NIEUWE
ïïagBlaó voor *3f£ooró'on Suió-éCo!lanó.
agite ma how agitate.
Dr. Kuyper.
»o. 4877.
Donderdag 29 Augustus 19Ö1
26ste Jaargang
©e misdaad
BUITiüftLA¥Ü
ABOHHBMEWTSPBIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem 9 /1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland 2,80
Afzonderlijke nummers«0,03
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen
BUBSAU: St; Janstraat Haarlem;
PBIJS DBB ADVEBTEHTIBH.
Van 16 regels50 Cem
Elke regel meer7l/t
Groots letters worden berekend naar plaatsruimte)
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contatt
Redacteur-Uitgever, W. KSPPER8.
De liberale - bladen hebben nu al een
tegenvaller aan Dr. Kayper beleefd.
Verbeeld u, nietwaar, dat deze Chris-
teljjke minister, die zelfs des Zondags geen
v®rgadering wilde leiden, door zjjn amb
tenaren op Zondag liet werkenEn dat
op den eersten Dag des Heeren den
besten, waarop hij de portefeuille in han-
^®n had. 't Was ongehoord oordeelden
Vfile liberale vedermannen, die gretig de
■^betreffende berichten in hun couranten
0v8rnamen lielst, met nog een beetje com-
"^ïtaar erbjj.
Toen 't pas was gebeurd, moest wel een
journalisten op mijn bemerking «Dr.
y p e r zal van 't heele geval wel niets we-
antwoorden, dat hjj er ook zoo over
^cht, doch in de pers van de overzijde is
Ta& die gunstige zienswijze niets bemerkt,
,(^r de Minister-president nadrukkelijk
verklaren, dat er buiten zjjn weten
9q seer stellig tegen zjjn zin, des Zondags
aah de begrooting was gearbeid. Van blijk-
aa* bevoegde zjjde kwamen ten overvloede
*j°8 Terklaringen van 't gevel, verklaringen,
19 duideljjk aantoonden, dat de Minister
geheel buiten stond.
Öe bevriende pers als bij voorbaat
9 laak vervullend, welke Dr. S c h a e p-
111 a® in zijn Chronica als de haar aange-
*9*ene had genoemd had al vanston-
6,1 at aan die fameuze Zondags.quaestie
't ware licht beschouwd, terecht oor-
9e'end, dat een kersversche minister, die
°°k nooit iu een departement is werkzaam
"osi, maar niet dadelijk voldoende met
ainbtenaarlyke raderwerk op de hoogte
alle mogelijke gevolgen van zjjn
De»elen te kunnen weten. Die pers had een
'ede verder kunnen gaan en er den
^dambtenaar, die de gevolgen wel wist,
griet van kunnen maken, dat hij
Minister niet had ingelicht. Hadde hij
^^el gedaan, Dr. Kuyper zou de eersts
F EÜ1LLBTOJSI.
U>
van het
kasteel Pierrefite.
{Vervolg.)
zeker, vela jaren.
'Ooi ,.°e komt het, dat gjj juiit op den dag
dood hem te Pierrefite zjjt gaan be-
■hg kon natuurlijk niet weten dat het de
J» d °°rzqn dood wes, maar het was tevens
■ht 'óór mjjn vertrek. Het bekrompen leven
v# r leidde, was ik moede, het was niet
V A een eerlijk man, dat weet ik en daarom
j bet besluit genomen om in Amerika
te gaan beproeven. Er wes mjj een
aangeboden in den staat Colorado.
^ele "1 mjja toebereidselen gemaakt, mijn
k" »to0Q Terkocht, mijn plaats besproken op
ilt' de Bowgonge, mtarjik dacit dat
to W°tt zÜn l00als Bet behoorde, wanneer
y9." Op verliet, voor altijd wellicht als
Sek^0 lee'lijd landverhuist, dan kan men
C6'6" -1 k°°P °P8even om 001' tarug to
Win ton4®r afscneid te nemen van mijn
e4verwant en daarom reisde ik naar
^®b hier, reide de rechter, de getui-
geweest zjjn om te zeggen«Dan zal ik
wel een dag later op reis gaan.»
