NIEUWE
&ag6laó voor <5tooró- en &uió-<JCollanó.
Over den boerenstand.
1*0. 4920
Vrijrdag 18 October 19Ö1
26st* Jaargang
©0 misdaad
15 U ITüiJS L AAl i),
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland «2,80
AJwmderljjke nummers0,08
Dit blad verschynt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen^
BUBSiU: St. Janstraat Haarlentl
Van 16 regels 50 Cents.
Elke regel meer71/»
Groota letters worden berekend naar plaatsruimte!
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant.
Sednoteur-CTitgever, W. KAPPERS.
De zwaarste en meest moeitevolle arbeid
lQ het belang van de maatschappij is ten
deel gevallen aan den boerenstand. De
taodbouwer moet, jaar in jaar uit, al zijn
^0rkkracht insjannen, ten einde van de
"&tuur die voortbrengselen te verkrijgen,
welke noodzakelijk zijn voor het levens-
0llderhoud van vele millioenen menschen.
°°vendien dreigt veelal het gevaar, dat
""gunstige natuurverschijnselen geheel de
*rucht van zjja inspanning en vlijt met
0e" slag vernietigen. Vandaar, dat de
a"dbouwer zijn blikken moet gevestigd
"ouden naar omhoog, in het vaste en ze-
610 bewustzjjn, dat al zjjn arbeiden en
joegen niets zullen baten, zoo niet God
zfiu zegen daarover uitstort.
Juist omdat de landbouwer onophoude-
ök bezig is met den grond, met de aarde,
Va" welke hij de voortbrengselen moet af-
P0iS8u i8 het ZWeet zijns aanschjjns, juist
"taarom is de landbouwer zeer gehecht
aa" 2fln erf en lander jen. Al zijn denken,
a* streven gaat daarin op. Om verdere
Politieke of sociale aangelegenheden be-
ouimert hy zich minder.
H0t eigenaardige, wat den landbouwers-
^a"d in tegenstelling met andere standen
""merkt, is een diepe godsdienstigheid,
®0rbied jegens God, van Wien alle zegen
er natuur komen moet, en een onveran-
er*ijk vasthouden aan het oude.
Diorin juist zjjn de voornaamste rede-
gelegen, waarom het socialisme zoo
^0inig opgang maakt op het platteland,
Geinig 0f geen aanhangers onder den boe-
te"8tand kan werven.
De landbouwer wordt bovendien geleid
°°r ten gezond en helder verstand. Voor
s°Phistische redeneeringen is hij weinig
Vatbaar, wjjl zulke redeneeringeu zjjn ge-
2o"d verstand geweld aandoen.
D'er het algemeen zyn de handelwijzen
J0n landbouwer oprecht: en al is de
^Jbouwer ook niet zonder slimheid, waar
FED ILLS TO~N. 1
2"
blik' waarover ZÖ °P het oogea-
beschikken kon en hjj bleef te Bordeaux,
l6rhjj op haar kosten leefde. Als uitersten
echter had hjj den terugkeer van don
Vo ^iu gesteld. Was dan aan zjjn eiseh nog niet
hi&ra#D> dan zou hjj zich met de brieven naar
ecbtgenoot begeven en hem alles meedeelen.
srme vrouw leefde in een onbeschrjjfe-
blo'11 EÜ z,g bet ongeluk naderen en
v°or zichzelf erkennen dat zjj machteloos
la„ 0Ba het af te wenden. Met zoovetl ver-
«cht "ts zjj anders de terngkomst van haar
lij fn®»t verbeidde, mot zooveel schrik zsg
io0 14 tegemoet. Haar wanhoop was zelfs
'ich ®r°°ti dat zjj er een oogenblik aan dacht
het leven te berooven, een oogenblik
a Wan' ZÜ za8 i°, dat zjj op die wjjze
leye "Ubbels misdaad zon plegen, dat zjj twee
g zon vernietigen.
kla0Q onvoorziene gebeurtenis redde haar eens*
iso "it al baar nood. Op zekeren nacht brak
rsad nit in het hotel waar dokter George
to,^lLtrck had genomen en deze werd zwaar
uit het brandende gebouw te voor-
gehaald. Men droeg hem naar het hospi-
van het
kasteel Pierrefite.
