NIEUWE HDagêlaó voor éfëooró- on SLuió-éCollanè. 's Pausen vrijheid in Italië. No. 4887. Dinsdag 10 September 1901, 26ste Jaargang ©0 misdaad 1 BUITENLAND. kasteel Pierrefite.j Amerika. Frankrijk. Duitschland. (jODRIIIT. ABOHTIEMENTSPBIJS. Per 3 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. Voor het buitenland Afzonderlijke nummers Dit blad verschjjnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen. BÏÏHBAÜ: St. Janstraat Haarleml /1,10 «1,40 «2,80 «0.03 ACUTE MA «Oir ASITATE. PBIJS DEB ADVBBTEBTIBW, Van 16 regels ......50 Cent Elke regel moer 7Yj Groote letters worden berekend "naar plaatsruimte, Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contact Red a o t e ur-U i t g e v e r, W. KüPPERS. «We hebben den Paus de wereldlijke heerschappij ontnomenmaar in de uit oefening van zgn geestelijk gezag is hg volkomen vrg»; dat is het eeuwige refrein in den mond van de Italiaansche kerk- vjjanden, op de klachten des Pausen en der Katholieken. Een episode in de Italiaansche Kamer uit de laatste dagen heeft wederom eens bewezen, hoe ernstig de vertegenwoordigers en organen van het officieele Italië het met de kerkelijke vigheid des Pausen meenen, en heeft daarmede ook een zeer duidelgke illustratie geleverd op de jam merklachten, welke het Opperhoofd der Kerk in het onlangs gehouden consistorie heeft geuit. Bg de behandeling van de onderwgs- begrooting bracht de afgevaardigde In- delli de reeds sedert 1865 gevorderde vermindering der bisdommen ter sprake, terwjjl de afgevaardigde Laudisi een wetsontwerp tot regeling van de semina rian verlangde. Natuurljjk had de ophef fing van bisdommen geen ander doel, dan de verbeurdverklaring van hun vermogen ten voordeele van de onverzadelgke Staats kas, en met de regeling van de semina- riën beoogt men de vorming van een «staatsgetrouwe» geestelijkheid. Maar het is duidelijk, dat de beide vermelde stoffen niet tot de bevoegdheid van het Staatsbe stuur behooren. In plaats echter van de heeren Indelli en Laudisi op deze om standigheid opmerkzaam te maken, ging de Minister van Onderwijs op de gedane voorstellen in met de verklaring, dat hg daaromtrent zich zou onderhouden met zgn collega, den Minister van Eeredienst. Ter beoordeeling van deze handelwijze Bchrjjft de Osservatore Romano met juiste scherpte «Men behoeft juist niet een geleerde kop te zgn, om te weten, dat de bisdom- Hen en seminariën tot de onmiddellijke FED1LLSTOM. van het 25) (Vervolg) Sorandal stak zgn zakdoek in zgn zak en Zeide Hoor eena. Mgnheer? Heeft men den ouden intendant geljjk den baron begraven P De doodgraver zag hom verwondurd aan en *ti49 Wat blieft mijnheer Ik vraag n of men het ljjk van den ouden Htendant üomiuique bij dat van zjjn meea- ^8f^heeft begraven. Weet ge niet wien ik be- Ol ja, zeker, maar weet mjjnheer dan Wat? Ik hoop niet, dat mjjnheer het mjj kwa- 5* zal nemen, maar ik vind die vraag zoo zon- «tliog. Weet mijnheer dan niet dat de inlen- niet dood ia P "anneer Flick hierbij tegenwoordig was ge- «zat zon hjj zeker belang gesteld lubben in kei geen er op dit oogenblik te zien w*z, hjj geestelijke jurisdictie behooren, welke de Paus krachtens goddelijk recht moet uit oefenen en uitoefent, zooals hij het goed acht, overeenkomstig de behoeften der be volking en om redenen, welke hij alleen heeft te beoordeelen. Op dezelfde wjjze derhalve, waarop de H. Stoel nieuwe bis dommen schept en nieuwe seminatiën sticht tot welzjju van een deel der Katholieken, evenzoo vermindert hg daarvan het getal, wanneer hij zulks voor passend houdt. Het is duidelijk, dat somwijlen bet initia tief tot een of anderen maatregel uitgaat van het wereldljjk gezag; maar het is een onbetwistbaar, op het recht gegronde feit, dat de Paus dergeljjke voorstallen met vrijheid aanneemt of met vrijheid afwjjst, zonder dat iemand heai eenigen dwang mag aandoen. Het geval van de Italiaan sche Regeering is echter geheel auders. Het is een ware verkorting van het gees telijk gezag des Pausen, welke hier wordt beoogd; en al waren er ook geen andere bewijzen hiervoor aanwezig, bewijsgenoeg is de lichtvaardigheid, (om geen scherper uitdrukking te bezigen), van den minister en leek