NIEUWE
ïïagêlaó voor eSfCooró- on aCuió-dCo/ïanó.
Waarheid.
ffo, 4925
Ponderdag 24 October 1901*
26ste Jaargang
misöaa
BU ITBNLAND.
ABONNEMENTSPRM S.
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland «li*** 2,80
Afzonderlijke nummers«0.03
Dit blad verschjjnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen*
BUREAU: St. Janstraat Haarlem!
AOITB MA HOR AGITATE.
PRIJS OER ADVERTENTIE».
Van 1—6 regels50 Cal ts
Elke regel meer71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte^
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Redacteur-Uitgever, W. KöPPKBS.
Lodewjjk XI, koning van Frankrijk,
placht te zeggenIk heb aan mijn hot
overvloed van alles, maar slechts aan ééne
zaak gebrek.
Wanneer men hem dan vroeg, waaraan
H gebrek had, dan antwoordde hp aan de
baarheid.
Het is helaas maar al te waar, dat de
Heeste vorsten door oogendienaars omringd
en door menschendie er slechts
üaar streven, met fraai klinkende vleierp
steeds voor eigen belangen te spreken.
Haar wjj behoeven zoo hoog niet te klim-
Hen, wjj behoeven delreden van den troon
Het op te gaan, om het gebrek aan waar
heid te ontdekken.
Hat vinden we evengoed in de lagere
kringen, even goed zelfs onder de eenvou
digste standen.
Hoe zou het anders
Van jongs at wordt het ingeprent in
het jonge gemoed der jeugd, teeder als
was, dat de waarheid wanneer het op eigen
helang aankomt, zoo even terzijde dient
te worden geschoven.
Hebt gjj het zelf nooit bijgewoond van
®e& vriend of vriendin, wanneer zjj naar
d0a leeftijd van dien donkeren krullenbol
Vr°egt, van dat lieve blonde meisje?
Tien jaar Maar op 't spoor is hjj pes
öegen. Is 't niet?
Eu met, wat men meent, ouderentrots,
w°rdt er neergezien op den kleine, die
^ezenljjk al zoo slim is, dat hjj den con
ducteur gewoon weg niet de waarheid zou
*eggen.
Hat is een sprekend trekje niet waar
Tftu de hedendaagsche opvoeding met be
trekking tot de waarheid.
Als je jokt, zoo wordt het den kinde-
*80 dag aan dag voorgehouden, dan komt
6r een L op je voorhoofddat beteekent:
leugenaar.
Haar op 't spoordat is heel wat
audershet reizen is zoo duur, de rnaat-
fedillbtoK
van het
kasteel Fierrefite.
Vervolg
lik
O 1 neen neen I het was haar niet mo-
j' toe te laten, dat Sorandal zjjn bedreigingen
j ten uitvoer breDgen, liever alles dan
^middels waa een bediende binnen gekomen
twee lampen, die hjj aan weerezjjde van
«choorsteen had neergezetvervolgens bleef
Han aan de deur «taan.
Hebt ge mij ieti te zeggen vioeg Dor-
B'hr.
^ertRngt mijnheer misschien den nieuwen
j, erdienaar te zien? vroeg de bediende. Hjj
tQoeven aangekomen.
JT" Zoo, i« hjj er al?
y orgenr wendde zich tot zjjn vrouw en ging
weet wel, in de plaats van Baptist?,
Sferen is vertrokken. De onder-prefict van
b^Deni. heeft mjj dien «naak dringend aac-
Weer tegen den bediende
jT Hoed, laat hem binnenkomen.
®h oogenblik later vertoonde zioh een man
schappij heeft er geen schade van enz. enz.
Doch 't doet er niet toe leugen bljjft
leugfn.
De les die het kind leert is in 't kort
samengevatLief kind, je moogt niet lie
gen, behalve wanneer je voordeel 't mee
brengt.
Een ander voorbeeld.
Daar komt visite aangewandeld, die niet
welkom is. Fluks zich zelf teruggetrokken
en als de huisbel overgaat, dan weet de
kleine nog juist dat hjj moet zeggen va
ker, moeder is niet thuis.
«Maar dat is een kleinigheid werpt
men op.
Neen, dat is geen kleinigheid: leugen
bljjft leugen.
Arme, blinde ouders
Maar meer nog arme, betreurenswaar
dige kinderen
Ja, het is zoo, dikwgla loopt het goed af,
dat het kind opgroeit tot waarheidlievend,
oprecht mensch.
Maar dan behoeven de ouders zich
daarvan de verdiensten werkelijk niet aan
te matigen.
Dan heeft het van nature tot waar
heid geneigd hart, dan heeft de meester
op de school en de pastoor of kapelaan
in den catechismus, den kleine voor het
bederf bewaard.
Maar dikwjjls ook gaat het niet goed.