[Vervolg.)
het de nastreving van zyn belangen geldt,
toch versmaadt hjj listige en bedriegeljjke
handelwijzen.
Al gebeurt het somwjjlen, dat de ruwe
kracht der natuur zich bjj hem openbaart,
en hem vervoert tot buitensporigheden,
toch is het koude egoïsme, hetwelk stel
selmatig en in koelen bloede de belangen
van den evenmensch ondermijnt, hem ge.
heel en al vreemd.
Weldadig en goedhartig, eenvoudig m
zjjn zeden, brengt de eenvoudige land
bouwer zjjn eentonig leven door, in af
wisseling van arbeid en godsdienst, zon
der aanspraak te maken op andere genoe
gens dan die, welke het landleven hem
aanbiedt.
Dat er tegenwoordig landbouwers wor
den gevonden, wier levenswijze een schril
tegenbeeld vormt met het zooeven ont
worpen beeld, kan geenszins worden ge
loochend. Maar dit zjjn uitzonderingen op
den algemeenen regel, uitzonderingen die
juist deu algemeenen regel bevestigen. Het
is ongetwijfeld te wenschen, dat het altijd
uitzonderingen mogen bljjven want zou
den die uitzonderingen inderdaad tot alge
meenen regel worden, de rampen voor
den boerenstand en gevolgeljjk voor de
geheele maatschappij zouden niet te over
zien zjjn.
De boerenstand is voor de maatschappij
en voor den Staat van de hoogste betee.
kenis. In dien stand ligt het conservatieve
element; in dien stand ligt de kracht, de
gezondheid van Staat en Maatschappij. De
boerenstand is de onmisbare grondslag,
waarop het gebouw der Maatschappij en
van den Staat moet worden opgetrokken,
indien ten minste dit gebouw een vasten
grondslag en een duurzaam steunpunt moet
hebben.
Opdat echter de boerenstand deze uit
muntende beteekenis hebbe, worden er
twee zaken vereischt. Allereerst moet de
boerenstand vrjj zjjn. Alleen in een vryen
boerenstand kan die degeljjke landbouwers
taal, maar hoewel men terstond da uiterste
zorgen aan hem wjjdda, begreep hjj zalf wal,
dat zijn leven niet meer te redden w.s. Hjj
verzocht den directeur van het hospitaal voor
hem naar Parjjs te telegrafeeren aan een viiand,
dien hjj nog wilde spreken voo:dst hjj stierf.
Die vriend kwam onmiddelijjk en had het
genoegen, George nog levend aan te treffen.
Aan hem deelde hjj het gehtim mede en hjj
gaf hem de brieven, met last die aan de kapi
teins rrouw ter hand te stellen. Op zijn sterf
bed had hjj berouw over zjjn misdaad ja
dat gebernt meestal en hjj wilde die eenigs-
zins vergoeden, door de arme dame van haar
v.rschiikkeljjken angst te ontslaan.
Waarom liet hjj haar zelf niet bjj zich komen,
om haar eigenhandig de brieven te gevenï zult
ge vragen.
Een wel wat overdreven kieschheid hield
hem daarvan terug. Niemand had hem in het
huis van den kapitein gezien, hjj wilde ook
niet dat iamand tj Bordeaux iets van zjja re
latie tot die dame zon vermoeden.
Er zou op die wjjze zoo licht iets van kunnen
uitlekken als de kapitein thuis kwam. Daarom
droeg hjj zjjn vriend op, haar die brieven met
de meeste omzichtigh id. terug te brengen. De
vriend beloofde het en George stierf als een
berouwhebbend zondaar.
En zjjn vriend? vr.eg mevrouw Dorgeur
sidderend.