Hoe 't zij, nu zoo dagheldere verkla
ringen en inlichtingen zijn gegeven, zit de
liberale pers wel een beetje verlegen met
haar verdachten jjver voor Zondagsrust.
Ze zou 't zoo heerlijk gevonden hebbeD,
Dr. Kuyper gedurende zjjn gansche mi'
nisterieel leven, en mogelijk ook nog lang
daarna, zjjn gebrek aan consequentie te
kannen verwijten. Maar niets daarvan In
een der liberale weekbladen is dan ook
nu gezegd, dat men dien aanval op den
Premier liever aan de anti-liberale pers
had moeten overlatendeze kon immers
terecht boos wezen over den beweerden
Sabbathschennis, terwjjl de liberale zich daar
eigenljjk niets van heeft aan te trekken.
De redeneering is noch onaardig, noch
onjuist, maar ze komt wat laat. Ze
komt nu de storm in 't glas water bedaard
is, in stede van geuit te zijn, toen die storm
nog woelde en voor de liberalen zoo heer
lijke vooruitzichten gaf.
Wat intusschen ook te laat moge ko
men, niet de wissel?, die nu al getrokken
worden op de'aanstaanderegeeringsperiode.
En 't is weder meestal Dr. Kuyper,van
wien men de betaling verwacht. De een
vindt dit het eerstnoodige een tweede iets
anders het voornaamste; een derde weer wat
anders het allernoodigsteen vierde acht
het wenschelijk Maar staken wjj deze
herinnering, vooral waar zjj wenschen be
treft, door de onzen geuit. Laten we toch
nog een paar weken geduld hebben dan
komt de Troonrede en zu'len we gelegen
heid te over hebben, om over het regee-
ringsbeleid ons oordeel te laten gaan. En
we kunnen er verzekerd van wezen, dat
de liberalen dat beleid voldoende zullen
gispen, zoodat wjj daaraan gesteld het
ware noodig, wat nog te bezien staat
daaraan niets zullen hebben toe te voegen.
Veeleer mag het Ministerie van ons loyalen
steun verwachten.
Hoever aan de overzjjie de wenschen
genverklariag van een diens.bole van het kas
teel die ouwillekeurig bij uw onderhoud met
den baron tegenwoordig was.
Gij ha,(it de veiklaiiag van dat meisje niet
modig gehad. Ik behoef niet te verbergen dat
ik ean gesprek met mjja oom heb gehad in
tegenwoordigheid van zijn ouden iatendant Domi
nique, op het tetr»s vsd het kasteel. De baroD
d'Amfreville heeft mij zeer onvriendeljjk ont
vangen, waarop ik trouwens wel was voorbe
reid, maar ik was bij hem gekomen om iets te
doen waartoe ik mjj verplicht acb.ta. Toen ik
heenging vroeg ik mijn oom of hjj mij voor
't iaaht de band wilde drukken, dat heeft bij
geweigerd daarop heb ik met een buiging af
scheid van hem genomen en bei heen gegtan
ia de oveitaiging, dat ik h&d gedaan wat ik
d;en motst.
Zjjt gij terstond naar Parijs ternggekeerd
Zeker. Verlangt gij een nauwkeurige op
gave van alles wat ik gedaan heb, gedurende
den avond die op het gesprek met mjjn oom
volgde, tot op het oogenblik dat ik van het
station Saint-Lazare#naar Havre vertrok?
Ik wilde er u juist naar vragen, zeide de
rechter, terwijl hjj met gekruiste armen op het
blad van zjjn schrijfbureau rustte.
