N I E U W E
Èagêlaó voor <5fëooró* on cE/uió*%Xollanó.
Onderwijs.
S>
No, 4.8?5,
üiosdag 2? Augustus 1901
'36 ste J aargang 1
e misoaa
BUITiSfiLAÏU^
p.
/UO
1,40
«2,80
0. ÖS
kasteel Pierreffte.
Frankrijk.
Engeland.
Duitschland.
ABOKSTSatEWTSPEIJS.
Por 3 maanden voor Haarlem s
Yoor de overige plaatsen in Nederland fr
Voor het buitenland
Afzondexljjke nummerst
Dit blad verschel'
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
BïïEEAU: St. Janesteafti Haarlem;
MA BOJST
AGITB
PBIJS DBB ADVEBTEKTIEM,
50 Cen'
71/,
Van 16 regels
filke regel meer
Groot® letters worden berekend naar plaatsruimte*
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Red a o t e ur-U itgever, W. K 3 P P E R 8.
JulesSimon, voor de mannen der o pen-
bare school een alleszins onwraakbaar ge
tuige, heeft eenmaal beweerd, dat het ver
leden nimmer geheel en al stertt voorden
mensch«de mensch kan het wel verge
ten,» zoo zeide hij, «maar het blijft hem
altijd bij.»
Indien deze stelling geen verdere ver
dediging behoeft en indien wjj, voortre-
deneerende, erbij voegen, dat de indruk
ken der school bjj het kind zóó diep gaan,
dat zij voor den volwassen mensch het
onuitdelgbaar verleden vormen; en indien
ook deze laatste stelling onaangevochten
blijft, dan moeten - wij ook de conclusie
aannemen, dat de indrukken van de School
Oooit geheel sterven voor dan mensch, dat
hij ze wel kan vergeten, maar dat ze hem
toch altijd bij blijven.
Het is geenszins onze bedoeling, uit deze
conclusie een wapen te smeden tegen de
openbare schooi; maar we willen deze con
clusie enkel aannemen als den grond voor
de volgende beweringen en voor de daar-
oit noodzakelijk voortvloeiende waarschu
wing. Tusschen de volstrekt atheïstische
school en de scholen waar God en gods
dienst worden hooggehouden, slaat de open-
hare school, wier vormende kracht zich richt
°P het 'opbrengen van alle christelijke en
Maatschappelijke deugden.
De openbare onderwijzer, die werkzaam
'8 op een school met leerlingen van ver-
Sehillenden godsdienst, kan werkzaam zijn
aan de maatschappelijke vorming van alle
'cerlingen maar kan hij aan hen de chris
telijke deugden leeren Zie, dit is een vraag,
daarop het antwoord bezwaarlijk bevesti
gd kan zjjn.
Alleen deze opmerking zij voldoende. Elke
godsdienst heeft zijn eigen moraal, zijn
®'§en opvatting van zedelijkheid in den
Miweren zin van het woord. Maar willen
dan onze kinderen niet enkel in den
"Mtechismus en in het huisgezin, maar ook
FE U ILLS'T OA.
van het
13)
insp'cteur der
aan den raud
«is,
Vervolg
beime politie krabde ver
se zip: hoid en antwoordde
Welnu, mfjoheor dc rechter van irstrac-
'k heb niet'veel ta zeggen, niet real ta voa-
hetgien ik u reeds getelegrafeerd heb.
