No, 4928
Maandag 28 October 1901.
26 ste Jaargang.
l&agêlaó voor c TSooró'on eCuió'&Collanó.
nu iisjs'bawD,
Alkmaarsche Pennekrassen.
agite ma non agitate.
©0 mis
óaaó
ABONNEMENTSPRIJS.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
kasteel Pierrefite-
PRTJS DER ADV ERTEN TIEN
Zwitserland.
Frankrijk
Engeland.
Amerika.
De
Rusland.
Duitschland.
Italië.
{Wordt vervtlgd).
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,40
Voor het buitenland 2,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
25 October 1901.
Alkmaar, dat sinds de laatste verkie
zingen weer een overwegend liberale meer
derheid in zijn Gemeenteraad heelt ver
kregen, maar ook voor dat tijdstip vrijwel
'olgens de heerschende liberale begrippen
bestuurd werd, is, dank zjj die liberale
Meerderheid en begrippen, een tameljjk
dure stad voor de inwoners.
Het gemeentelijk huishouden kost jaar
lijks zoowat 37j ton, wat voor een stadje
'an 18,000 inwoners nog al tamelijk veel
Is, zoodat men reeds alle moeite heelt
en alle zeilen moet bijzetten om rond
te komen. Men heeft alles belast wat
Maar te belasten viel, de hoofdelijke om
slag is reeds tameljjk zwaar, wij betalen
66 opcenten op het Personeel ten behoeve
der gemeentestraatbelasting en riool-
belastiDg drukken op de eigenaars van hui
zen,die zich natuurlijk weer door de huur
ders laten schadeloosstellen, er kan geen
potje bloemen op de markt komen, geen
konjjn of duif aangevoerd worden of er
Moet voor betaald worden zoodat de bur-
get jj nu en dan al eens moppert over de
booge belastingen en de zware lasten. Nu,
aan dat mopperen storen de Vroede Man-
Hen op het Stadhuis zich weinig, en daar
de Alkmaarder het gewoonlijk bp moppe-
ren laat, gaan de zaakjes maar steeds
door, en wel op progressieve wijze.
Een groot gedeelte van deze 3V, ton
Trordt verslonden door het onderwijs
Wel te verstaan door het openbaar onder
wijs, want de bjjzondere scholen ontvangen
Qiets en nu is het te voorzien dat deze
kosten van onderwjjs steeds hooger en hoo-
8®r zullen stjjgen en wel ten eerste door
de altijd hooger wordende eischen der on-
derwjjzers, die nooit ophouden om ver
booging van salaris te vragen, en ten tweede
door de hoogera subsidies die telken jare
Worden aangevraagd ten behoeve van som-
Mige inrichtingen, die min of meer met
bet onderwjjs in verband staan, nl. voor
bewaarscholei voor huishoud- en indus
trieschool enz. enz. Maar behalve deze
Bteeds hooger wordende kosten zal ook
Moeten voorzien worden in meerder on-
6srwjjzend personeel en misschien ook in
Mtbreiding van lokalen tengevolge van
6®n Leerplicht, en wanneer daarbjj nog
berhalingsonderwjjs moet komen dat, zoo-
men weet, facultatief is gesteld, msar
8®beel in den geest der liberalen valt,
Wanneer men van gemeentewege mocht
°Tergaan tot het verstrekken van kleeding
eH voedsel voor onvermogende kinderen,
weet ik waarljjk niet waar men het
FEUILLETON.
Biit
van het
6s) Vervolg
stapte uit zjjn bed, trok chambrecloack
pantcfl'els aan en ging daarop voort
- Gjj gelijkt toch o het is uw schuld
mijn jongen, en ik neem hot u dan ook
?ol«hekt niet kwalijk maar gij gelijkt spre-
m eiken trek van uw gelaat, uitgezon-
dB'd natuurlijk htt haar en de bakkebaarden,
P een kerel die de brutaliteit heeft gehad mij
hespioneeren en wien ik een geduchte kas-
heb toegedacht als ik hem ooit weer op
weg ontmoet.
»n keek zijn meester onbeschroomd aan
Beide op goedig-onnoozelen toon
,r~ Manheer bewijst mjj zeer veel eer, met
jJ^dst Liles te vertellen, maar ik begrijp er
Ijf ben een domkop, dacht Sjrandal, hjj
11 bet niet en al was bjj het oolr, dan i> hij nog
te slim om zich zoo gemakkelijk te laten vangen.
