No, 4904
Maandag 30 September 1901.
26ste Jaargang.
^DagBiaó voor <9Iooró~ en Sfuió-cJCollanè.
Socialistenwerk.
I
Se misdaad
S» «k.!1 vertelde mjj, dat die arme juf-
BU IT JÜ JV L A fl? D,
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
f 1,10
1,40
2,80
0,03
kasteel Pierrefite.
fcheel
Portugal.
Oostenrij k-Hongarij e.
Frankrijk.
Italië.
België.
Engeland.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
In het land der Belgen bepalen zich
socialistische leiders niet meer tot op
hitsen van hun volgelingen, zjj deelen
ook revolvers uit.
De mpnwerkers in het Luiksche ver
genoegen zich niet meer met den arbeid
*e staken, zp vallen de bestuurders der
kolenmjjuen aan, werpen hen m-t stee-
nen en lossen zelfs revolverschoten op de
leden der directiën, ofwel zij gaan op
root en diefstal uit, zooals dezer dagen
te Seraing viel te constateeren.
De leiders der socialisten, die in de bij
enkomsten door hun opruiende taal hun
'olgelingen het hoofd op hol brengen,
honden zich schnil zoodra de menigte in
praktjjk brengt wat hun is geleerd, ter
wijl de bladen der socialisten, zoodra er
'chanddaden zpn gepleegd, bp hoog en
laag zweren er geen schuld aan te heb
ben. En dan gaat geen week, bpna geen
"fog voorbp of de socialistische perspro
ducten zetten min of m9er onder bedek- i
ten vorm hun l^ers tot oproermaken
6an, terwjjl op de meetings der wereld
hervormers de bezittende klasse wordt
Voorgesteld als een uitzuigersbende.
't Is ook niet te verwonderen, dat de
®iet verder denkende weiklieden, die luis
teren naar de misleiders, zich aan balda
digheden en aan de ergste buitensporig
heden overgeven.
Be woordvoerders hebben hen wjjs ge
bakt, dat de werklieden de meesters moe
ten zjjn, dat zjj het getal zijn en de macht
bezitten om alles voor hunnen wil te la
ten buigenzij hitsen hen op tegen alle
gezag en alle overheid, en wanneer de
^oede der onnadenkenden losbarst, de orde
gestoord wordt, dan trachten de socialis
tische bladen nog de woelmakers te
techtvaardigen, door ds schuld te werpen
°P de gebrekkige organisatie in do sa-
fconleving.
Wie hoort hoe er op de volksvergade
riQgen wordt gescholden tegen de over
heden kan het niet verwonderen, dat de
^®tklieden zich laten meesleepen tot mis
dadige handelingen. Daarom wordt het dan
°°k hoog tjjd, dat er waarschuwende stem-
D36ö worden gehoord en dat niet alleen
de plichtigen met de daad maar ook de
°Phitser8 met het woord en de pen, wor-
d0n gestraft.
Be socialistische leiders trachten door
Qn brutaal optreden de menigte vrees
te jagen. Hiertegen is een krachtig
0Ptreden noodzakelijk en zeker mag den
°°sdoeners hun rechtmatige straf niet
^°rden onthouden. Voorzorgen nemen
FEUILLETON.
van het
Vervolg
Pehl! teinman tchndde hst hoofd sn mom-
'OoT 1^' ®0ften doen wat bjj beveelt, maar
"i't 'bi 40011 8®k"r» dat die Sorandal mjj
->? aH"6sten *®il®n
ook niet.
een'' c4oe^ 090 "d®'zich met ge=
^ioto'8 Stens kooren, weet gij wat juffrouw
1*8 ta' de gouvernan'e van juffrouw Gisè'e,
1(1 keefl?
^een. Wat heeft zjj u dan verteld?
**ïd '®'e. toen zjj Sorandal zag, erg bang
J J°° tacg al* een weeel.
Zoo,
*jj tos*' beefde over haar gehtele liobaam,
U'der^^^de van angat, toen hij baar wilde
Dj k' *1 dnrfde hem niet eeni
I UUUUO IIV AU Al J.W CCUI DOID OLI
banden kaken elkaar ewqgcnd aan,
J#ö Ondet den indruk van he« gehoorde,
h® ziide er een
ü*t ii vreemd.
tegen een dreigend gevaar, maatregelen
nemen om ongelukken te voorkomen, dat
is een allereerste en noodzakelijke voor
zichtigheid.
