van te krjjgan.
De eenige troost is, dat zij, die inlrekers,
alleen maar stelen en dat doen op de meest
handige manier. Menschen aanvallen, moor
den, dat doen zjj niet.
Als al die onveiligheden nu gevolgen
zijn of gezelschapsdames van de grootere
beschaving, de grootere ontwikkeling, het
al langer hoe meer wereldstad worden van
onze goede hoofdstad, dan ja, dan
zoudt gij het nog moeten zien komen en
er u iu moeten schikken. Die ontwikke
ling gaat haar gang met forsche schreden.
Er wordt gewerkt, gebouwd aan alle kan
ten, geheele straten verrjjzen, geheele kwar
tieren. Thans is vooral de kant naar den
Zeeburgerdjjk aan de beurt, bljjkbaar
het zoogenaamde Indische kwartier, omdat
de straten aan dien kant namen zullen
dragen aan Indië ontleend. En dat men
daar nu bouwt, is zeer natuurlijk. Immers
daar zullen ook de groote gebouwen ver
rijzen voor de electrische verlichting en de
electrische beweegkracht. Men is al druk
aan den arbeid, maar er is ook al weer
een werkstaking geweest aan die lichtfa
brieken. Nou, zonder een paar werksta-
kinkjes komt er tegenwoordig geen goed
werk meer klaar. Dat schijnt er zoo bjj
te hooren. Men maakt er zich trouwens
zoo druk niet meer om. Allen hebben bjjna bet.
zelfde verloop. Die het werk staakten, heb
ben gewoonlijk zelveu de meeste schade.
op ad8m, dan zal men gemakkelijk genoeg het
uur vinden, waarin zjj mij als valer erkennen
zal en vader noemen wil. Wel verlangt mjjn
hart naar het zoete geluid van da lippen van
mijn kind. En toch ik wil nog gaarne WBt
geduld hebben. Vaderliefde wil niet zeggen,
nemen, maar geven. En ben ik dan al niet rjjk
geworden na al de armoede, die mijn hart ga-^
leden heefi P Dag en nacht mag ik aan het ge-'
lak van mijn kind arbeiden, van hare vraagde
mag ik mede genieten, mag mij verkwikt en ge
troost gevoelen door hare nabijheid.
Kluizenaar Dezerius bleef staan en vatte den
arm van heer Heinrich.
Zi?, heer, hoe vriandoljjk het huis van
mijn kind tusschen de boomen doorschemert.
Een schoon plaatsje I Kom, wjj willen wat
ruiten 1
Uit den voet van een heuvel, die dicht langs
den weg gelegen was, stak een rotsblok als eene
bank vooruit. Hier gingen zjj zitten. Kleine scha
duwen en lichtstreepjes dansten op den grond,
want door half ontbladerde boomen hadden de
zonnestralen vrjj spel. E m zacht windje ruisehte
door de twjjgen, en langzaam dwarrelden de
gele bladeren naar beneden met stille blikken
keek kluizenaar Dtsertus naar hun geruisch-
loozen val.
Heer Heinrich vroeg lachend Maakt het
u droefgeestig, dat de bladeren vallen
Neen heer, de winter komt immers slechts
om de lente te brengen
Zoo Er was toch een tjjd, dat gij zeidet
De zomer bloeit slechts, om al tjjae bloesems te
laten ventjjven, onder sneeuw en jjsl
A propos, ik schreef iu mijn vorigen
brief, over die enorme brug, die men wilde
maken van af de Nieuwe Beurs, over het
station en het IJ naar den overkant. Ik
heb eens aandachtig gekeken, ik heb mjjn
verbeeldingskracht den vrjjen teugel gela
ten, ik heb opgebouwd en heb den mon-
sterbrug in de lucht laten verrijzen, maar
ik denk, dat het geen luchtbrug zal wor
den en wel een luchtkasteel zal bljjven.
Men spreekt veel van de exploitatie der
gronden aan de overzjjde van het IJ en
dat die exploitatie niet kan geschieden,
alvorens het IJ is overbrugd. De overbrug
ging van het IJ is zeer moeieljjk tot stand
te brengen en mjj dunkt, dat zij niet tot
stand komt alvorens de exploitatie dier
gronden in vollen gang is en dan de nood
zakelijkheid van de overbrugging zéér
klemmend wordt gevoeld. Ook zie ik het
Paleis op den Dam nog geen stadhuis
weer worden en een nieuw Paleis bouwen
voor de Koningin, ofschoon daarop meer
kans is.
Duitschland.
De Berlijnsche journalist Dr. Ham
burger, die onder verdenking staat het
nieuwe toltarief-ontwerp aan een Londensch
financieel blad te hebben verkocht, is voort
vluchtig.
Ds feesteljjke ontvangst van graaf
Waldersee bij zjjn aankomst te Ham
burg zal wegens het overlijden van keizerin
Friedrich achterwege bljjven.
De Vorwdrts verklikt dat Walder
see van den Keizer den titel van Her
tog der Rijkslandeo zal ontvangen.
De ondernemers van publieke ver
makelijkheden in Pruisen klagen steen en
been over de afkond ging van den open
baren rouw voor keizerin Friedrich, die
hen dwingt acht dagen lang niets te ver
dienen.
De Freisinnige Ztg. merkt op dat er
slechts een wettelijk recht voor de afkon
diging van rouwbetoon bestaat voor de
landstreken die reeds in 1797 tot het
koninkrjjk Pruisen behoorden en dat het
Bevend van ontroering drukte klaisenaar De-
sertus de handen op zjjue zwoegende borst.