Ik denk wel dat ik u daarmee kan be
vredigen, het is nog zoo kort geleden dat ik
mij Blies tot in de kleinste bijzonderheden tier-
inner. Toen ik het kasteel van den baron d'Am
freville verliet ben ik te voet naar Pitrrefi e
gegaan, waar ik met den eerstvolgenden trdn
naar Parjjs terugkeerde. Ik s'apte om zevea unt
af aan het Noorderstation. Daar nam ik een
gaan, blijkt uit den hooghartigen brief van
DomelaNieuwenhuis, waarin deze van
minister Kuyper, hem herinnerend aan
wat bij vroeger schreef, liefst zoo spoedig
mogeljjk revisie vraagt in de Hooger-
huis-zaak. Dat deze brief aan't verkeerde
adres is ze behoort immers op 't Plein
besteld te worden daar wordt niet op
gelet: van Dr, Kuyper moet en zal men
't nu eenmaal hebben. En wel in 't voor
deel der vragers is 't feit, dat de Premier
een zoo lang journalisten-leven achter den
rug heeft. Als men maar snuffelt in de
Standaargangen, zal mee allicht de
een of andere uiting vinden 't zj] dan
van Dr. Kuyper zelf of van een onge-
noemden inzender waarmede men zjjn
verzoek argumenteeren kan. Een argu
mentatie, die even leuk gevonden als krach
tig kan zjjn.
Let wel: kan zjjn. 't Gaat toch niet
aan, alles wat geschreven werd onder lang
geleden, misschien gansch gewjjzigde of
reeds verdwenen omstandigheden, te doen
dienen als beweegredenen voor wat men
tegenwoordig wenscht.
Dr. Kuyper zal intusschen mans ge
noeg bljjken, om dit lastigen vragers met
voldoende helderheid aan 't verstand te
brengen. Hjj rust thans te Gastein, waar
hjj, verre van 't gewoel dezer landen, zjjn
gedachten laat gaan over de naaste toe
komst. En de vrncht daarvan zal wel zjjn
een ook iu bijzonderheden uitgewerkt plan,
dat met vaste hand zal worden uitgevoerd.
Engeland.
Naar aanleiding van de reis van den
Czaar naar Duitschland en Frankrjjk, bevat
de Tunes een artikel over de betrekkingen
tnsschen Duitschland en Engeland in het
verre Oosten. De Britsche Regeering heeft
niets van Dnitschland's ondersteuning te
wachten. Komen de Engelsche belangen
in botsing met die van Rusland, dan zou
Engeland hoogstens kunnen rekenen op de
huurrijtuig en liet mjj naar den restaurant-Da-
rand op de place de 1» Madeleine brengen,
waar ik gedineerd heb met twee vrienden, de
beeren Galibrun en Rikerprey Vervolgens ben
ik met hen naar den circus gegaan en heb hen
om 'aalt elf verlaten.
Hier wachtte Sorandal even alsof hjj moest
nadenken, maar hjj hernam spoedig
Ik ben toen naar huii gegaan. Den volgen
den morgen heb ik mjja koffers op een rijtuig
doen laden, ben daar zelf ingestapt en naar
het station Saint L.zare gereden. Vyf uren later
was ik te Efivre. Het stoomschip Bourqogne,
waarop ik passage had genomen, zon eersi den
volgenden morgen vertrekken. Het beiieht van
den vretsaljjken dood van dan baron d'Amfre
ville heeft mjj ia alle haast doen terugkeeren.
De korte aarzeling van Sorandal, voordat hjj
dia woerden //Ik ben toen naar huis gegaan//
ti sprak, was niet aan de aandacht van den
rechter ontsnapt.
Curtelia begreep dat dit een gewichtig punt
was, dat hjj niet uit het oog moebt verliezen.
_1 Dus, zeide hjj, te Barre hebt gij den
moord ep den baron d'Amfreville vernomen
Zeker, Zpudt ge er misschien aan twjjfe-
len of ik wel te Havre geweest ben? Dat kan
ik n zonder eenige moeite bewjjzen. Ziehier, ik
heb toevallig het briefje met het nummer van
het rjjtaig, dat mjj van mjjn huis naar het sta
tion Saint-Lazare gebracht heeft, in mjjn zak
gehouden en mjja koffers staan nog in het Ho-
tel-Eoyal te Harre, waar ik gelogeerd heb. Gjj
zult in het vroemdeliagenbosk van dat hotel
ook mjjn naam vinden, dien ik er zelf in ge-
ondersteuning van den eerljjken makelaar
te Berljjn. De ervaring, in China opgedaan
toont dat maar al te goed aan.