De arme dokt r George had door zjjn
overdreven kieschheid juist het gevaar voor
de kapiteinsvrouw doen voortbestaanhad hjj
haar maar liever in het hospitaal laten roepen
geest zich ontwikkelen, welke den boeren
stand tot een onveranderlyken beschermer
van conservatisme en godsdienstigheid
maakt.
Indien alle grondbezit in de handen van
den adel is en de landbouwers slechts pach
ters zjjn dan gaat de weldadige en krach
tige invloed van den boerenstand verlo
ren want indien da boeren geen onaf-
hankelyken stand meer vormen, dan kun
nen zij in de voorkomende gevallen het
gewicht van hun wil ook niet meer in de
schaal werpen. Zij moeten zwygen tegen
over de politieke of godsdienstige woe
lingen van hun pachtheer, indien zij ten
minste niet verjaagd willen worden van
hun hoeven.
Ten tweede kan de boerenstand zjjn in
vloedrijke positie en beteekenis alleen waar
borgen, doordat hjj zijn grondbezit bijeen
houdt en voor vernietiging en versplinte
ring bahoedt.
Reeds hierboven zeiden wjj, dat de boe
renstand voor de Maatschappij en voor den
Staat van de hoogste beteekenis is. Hjj is
een geheel onmisbare factor van htt maat
schappelijk leven, een geheel onmisbare
schakel in de reuzenketen der maatschap,
pjj. Niemand zoo gelooven wy zal
deze waarheid in twjjfel trekken. Eu daar
om is het zeker toe te juichen, dat men
in ons vaderland tegenwoordig pogingen
aanwendt om den landbouwersstand, die
ongetwijfeld moeielyke tyden beleeft, op
te heffen uit den minder gunstigen toe
stand. Hier kan geen sprake zjjn van be
voorrechting van één enkelen stand, om
dat het spreekwoord te allen tjjde proef
ondervindelijk waar bleek te zjjn, het spreek
woord wèl bekend «Als het den boer
goed gaat, gaat het de geheele maatschap
pij goed
Frankrijk.
De reis van een viertal heereD, met den
luchtballon Le Mediterranéen van Marseille
om haar de brieven zelf te geven, want die
vriend ik moet het bekennen was niet
zeer nauwgizet van geweten, hjj las de brieven
en bewaarde ze. Wel wilde hg er nog niet
dadeljjk gebruik van maken, maar hjj oordeelde
liet onpraciisch dat zulke papieren altjjd
te pas kunnen komen.
Gg liegt 1 riep mevrouw Dorgeur uit, die
eensklaps al haar Zilfbeheersehing verloor, gjj
liegt I
Sorandal glimlachte spottend en vroeg op
jjskouden toon
Hoe weet gjj dat, lieve nicht. Hebt ge
die vrouw gekend
Maar mevrouw Dorgeur herhaalde in haar
opgewondenheid
Ge liegt, zeg ik u. Die noodlottige brieven
zjjn verbiaad in het hotel, waar dokter George
Viller» zjjn intrek had genomen
Sorandal kruiste de armen op de borst en
keek haar spottend aan.
Zooals ge wilt, zaide hjj kalm, dat bespaart
ons de moeite om nog langer omwegen te
maken, wjj kannen na recht op ons doel afgaan.
Gjj zult ia elk geval moeten erkennen dat ik
u zoo reel mogelijk gespaard heb. Nu is dat
niet meer noodig. Ja, het is uw eigen geschie
denis en dia van uw vader, welke ik u verteld
heb, maar de bawnste blieven, die de misdaad
bewjjren, zijn niat verbrand, zjj zjjn in mjjn
bezit.
Gij waart dus oia vriend
Ja.
Gjj hebt dus de zending niet volbracht,
die ge op u had genomenriep mevrouw Dot-
naar Algiers is mislukt. De ballon is iu
den omtrek van Port-Vendres gezakt en
met de reizigers opgenomen door den krui
ser Du Chayladie de ballon was gevolgd.
