NIEUWE
iTOag8letö voor tSHooró* on Suió éCollanè.
Geweldpleging.
e m
No, 4917.
Dinsdag 15 October 1901
26ste Jaargang
i I
ABOHTNEMENTSPBIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland -
Afzonderlijke nummert.
Dit blad verschjjnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen^
B TT B B A USt. Janstraat Haarlemi
AGH^E MA HO» AÖITATJJ.
PBXJS DBB ADVEBTBHTIBHT.
Van 1—6 regels50 Cen
Elke regel meer71
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte!
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KAPPERS
't Is twee jaar geleden, dat de Zuid-
Airikaansche bodem gedenkt werd met het
bloed der Boeren, die den strijd met het
gewetenloos Albion aanbonden ter verde
diging hunner onafhankelijkheid.
Het is overbodig om op het gruwelda
dige van dezen oorlog te wgzen, om de
®ngelsche staatslieden met diepe minach
ting te brandmerken, waar zij duizenden
•henschenlevens hebben opgeofferd om aan
bun gouddorst te voldoen. Kolommen vol
bebben wij over de schanddaden die in Zuid-
Afrika gepleegd zijn en nog worden ge-
Pleegd, geschreven. Wij zien daar ginds
®en dapper en vrjj volk den strijd volhou-
11 den tegen een gruwel-bedrjjvende overwel-
diger en dat, onder de ongunstigste omstan-
',ij digheden. Maar toen men het Boerenvolk
Voor goed overwonnen en vernietigd waande,
rees het moediger dan ooit op, die moed
en volharding deden de oorlogskansen kee-
r6n, en wel zoo, dat de dapperen den over
weldiger verplicht hebben, zich op eigen
Siondgebied te verdedigen. In geheel Eu-
*°pa gaat slechts één stem op om de on
versaagdheid en den taaien moed der Boe-
fen te prjjzen en te protesteeren tegen den
Uitmoordingsoorlog die dat vrjje volk ten
inzien van geheel de wereld wordt aan
gedaan, zonder dat één Mogendheid zich
®r tegen verzet.
Geen wonder dan ook dat de tronen
keizers en koningen wankelen en dat
revolver en dolk op hun borsten wor
den gericht. Het kwaad straft zich door
bet kwaad.
Van den anderen kant zien wjj een volk,
tachtig onder allen, trotsch op zjjn macht
op zyn rjjkdommen, dat in dollen over
moed aan de wereldheerschapjj durft den-
«a- Gat volk, door zjjn regeering mis-
^d, meegesleept door een dwaze verove-
j^gszucht, meende in een paar weken tjjds,
e' Zuid-Afrikaansche Boerenvolk te kun-
verpletteren.
FEU 1LLBT ü!n.
van het
kasteel Fierrefite.
(Vervolg.)
Gm twee uur in den namiddag Dorgeur
*s naar Parijs ea Vietoira maakte gebruik van
oogenblik dat de zon scheen, om met Gi-
la het park te gaan wandelen zat me-
Dorgeur alleeu in het groota salon.
tïo^da°ht aan het gebearde van den vorigen
lQ^eker, een schoonzoon als Olivier Fromenïel
Vo ovö'gBlnkkig gemaakt hebben, matr
hjj trouwen met een arme simpele als Qisèle
feilde gedachte als die van Jacques be-
'de haar
Waar moet dat heen?
bet 1' droef geP^ins werd zjj gewekt door
binnentreden van een bediende.
Mjjnheer Sorandal laat vragen of mevrouw
kan ontvangen? zeide de man.
^Snheer Sorandalriep mevrouw Dorgeur
neker, laat bint enkomen.
W0 °e*el dit onverwachte bezoek wel wat ver
en e'ing bjj haar opwekte, stond zjj toch op
tos*»* Sorandal met uitgestoken hand vrien-
tegemoet.
Met stomme verbazing ziet Engeland
dat het even ver gevoiderd is als twee
jaar geleden, dat de veroverde gewesten
aan zjjn heerschappij ontsnappen, en dat
elke duim grond de Britten steeds nieuwe
offers ko3t aan geld en manschappen. Mil-
lioenen guldens en duizenden soldaten
heelt Engeland reeds opgeofferd en nog is
het einde van den strjjd niet te voorzien.
