NIEUW
ïïagêlaó voor <3Sooró' en SCuió-eJCollanó.
Een deugdelijk ^onderwijs.
No. 4.881,
Dinsdag 8 September 1801
26ste Jaargang,
©0 misdaad
B UITEN LAftD.
W)
Engeland.
Frankrijk.
ABONWHMBHTSPBIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p«
Voor het buitenland .SS»»»
Afzonderlijke nummer»
Dit blad verschjjnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
BÜBBAU: St. Janstraat Haarlem»
i
/1.10
c 1,40
«2,80
«0.03
AÖITE MA Hoar AQITAT3.
PBIJS DIB ADVBBTBHTIBW.
Van 16 regels 50 Cent
Elke regel meer7l/t
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte^
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant
Redacteur-Uitgever, W. KAPPERS.
Evenals de geheele schepping, zoo be
tast ook de menscheljjke maatschappij op
de groote wet van het evenwicht. Dat even
wicht wordt in de maatschappij voortge
bracht en behouden door de liefde. Van
daar, dat de christelijke liefde in waarheid
de voornaamste, de hoogste sociale deugd
En juist omdat de beoefening van deze
toorcame deugd tegenwoordig zeer veel
wenschen overlaat, is het evenwicht in
de maatschappij verstoord en verbroken,
daarom rjjst dan ook de sociale quaestie
als
een dreigend spookbeeld voor de oogen
dar moderne maatschappij.
Maar wordt de christelijke lielde in de
bekomst wederom niet ijverig beoefend
dan zal _de sociale quaestie onmogelijk tot
°plossing kunnen gerakeu. Zonder de hulp
vatr de christelijke Charitaszal het drei
gend spookbeeld niet verbannen kunnen
*°rden. Zonder een hernieuwde en voljjve-
*'8® beoefening van de voornaamste en
logste sociale dengd, de liefde, zal het
kasohokte evenwicht der maatschappij niet
hersteld kunnen worden.
Onmogeljjk echter zal de echte christe
lijke liefde wederom de rangen der maat"
8cEappjj doordringen, indien niet op de
eer&te plaats het Christendom zeil weer
^agkeert in de maatschappij.
Hoe dikwjjls hooren wjj uitroepenDe
J^atsehappij doodeljjk krankMaar
06 weinigen van degenen, die zulks be-
^eten, denken aan de oorzaken van de
jWare ziekte der maatschappij, veel min-
nog aan het geneesmiddelVanwaar
0tId het, dat de maatschappij zoo doode-
krank is Omdat het Christendom
°utbreekt aan de twee uiteinden der maat-
^appeljjke ladderomdat het Christen-
0,n ontbreekt zoowel in de hoogere als
111 de lagere rangen van de hedendaagsche
"^tschappjj.
Eu wat j8 het geneesmiddel voor die
°°deljjke ziekte De maatschappij zal niet
FEUILLETON.
van het
kasteel Pierrefite.
[Vervolg.)
paard hebt gij aan een boom nabij den
'„Van het park vastgebonden, dien muur
totrV evergeklommeu, gij hebt uw laarzen uil-
hj n» opdat het geraas van uw voeittap-
"jet goo gehoord worden. Door hut ven-
tis.' gjj in de ilsapksmtr van mjjnhetT den
ü(tl a d'Amfreville geklommer, watrvan gij east
hadt ingeslagen. Gjj waart nut de in-
^"8 van het huis bekead en wi.t dat gij
ij„ 8®vaar liept de bedienden te sullen wek-
W, i 1 die aan het andere einde van het
i(t J®1 «liepen. Da grjjsaard werd gewekt door
'H (jef^en 'en het glas, maar gij waar, reeds
Hu **mer. Hg snelde toe en gjj hebt hem
W "«teek in het bart toegebracht, ge hebt
l)eV8'°»oord.
*e°bter van inotroctie hield even op om
«cheppen, daaraa gkg het met kracht
t L
«4 6 intendant Dominique, vertrouweling
Mjp baron, die ia hat aangrenzend veitrek
'he'r 'n gemeenschap stond met de slaap,
Tftn zjjn meester, is op het geraas toe.
worden genezen, vooraleer de godsdienst
wederom zijn machtigen invloed zal uit
oefenen op de zielen, deD een met de liefde,
den ander met de onderwerping bezielend.