Waarom zou het kind, jongeling gewor
den of dochter, de lessen niet in practjjk
brengen, door de ouders geleerd.
En ze zetten dan vooit het liegen en
bedriegen op eigen gezag. Ze bedriegen
eerst hun ouders, dan hun meesters, dan
hun patroons en ten laatste waar worden
ze vonden
Op de bank der beschuldigden wegens
bedrog en diefstal.
Kinderen hebben zulk een ontvaukeljjk
hart, dat alles opneemt, vooral wannter
het komt van de ouders tot wie ze vol
vertrouwen op blikken, meer dan tot iemand
van dertig jaar ongeveer op den drempel.
Hjj wes klein, mager, met ingevallen gelaat,
gladgeschoren kaken en kortgeknipt lichtbloLd
baar.
Kom maar binnen, zeide Dorgeur vrien-
deljjk.
De man trad vrjjmoedig nader.
Gjj zjjt mjj immers gezonden door deD
onder-prefect
De man antwoordde:
Ja, mjjnheer.
Hoe heet ge
Tony.
Zjjt ge al in dienst geweest?
Zeker, wil mjjnheer rajjn getuigschriften
zien
Niet ncodig, dat de onder-prefcct u zoo
dringend heeft aanbevolen, is voor mjj al vol
doende. Gjj kent de voorwaarden. Staan zjj u aan
Ja, mjjnheer.
Accoord dan. Gjj weet zeker ook, dat gjj
dadelijk in dienst meet treden?
Mjjtbeer de onder-prefect heeft het mjj
gezegd en ik het daarom mjjn koffer maar mee
gebracht.
Goed zoo, mijn jongen, zeg dan maar dat
men u uw kamer moet wjizen. Van dit oogen
blik af b hoort gjj tot het diens'personeel. Nu
kunt gjj wel gaan.
Tony boog en verwjjderde tieh met verheugd
gel. at.
Toen hjj bniten de kamer was, mompelde hjj
Ziezoo, ik ben er.
De intendant, wachtte slechts tot hjj heenging
om te zeggen, dat er gediend was.
anders die immers, denken ze, slechts wat
goed is, hun leeren en wat is tot hun
best wil.
Maar laat men dan ook voorzichtig zijn
en nooit een enkele giftdruppel van leu
gen neer laten vallen in een jeugdig ge
moed.
En wat speelt toch de onwaarheid, de
onoprechtheid in handel en wandel den
menschen leelijke praten
Daar was in een kleine stad van Duitsch-
land ('t is een bericht van verleden week
uit een Duitsch blad) een vrouw5 die bui
ten weten van haar man, een armen maar
fatsoenlijkon werkman, groote schuld had
bjj den kruidenier 't beliep wel om en bjj
de 24 gulden.
Zjj, in domme schaamte om haren man
die opgeloopen schuld te bekennen, ver-
valscht een jaarrekening van den dok
ter door van de 41 Mark er 81 te maken.
Haar man zou haar als gewoonlijk het
geld geven, dacht ze.
Maar jawel! dat was buiten den waard
gerekend. De man ging zelf om nadere
inlichtingen vragen bjj den dokter, de
vervalsching werd ontdekt, de vronw ge
straft met drie dagen gevangenis.
En dat alles van die onoprechtheid
Neen, man en vrouw moeten wezen één
hart, één ziel.
Niet alleen omdat en doordat ze elkander
eeuwige liefde hebben gezworen, maar het
familieleven moet door waarheid, door op
rechtheid baheerseht worden, wanneer men
het gelukkig wil zien.
Of hebben die twee niet één kruis en
één lijden te torsan? Of gaan ze niet,
moeten ze althans niet samengaan één
zelfden dikwjjls moeiljjken weg
Maar laat ze dan ook niets voor elkan
der verbergen, vrjj elkander in de oogen
%ien, vrij alles zeggen ook al zou dit min
der prettig klinken, minder aangenaam
aandoen.
Zóó zal de waarheid en oprechtheid,
Eindeljjk 1 riep Dorgeur uit, terwjjl hjj
opspiocg.
Na het diner, toen Gisè'.e door haar gou
vernante naar hasr kamer was gebracht, zaten
de beide enhtgenooten tegenover elkaar aan den
haard in het groote salon.
De blokken hout verspreidden een aangena
me warmte en mevrouw Dorgeur leuude ia
haar fauteuil achterover, teiwjjl zjj de oogen
sloot, alsof zjj was ingedommeld in werkeljjkbeid
echter dacht zjj orer het gebeurde van dien
dag na.
Dorgeur lts een courant en toen hjj daarmee
geieed was, begon hjj ia het vaar te pookeo,
het gewone tjjdverdrjjf van iemand die zich
verveelt.
