BINNENLAND,
De strijd in Zuid-Afrika.
GEMENGDE BERICHTEN.
OngelaJcJcen-
Alweer eene bedreiging 1
Naar L a f f a n uit Kaapstad seint, zullen de
burgers ia de Kolonie, die zicb vóór Zaterdag
niet hebben laten inschrijven, ah krijgsgevan
genen iu hechtenis worden genomen.
De Daily Mail verneemt uit Kaapstad, dat
de Regeering voornemens is den staat van beleg
ook uit te breiden tut Kaapstad.
In de Times zegt Miles, dat niemand weet
wat er ia Zuid-Afrika gebeurt. De Engelschen
zjjn nog altoos minder bewegeljjk dan de Boe
ien. Met yeomanry richt men er evenmin wat
uit ah met het uitvaardigen van proclamaties
of met het oprichten van blokhuizen.
De Boeren zijn nog altijd handiger dan de
Eugehchen.
De berichten over Uerriman's in
hechtenisneming zijn onduidelijk on tegenstrijdig.
De correspondent van de Standard te Kaapstad
meldt o. a. dat de militairen eeu nachtelijk
bezonk hadden gebracht aan Merriman's
woning te Stellenboscb, wegens zekere voorval
len aldaar, van welk bezoek zijn arrestatie het
gevolg was. Naderhand werd hij op parool vrij
gelaten, maar zjjn woning mag hij niet ver
laten.
De Morning Leader merkt op dat van alle
verrassingen van een verbjjs'erenden oorlog
Merriman's inhechtenisneming de onbegrjj-
peljjkste is.
De Daily Express verneemt uit Kaapstad
Een gedeelte van Scheeper's commando
staat bjj de Mosselbaai. De plaatselijke ver-
dedigingswacht wordt gemobiliseerd, daar men
een aanval van de Boeren verwacht.
Invallen in Nalal. De Boeren breiden hun
invallen nit tot in Natal, de Hollaidsehe kolo
nisten voorzien hen van paarden en levensmid
delen velen sloten zich bjj de Boeren aaD.
Men zegt dat alles in gereedheid is voor een
algemeenen opstand in Natal.
Het gevecht te Vlakfontein wordt opnieuw
in het geheugen geroepen, doordat de minister
van oorlog, Brodrick, heden aan Lord Kit
chener seinde
/vWjj verstaan dat gij geen enkele bevredi
gende verklaring hebt ontvangen over den moord
van onze gewonden te Vlakfontein. Wegens de
feiten vervat in uw telegram zijn wij van mee
ning dat gij per proclamatie bekend motst nis
ken dat leden van oommando's dis een derge
lijke daad van geweld hebben gepleegd, zullen
beschouwd worden als schuldig als bewezen is,
dat zjj tegenwoordig waren bj de volvoering
van de daad, hetzij ze er werkelijk aan hebben
deelgenomen of niet en dat de aanvoerder van
het commando met den dood zullen worden
gestraft en de leden met den dood of lichtere
straf, naar de m te van hun medeplichtigheid
Lord Kitchener seinde den 25sten
dezer nit Pretoria
«Generaal H i 1 d y a r d heeft m jj onder eede
gedane verklaringen medegedeeld, wear ma
kende dat den 6den Juni een luitenant en twee
soldaten te Graspan bjj Raitz zjjn gefusileerd,
nadat zij zich over hadden gegeven. Ik heb een
afschrik van dit getuigenis aan S t e y n en
Botha gezonden.u
De 48ste Katholiekendag.
Het katholieke Duitschland beleeft wederom
dia heerljjke dagen waarop jai,rljjks de duizen
den katholieken uit alle oorden van het Duit-
sche vaderland bijeenkomen om door onderlinge
bespreking de ondetlinge geestdrift voor de
heilige zaak des geloofs aan te vuren.
Dit jaar wordt de 48tte Katholiekendag te
Osnabrück gehouden.
Voor ons, Nederlandsche katholieken een be-
geerenswaardig ideaal.
Wis eenmaal het geluk had zulk een Duit-
sche Katholiekandag mede te maken, denkt in
het eigen vaderland met weemoed aan die dagen
van hooge geestdrift en krachtig zica uitend
katholiek leven terug
De stad Oaoab ück prijkte reeds van sf Za
terdag in feestgewaad, Zoad«g had de opening
plaats en sis gewoonlijk regelde de Augustinus'
verein der katholieke pers da verschillende aan
gelegenheden. Des middags een plechtig Lof in
den Dom, waarna een grootsche optocht door
de stad.