Twee wormen knagen tegenwoordig vooral
aan de maatschappijn.l. de plutocratie,
de heerschappij van het gouden het pau
perisme, de beklagenswaardige toestand
van de arme volksklasse. En het gevaar,
uit dezen rampzaligen toestand voortko
mend, is een hacheljjk gevaar, veel hache
lijker dan misschien velen vermoeden. Want
wanneer de werkman naar de wapenen
grjjpt om de hoogere standen der maat
schappij op gewelddadige wjjze aan te
valien, dan lydt de geheele maatschappij
op geduchte wyze.
Dergeljjke toestand kan alleen voorko
men worden door den godsdienst. Zoolang
de werklieden in den grond hunner ziel
nog godsdienstige overtuigingen bewaard
hebben, zullen zjj van gewelddadige maat
regelen weerhoudeu worden. Maar wan
neer het geloof in hun hart is uitgedoofd
dan zullen zjj niet aarzelen de wapenen
op te nemen tegen hun eigen medeburgers.
Hiervan zyn de hcofden der revolutie
party terdege overtuigd. Vandaar stellen
zjj al het mogeljjke in het werk, om den
godsdienst op de allereerste plaats te ver"
bannen, uit te delgen. Vandaar dat zjj luid
keels verkondigen, dat er geen God be
staat: eNi Dieura' mo.hre»Heelt die
meeniug eenmaal gereeden ingang gevon
den bij het volk, dan volgt al het andere
als vanzelf. Dan worden de hinderpalen
voor het uitbreken ven revolutie, vau op
roer en opstaud tegen het wettig gezag,
gemakkelijk uit deu weg geruimd. Dan
grijpen de werklieden zonder dralen naar
de wapenen om een bloedigen oorlog te be
ginnen tegen hun eigen medeburgers.
Willen wy vau onzen kant dezen heil-
loozen toestand trachten te voorkomen,
dan mo.ten wij, ieder in zyn eigen kring,
de ontwikkeling van het christelijk en
godsdienstig bewustzijn aankweeken en
gesneld. Gjj waart overvallen. Op deze stoor
nis hadt gg niet gerekend. Het wapen, waai-
mea ge reeds den eersten mco.d hadt gepleegd,
was aan uw hand ontv&ll.n. Er ontstond een
hevige worsteling tusechen u en den trouwen
bediende, dis zijn heer ter hulp snelde en bjj
die worsteling werden de meubels omvergowo-
pen en gebroken.
Ten slotte werd gjj Dominique meester en
verbrjjseldet zijn schedel met den pook, dien
gjj hadt kunnen opnemen en waarvan ge u als
knots bediendet.
Zag mij, is het zoo niet gebeurd, heb ik
hut tooneel der misdasd niet juist weerge
geven
Gedurende al dan tijd dat de rechter sprak,
had, Sorandal met gebogen hoofd gestaan, de
handen krampachdg saam geknepen.
Nu hief hg het gelaat op, zjja harea Magen
verward over zjju marmer )l:ek voorhoofd.
Met hijgende stem riep hij ui
Ik ben onschuldig O 1 mijnheer, tot dus
verre heb ik u mijn onschuld nog tiet betuigd,
omdat gij mij niet rechtstr eks beschuldigd had.
Gij spraakt slechts van vtrdenking, gg deedt
mg vragen en die hob ik naar waarheid beant
woord. Ik hoopte dat-rnjju onschuld u spoedig
zou blijken, ik kon niet gelooven, dat men tot
een bepaalde beschuldiging zou overgaar, maar
alles spant tegen mjj asmen, het noodlot v-r
volgt mjj en daarom roept ik thans luid, met
al mija kracht, opdtt gjj in mjjo stem den toon
det otsehuld moogt herkennen, «rpdat gjj over
tuigd zult zjju dat ik slechts bet slachtdier
ben van een ongelukkigen samenloop van om-
bevorderen. Dan zal ook, als noodzakelijk
gevolg van dat godsdienstig bewustzijn,
de christelijke liefde herlevenen naar
mate het Christendom, de godsdienst aan
invloed val winnen in de maatschappij, in
diezelfde mete zal ook de christelijke liefde
meer en meer bloeien en de rijkste vruch
ten voor de maatschappij afwerpen,
Daily News zet uiteen, dit, wil Enge
land deu oorlog in Zuid-Afrika eindigen,
het dit niet anders kan dan door wat de
proclamatie aangeeft. De Regeering is door
het doodschieten der rebellen rn de Kaap
kolonie bezig, met de natie voor te be
reiden op wat zjj meent de eenige weg is
om den oorlog in Zuid-Afrika te beëin
digen: door moord.