Die voorzichtigheid te betrachten is de
Overheid verplicht tegenover den fatsoen
lijken burger, ia het 'belang vau het al
gemeen welzijn, dat geweld is aangedaan
bp de oproeren die in de Belgische mjjn-
districten Jeneppe, Sera'ng en te Charleroi
hebben plaats gehad. Te Seraing zjjn de
mpnwerkers in het openbaar tot revolutie
maken opgehitst door den woelgeest Lu-
cien Henault, die de werkstakingen
beschouwt als een oefenschool, als een
hulpmiddel om te komen tot revolutie.
Weest overtuigd, riep hp dezer dagen op
een vergadering van ontevredenen uit, dat
wp aan uwe zjjde staan, door de eene
werkstaking op de andere te laten volgen
hebt gjj de macht in de hand om eene
revolutie in het leven te roepen. En dat
deze opruier succes heeft, bewijst de tal-
rjjk gehouden veigaderingen die dezer da
gen in het mpndistrict van Luik hebben
plaats gehad, waar de meerderheid der
mijnarbeiders zich voor een algemeene
werkstaking heeft verklaard.
Over het algemeen stemrecht gaat het
er in de partjj der Belgische socialisten niet
onaardig aan toe. Een gedeelte der partp
wil stemrecht aan de vrouwen verleenen,
een ander gedeelte is er tegen uit vrees
dat de meerderheid der vrouwen voor hun
tegenpartij zal stemmen. Op het socialis
ten-congres te Gent gehouden, werd met
35 stemmen tegen 8 stemmen en een paar
onthoudingen, besloten, dat de vrouwen
nog wat mogen wachten en dat eerst en
vooral het algemeen stemrecht voor de
mannen moet gevraagd worden.
Evenals in België zjjn ook de soci
aal-democratische leiders van het onte
vreden gemaakte volk in Frankrpk bezig
met hun volgelingen te wapenen. Kisten
met geweren en pakken met revolvers
zjjn te Monceau-les-Mines aangekomen, en
aan de mpnwerkers uitgedeeld. Jl. Maan
dag nog werden aan het station aldaar weer
twee kisten met geweren, elk van 150 kilo's
zwaar, gelost, en door het socialistisch
Comité in ontvangst genomen.
In Duitschland scheen de socialistische
partjj een ontbindingsproces tegemoet te
gaan door de leer van B er n s t e i n, die
aangeeft, dat een der grondbeginselen,
waarop het socialisme steunt door B e b e 1
Wia weet, fluutarda een andtr, heeft dut
simpele meisje niet hst een of ander voorge
voel.
De dikke koeUier zeide op zjjn toon van
geI»8
Soms hebben simpelen en idioten begrip
van dingen, waar een verstandig meusch niet
bij kan.
De tuinman sprak met zekere plechtigheid
Toen die man voor de eente maal op
het kasteel kwam, ia er een groot ongelak op
gevolgd, God geve dat hjj nu niet voor een
tweede masl kiir onheil kooit brengen.
Verder werd er geen woord gewiaseld, de
bedienden versprei iden zioh en giigen asn hun
werk.
Dorgeur was in het salon bjj zjjn vrouw te
ruggekomen.
Na, Vroeg bjj haar, hoe viadt ge onsen
neef P
Daar zjj een weinig met het antwoord talmde,
ging hij voort
Ik vitid hem een alleraangenaamst menseh.
Op mjjn woord, hjj heeft mjj heelemaal inge
pakt, dat verberg ik niet en ik hoop wel dat
wjj nog lang vrienden sullen zjjn.
Daar zjj bleef zwjjgen, vrosg bij
WatiscrPZjjt ge het niet met mjj eens?
Zeg ook eens wat,
Mjjn viiand, zeide sjj sohuohter, ii het
u nist opgevallen hoe bevreesd Gi.èle vcor
hem ia P
Hq haalde de «choudera op.
Kom, dankt ge daar nog nan P aaide hu
VrOUWe J zjjn ook altqd aoo eweertillend. Ge
•mlKDRÏJT-
AGITE MA NON AGITATE.
PRTJS DER ADVERTENTIE».
Van 1—6 regels. 50 Cents,
Elke regel meer71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale Puhlicitè Etrangère
G. L. DAUBE Sf Co. JOHNF. JONES Succ. Paris 315w Faubourg Montmartre.
vooropgezet, n. 1., dat de rjjkdommen
meer en meer bijeenkomen in de handen
van een steeds geringer getal bezitters,
terwjjl de arbeiderstand id het algemeen
steeds armer wordt, volkomen valsch is.