Integendeel, de strjjd schijnt met nog meer
hardnekkigheid dan vroeger te worden voort
gezet.
Niet alleen in Transvaal en Oranje-
Vrijstaat, maar ook in Natal en de Kaap
kolonie brandt de oorlogsfakkel. En de
Kaapkolonie, die vroeger zoo loyaal was
om Engeland een oorlogsschip aan te bie
den, is thans in vollen opstand. De han
delwijze van Engeland tegenover de Trans
valere en Oranje-Vrijstaters, is den Kape
naars een gruwel geworden.
Engeland schrikt voor geen draconische
maatregelen terug. Het wil «coüte que
coute> de Boeren ten ouder brengen.
De Engelsche minister Chamberlain
en zjjn vrienden, die niet geaarzeld heb
ben de belangen van het Rijk op te offe
ren aan eigenbelang en aan dat van eenige
financiers, leveren der wereld een afschuw
wekkend' schouwspel van bloed en tranen
op het Zuid-Afrikaansche oorlogsveld.
Pas had de Vredes-Conferentie te 's-Gra-
venhage een prulwerk van Europeesche
diplomatie hare werkzaamheden en di
ners geëindigd, of wij zien Engeland alle
wetten van recht miskennen, de oorlogs-
gebruiken met voeten treden, en zich over
leveren aan de gemeenste gruweldaden die
men zich denken kan, aan brandstichting
en moord, in onbeschaafde tjjden en bjj
wilde volken onbekend.
Het dappere Boerenvolk niet kunnende
overwinnen, trachten de Engelschen hun
ras te vernietigen, door de vrouwen en
kinderen te laten verhongeren in de fol-
terkampen. Het machtige Engeland ziet
geen andere uitkomst meer van den oor-
Ik zloor u toch niet, wil ik hopen, zaida hjj.
Volstrekt niet, kom bjj het vuur zitten,
want het is zeer koud. Het spjjt mij wel dbt
mijnheer Dotgeur niet thuii is. Hebt ge u nie:
vergist? Ik meen dat hg u gisteravond zelf ge
zegd heeft, dat bij vandaag naar Pttrjjs moest.
Sorandal legde zjjn hoed op een stoel, ze te
zjjn stok in den hoek en m m plaats in de
fauteuil, die mevrouw Dorgeur hem aanwees.
Ik heb mij volstrekt niet vergist, ant
woordde hjj, ik weet zeer goed dat mjjnheer
Dorgeur te Parijs is eu ik zal u dideljjk. bet
doel meededen van n,jjn bezoek, dat u, zoo
ik mfj niet bedrieg, wel eenigszins verwondert.
Ik moet inderdaad bekennen, dat ik niet
begrijp
Het is toch zeer eenvoudig. Ik moet u
noodzakelijk alleen spreken en daarom heb ik
een dag uitgekozen waarop ik wist dat uw echt
genoot niet thuis is
Terwijl hjj sprzk, had hjj zjjn hand;choenen
uitgetrokken en zjjn handen uitgestoken naar
het vuur, d.t ii den haard uit de houtblokken
hoog op damde.
Hjj was kalm en bedaard en mevrouw Der-
geur sidderde, als zag zjj dat een groot gevair
haar boven het hoofd hi g.
Gjj moet mij spreken vroeg zij. Mjj j
alleen
Ja.
Waarover
Over een oude geschiedenis, maar met
uw verlof, voordat wjj verder gaan, zjjn wjj hier
ongestoord, kan niemand ons gesprek afluiste
ren?
log, dan door de uitroeiing der strijders
in een bloedbad en de vrouwen en kinde
ren van het Boerenvolk door ellende en
ziekten om het leven te brengen.