Dus Sorandal
O? hij heeft mij bij den neus gshad, dat
Vt(;| ik tot mijn schaad® ei kennen. Hij heeft
ijs, vcrmoed di.t hü vervolgd zou worden en
je "j*0® heeft hij een valsdb spoor gemaakt en
htlfa een anderen kant ontsnapt. Het is een
eS(. j' loopje, maar toeh heeft hij het handig
Voof Sd- Ik wil niet on kennen dat ik er op
1^', Meid had moeten zjjn, ik was er zelfs wel
Ut
Met'
Mb
*0or. om n
ba!i zulke
ton
de wcsrhtid te zvggen, maar
duidelijke aanwijzingen, dat ik
nalaten naar Ba're te gaan. Nu, ik
tij j®ea vergetfeche reis gemaakt, de eerste pa?-
W Mrloran, dat is alles, maar ik zal mijn
Wel herstellen,
log denkt gij tt doen vroeg Cartelin, dia
Vtïröak en zich z;er goed scheen te
in de school, waar zij zooveel uren van
den dag doorbrengen, onderwijzen in de
zedenleer van onze H. Kerk, dan kan dat
toch niet gebeuren op scholen, waar kin
deren van verschillende gezindten bjjeen zjjn.
Hier alzoo komt een deel van de opvoe
ding niet tot zijn recht. Er wordt tevvei-
nig gegeven, het vooruaara te wordt aan
het kind onthouden.
Een opvoeding zonder godsdienst zoo
wordt er terecht gezegd is de kna
gende worm, die dea wortel van de t3e-
dere planten der Kerk aantast. Met alle
recht wordt het godsdienstloos onderwijs
genoemd de grootste ramp, die alle ram
pen in haar gevolg meesleept.
Daartegenover is de christelijke opvoe
ding één van de meest uitstekende wel
daden,. die aan het volk kunnen worden
bewezen. Bovendien is zij ook één van de
krachtdadigste voorbehoedmiddelen, welke
moeten worden aangewend om de besmet
ting van de revolutie en van de godde
loosheid bijtijds te keeren ea tegen te gaan.
Hebben de opperhooldeu van het socia
lisme het zelven niet luide verklaard en
afgekondigd, dat de scholen zonder God
veel bijgedragen hebben om deu weg te ba
nen voor het socialisme
Wie de school bézit, bezit de toekomst
hiervan zijn de vijanden van de christelijks
opvoeding ten diepste overtuigd, zoodat zij
moeiten noch kosten sparen ten einde mees
ter te zjjn en meester te blijven van de
school. Moger. wij hieruit dit nut trekken,
dat we op onze beust niets ontzien, noch
kosten noch moeiten, ten einde de chrts-
teljjkö opvoeding te bevorderen, te steunen.
De gemeenteraad van Duinkerken heeft
vootloopig 50.000 franks toegestaan voor de
ontvangst van den Czaar.
In het kasteel van Compiège, waar de
Czaar zijn intrek neemt, zal hij de slaap-
Welnu, het komt mij voor dat het eertta
wat wij doen moeien is, daar Soraudsl gister
morgen met een rjjiuig van zjjn wooing in de
rue Ohaptal no 42 verirokken is, den ko-tsier
van dat rjjtuig op te zoeken.
Hm, zeide de rechter van iustrtcde on
verschillig, dat zon vruchteloozc moeite zjja.
Elick keek hem verwonderd ma en zeide:
Wat nu? Bedeck toch eens, mjjnhe r de
rechier, de vlucht van Sorftndal, de voorzorgen
die hij genomen heeft, dat valsche spoor, zoo
behendig aangelegd, zijn zoo goed als oen vol
ledige bekentenis. A's wij tot dusverre verden
king tegen hsm badder, dan is d e nu vrij wel
zekeiheid geworden.
Ik beweer het tegendeel tiet, ik zeg eec-
voudig, d t tut niet noodig ie lang r naat So-
randal t» zoeken.
Elick scbndde moedeloos het hoofd en z :de
ik begrijp u me'.
Het is toch zier duidelijk, ik bedoel ets-
kei en nllaan, dit Sorandsl reeds ia onze han
den is.
Gearresteerd
Gearresteerd.
Gnrtelin moest eren lichen om het or.thutsté
gelaat van den inspecteur der geheime politie.
Elick kribde zich achter het oor en bromde
Duizend dimel", wat ik du verwacht had,
dat, toch in geen geval. Sorandal gearresteerd?
Ja.
Wanneer?
Gisteren.