Te half 5 kwam de stoet in het feestlokaal
waar weldra 4000 nr.enschen bijeen waren.
De semiaarieleeraar Pröpating, presi
dent der vereen iging te Csnabiück, opende de
vergadeiiig.
Dr. B 111 e r uit Osnabriick sprak het eerst
en wel over
nMan en arbeid in het licht van het Chris
tendom.
Zijne rede, van zeer practischen aard, zouden wij
gaarne uitvoerig mededeelen, genoeg zij het ta
zeggen, dat zij was een uiteenzetting van het:
bid en werk:
De man is door God geroepen als hoold der fa
milie, daarom wachte de jongeling zich l.chtzinnig
in het huwelijk te treden. De echtgenoot zal met
zachtheid zijne vrouw en zijne kinderen leiden en
regeeren. Tucht en goede zeden, vrede en opge
wektheid sullen heerschen in zijn huisgezin.
Om dit te bereiken is de hulp noodig der hei
lige katholieke kerk, voor wier vrijheid hij strijden
zal met alle kracht.
Misbruik van zijn gezag moet hij echter streng
vermijden.
Spreker wijst de Jezuitenwet aan als een voor
beeld van vrijheidsberooving der Katholieke Kerk
in Duitschland. De katholiek, die steeds zal blijven
aandringen op de volle vrijheid voor zijne Kerk
moet tevens zijn een goed vaderlander.
Daarvoor zal hij ieder offer, hoe zwaar ook, bren
gen; hij is daarom de vertrouwde verdediger van
zijn vaderland.
Volgens goddelijk hevel moet de man werken en
ieder is in zijn stand aan die wet van den arbeid
""onder de vaan des kruises, besluit spreker, vol
harden wij tot onzen laatsten ademtocht. De over
winning zal ons zijn.
De Ryks- en Landdagafgevaardigde Dasbach
ontwikkelde daarna de gedachtengang in de arbei
ders-encycliek van Leo XIII.
Over dit onderwerp, bij uitstek actueel natuur
lijk, is reeds zooveel geschreven en gesproken, dat
wij hier meenen te mogen volstaan met de ver
melding alleen.
Spreker wijst er op hoe het Duitsche Centrum
steeds in den geest der encycliek heeft gearbeid
en heeft aangedrongen op Zondagsrust, beperking
van vrouwen- en kinderarbeid en invoering van
inspecteurs van den arbeid.'?
Toen het Centrum met deze voorstellen kwam
in den Rijksdag, werd hij met hoon en spot ont
vangen.
De heftigste tegenstander was vorst Bismarck.
Tien dagen, nadat B ismarck spottend had
gezegd, dat het Centrum eens toonen zon hoe zijne
eischen praetisch waren door te voeren, leverde de
katholieke partij een volledig wetsontwerp in. Tot
verbazing en beschaming ean hare tegenstanders.
Dat was een werk, dat Bismarck met zijn
stat niet tot stand brengen kon.
Spreker ging na, waartoe het Centrum in staat is.
Het slotwoord werd gesproken door den Bis
schop vaD Osnabriick.
Des avonds waren duizenden gasten vereenigd
ia de ruime ballen van het vtraeDigirgslokaal
om den avond feesteljjk door te brengen.
Wjj zullen niet de lange rij van bekende en
hooggeplaalste pe-senen nagaan, wier namen wij
in de Duitsche bladen vinden en die dezen
feestavond bjjwoonden.
Achtereenvolgens voerden het woord Dr. E n-
gelen, een bloedverwant van Dr. Windt-
horst, om den aanwezigen den welkomstgroet
te brengen van het plaa'.seljjk comité burge
meester Dr. R i s s m u 11 e r die het welkom
sprak ia naam der inwoners van Osnabiück.
Nog verschillende andere personen voerden
het woord om namens velschillende veraenigic-
gen in Duitschland de gevoelens van sympathie
uit te drukken.
Da eerw. heer Koopman voerde als Neder
lander nog het woord en schetste volgens de
verslagen op echt humoristische wijze ons de
goede betrekkingen die er bestaan tnsschen Ne
derland en Duitschland.