Op luchthartigen loon hernam tay tegen Tony
-- Ge begrijpt mij niet Na, dat ook vol-
strakt niet noodiz. Hadt ge mij iets gevraagd
e- Ik vroeg wat mjjnheer bjj het dtj rnner
geld voor al die uitgaven moet vinden,
zoodat da sukkels die zich in Juni heb
ben laten meesleepen om Alkmaar liberaal
te makenzooals de leuze teen was, wel
eens leeljjke gezichten zouden kunnen
trekken, wanneer zjj telken jare dieper
in den zak moeten tasten om hun belas
tingen te betalen. Medeljjden kan ik niet
met hen hebben, want zij hebben het
zeiven gewild, maar wel heb ik med ljj-
den met een menigte burgers, die, hun
eigen scholen betalende, bovendien nog
moeten bloeden voor de liberale scbool-
liefbebberijen.
Met het cog op deze reeds bestaande
en nog in het verschiet zijnde hooge las
ten van het openbaar ouderwijs te ver
zwaren met die, welke de oprichting van
eenGymnasiutn na zich zou sleepen,want
vergis ik mij niet, dan zal dit plan, dat
een paar jaar geleden in den Raad reeds
besproken maar toen werd afgewezen,
weer den een of anderen dag op de
Agenda komen, en dit vermoeden wordt
bij mjj opgewekt door een paar artikelen
welke Dr. J. H. H o 1 w e r d a in de Alk
maarsche Courant hieromtrent heeft ge
publiceerd moet ik ter versterking van
het geheugen onzer Alkmaarsche lezers
en ter verduidelijking een paar jaar terug
in de geschiedenis onzer stad.
Alkmaar heelt geen Gymnasium eu daar
het overwegend grootste gedeelte der be
volking tot de neringdoende klasse be
hoort, die hun zonen niet voor de Aca
demische studiën bestemmenzou een
Gymnasium alleen ten goede komen aan
eenige weinige gezinnen waarvan nog een
aanzienljjk deel tot de rechterijjke macht
macht behoorende, hier over het algemeen
geen stabiele woonplaats hebben. Niette
min wordt er voor de zonen dezer
families, die zich voor de Academie willen
bekwamen, les gegeven in de klassieke
talen door Dr. M o 11 z e r, die het vorige
jaar een assistent kreeg in den persoon
van bovengenoemden Dr. H o 1 w e r d a.
Een paar jaar geleden nu, werd door
Dr. M o 11 z e r in de A. C. gezegd, dat
dit klassiek onderwjjs onvoidoende was
voor de toekomstige Academieburgers en
bezwaarlijk omdat hun tjjd reeds door de
lessen aan de H. B. S. werd in beslag
genomen, zoodat aaugedrongen werd op
de oprichting van een Gymnasium op,
zoo het heette, zeer bescheiden schaal en
weinig bezwarend voor de fiuanciën der
Gemeente. Ter ondersteuning van dit plan
werd der burgerjj verzocht hun adbaesie
te betuigen door te teekenen op een Ijjst
die men bjj de burgers liet circuleereu.
Er kwamen nog al kandteekeningen op
wenscht te gebruiken: kolfie, tbee of choco
lade.
Thee.
Mjjnhear zal oogenblikkelijk bediend wor-
den.
Tony ging keer, maar toen hjj in de gang
was, veïanderde eensklaps de uitdrukking van
zijn gelaat en hjj mompelde
Verduiveld, bjj vermoedde iets, maar bjj
heeft zich la'eu beetnemen. Hjj i» niet zoo
slim als ik verwachtte.
Sarandal van zjjn kant dacht:
Pas op, mjjn joegen, ik zal u in het oog
houden.
Eenige dagen giggen voorbjj, zonder dat er
iets vermeldtngwaaruigs op het kasteel voorviel.
Op zekeren middag, toen Sorandal en Dor-
geur die bijna tien gaheelea dag met zyn
nieuwen huisgenoot doorbracht weder aau
net billarten waien, diende men de beide heeieu
Fromeutel aan.
Het gelaat van Sorandal vertrok en hij
bromde
Wat duivel komeu zij hitr doen f
Dorgeur daarentegen ging de twee öroaders
met uitgestoken handen tegemoet, en heette hen
met zjjn gulle ztem hartelglc wdfcom.
Jacques en Olivier brachten slechts een be
leefdheidsbezoek om te bedauken voor het di-
ner van eenige dagen gelodon.
Maar, eeido Jicquts. wy willen u vol
strekt niet etoren. 11c «ie, dat gy j aiat aan de
billatd zjjt.
(jy stoort ons volstrekt niet, nep de oud-
zeekapi ein uit, welnu ja, zooala ge z.et, wy
MAINUENDRat
Van 1—6 regels. 50 Cents.