En dan hoort men de Groote Mogend
heden, die de plechtige akten der Vredes
conferentie hebben geteekend, vei klaren
vrede en eendracht op aarde te zullen doen
heerschen en alle oorlogen te voorkomen
door bemiddeling of scheidsgerecht. En
wat geeft dat alles
Waar wij ons ook heen wenden, de Iu ter-
nationale politiek levert niets op dan hui-
chelaiij, eigenbelangnjjd en afgunst.
Vrede en menschlievendheid zijn onbekend
in de Staatsbetrekkingen er heergcht enkel
wantrouwen en winstbejag.
Hoe kan het anders sedert God door
de officieele wereld uit de raadsvergade
ringen der volkeren gebannen is? Waar
het goddeljjk recht miskend wordt, bestaat
ook geen volkenrecht meerwaar de Ste
dehooier van Christus beroofd wordt van
zjjn StateD, mag geen enkel volk meer
verwachten, dat zijn rechten zullen geëer
biedigd worden.
Er bljjffc ons niets anders over dan uit
al onze macht te protesteeren tegen dien
toestand en ons vertrouwen te stellen in
Der gene, die den tjjd en de eeuwigheid
voor zich heeft om het kwade ten goede
te keeren en de ongerechtigheid, van waar
zjj ook komt, te straffen.
Te groote voorzichtigheid bedriegt
de wijsheid,
Ce traditioneele ezel.
In de Katholiéke Gids kwamen verscheidene
artikelen voor van Hein de Jong over de
MtQonnerie. Reeds ca de vetschjjning van hst
eer>te artikel in Januari 1900 meende het Lim-
burgtche blad De Nieuwe Koerier zich verj licht
te achten er tegen te wamchuweu, en wel op
dezen grond, dat. bet een Leo T a x i 1 en m si
Y a u g h a n «aovaükeljjk gelukt was de goede
trouw van duizenden te verschalken en uit per
sonaliteiten tegen een oud-olficier. Niets duz
wat na dien over de Vijjmetzelarjj ooit nog
Iaderdaad, zooveel voorzorgen .mom
pelde mevrouw Dorgeur, terwijl zjj poogde te
glimlachen.
Het is in uw belang zoowel sli in het
mjjne, mevrouw, wees daman overtuigd, zeide
Sorandal.
Mevrouw Dorgeur keek hem oogeruet aan.
O zeide zjj, gjj kunt hier in elk ge«al
zonder vrees spreken, ten minste wanneer gjj niet
te luid sp.eekt.
Het is volstrekt mjjn gewoonte Diet, al
te luid te spreken, antwoordde Sorandal koel.
Het is, zooals ik u zeide, een oude geschie
denis die ik u te vertellen heb
Hjj sloeg da beenen over elkaar en leunde,
met voorname onverschilligheid, achterover in
zijn fauteuil.
Mevrouw Dorgeur deed haar uitersts best
om haar steeds toenemende ongerusthdl te
verb rgea.
Gjj zult toch moeten erkenneD, dst het
inderdaad vreemd ie dat gjj, na bier gister
avond nog met mjj gedineerd te hebben, van
daag zo0 plo'sfiicg hier binnenvalt om mjj een
oude gtsehiedeiii te vertellen, die niemand
anders hooran mag.
Wanneer gjj maar zoo vriendeljjk wilt
zjjn mjj ge turende eenige minuten uw aandacht
te schenken, dan weet ik zeker dat gjj er wel
belang in stellen zult.
Het s.ilzwjjgen van mevrouw Dorgeur gold
als een teeken van instemming en Sorandal
begon
'n Twintig jaar geleden ongeveer wat lan
ger of wat kerter, dat doet er niet dus
mocht werden geschreven, kan of mag een
vchjjn van waarheid hebben in de oogen van
De Nieuwe Koerier.
Een wel angstvallig en benepen gedachte,
duckt ons.
Onder het mom van een, die v&derljjk-zalvend
waarschuwt, doch in waarheid behept scbjjnt
door j dousie de métier, is het De Nieuwe Koe
rier een doorn in het oog, dat in De Ti/d van
22 September j.l. de artikelen van Hein de
Jong, welke ia De Katholieke Gids voorkwa
men, gunstig besproken zjjn.
De iW K. betwist 0. m. Hein de Jong
de capaciteit onthullingen te geven betreffende
de Ma gunnet ie.