Mjjue oogen zjjn ziende geworden. Ik voel
de zon weder, en de schaduw wjjkt van mjj.
In het bjjzjja van mijn kind verandert elk ver
driet mijns levens ia zoete trocst en de gestal
ten mijner afgestorvenen zweven in een glan-
zmd licht om mjj heen.
Is al het gebeurde dan anderi gewoiden
vroeg heer Heinrich lachend.
Neen herr, maar ik zie het met andera
oogen. Gelrof mjj, zoo diep ali ik heeft nog
niemand ervaren, dat wjj met leven kunnen,
als wjj de zon niet toeken en dat ons om te
leven nog een derde zaak even onontbeerlijk is,
als lucht en broodn 1. een helder oog, dat
alles doorziet.
Eene traan rolde hem in den grjjzen baard
hjj greep de handen van zjjn meester en sta
melde: Heer, reem mjjnen naam van mjj 1 Ik
wil niet langer Desertus heeten.
Heet dan Theophilus 1 (de God beminnende).
Zwjjgend bleven zjj zitten. Over berg en dal
scheen de warme herfstzon, en de vallende bla
deren leken ia hun glinsterend geel en bruin
wel kleine vlammetjes.
Plotseling strekte de kluizenaar opgewonden
d6n arm uit. Zie, heer 1
Een wi te vlinder fladderde voorbij.
Dat is zeker de laatste wel I sprak heer
Heinrich.
Ook Mj zal sterven. Maar hjj was een goede
vriend van de zon en mag nn eenen dag ge-
rieten, die duizend van zjjrsgeljjken niet be
leefden 1
niet mogeljjk is, overtredingen op dit stuk
te straffen.
Keizer Friedrich, de vader van den
tegenwoordigen Keizer, dacht anders over
rouw op bevel. Toen de oude Keizer stierf
en hij het bewind aanvaardde, richtte hg
aan het ministerie een rescript, behelzen
de dat hij aan iedereen overliet voor het
heengaan van zulk een monarch uiting
te geven. De Keizer zelf wilde daarom
geen verordening uitvaardigen nopens de
beperking van de openbare vermakelijk
heden.
Italië.
De Procureur-generaal te Milaan heeft
zijn requisitoir genomen in de zaak der
gevangen genomen anarchisten. Alle ver
dachten wil hg buiten vervolging gesteld
zien, met uitzondering van zekeren L a i g i
Granotti, wiens medeplichtigheid aan
den moord op koning Umberto gepleegd,
genoegzaam waarscbjjnljjk lijkt om hem
te verwgzen naar het Gerechtshof.
De toestand van den ond-minister ver
andert maar weinig. Met dezen kerkver-
volger kan het spoedig zjjn afgeloopen.
Frankrijk.
De officieele bladen ontvingen van de
Regeering der Fransche Republiek een
wenk om geen ophef te maken van het
geschil tusschen Frankrijk en Turkjje.
Zeer ernstig moet de quaestie zijn, daar
er niet op één, maar op meer pnuten een
ernstig conflict is ontstaan. Daar is ook
de kwestie van een aan twee Franschen,
wier rechten niet door de Ottomansche re
geering worden betwist. En de Temps
zegt, dat zoo de heer Constans het te
Konstantinopel zjjn plicht geacht heeft de
bedreiging te gebruiken dat hg zich zou
laten terugroepen, men van den heer D e 1-
c a s s mag verwachten dat hg tegenover
den Turkschen gezant te Parijs even on
dubbelzinnige taal zal gebruiken. Hetschjjnt
zeker te zjjn, dat D elcassé C o nstans
ten volle steunt, en een breuk tasschen
Frankrijk en Turkjje schgot onvermijde
lijk indien de Porte op haar stuk blijft
staan wat intusscheu niet waarschgn
lgk is.
Engeland.
De reis van den Koning sd de Koningin
van Engeland naar Duitschland is nog
Zjj keken den vlinder na. Hjj volgde in zjjno
vlucht den loop der straat, fladderde om de
witte steenen, verhief zioh tot de toppen der
boomeD, zweefde terug naar de itrniken, waar
uit de wiidde alszi lver schitterende spinne webben
verdreef, en nu eens zich versohuilend, dan
weder haastig verder vliegend, bereikte hjj de
graota weide voor het nieuwe huis. Hier eocht
hjj elk nog bloeiend bloempje op en zoog nit
de verwelkende kelkjes nogeen dropje honing. Dan
fladderde hjj langs den witten munr omhoog,
en lang, ltng zweefde hjj om het met linten
versieide denneboompje op het dak.
Hand in hand, kwamen Haymo en zjjne braid
naar buiten.
Ja, waar zijn ze dan stamelde Gitli. Kjjk.
Haymo, ik zie hen niet meer 1
Met onderzoekende oogen keken zjj rond.
Daar naderden langzame schraden de deur,
en Ulrich de beeldsnjjder kwam het erf op. Hf
droeg op de armeo een groot baeld, dat met
grauw linnen omwikkeld was.
Dat moest ik hier afgeven, werd mjj ge
zegd, het behoort boven de dear te staan,
zeide hjj.
Het beeld van de Moeder Goda, sprak
Gitli zacht.
Ulrich plaatste het op de iteenen bank en
maakte met bevende handen het doek los.
Kjjk, Haymo, kjjkZoo iets sohoons en
liefst I Nat, of het levend is en ons aanziet
{Slot volgt).
GRUT.
PBIJS DEB ADVBBTENTIBH.
a
A9XTE KA JTOW AGHTATS.
102.
f.tlro A rm {lr nroa|l