Gallo, die, alsof er gehandeld werd over iets, hetwelk tot de bevoegd heid van hem en van de voorstellers be hoorde, de vermindering der bisdommen en de regeling der seminariën hoopt te be reiken door een onderhoud met den zegel bewaarder, zonder ook maar te laten door schemeren, dat de Paus de eeuige recht matige rechter is zoowel wat betreft de bisdommen ah wat de seminariën aan gaat. Met deze zaken heeft de wereldlgke heerschappij zich volstrekt niet te be moeien, evenmin als zg met de toediening der Sacramenten iets te maken heeftmaar dat alles is een complex van geestelijke rechten, welke de Paus als Plaatsbeklee- der van Christus heeft uit te oefenen, vrg van elke inmenging der wereldlgke macht, die hoogstens een verandering in betrek king tot het getal der bisdommen aan het oordeel van den H. Stoel mag voorstellen. ou zgn kleine oogen zoo wijd mrgeljjk hebben open gezet, want Sorandal, dia al bleek war, werd nu loodkleurig in hit gelaat, zgn lippen werden wit alsof al zgn bloed nt.ar het hart teruggevloeid was, zgn oogen puilden uit hun kassen. Hg wankelde en wanneer hg tilt spoedig het honten hek gegrepen en zich daaraan vastge houden had, dan zon hg neergevallen zjjn, m sar de oude doodgraver was geen fjjn opmerker, hem ontging alles. Wat zegt ge mg daarP vroeg Sorandal met heesehe stem. Mjjn hemel, ik heb n gezegd zooals het is. Ja, hernam Scrjndal, terwijl hjj zich in spande om wat vastheid ia zjjn item te bren gen, ik weet he', ik herinner het mg. Domini que, de intendant, weid niet onmiddellijk ge dood, zooals zjjn meester. Toen men de mis daad ontdekte, ademde hjj nog, maar, zooals men mg verteld heeft, bleef er geen hoop over hem te redden. Nu ja. sprak de doodgraver, zooveel is zeker dat hjj, die hem getroffen heeft, geen katje was om zonder handschoenen aan te pak ken. Zjjn geheele hersenpan was verbrijzeld, die arme Dominique, tn men zou geen soa voor zjjn leven hebben gegeven, maar de doktere, mijnheer zal ook wel weten dat zjj verbazend knap zjjn, de dokters van den tegenwoordi- gen tjjd, de dokteis hebben zjjn hersens weer bg elkaar gebonden, zgn hnid dicht genaaid wat weet ik het, in elk geval, hjj leeft nog, maar Wat de regeliüg van het seminarie-wezen betreft, hier is de vordering der Regeering nog afschuwelijker; want al mogen zg in grooter of kleiner aantal aanwezig zgn, toch kan men voor hen geen andere re geling vorderen, dan welke de H. Stoel verlaugt en door het hoogheilig Concilie van Trente bepaald is en tot dusverre gangbaar is. De pretentie van Gallo, hierin naar believen te handelen te zamen met den Minister van Justitie en Eere dienst, is één der vele gevolgen van den abnormalen toestand des Pausen, welke daardoor is ontstaan, dat men hem geweld dadig beroofd heeft van het middel, dat zgn vrijheid en onafhankelijkheid verze kerde. Het wereldljjk gezag over Rome handelt niet, zooals somtgds andere, den H. Stoel vgandig gezinde Regeeringen doeD, uit overmaat van voorbijgaande, anti-cle- ricale stemming of uit eigenzinnigheid of uit een anderen min eervollen hartstocht maar, nadat de revolutie haar zetel in Rome heeft opgeslagen, maakte zg en maakt zij nog de aanspraak, de plaats des Pausen en ook van zgn geestelgk gezag ingeno men te hebben en zonder contióle in ker kelijke zaken te kunnen heerschen en aan den Paus uit genade nog iets te laten van hetgeen hem van rechtswege toekomt. «Deze gedachte keert ook terug, met prachtige commentaren, in de pers van de verschillende partgen, die, zoo dikwgls de Paus een daad van zgn geestelgk gezag uitoefent, luide aan de wereld verkondigt, dat het wereldlijk gezag aan den Paus en aan de Katholieken votstrekt geen hinder palen in den weg gelegd, maar de groot ste vrgheid gelaten heeft. Deze houding vau genoemde pers legt getuigenis af voor het recht, waarmee de Puus en de Katho lieken beweren, onder vijandige heerschap pij te staan, die, wanneer het een of an deren keer niet in haar kraam te pas komt, de vrgheid van den Paus van Rome over matig te hinderen, evenzoo goed op zeke ren dag den inval kan krijgen om met Maar P Och, het is eigenlijk net zoo goed altof hjj niet meer leefde, zooals men mjj verteld heeft. Hoe