Ei, ei, een oud-redenaar der Loge, die rjjf-
tian jaren lang d8 Loge bezocht, weet zoo tota
liter van niets
Ook kan de N. K. maar geen vertrouwen
iaden in hetgeen door dezen bekeerden vrjj-
metselaar geschreven is.
Het blad erkent zjjn bekeering de N. K.
neme zich wel in acht ook hieraan niet te
tornen en waar dit als fundament voor de
waarheidlievendheid van Hein de Joog's
geecht iften toch zeker wel voorop moge staan,
ziet het blad dit fundament voor waarheid gt-
heel en al over het hoofd.
De te groote voonichtigheid bedriegt de wijs
heid van het Limburgsche blad en het sleept Het
Centrum mede, dat in het nummer van heden
breedvi. eiig napraat wat de N. K. alzoo aan
waarschuwingen meende te moeten geven.
Op ééa punt meent Het Centrum verstandig
te zjjn en wel daar, waar dit blad eene passage
uit de Nieuwe Koerier, van persoonljjke aac-
tïf?fD8en tegen Hein de Jong, geheel voor
rekening laat van het Limburgsche orgaan. In
elk geval, laat Het Centrum er dadeljjk op vol-
geD, mag de N. K. de hulde niet worden ont
houden, dat het blad onbeschroomd de koe ,bjj
de horens durft nemen.
Waar Het Centrum beveeesd is alles over te
nemen uit de N. K. als eigen gevoelt-
m e e n i n g, vinden wjj de gebrtohte hulde nog
dommer dan een koe in het spjjkers op laag
water zoeken der Nieuwe Koerier.
Over een begaan aDaohro fisme moet alle de
gelijkheid aan Hein de Jong worden ont
zegd en de N. K. ia erg bljj dit te hebben
ontdekt. En toch is deze zaak zoo eenvoudig.
Het stuk was te lang om in zjjn geheel op te
nemen, 't was niet noodig ook wat Hein
won laten uitkomen, n. 1. de felle haat tegen
de R. K. Kerk, was voldoende uit het aange
haalde te lezen. Hjj coupeerde dns en vatte in
één enkele uitdrukking, dia een ieder in 1900
toch wtl begreep zamen, wat Ribbe met veel
woorden had gezegd.
Tegenover deze groote opmerkingsgave alias
vitlust van de N. K. staat eenzelfde euvel
twintig jaar geleden woonde te Bordeaux, in
een der voorsteden een jonge vrouw, die of
schoon gehuwd, meestal alleen war, want haar
echtgenoot voer als kapitein op een koopvaardjj-
tchip.
Drie vierendeel jams was hjj op zee, tus-
echen water en lucht, waar wist men nooit recht,
in regen of zonneschjjn, door den wind her-en
derwasLrta geslingerd. Enfin, er zjjn menschen,
die van dat soort leven honden. Te Bordeanx
kwam hjj maar zelden en hjj bleef er nooit lang
juist den tjjd dat zjjn schip gelost en weer ge
laden was, dan omhelsde hjj zjjn vrouw van
wie hjj zielsveel hield, in het voorbjjgaan ge*
zegd ging weer aan boord, liet het anker
ophalen en stevende het zeegat uit.
Mevrouw Dorgeur, die een weinig bleek ge
worden was, viel hem in de rede
Me ar, mjjnheer, ik moet u bekennen dat
ik nog niet inzie, welk belang ik daarin zou
stellm.
Sorandal boog even met spottende beleefd
heid.
Wanneer ik durfde, zeide hg, dan zou
ik u willen verzoeken mjj zoo min mogeljjk in
de rede te vallen, dat houdt 01 s maar noode-
loos op. Ik zal isjju verhaal zoo kort mogeljjk
maken.
Hjj ging voort:
Die zeekapitein, zooals ik reeds zeide,
had zjjn vrouw innig lief, maar toch was er
nog iets, wat hjj boren haar stelde, nameljjk
de eer.
Wordt vervolgd
HURL
9 c 2,80
c 0,03
EN