Dm, terwijl ik als esn dwaas ta Harre
n. ar hem liep te zoeken, was hjj te Farjjs
kamers van Napoleon I moeten be
trekken of die van koningin Maria An^
toinette, want behalve deze vertrek
ken, bevat het kasteel, met uitzondering
van die voor ondergeschikten, geen andere
slaapkamers.
In de kapel van het kasteel werd het
huwelijk gesloten van Leopold I, eerste
koning van België, met prinses Louis a-
Maria van Orleans.
Vjjftig rquipages worden van den
Czaar op het Elysee te Parjjs gereed ge
maakt voor de Russische gasten. Koetsiers
ea lakeien, waarover het Elysée niet in
voldoende mate beschikt, werden eveneens
geë gageesd. Dit personeel krijgt een
blauwe livre'. Te Compiègne wordt, daar
de van het station naar de stad voerende
brug gerepareerd wordt, de mogelijkheid
overwogen om voor den intocht van den
Czaar een pontonbiug samen te stellen.
Het programma van ontvangst van den
Czaar en de Czarina van Rusland met ge
volg, is in den Franscheu ministerraad
vastgesteld als volgt
Op den dag van bun kermt zal de Pre
sident der Republiek met het geheele
Noorder-eskader, hen tegemoet gaan om
hen te verwelkomen in de Fransche
wateren. De Voorzitter van de beide Ka
mers en de ministers zullen den President
vergezellen.
De Keizer en de President nemen on
middellijk daarna de vloot in oogen-
schonw.
Na het ontbjjt, dat op de vlootsckouw
volgt, zullen de Czaar en de Czarina door
den President begeleid, Duinkerken verla
ten om zich naar het kasteel van Com
piègne te begeven, zij hebben er in toege
stemd, tfaar hun intrek te nemen.
Den volgenden dag wonen de Keizer en
de President der Republiek het laatste ge
deelte der manoeuvres bij. Den vierden
dag is er wapenschouwing van de vier le-
geicorpsen die aan de oefeningen hebben
deelgenomen. Tribunes zullen opgericht
worden voor de leden van Senaat en Ka
mer, voor de hooge waardigheidsbekle
ders van staat en voor de opperofficieren
te land en ter zee.
Na de revue wordt den Keizer en de
Keizerin een groot «militair dejeuné» aan
geboden door den President der Republiek.
Het bureau der beide Kamers en de mi
nisters worden daarop genoodigd.
Dat juiit niet.
Maar waar is kjj dan gepakt O
neem mij niet kwalijk, mijnheer, dat ik u on
dervraag.
Dat moogt ge gerust doen. Hjj ia tc Pier-
rtfiie geamsteerd, voor liet hek van het kasteel.
Eiiefc sprong op van verbazing en zijn kleine,
grijze oogen, die sooeven nog dof voor zich nu
staarden, begonnen nu ta fonkeleD.
Ono, zaide hij, dat is al zeer zonderlisg.
Bij heeft zich te Piemfue gewaagd. Bij nacht
zeker.
Neen, op klaarlichten dog.
Op klaarlichten dag Maar hoe kon hij
dan hopen zich t3 verbergen
Hij verborg zicb volstrekt Liet. Volgens
h t rapport, dat de gendarmerie van Pierrefits
mij gezonden heeft en dat ik hier voor mij heb,
werd hij herkend door het meisje, wier g tai-
geais ik eergisteren heb geboerd en gevangen
genomen door de boeren, die zich op dit oogen-
fclik voor het hek van het kasteel bevonden.
Dit is iiderdi'id zier zondetiisg, mom
pelde de inspecteur. Daar steekt i tr achter, wat
ik maar nitt kan begrijpen.
Dj ar CurteUn bleef zwijgen, ging Elick
voort
Of Sjrandil is onschuldig en dan hebben
«ij een dwaalspoor gevolgd, cf hij is schuldig
en in de,t geval hebben wfj een sluwen, ver-
metalen snaak voor ons.
Daar zil ik mij stiaks wel beter een
meeni g- van kuunen vormen, zeide de rechter.