dat Na, het schijnt dat het in zjjn hoofd nog lang niet pluis is, zoodat hoe z#l ik het zeggen 't is gedaaD, geen mensch thuis meer daarboven, totaal leeg. Het is mogeigk dat hg er nog van op zal komen, maar hjj zal toch niets kunnen veitellen, want hjj herinnert zich hoegenaamd niets meer, hg is zoo goed als idioot. Sorandal baalde lang en diep adem, zijn hand, die hg een oogenblik tegen zgn borst ge drukt had, ais wilde hjj het hevig kloppen van zgn hart bedwingen, zakte weder, zgn gelaat nam langzamerhand weer de gewone uitdruk king en het bloed keerde naar zjjn wangen terug. Het is te hopen, zeide hg met nog tame- ljjk onveste stem, dat men een middel zal vin den om dien armen man nog geheel te genezen. Hg heeft den moordenaar gezien, dus ook hij alleen zal hem kunneu noemen, Och, mgnheer, seide de oude man, ter wijl hij bedenkelijk het hoofd schudde, als dat het eeoige is wat hjj te vreezen heeft, dan kan die schelm gerust gaan slapen. Da dokter, mgn heer Mongnyon, heeft gezegdDominique is een levende doode zgn geheugen, zjjn verstand zjjn verdwenen, voor altijd en er cal geen woord meer over zgn lippen komen. Terwgl de goede man sprak, had hij, zonder het zeil te welen een pleohngen toon aangeslagen vol aangematigd recht datgene te ontne men, wat zij naar haar goedvinden ge schonken heeft.» Er bestaat kans dat president Mc. Kin- ley, niettegenstaande de twee kogelwon- den die hg ontvangen heeft waarvan de een afstuitte op het borstbeen en de tweede niet in den buik, zooals is gemeld, maar die drong door den voor- en achterwand van de maag en nog niet is teruggevon den, zal herstellen. De moordenaar geeft als de oorzaak van den aanslag op, dat de lectunr van anarchis tische geschriften hem overtuigd hebben, dat de regeering der Vereenigde Staten in het geheel niet deugt. Hg achtte de beste manier om daaraan een eind te ma ken, het dooden van den President. Te Cleveland zgn twee en te Chicago vjjf anarchisten gevangen genomen, onder verdenking van betrokken te zgn bg eene samenzwering. Frankrjjk en Rusland hebben een over eenkomst gesloten, volgens welke Rusland de belasting op verschillende waren, vooral op den wijn, aanmerkeljjk zal verminderen en Frankrijk dit weer met andere, vooral mtt petroleum zal doen. Yoordat de Czaar Frankrgk verlaat, zou het verdrag onderteekend worden en spoedig daarna in werking treden. De Chineesche prins T s j o e n maakt uitstapjes in Berlgn. Bloemkransen heeft hg neergelegd op de graven van keizer Wilhelm en keizerin Augusta. Ook op het graf van den in China bg een brand om het leven gekomen generaal von Schwarzhoff op het invaliden- kerkhof liet de Prins kransen neerleggen. Het verbljjt van het gezantschap in Duitsch land zal ongeveer 14 dagen duren, waar van er twee of drie dagen, voor zoover tot nog toe bekend is, aan de keizerlijke manoeuvres te Dantzig gewjjd zullen wor den. Ook in hun Berlgnsch verblijf zgn de Cbineezen tengevolge van hun beschet en hg strekte de magere armen uit, als had hg een voorspelling gedaan. De hond, die aan zjjn voeten lag, begon kla gend te huilen. Kr heerschte een oogenblik stilte, daarna vroeg Sorandal. Hebt ge mjj zooeven niet gezegd dat men naar de bloedverwanten van den baron d'Am- freville zocht? Jawel, mjjnheer, maar ziet ge, daar heb ik al heel weinig veritand van. Zooveel weet ik zeker, dat men op het kasteel alles heeft verzegeld, maar wanneer gjj er meer van weten wilt, en dut zal wel, daar gjj immers de eenige bloedverwant van den onden heer zjjt Ja. Goed, welnu, dan moat gjj naar mjjnheer Balladon, den notaris gaan, hjj behandelt de zaken. Ah zoo, mgnheer Balladon hebt gjj ge zegd Ja, de notaris te S.ict-Denis, me anx Fliurs, het nummer weet ik ni t, m-.gr gjj zult het huis toch gemakkelijk vinden, er staan van die vergalde figuren op de denren geschilderd, paponceaux noemen ze dat geloof ik. Goed, dank o. Sorandal legde een vgf francistnk in de ver eelte hand van den doodgraver en terwgl de man zich uitputte in dankbetuigingen, verliet de bezoeker het kerkhof en keerde met haasti gen tred naar Pierrefite terug. (Wordt vervolgd.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1901 | | pagina 1