Onnoodig te zeggen, dat deze toespraken door
verschillende zangnummers werden afgewisseld.
Maandag 's morgens werd met een plechtige
Hoogmis begonnen.
Om 10 uur volgde de opening der eerste ge
sloten algemeene vergadering door den voo -
zitter van het plaatselijk comité.
Tot eersten voorzitter werd gekozen Dr. T r i m-
b o r n, de afgevaardigde uit Keulen j tot vice-
president Von Thünefeldt uit Augsburg
en tot tweede vioe-president consul N 11 i n g
uit Hamburg.
Aan Paus en Keizer werden telegrammen van
hulde gezonden.
Kardinaal R a m p o 11 a zond in opdracht van
den Paus een telegram van dankbetuiging en
golukwenschen.
Daarna kwamen in behandeling achtereenvol
gens de Romeinsche kwestie, de St. Pi ter.-
penning, de Afrika-vereeDiging, Raphael-veree-
nigingjBonifacius-vereeriging enWindthorstboad.
De eerste besloten vergadering werd geopend
door don voorzitter vbd het stedelijk comité,
die daarna het begroetinga-telegram van Z. H.
den Paus ontvangen, voorlas.
Een driewerf „hoch// op den Paus schalde
door de zaal.
Dr. T r i m b o r n uit Keulen wordt tot voor
zitter uitgeroepen. Tos vicc-pres dentsn werden
gekozen baron Von Thünefeldt uit Augs
burg en consul Rolling uit Hamburg.
Dr. B a c h e m het woord dan verkrijgend,
zegt dat de huidige toestand van den Pans on-
verdrageljjk is. Het is der Katholieken plicht
daartegen weder hunne stemmen te verheffen.
Men heeft een vredes-conferentie gehad in Den
Haag, maar de Paus was er niet uitgenoodigd.
Wanneer men werkelijk wereldvrede wil, dan
moet meo zjjn oogen richten naar den H. Vader,
De voorzitter, de heer Trimborn, beval
de St. PieterspenEiog vooral den katholiekeu aan.
Daarra wordt mededeeling gedaan, dat brieven
van instemming zjjn ontvangen van den vorst
bisschop K o p p, van de aartsbisschoppen van
KeuleD, Gneven-Posen, Freitturg en van de
bissohoppen van Müacheo, Paderbom, Hildee-
htim, Tri, r, Basel, Regensburg, Ermeland, Strass
burg, Eicnztidt, Passau, Limburg, Würaburg,
Speycr, Augsburg, St. Polten e. a.
De conclusies betreffende de volgende kwes
ties Atrikaanscha Duitiche katho'irkec-veree-
niging, ondersteuning St. Bouifacius- en St.
Rafaeis-vereeuigingen en Wiadthorstbond, wer
den vervolgens aangenomen.
's Avonds te 5 uur werd de vergadering
door Dr. Trimborn geopend.
Ofschoon Osnabrück geen katholieke stad it,
roemt spreker de ontvangst, hier ten deel ge
vallen. Spr. begroet Z. D. H. den bisschop van
Osnabrück. Al is deze stoel niet meer met den
glans der wereldsche hees schappij omkleed,
de geestelijke invloed echter is veel grooter ge
worden.
Spr. zegt dan, dat een nieuwe //Kultuurkampf//
in aantocht schijnt te zjju, al dreigen ons geen
nieuwe Meiwetten. Spreker heeft het oog op de
Los-van-Romi-beweging. Men zoekt de Kerk en
Hare dienaren verachtelijk te maken bij katho
lieken en niet-katholieken. Wanneer wjj echter
de eenheid bewaren, zal deze storm on; niets
vermogen kunnen.
Wjj vergaderen heden in W i n d t h o r s t's
geboorteplaats. Niels is natuurlijker dat wij
hem in deze vergadering in liet bijzonder ge
denken. Moge onze vergaderiig in zijn geest
zjjn verloop hebben. Moge ook God de Almach
tige zjjn z gen op ons doen nederdalen liij,
van wien de psalmist zegt, dat Hjj kracht en
sterkte geeft aan zjjn volk. Ja, moge Hjj ons
in deze dagen vooral kracht en sterkte geven.