Het blad zept dat het besluit der
fingelsche regeering om de rebellen vlood
te schieten, te wjjten is, aan het noorde
lijk gedeelte der Kaapkolonie dat in opstand
kwam en het hoofdtooneel van den oorlog
werd.
Indien zjj nu nog overgaat tot het dood
schieten van de gevangenen, dan zal zjj,
in het gunstigste geval, een onuitwisch-
baren smet werpen op Engelands naam,
en hetgeen nog overgebleven is vau En
gelands macht in Zuid Afrika opofferen,
ja, waarschjjnljjk de tusschenkomst van
vreemde mogendheden uitlokken.
«Het is de plicht van ieder, die ver
standig denkt, om te beletten, dat de Re
geering niet op die wjjze de belangen zal
vernietigen welke zjj reeds zoo ernstig
heeft benadeeld».
Te Londen heerschen de kinderpok
ken. Er zjju reeds 79 gevallen geconsta
teerd.
De Times verneemt uit Simla, dat
Rusland aan de Perzische douanekantoren,
waarover het de conti öle heeft, zich klaar-
bljjkeljjk verzet tegen den invoer van thee
via Quetta en Noesjki, Karavanen worden
aan de Perzische grens in quarantaine ge
houden.
Over een toegezegde ontvangst door den
Czaar aan president K r u g e r te Compiègne
standigheden, ik herhaal, ben ik onschuldig
Deze uiibari ing van srnatt, dit plotieling en
hevig verzet van den man, dien hjj tegenover
iijh had, maakte een diepen indruk op den rech
ter van inttruciie.
Sorandal, die dit zeer goed scheen te bemer
ken, en op dien indruk wilde dootgaan, hernam
Ik eea moordenaar I ik zou mjja oom Ter
moord hebben 1 Groote God 1 Het ii mjj alsof
ik droom. Ben ik wel wakker. Heb mede
lijden, z<g mij dat van dit alles niets waar is,
dat een vreeseljjke nachtmerrie mjj kwelt. Mjj' -
heer, mijnheer, hoor mjj aan, geloof mjj toch,
het is niet mogelijk, niet mogeljjk. Ja, ik heb
misslagen begaan, dat erken ik, ik hebt mjj
schuldig gemaakt aan foutcD, aau zware ver
grijpen, aan laakbare handdingen. Ala olficisr
heb ik mjjn plicht verzaakt, dat is waar eu ook
ia het waar, dtt ik mij jegens mijn vrouw slecht
gedragen heb. Gjj ziet he', ik verborg u niets,
ik wil mjj niet anders vooidoeu, dan zooals
ik ben, helaas 1 Mjja geheele leven verdient
eras;ige verwjjten, maar daarom ben ik nog
geen misdadiger, geen moordenaar geworden.
Trouwe, s, waarom zou ik deu baron d'Amfre
ville hebben vermoord, daar moot ik toch een
redeD, een aanleiding toe gehad hebben.
Langzaam en met nadruk vroeg de techter
Hebt gjj u niet meester gemaakt van een
testament, dat u onterfde?
Sorandal wroög zich de handen
Gij gelooft dm! liep hjj ui'. Mijn God,
aasde ik daa op het vermogen van mgn oom
Heb ik mg niet altgd tevreden gesteld m>.t het
geen ik had Bovendien, gjj weet dat ik op
oieldt de Echo de Paris, dat dit bericht
op geen enkelen ernstigen grond berust.