Elke regel meer71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale Publicité Etrangère,
G. L. DAD BE fy Co. JOHNF. JONES Succ. Paris 31 bis Faubourg Montmartre
die lijst. Niet omdat de burgerjj er in 't
algemeen mee symj athiseerde; maar de een
toekende zond r recht te weten waarvoor,
een groot gedeelte omdat die lijst hun
werd aangeboden uit naam van Mjjnheer
Zus of Zoo, die eea goede klant wai en
men dus niet durfde weigeren. Een soort
pressie dus, waarop, en terecht, door een
alhier verschijnend blad, toen gewezen
werd. Toen de zaak daarop in den Ge
meenteraad ter sprake kwam, kon zjj geen
voldoende meerderheid verkijjgen, en al
les bleef bij het oude, behalve dat een
tweede leeraar in de klassieke talen werd
aangesteld.
Maar nu, zooals ik zeide, werd door
Dr. H o 1 w e r d a, uie inmiddels naar Schie
dam is vertrokken, opnieuw in de A. C.
een lans gebroken voor hst oprichten van
een Gymnasium, en daar de Raad nu een
sterke liberale meerderheid heeft, waar
onder nieuwe leden die waarschjjuljjk het
plan genegen of er voor te vinden zjjn,
zou het plan, wanneer het weer in den
Raad ter tafel kwam, wel eens een an
der verloop kunnen hebben. Het dunkt
mjj daarom niet onnoodig de zaak eens
wat nader te beschouwen, waartoe ik zal
overgaan in mjjn eerstvolgende Penne-
kras.
Een modern drama is weer afgespeeld
aan den landweg bjj de grens van het
kanton Aargau. Daar werd het ljjk ge
vonden eener jeugdige, zeer net gekleede
dame. Bp nader onderzoek bleek zjj door
twee kogels getroffen, waarvan een recht
door het hart was gegaan, en klaarbljj-
keljjk den dood had veroorzaakt. De ge
rechtelijke schouwing bracht aan het l'chf,
dat men met een 24 jarige getrouwde dame
uit Zilwill te doen had. Aan zelfmoord
kon niet gedacht worden, daar ntrgens
een wapen werd gevonden. Eren wel bleek
haar echtgenoot eveneens verdwenen. Dit
wekte vermoedens.
De Justitie doet pverig onderzoek. Ge
bleken is, dat den vorigen avond tot mid
dernacht de echtelieden gezamenljjk heb-
beu gezeten in eene Wirtschafc teSehö-
nenwert, waar ze da aaadacht trokken
door bun zwjjgen, de man door zjjn moe-
delooze gebaren en zjjn zwaarmoedigen
blik.
Vermoedelijk was door het echtpaar
tot zeltmoord besloten. De man zou esrst
de vrouw hebben vermoord, en daarna
met den eenen kogel die hem restte het
op zichzelf hebben geprobeerd, maar ge
mist. In de nabjjheid is althans een jas
met een schot er door gevonden. Hp zou
zich tot den bergstroom, die vlak bp is,
hebben gesleapt en zich daar in hebben
geworpen. Er is evenwel vsrder nog geen
waren aan het billarten, maar dat is daarom
geen beletsel, wjj kunnen de psrtjj later wel
voortzetten, nietwaar neefP O 1 dat is waar ook,
gjj weet het nog niet, nu, dan zal ik het n
vertellen
Wat?
Wel, dat mjja neef, die beste Sorandal,
er op mijn driegend en herhaald verzoak ein-
deljjk in toegestemd heeft, om bjj ons te ko
men iawonen zoodat gjj, mjja waarde vrienden,
thans evengoed bij hem zjjt als bjj mjj.
Zoo, waarljjk, zeide Jacques op bedenke-
ljjken toon.
Bijna onwil ekaurig keek hjj daarbij naar
Sorandal, de bl kken der beide mannen kruis
ten elkaar eu in beider blik w,s een zekere
vjjandschap, i:ts van een oorlogsverklaring waar
te nemen.
Olivier, die daarop geen acht geslagen had,
vroeg met zachte stem en eenigszius aarzelend
Zullen wij het genoegen niet hebban,
juffrouw Gi'.èla te zien
Welzeker, welzeker! riep Dorgeur uit,
Luton wjj nasr het sdon gaan, het zal mjjn
vrouw bepaald genoegen doen, dat gjj er zjjt.
Werkeljjk, het gelaat van mevrouw Dorgeur,
dat sedert haar gesprek met Sorandal voortdu
rend in sombere plooien had gestaan, helderde
op toen zij de broeders Fromeotel zag.
Wat Gi.èla betreft, bjj het binnentreden van
Olivier «laakt© ey oen kreet v**n vreugde, klnpttf
ia cl o handen en snelde den jongen man toga-
inoet, die verwondord eeidc
Zie, zjj herkent mjj.