De citogen J a u r z, vroeger de afgod der
Pransche socialisten, werd Zaterdag op een
meeting der party te Puteaux, door zjjn
vroegere handlangers overschreeuwd, uit
gejouwd, zelfs uitgescholden voor Jezaïet.
Oostenrijk-Hongarije.
Keizer Frans Jozef heeft Maandag
in het kasteel van Schonbrunn een groot
feestmaal gegeven ter gelegenheid van de
verloving van aartshertogin Elisabeth
met prins Otto vonWindischgratz,
officier bjj het Oostenryksche leger.
Prinses Stephanie, voorheen kroon
prinses van Oostenryk-Hongarye, moeder
der Prinses, woonde met haar echtgenoot
graaf Lonyay, met de verdere familie
leden en verscheidene hoogwaardigheids
bekleders het feestmaal bjj.
Engeland.
De Engelsche minister Chamberlain
heeft nog tjjd kunnen vinden om heel
zalvend in zjjn geboortestad Birmingham
een redevoering af te steken ovtr matig
heid en den strjjd tegen drankmisbruik.
Eu de Daily Mail brengt hulde aan den
moordenaar der Boeren van Zuid-Afrika,
door hem veel gezond verstand toe te
kenneD. Wjj noemen een dwingeland, die
een geheel menschenras en zjjn eigen land
in ellende stort, geen wjjs man, maar een
dwaas, een wreedaard, die alleen belust
op het goud vau anderen, duizenden laat
vermoorden.
België.
Koning Leopold heeft, vergezeld van
prinses Clementine, Maandag-middag
prins en prinses Albert in hun nieuw
paleis, gelegen op de Frère-Orbanplaats
te Brussel, bezocht. Z. M. gebruikte bjj
den Kroonpiins het dejeuner.
Het hotel Continentaldat door brand
is vernield, behoort tot de stadsgebouwen
van Brussel en was evenmin als de overige
stadsgebouwen niet tegen brandschade verze
kerd. Tijdens den brand en de verwarring
die ontitond, hebben de zakkenrollers hun
slag geslagen. Een aantal horloges en
portemocnaies werden gerold. De heer
geur uit, gjj hebt uw woord gebroken, dat gjj
a»n een steivende gegeven hadt. Die brieven
hebt gjj mjj niet gegeven.
Wat zal ik u zeggen, hernam Sorandal
met onverstoorbare kalmte, alvorens ze nit han
den te geven, was ik zoo nieuwsgierig te te
lezen. Zjj bevatten een geheel verhaal van alles,
wat mjjn vriend dokter Vülers mjj had verteld
en ik vond het beter, ze maar voor mjjzelf te
bewaren. Het was een familiegeheim en ik be
hoor immers ook tot de familie, lieve nicht
Ik bewaarde die blieven das en heden heb
ik alle reden mjjzelve daarmee geluk te wen
schen.
Wat bedoelt gjj daarmee? vroeg mevrouw
Dorgeur.
Zonder hierop te antwoorden ging Sorandal
voort
Het is altjjd goed, als men zich wapent
tegen dingen, die gebeuren kunnen, men moet
om eens een banale uitdrukking te gebrui
ken wat verder kjjken dan zjjn neus lang
is. Niemand kan berekenen welke waarde over
ti°n- over twintig jaar eenige velletjes papier
kunnen hebben, waar men op het oogenblik
geen belang in stelt.
Ik begrjjp u niet.
Gjj weet misschien niet wat er ii die
brieven s'.aat. O zjj laten niet den minsten
twjjfel meer over, zjj vertellen het plan tot de
misdaad van het begin tot hst einde en er is
er nog een bjj van later datum, die het wel
slagen van de misdaad aantoont.
Wordt vervolgd.)
ABONBEMENTSPBIJS.
PBIJS DEB ADVEBTEHTIBN,
AGITB MA BOB AGITATE.
88)