Dr. Leyds heeft wel stappen daartoe ge
daan bjj den Franschen minister D e 1 c a s s
en den Russischen graaf Lamsdorff,
doch da heer Delcassé maakte ernstige
bezwaren, daar hjj de betoogingen ter eere
van den Czaar op geen enkele wyze wilde
afleiden van hun oorspronkelijk doel.
Over prins Witgenstein, door
een onbekende in een duel gedood, wordt
thans verteld, dat het duel heeft plaats
gehad naar aanleiding van een woorden
wisseling in den trein over twee Parisiennes
in gezelschap van den Prins.
Het is nu bekend geworden dat de on
bekende, die zich beleedigd gevoelde, nie
mand anders was dan kapitein Maii-
moif, de Russische officier, die in den
tjjd van kolonel de Yi lie bois-Mare uil
in Transvaal aan het hoofd van een Boe-
ren-commando stond en wiens 'terugkeer
Gisteren heeft de minister Delcassé
te Duinkerken een inspectie gehouden en
een bezoek gebrscht aan den onderprefect
en aan het stadhuis, den weg volgende
die door den President der Republiek zal
worden afgelegd. In het gebouw der Ka
mer van Koophandel had vervolgens een
langdurig onderhoud plaats van den Mi
nister met de plaatselijke overheidspersonen.
President Loubet zal den Czaar te ge-
moet stoomeu met de torpedoboot Cassini
Het jacht, de Standaard, van den Czaar
zal vergezeld zyn van het keizerlyk jacht
de Poolstertenzij Nicolaas II een ad
miraal uitnoodigt hem te vergezellen in
dit geval gaat ook de Swetlana mede. Is het
slecht weer dan komt de Czaar aan boord
van de Standaard de haven van Duinker
ken binnen, en stapt dan op de kade af,
vlak voor het gebouw der Kamer van Koop
handel, waar het feestmaal gegeven wordt
Anders gaat de Czaar bjj zyn komst in de
Fransche wateren aan boord van den kruiser
Masstira over, het admiraalschip van deu
bevelhebber van het Noorder-eskader, ad
miraal M n a r d.
Het feest, dat te Parjjs door de Turk-
sche ambassade zou gegeven worden ter
gelegenheid van den verjaardag der troon
bestijging van den Sultan, gaat niet door.
De Minister van Oorlog heeft de mu
ziek van het 46ste infanterie-regiment
verboden dat feest op te luisteren.
het punt stond mjj naar Amerika in te
schepen, waar mjj een voordeelige betrekking
wacht. Zoo het mjj dsur slechts een weinig mee
loopt, dan kan ik mjj er rjjk maken. Ik zou
mjj meester gemaskt hebben van het testament
van den baron d'Amfreville Wist ik dan dat
hjj een testament gemaakt had Het ia wreed
mij op zulke zwakke bewijzen te besohnldigen.
Gjj ziet mjj vol verachting aan, ik merk aan
alles, jdat gjj mjj niet gelooft, maar wat moet
ik doen om u te overtuigen
Wanneer gjj onschuldig zjjt, dsn kunt gjj dat
toch zeer gemakkelijk doen, antwoordde de rech
ter. Zeg mjj slechts waar gjj in den naoht van
den 9en op den lOon rijt geweest.
Sorandal aarzelde een oogenblik, zgn opgewon
denheid was eensklaps tot bedaren gebracht.
Opnieuw boog hjj het hoofd en mompelde;
Ttiuis.
Een geluige, aan wier geloofwaardigheid
ik niet mag twijfelen, beweert het tegendeel.
En ik houd vol, dat ik thuis geweest ben,'
Bewjjs het dan.
D«n kan ik riet.
Dan staat nw verklaring geljjk met een
een bekentenis, z.ide de rech.tr op plechtigen
toon.
Het scheen dat deze woorden al de wils
kracht van Sorandal eensklaps deden terug-
keeren.
Neen, neen, het is geen bekentenis 1 riep
hjj rit. Hoe zou ik een misdaed kunnen be
kennen, die ik niet bedreven heb Ik zeg u,
dat ik ut schuldig ben, dat een afachnweljjk
nocdlot mjj overal vervolgt.