Ook de afgevaardigde Dr. Pose h sprak en
schetste W indthorst, den man wiens naam
saamgeweven is in de geschiedenis met den
Kulturkampf, Windthorst de trouwe die
naar van het Pruisische Koningshuis. Windt-
.horst is g. ë:ird geworden bjj vriend en vjjand;
bjj hem gold het woord van P e r i k 1 e s De haat
is van korten duur, maar onveranderlijk de
roem.
Hier in Osnabiiick moeten de Katholieken,
bidden voor Windthorst, om dsn in ïjjn
geest weer te strijden met God voer waarheid
vrjjbeid, recht.
Mgr. Baumgarten uit Rome spreekt
dan over het missiewerk in de Koloniën. Spre
ker geeft een overzicht over het misriawezen in
China en op de Philippjjoen, en van de kwel
lingen die de missionarissen te vetduren heb
ben.
Hce kan men van hen spraken als van //luia
missionarissen, die het niet verstaan een volk
op te voeden Negentig procent der Philip-
pjjners kunnen lezen en schrjjven.
Het gouvernement verstaat zich te weinig met
de missionarissen, de kolonisatie zou er bij win
nen. Spreker wekte ten slotte de jongemannen
en vrouwen op om op ta trekken om Godsjwoord
den heidenen te verkondigen.
Dr. B a c h e m als laatste redenaar sprsk over
de Katholiek en den modernen tijd met diens
eischen in het praktisch leven bijzonder op 't
gebied van handel, industrie en techniek.
DinsdBg-morgen wnd eene H. Mis opgedra
gen tot intentie van Z. H. den Paus.
Op de redenaarsljjst prjjken de naman der
meest bekende mannen als de afgevaardigden
Dr. Lie b er, Bachem, Gröber en Bis
schop Dr. Boss.
Toen Dr. L i e b e r het podium beklom, steeg
uit da vergadering een daverend en lang aan
gehouden gejubel op.
De leider der katholieke partjj besprak o. a.
de viaag naar de opvolgers in de Centrum» -
pari jj.
Altjjd, zoo sprak de redenaar, zullen er man
nen gevonden worden om ons te vervangen,
mannen, die de vaan, w^lka aan onze handen
ontzinkt, zullen opheffeD, hocg boven de hoofden.
Wat zullen wjj doen, wordt ons gevraagd.
Wat wjj doen zullen, is kliar als de zon.
De jeugd moet voorop in de eerste rjjen.
De vijand, al is hjj nog zoo sterk, is reeds
aan 't wjjken. De nieuwe eeuw it ons, niet hem
is aan Christus en zjjn pliatsbekleeder op aarde
(levendige aanhoudende toejuiching).
En, omdat wjj deze overtuiging met ons om
dragen in de borst, daarom doen wjj wat wig
kunnen.
En daarom nogmaals: moedig vooruit.
De voorzitter Brandts sloot de vergade
ring met een hoch 1 op den Paus en op den
Keizer.
Tergeljjkerijjd had de tweede gesloten alge-
meeuo vergadering plaats. Daar werd o. a. het
besluit geuomer, dat de 50ste (dus niet de vol
gende) algemeene Katholiekendag ia Kenlen zal
plaats hebben.
Alweer een KamerverkiezingDe heer jhr.
mr. H. M. J. van A a c h, v a n W jj k, die
gisteren door de Prov. Staten van Utrecht tot
lid der Eerste Kamer gekozen werd, is lid van
de Tweede Kamer voor Wjjk bjj Duurstede.
De gekozene, die als lid der Staten tegen
woordig was, verklaarde dat hjj de benoeming
aannam. Er moet dus weder een verkiezing
voor de Tweede Kamer plaats hebben.
De Prins te Oldenburg, Omtrent do ontvangst
van Prins Hendrik te Oldenburg, waarheen
Z. K. H. zich ter gelegenheid van de doop
plechtigheid begeven had, wordt gemeld, dat de
Prins te 5.51 'e middags het versierde slation
binnenreed. Hier werd Z. K. H. door den Groot
hertog en Hertog George ontvangan.Gener.ial-
majoor von Sperling was voor den eere-
dienst gecommandeerd.