Door de onderwerping van Eduard-
Bernstein, zegt de Vöriarts, is ech
ter eene nieuwe en geweldige grondves
ting van de Duitsche sociaal-democratie
tot stand gekomen. Daartegenover wijst
de Friesinnige Zeitung op den wassenden
panhang, dien Bernstein in de partp
vindt sedert hp in Duitschland is terug
gekeerd. Zjjn, slechts schjjnbare, onder
werping en bljjven in het partijverband
zal het ontbindingsproces bespoedigen. In
waarheid vindt het evolutieprogram van
Bernstein reeds na ouder de «intel
lectuele» van de partp een groot aautal
overtuigde aanhangers, die de oude re
volutie theorie als een uitgediend strijd
middel verwerpen.
In de vergadering van den partijdag te
Lubeck gehouden, is het er heftig aan
toe gegaan toen de socialisten Fischer
en Heine er tegen opkwamen, dat het
Ruesiich-Poolsche element, als de beruchte
Rosa Luxenburg en haar vriend
P a r v u s, in de socialistische pers en in ver
gaderingen een toon en wjjze van strjj-
den invoerden, die het erfdeel van huD
ras waren. H e i n e zei nog, wp kannen niet
toestaan, dat dergelpk volk als gasten tot
ons kout en ons dan in ons gezicht spu
wen. Als een donderslag vielen döze woor
den op de joodsche socialisten, die eerst
met hoongelach, daarna met een verschik-
keljjk lawaai werden begroet.
De socialiste KlaraZetkin verklaarde
hartstochtelijkOnze heftigheid maakt
juist onze kracht uit; Rosa Luxen
burg en Parvus verkeeren niet als
Russen en Joden, maar als partpgenooten
onder ons. Een geweldig leven volgde op
deze woorden, men verweet elkaar gebrek
aan opvoeding en aan passenden toon, men
beschuldigde elkaar van trouweloosheid,
mm schold elkaar voor al wat leelpk is.
Be bel werd gedwongen te erkennen dat
hp leugentaal had gesproken en dat zijn
bekende tegenvoeter Yon Vollmar uit
Muncben, zich bp de Beiersche regeering
had ingespannen om een verbipfpas te
bekomen voor zpn kameraad Parvus.
Deze partjjdag heoft alweer getoond, hoe
gevaarljjk de leer der socialisten is, zelfs
onder eigen pa'tpgenootenen hoe de
Overheden wel mogen toezien, na zich
dat woelige volkje gaat wapenen met ge
weren en revolvers.
weet toch wal dut hot or no kind goen ventand
heeft.
Eu toch heeft ijj een duideljjken *fke?r
te kennen gegeven, van den n.»*, dien gs uw
neef noesst. Het ii het initinet dat nil hstr
sprok west ge zoo zeker dit het zich vtrgiot f
Ea al» ik u eens cside
Wat?
Dat ik hetzelfde gevoelde wat zij eoheen
te gevoelen.
Gjj P Een afkeer vsn Sorandal Neen
maar die is sterk.
Nam. geen afkeer, sooa's ge hit noemt
m#at een onbestemde vrees, iets waarvan ik
mjj niet dnideljjk rekectchap kan geren ntaar
toen ik den blik van dien man ontmoette, was
het mjj als'jf mg'n bloed in mjjn adcr.n ver-
s jjfde. L«oh mjj uit, zoo ge will, maar wie
weit of de oogen van Gisèle niet scherper gesien
hebber dan de uwe.
Wel nu nog mooier, wat is dat voor een
dwsaBheid, gjj tuit wel anders over hem den
ken, otthoud maar wat ik n e-g. Sorandal ie
oen fcr,.af en edel meneoh en wanneer ge hem
beter zult hebben leeren kennen
Dorgeur voltooide sjjo zin niet en zjjn vrouw,
die hem niet wilde ontstemmen, had or nist
verder op geantwoord, het gesprak bleef daar-
bjj.
Op de laatste woorden die Dorgenr tegen
hem gesproken had: ^onthoud goed dat oes
bei» het nwe is, gjj ait tier thui»,* had So-
d«l «leohta greafitwoord met een glimlach
- - he »1 lorna dol» i
ia a o tnaden
TAD
en oen hnnddruk,
w»"»- toon
weg tiiliop, mompelde J*y lueaciioB
Da Enge'sche Rigesring heeft bp de
Regeering te Lissabon geprotesteerd tegen
het smokkelen op uitgebreide schaal van
wapenen te Lorenfo Marquez. Het protest
werd in een bijzondere kabinetszitting be
handeld en de regeeriug heeft den gezant
de verzekering gegeven, dat zp alles in
het werk zal stellen om aan de wenschen
van Engeland tegemoet te komen.