Nu en dan hield hjj de hand voor den mond,
om het geeuwen te onderdrukken.
Verduiveld, zdde hjj na een lang stil-
zwjjgen, dat hem tenslotte ondrageljjk scheen te
worden, die winteravonden duren toch laLg,
hier op het kasteel in de provincie, vindt ge
ook niet?
Mevrouw Dorgeur sloeg even de oogen op
en antwoordde sleeh'.s met een toestemmend
knikje.
Haar echtgenoot ging voort
Het is erg mooi, dit kasteel, daar niet
van het is een prachtige bezitting, vorsteljjk,
ik zal het tegendeel niet beweren, maar wat
mjj betreft, ik geloof toch dat ik liever in Parjjs
zou wonen, al was het op de vijfde verdieping.
Daar kan men tenminste 's avonds nog naar een
koffiehuis gaan, een partjj'ja biljarten en met
die en gene praten.
die het kind in zgn jeugd heeft geleerd,
hem ook later krachtvol en gelukkig-ma
kend ter zjjde staan, heel het leven door,
als een steunende engel van geluk door
den God der waarheid aan den mensch
gegeven.
Amerika.
Eergisteren-nacht heeft te Chicago een
enorme postzegel-diefstal plaats gehad. Er
zgn door inbraak in het postkantoor voor
een waarde van 76.068 dollars postzegels
ontvreemd. De dieven hadden zich toegang
verschaft door een tunnel die ze hadden
aangelegd. Minstens een week lang moe
ten de inbrekers aan het graven zgn ge
weest om den tunnel gereed te krjjgen.
Deze kwam bijna uit op een kelder, waar
in 300,000 dollarsstukken lagen, die aan
de bank behoorden en klaarblgkelgk het
doel van hun inspanning zgn geweest.
Spanje.
In de Spaansche Cortes ging het er gis
teren zeer rumoerig aan toe. Sedert de re
volutie, zegt de 77eraldo, heeft de Kamer
zitting niet zulk een tooneel opgeleverd.
Een motie, ingediend om de gebeurte
nissen te Vigo af te kenren, werd na vele
redevoeringen ingetrokken.
De Minister van Financiën kon niet aan
het woord komen. Sagastais ongesteld,
welk besluit hij zal nemen tegenover de
houding der meerderheid, is nog niet be
kend.
De toestand in Spanje moet onhoud
baar zgn. De Ministers zgn onderling ver
deeld. Hoofdzakelijk heeft men het gemunt
op het beheer van den Minister van Fi
nanciën, die men verwijt, dat de gelden
niet bestemd zgn om een heirleger van
vriendjes aan baantjes te helpen. In de
Cortes pogen de vriendjes die daar zitten,
den Minister van Financiën tot aftreden
te nopen. Vandaar de felle beschuldiging
en heltige aanvallen, waaraan minister
U r z a i s bloot staat.
Als staaltje van eigenaardige toestanden
in Spanje kan dienen, dat een aantal sol
daten van het 9de regiment dragonders
van Santiago, die te Géreno in garnizoen
Hjj zet nog altjjd met den pook de bran
dende blokken hout om en om te gooien en
vervolgde
Och, ge weet wel, ik kan mjj in die groote
wereld, waarin wjj nu feiteljjk geplaatst zjjn,
niet best schikken, ik ben en bljjf een eenvou
dig man. Als ik nu eens bedenk dat wjj hier
een billard hebben en een speelkamer mei schaak
spel, whist, triktrak, alle spelen die men maar
bedenken kan, maar geen spelers. Wat heeft
men er op die manier aan Als wjj nu nog
maar buren hadden, maar met die menschen
uit Pieireflte ii niets aan te vargen. Daar hebt
ge bjjvoorbaeld den maire, dien braven Lordon-
nean, hjj gaat met de kippen op stok, als hjj
later op is dan neg6n uur, dan noemt hjj zich-
zelt een nachtbraker.
En de anderen zjjn precies eender. Om tien
uur kan men wel met een kanon door da
dorpsstraat schietengeen nood dat ge iemand
raken zult. Wjj zjjn hier zoo eenzaam of het
kasteel midden in de Sahara was gebouwd,
alleeu, alijid alleen.
Hjj sloeg zjjn oogen naar het plafond en
zuchtte. -
't Is jammer.
Waar denkt ge aan? vroeg zjjn vrouw
met een zwakke poging om hem wat op te beuren.
Ik zeg 't is jammer,
Wat?
Hat onze neef Sorandal niet hier bjj ons
wil komen inwonen. Hjj bljjft liever te Parjjs,
0 1 dat is hem niet kwaljjk te nemen. Hjj speelt
een prachtige partjj billard, trouwen», hjj is een
matador in alle spelen. {Wordtvervolgd.)
HÜRUMSCHEC
OJt j