Een talrijke menigte had voor het stations
gebouw post gevat. In een open rjjtuig reden
de Vorstelijke heeren naar het residentieslot,
waar Prins Hendrik verbljjf hield. Spoedig
reed Z K. H. uit ter begroeting der Groother
togin. Des avonds was er diner ten Paleite.
Koninklijk bezoek aan Wageningtn. Het pro
gramma voor het bezoek van H. M. de Konin
gin, den Frins der Nederlanden en H. M. de
Koningin-Moeder is thans vastgesteld. De ko
ninklijke familie begeeft zich op 11 Sept. per
gewonen trein naar Arnhem en vandaar per rij
tuig naar Wageningen. Op dsn Wag. Berg wordt
zjj begroet door den burgemeester, mr. H. F.
Hesselink van Suchtelen. Vervolgens
begeeft men sieh naar hei raadhnis,waar de raads
leden en de secretaris worden voorgesteld.De zang-
vereeniging Crescendo, die zich bjj den ingang
van het raadhuis heeft opgesteld, brengt een
aubade, begeleid door koper-initrumenten. De
koninkljjke familie zal zich dan gedurende 10
minuten op het bordes veitoonen. Gezongen zal
worden het Oude Wilhelmus en Danklied van
Valerius. In open rjjtuigen wordt vervolgens
een korta rjjtoer gemaakt, waarbij de Hoogere
Land- en Boschbouwsohool, de Rijks Tuinbouw
school en de Landbouwschool zullen worden
bezocht.
Vandaar te voet naar de tenloons!el]iug, die
op het in de onmiddellijke nabijheid gelegen
Duin-3n-daal wordt gehouden.
Na het bezoek aan de tentoonstelling, dat
vermoedelijk eau geruimen tijd daurt, gaat de
konickljjke familie over Bennekom terug, naar
het station Ede.
Er is te Rjjesen eene werkstaking ontstaan op
de steenovens van de heeren Koedjjk en Ten
Hove. De eischen der stakers bepalen zich hier
toe, dat zjj hun loon in Hollandech geld wen-
schen uitbetaald te hebben en niet meer, zooals
dit tot nu toe geschiedde, ia Duilsch geld.
Met het oog op mogeljjke ongeregeldheden
bevonden lich daar gisteren 3 marechaussees
de openbare rust is echter nog geen oogen blik
gestoord.
Mea meldt uit S»s van Gent:
De na het gevecht van Zondagjocht md aan
de Poel, door do marechausieé's Beun en
Cortvriendt gearresteerde Belg is Dinsdag naar
het huis van bewaring overgebracht.
Het gerucht omtrent den dood van den ge
troffene is niet bevestigd. Integendeel wordt
gezegd dat zjju toestand gunstig is en er kans
op bete:schap bestaat. Op de ribben afgestuit,
moet de kogel niet diep iu zijn lichaam zjjn ge
drongen en verwijderd kunnen worden.
Een gezelschap van zes dames en heeren maakte
een voetreis door het Noorden des lands. De
demes droegen een valiesje in dan vorm van
een zakje op den rug voor berging van toilet
artikelen en reisbenoodigdheden De vreemde
kleedjj en de bagage maakten den argwaan
gaande van de eerzame bewoners van het Drent-
sche dorp Zwaar de toeristen laat in den
avond aankwamen. De msnschen waren letter
lijk door anarchistenvrees bevsngeD, overtuigd
als zjj waren, dat de valiesjes der dames niet»
minder dan dynamiet bevatten. Het gevolg wa»i
dat de reizigers overel, waar zjj aanklopten 00
onderdak, de deur gewezen werd. Eindelijkg0"
lukfe het hun nachtverblijf te vinden iu eene
boer nschuur ia gezelschap van een kudde bla
tende schapen. Eecige rjj»«daalders overtuigden
den volgenden morgen de gastvrjje boerin v»n
den vreedcamen aard der reizigers.
Het gewest Noord-Holland van het Neds'"
l&ndsch Gymnastiek-Verbond heeft besloten den
Turndag uit te stellen tot Zondag 15 Septeö*
ber a. s. te Alkmaar, op het Doelenplein. P®
hoofdleiding is aaa den heer Volkert Haye op
gedragen.