De Portagevsche pers is echter minder
kruiperig eu vaart heftig uit tegen de on
beschaamde indringerigheid van Engeland
in Portugeesche aangelegenheden.
Te Weenen worden groote toebereidse
len gemaakt om de Duitsche troepen die
uit. China komen en over Oostenrijksch
grondgebied naar hun land tsrugkeeren,
feestelijk te ontvangen.
De troepen werden reeds bjj hun aan
komst te Triest door Oostenrijksche mili
taire autoriteiten ontvangen. Onder ge
leide van Oostenrjjksche officieren maakten
de Duitsche officieren een uitstapje naar
Miramare, waar het kasteel bezichtigd
werd ook staan een diner en een bier
feest op het programma, dat men opzet
telijk een huiseljjk karakter heeft willen
laten behouden. De Duitsche soldaten
brachten onder leiding van Oostenrjjksche
sergeants een bezoek aan de stad ook
zp zullen onthaald worden.
Bjj aankomst te Weenen zal een pa
rade gehouden worden, waar het Duit
sche expeditiecorps defileeran zal. Er zpn
reeds tribunes in gereedheid gebracht en
Keizer Franz Jozef zal tegenwoordig
zpn.
Aan den minister-presidentW a 1 de c k-
Koasseau wordt de schuld geweten dat
de Czaar niet in Parjjs is geweest. Hjj
moet er zich havig tegen verzet hebben,
toen de Czaar en president L o n b e t er
gunstig voor gestemd waren. Waldeck
Rousseau dreigde zelfs Compiègue op
stel en sprong te verlaten indien presi
dent Lo ubet aan de Russische Soeve
reinen voorstelde toch naar Parjjs te gaan,
terwjjl hjj ook verbleekte, toen hjj niet
verhinderen kon, dat de Voorzitter van
den Parpschen Gemeenteraad Dansset
bjj den Czaar werd toegelaten.
Het Fransche ex, editie-corps, dat
uit China is teruggekeerd met generaal
Voyron aan het hoofd, is Donderdag
morgen te Marseille aau wal gestapt.
Door de burgerljjke, militaire en geeste-
ijjke overheden, waaronder Mgr. A n-
d r i e u x, bisschop van Marseille, werden
de troepen ontvangen, die daarna hun
intocht hielden in de stad onder toejui
ching der bevolking.
Te Blida is zekere Aïcha Khel-
1 a f i a-b e n-M o h a m e d overleden in den
ouderdom van 110 jaren. De vrouw was tot
het laatst bp haar volle verstand geble
ven. Gaarne vertelde zp, dat zp reeds
Gjj weet zelf niet hoeveel wssiheid ge
daar gesegd hebt.
Zjja gelaat nam op det oogsnblik esn som
bere nildrukking san, naar eeoiklsps verin-
derds het weer.
Aan dan kant vsn den weg h»d hjj een man
opgemerkt, dia bljjkbaar soo min mogeljjk ge-
zian wildo worden, wint hjj versehool zich
achter een boom.
Eerst meende Sarandsl den inspecteur Flick
te herkennen en hjj bslde de vuiiteD, terwjjl
hjj oenige dreigende woordan bromde, maar
tesstond daarop schudde hjj het hoofd, die man
geleek niet op Fliok.
Hjj wis klsin vsn gestalte en rois:g,
Tooh scheen Sorandal dit gelast met onbt-
duidende uitdrukking, korten neus en vooruit
stekende onderka-.k te kennen, wint in plaats
van op te helderen, werd sjjo gelaat nog don
kerder.
Hjj mompelde iets tusiohen de tanden, wat
hjj alleen kon verstaan, toen liep hjj voort en
was weldra voorbjj den boom, waar achter de
kleine man linh soo goed mogeljjk verborg.
Ongeveer dertig pas verder keerde hjj eens
klaps ons.
De kleine man volgde hem, thans op het
midden van den weg.
So-andsl e g hem stroef en dreigend aan.