De Voss.Ztg. teekent hierbij aan«Duitsch
land heett geen enkele reden om zich ter
wille van Engeland van Rusland te ver
vreemden. Het zorgt slechts voor de Duit-
sche belangen en wil daarbjj zoowel met
Rusland als met Engeland in vrede en
vriendschap leven.»
Rusland.
Prins Alexander S ay n-Wit t ge n-
sten-Be leburg,adjudant bij de Circas-
sische ljjfwacht, heeft den dood gevonden
in een duel metprinsAnatole Wladi-
mirovitch-Bariatinsky, aide-de-
camp van den Czaar.
Het duel had plaats op de bezitting van
Wittgenstein, nabjj het station vanSweis-
kaya in de omstreken van St. Petersburg.
Prins A1 ex aD der, die een kogel inden
buik kreeg, kon zich tot Sweiskaya voort
slepen door zjjn ingewanden met zjjn han
den te ondersteunenin de wachtkamer
van het station viel hij neder.
De begrafenisplechtigheid had plaatsin
tegenwoordigheid van een groot aantal be
langstellenden, waaronder zich officieren
en hofdignitarissen bevonden. Prachtige
kransen, waaronder van keizerin Marie-
Téodorowna, van ministers en van den
broeder van den prins dekten de Ijjkbaar.
Na afloop der plechtigheid werd de kist
□aar het station van Sweiskaya gebracht
om vervolgens uaar Dronzhnoselje, het
eigendom van Wittgenstein en waar zich
de familie-grafkelder bevindt, vervoerd te
worden.
België.
De Bisschop van Lnik Z. D. H. Mgr.
Victor Joseph Doutréloux, is
Zaterdag overleden.
Van hem kan gezegd wordenHij deed
al rondgaande goed. Hjj leefde zeer bur
gerlijk en uiterst afgetrokken. Bjj bezat
niets dan de eenvoudige menbeltjes hem
door zjjn voorganger achtergelaten en gaf
alles weg aan liefdadigheidswerken. Hjj is
arm gestorven. In alles zocht hjj alleen
de glorie van God en het heil der zielen
nooit verrichtte hjj de minste daad zonder
er zich door het gebed toe voorbereid te
hebbenzjjn leven bracht hjj door in de
voorbeeldigste godsvrucht. Hjj was recht-
achreven heb, bovendien zal men mjj wel her
kennen.
Zeer goed, maar dat doet weinig tot de
zaak af. Gjj zjjt eerat 'a morgena van den lOsa
naar Havre vertrokken, nietwaar
Ja.
De moord is gepleegd in den nacht van
den 9an op den lOsn, dus gjj behoeft mjj al
leen te bewijzaa waar gjj in dien nacht geweest
zjjt en wat gjj gedaan hebt.
Ik meende dat ik n daaromtrent reeds
voldoende inlichtingen had gegeven en het staat
volkomen in uw macht de heeren Riberprey en
Galabrun in verhoor te nemen. Zjj zjjn dien
avond bjj mjj geweest.
Gjj kunt verzekerd zjjn, dat ik het niet
zal verzuimen, maar gq hebt hen om half elf
verlaten.
Ja.
En zjjt ge toen regelrecht naar huis ge
gaan
Bjj deze vraag werd de ongerustheid van
Sorandal duideljjk zichtbaar, hjj slaagde er
eerst na eenige moeite in, die te onderdrukken
en zeide
Ja.
Regelrecht?
Ja.
Met geveinsde onverschilligheid zeide Cnr-
telin
Gjj begrjjpt dat deze omstandigheid niet
zonder belang is.
(Wordt vervolgd.)
V. r\