Het programma is als volgt: lo. Prima Vis"
oefeningen (deze oefeningen zullen des morgen®
worden gerepeteerd); 2o. oefeningen aan toe?
steller. (&fdeeliogsturnen):3o.volk»0!tfeniugen.Elk®
vereeniging is verplicht daaraan deel ta nemeB'
Deze oefeningen zjju hoog-, ver-, paard-, bek
en polsstokspringen, steenwerpen, touwtrekken
en zoo mogelijk estafetteloopvereanigiugsturnen
(groepoeleningen).
Mon meldt uit den Haag aan de N. R.
Voor ,bet Broekhuizenlonds is ingekoffl®11
f200 van den heer Verselewel de Wilt Ha®®'
te Haarlem verkoop van briefcouverts, 8JC'
van St. Helena bjj eene tentoonstelling d*®'
zaken te Zandvooit en f 226.85 als opbreng®
eene collecte in de Heiv. kerk te Wiaters*?
bjj eene lezing der heeren Janson, dn Plet'1
en Coetzee.
Op het 81uitersveld te Ambt Almelo heer»®^
in vjjf huisgezinnen de typhus. De oorzaak «obr
ia 't slechte drinkwater te liggen. Vooral één P°
moet zeer slecht water bevat,en.
Toen gisteren te Eachwejjlar (L.) een 20-ji'téJ
metselaar, A. V. genaamd, die gearresteerd
op vermoeden van diefstal, door den burgg®®^
ter werd ondervraagd, trok hjj plotseling
mes en sneed ziel', alvorens iemand dit
hinderen kou, een slagader door. Niettegenst»®®
de onmiddellijk hulp werd verleend, volgd®
een half uur de dood.
Jt
Gisteren-middag te ruim vier uren j
Duifpolderkade, onder de gemeente Ma»#l'
doorgebroken. O/er eeae uitgestrektheid t
ruim dertig meter stroomt het water den p0'
in. Men tracht door afdamming de toe®'rj(t,
mi eg van het water uit de Vlieten van P® 0|
Maassluis en Vlaardingen te keeren, doe1
's avonds tien uur met weinig gevolg. p
staat op dit oogen el if gevaar, dat ook de
roandeurpolderkade door den stroom
zwjjken. Het vee wordt gered, doch i® jj
paar fcouwmanswoningen is het water reed
de hui ten. „p
De burgemeester is den geheelen avo®"
het t.rrein van de doorbraak.
Spmmigen meenen, dat bjj het on wee'
dez3Q middag een gat ia de kade is ge»lao e(
anderen denken, dat aan den voortdurend b® tj|
wordenden waterttand in Delfland bet 0 j
is toe te sohrjjven.
i>®'
Op Schiermonnikoog strandde gistere flf
met vlas geladen tjalksohip Jantina, 1
Spoelstra. Door da reddingsboot werden
varenden behouden aan wal gebracht.
iia'®11
Drie botters hesc'nen Maandag in d"
van IJmuideu de zeilen. pt d®
Vele visschets schudden het hoofd,**
lu«'at was zwart en de barometer stond D'fyjri
Maur da jonge stoere schipper» vreesden ((i
hunne botters waren immeis de g'°°
sterkste der Urker vloot. ^0o^'
Ze zeilden naar de woelige wateren de' t#fng
zee. De dag verliep en ze keerden "ie D®
hoewel de lucht dreigde met zwara b« o)
nacht viel en hevige windvlagen vlogen
het Noordwesten. il"'®6!
Bjj het gitren van den wind en het .j|C]ie(
van het water in de haven dachten dejfl
aan hunne kameradendie daar g1
zwaren strjjd zouden slrjjden. ,flJJ pi®
Met angitig verlangen beidden ze fl
wen dag. Toen de morgen kwam, 'el
tot ;er« de haven binnen de een naet een g
zwaard, de ander vol water, zóo
hond iu het vooronder waa verdronk®
De viascher» vertelden van den bang®
De derde botter kwam niet. d0ii^l.,el
werd gewacht, totdat tegen den #*OI1j0oii®l®',1)(l«
wediep de tijding kwam, dat o® drjj'®%
rapporteerde: //U k 186 omgesl»ge.
1 gezien.// Klaa» Molenaar en zjjne öe r#f 'JJ.
verioren den strjjd en vonden P'
golven 1 V"'
Een zeer errstig ongeval be®|1
dig op het stationBemplftcemöB*
plaats gehad. De eohtgenoote va"