De kleiue man kromp ineen, al* iemand
die op een mi»dr0f betrapt ia en nam een on
derworpen houding aan, «raarn« Soreodal de
.clioudrr. ophaalde en eü" weg naar hei dorp
Pierr./I e "P
aigéh afstand door den man gevolgd.
grootmoeder was, toen de FranBchen zich
van Algiers meester maakten. De Ara
bieren hadden voor de Eeuwelinge een
grooten eerbied.
Sedert eenige dagen wordt de stad Na
pels door een vreeselpke pestziekte bezocht.
Er zpn reeds een twaalftal gevallen ge
constateerd.
De overheid der stad neemt krachtige
maatregelen om de uitbreiding der ziekte
tegen te gaan, Zp heeft te Rome en Parps
pestwerend serum gevraagd waarmede zp
de ziekte spoedig hoopt te overwinnen.
Vpf pestlpders zpn reeds overleden. Men
veronderstelt dat de vreeselpke ziekte is
binnengesmokkeld door ratten uit Madras
aangevoeld met schepen. Er liggen in de
haven voor meer dan vijf milltoen koop
waren uit Britsch-Indië die onderzocht
zullen moeten worden.
Sedert eenige dagen valt in Italië
een overvloedige regen, die de rivieren
nit hare oevers doet treden. Op verschei-
ne plaatsen is het spoorwegverkeer onder
broken. De overstroomingen hebben groote
schade aangericht.
De Russische prins Victo r N aka-
chidza en zpne echtgenoote, twee ge
vaarlijke anarchisten, zjjn te Rome ge
arresteerd. Zp waren naar Italië gekomen
ondanks dat zp verbannen waren.
Nakachidza werd in 1887 in Rusland
ter dood veroordeeld, omdat hp tegen den
Czaar saamgespannen had en eveneens uit
Frankrjjk verbannen wegen» het vervaar
digen van bommen.
Zp zullen over de grenzen gebratht
worden.
Groote wanorde heerschte dezer dagen
te Charleroi, waar zich 200 glasblazers
hadden te verantwoorden, wegens weder
rechtelijke staking vau den arbeid. Zp
schreeuwden en tierden door de straten
der stad.
In de zaal der Kamer van Arbeid was
het een leven dat hooren en zien verging.
Allen schreeuwden door elkaar en jam
merden, dat men hun een arbeidsdag had
doen verliezen, en toen de leden van de
Kamer van Arbeid de zaal verlieteD, wer
den hun scheldwoorden en verwenschingen
achterna geschreeuwd. Op straat werd
het rumoer voortgezetonder het zingen
van de Carmagnole trokken de arbeiders
door de straten, zoodat de opwinding in
Charleroi algemeen was. In eene van haar
eerstvolgende zittingen zal de Kamer van
Arbeid opnieuw de zaak in behandeling
nemen.
Kitchener wil heengaan.
Te Londen loopt het gerucht dat Lord
Kitchener zpn ontslag zou hebben ge
vraagd als opperbevelhebber van het En-
gelsche leger in Zuid-Afrika, wegens een
verschil van meening met den Engelschen
Minister van Oorlog. De Regeering zou
er op hebben aangedrongen dat Kitche
ner op zpn besluit terugkwam. K i t c h e-
Zoo kwamen heiden op het perron ran dei
spoorweg.
Somdal had aen sigaar opgsstoken en wan
delde onverschillig heen en weer, terwjjl de
roodharige met seer veel aandacht de veelkleu
rige reclameplaten begon te bekjjken, die een
den maar geplakt waren.
Toen de trein voor Parjjs aankwam, stapte
Sorandal in een ltdige coupé eeiste klisie en
sette sick ia een koekde kleine man stipte
na hem in en se'te zich in den tegeoorerge-
stelden hoek. Het portier werd dicht geslagen
en de trein vertrok.
Zjj waren alleen.
Toan wendde Sorandal zich eensklaps tol sjjo
reisgenoot en zeide op norse hen loon
Zeg eens, zjjt gjj gek geworden Vat
moet dat beteskenen P Hoe sjjt ge op bet denk
beeld gekomen om mjj naar Pierrefite te vol
gen hegrjjpt ge niet, dat ik bespied word
Luister, zeide de roodharige onderdanig.
Wat?
Ik geef toe dat ik er verkeerd san deed,
maar
Ge sjjt een ezel, kort en bondig Heb ik
mij zooveel moeite g«daan en gevaren getroost om
mjj door uw domme onvoorzichtigheid in onge
legenheden te laten brergen f
Ik
Wordt vervolgd.)