Zult gjj Sorandal ia veraoor nemen
Terstond.
Na vaststelling van dit program heeft
de Minister van buitenlandsche zaken den
rasd mededeeiing gedaan van de jongste
gebeurtenissen in verband met de onder
handelingen met de Porto.
Volgens de Franhf. Ztg. zou de
Duitsche regeering otficieel, in bijzonder
hoffelijke termen van het aanstaande be
zoek van den Czaar aan Frankrijk, door
de Fransche regeering in kennis gesteld
zijn-
Uit Saint-Brieux aan de kust van
Bretagne, wordt een treurig geval gemeld.
De families Labrar en H u n, in't geheel
14 personen, namen té Port-Beni- en Pleu-
biat? plaats op een pleizierboot om zich
naar Fré guier te begeven.
Door een onbekende oorzaak zonk het
schip plotseling tusschen Pleubian en Plon-
grescant en van alle personen, die aan
boord waren, gelukte het slechts aan vier
zich te redden.
Tot de verongelukten behooren de heer
Lebraz, gepens. onderwjjzer en lid van
den gemeenteraad van Fréguier, zijne
vrouw en hare vier dochters, Mathilda,
Jeanne, Anne-Marie en Joséphin e,
de eerste studente te Parijs.
Verder kwamen om de heer Gnyonard,
hun schoonzoon, onderwijzer te Algiers en
de kleine Joseph Guyonard 5 jaar
oud, mevr. Huin te Saon woonachtig;
de heer M. Dnschesne, zwager van
mevr. Huin van Parijs; de schipper de
Briant, deTredarzee entwee dienst
meisjes. In 't geheel dertien personen.
De officieren van het Duitsche oorlogs
schip Slein zijn te Dover met veel geestdrift
ontvangen. Een feestmaaltijd zal den Duit-
schen zeelieden in het Dover College wor
den aangeboden, de commandant en de
officieren zijn tot een feestmaaltjjd op het
stadhuis genoodigd, waartoe de Lord Mayor
en de schepenen, van Londen zjjn oitge-
noodigd.
Koning Eduard van Engeland heeft
een bezoek gebracht aan keizer Wilhelm
op 't slot Wilhelmshöae. De ontmoeting
was hartelijk. Koning Eduard droeg
de uniform van het garde-dragonder-re
giment en de Duitsche Keizer de uniform
van Engelsch generaal.
E<ick mompelde
Wanneer hij schuldig is, dan zal hjj zjjn
maatregelen wel genomen hebben. Ik wed det hjj
ons een heel mooi alibi zal bewijzen.
Daar heb ik ook al aan gedacht, zeide
Curtelin, terwijl hjj met de hand over net voor-
hoofd streek. Ga dus naar de rue Chuptal no.
42 en breng de portierster hier met wie gjj
eergis.eren hebt gesproken. Wjj moeten weten
ol Sorandal den nacht, waarin de misdaad werd
gepleegd, thuis heeft doorgebracht. Hier is een
dagvaarding om voor mjj te verschijnen.
De inspecteur nam het billet aan dat de
rechter vau instructie hem gaf en vroeg
Last gij Sorendal dadeljk hier komen
Ja, ik heb reeds bevel gegeven dat men
hem moes. halen.
Wilt ge mjj dan toestaan nog een oogen-
blik hier te bljjven, den tjjd om dien mjjnheer
tu zien en zijn gelaat goed op te nemen
Goed.
Een paar minuten later klonken er forsche,
gelijkmatige voetstappen in de gang, en Soran
dal verscheen op den drempel van het vertrek.
Twee repablikeictche garden kwamen achter
hem.
D8 blik van Sorandal ontmoette dien van
Elick en gedurende eenige seconden zagen beide
mannen elkaar strak aao.
Daarop groette de inspecteur zjjn chef ea
ging heen.
Met een wenk beval Cartelin den twee ra-
publikeioschen garden zich te verwijderen en
wees Sorandal zwijgend een stoel tegenover
him aan.