Ja, antwoordde mevrouw Dorgeur met
spoor van hem gevonden. Er wordt ijve
rig gezocht.
De meest tergende godslasterlijke daden
bebben in de Fransche Republiek plaats.
Te Point-de Met? heeft men het kruis
beeld <Croix-du-Terrain» omvergeworpen;
te Renancourt hebben schurken een groot
pzeren kruis van zijn voetstuk gerukt en
in het veld geworpen na het Chris
tusbeeld er van verbrpzeld te hebben.
Ook hebben heiligschenners te Saint-
Rétny-aux-Bois eene kapel van O. L.
Vrouw van Gratie verwoest. Na de deur
te hebben verbrijzeld, hebben de boos
wichten een beeldstorm in de kapel ge
houden" door alles te vernielen wat onder
hun bereik viel.
Te Rjjssel is het parket tot de over
tuiging gekomen, dat de lasterlijke aan
klacht tegen broeder F lor i an als zou
hp een zijner leerlingen op de meest
schandelijke manier hebben vermoord,
is uitgegaan van zjjn leerlingen die hjj
naar hun zeggen te streng behandelde.
Dit jeugdig canaille stond onder invloed
van eenige godsdienstlooze personen die
de schoolbroeders haten.
Een jongmensch van 16-jarigenleeftpd,
onder den invloed van het lezen van ro
mans waarin de zelfmoord wordt verheer
lijkt, heeft zich gedurende de les op het
gymnasium te Nantes door een revolver
schot gezelfmoord.
Prins M u r a t, afstammeling van
den koning van Napels en oud-divisiege-
neraal in het Fransche leger, is op zjjn
kasteel te Chambly overleden.
De Fransche mijnwerkers hebben
besloten als het wachtwoord uit St. Etienne
gegeven wordt, dat zjj eenparig hei werk
zullen staken.
De secretaris van den bond der Fran
sche metaalbewerkers heeft verklaard, dat
alle Fransche werkliedencorporaties een
opro9ping zouden ontvaDgen om op den
zelfden dag, dat de mpnwerkers zullen
staken, overal het werk neer te leggen.
De stemming des volks voor den held
van de Tugela, den op non-activiteit ge
plaatsten generaal B u 11 e r, neemt storm
achtig toe.
De militaire criticus Charles Wil
liams beweert in de Morning Leader
dat de minister van oorlog sir John
B r o d r i c k oorspronkeljjk de laster ver
spreid heeft die B u 11 e r tot zeltverde-
diging geprikkeld heeft.
heer K a s s o n het gewezen
lid van de commissie voor de handels
verdragen heeft een redevoering gehouden
waarin bjj strek aandrong op invoering
van het beginsel der wederkeerigheid in
de handelsverdragen. Hjj wees op de ge-
Varen die de Amerikaansche uitvoerhan
del loopt door de dreigende houding van
de Europeesche Staten en zeide dat men
te veel geblaft had omtrent nationale ex-
zichtbare bevrediging, ja, en nu zal zjj u ook
nooit meer vergeten, men zou zggen dat zjj
beseft, hoeveel zjj aan u verschuldigd is, zjj
houdt veel van u.
Bjj het hooren van deze woorden, door me
vrouw Dorgeur zonder nevenbedoeling gespro
ken, beefde Olivier.
Hjj bleef een oogenblik staan, met de hand
van Giièle in de zjjne en zocht een antwoord.
Jacques haastte zich hem ter hulp te komen.
Wjj houden ook veel van het arme kind,
mjja broeder en ik; geloof mjj mevrouw, wjj
sprrken zeer dikwjjls over haar en zjj heeft in
ons twee trouwe, oprechte vrienden.
Sorandal dacht
Ik moet mij haas'an, wie weet walk e
plannen die lummel van een schilder zich al
in het hoofd gebaald heeft.
Dorgeur stootte hem aan en fluisterde kern
toe
Zag eens.
Nu?
Zouden wjj onze pirtjj niet gaan uit
spelen
Sorandal was nu li aver gebleven, maar hjj
durfde niet weigeren en zei tameljjk norsch
Och y, mjj goed.
Eigenlyk, wat deed het er ook toe of dia twee
al met mevrouw Dorgeur en Gisèle alleen
bleven P HÖ, Sorandal, bad de moeder geheel
1.1 can macht en de vader ras met meer den i
1 kiatl. rise «a'oh door hem no den none
liet rondleiden.
Hjj had hier inderdaad alle troezen in ban
den.
pansie, waardoor de Eoropeesche Staten
verder gealarmeerd werden en vele lan
den zich nu voorbereiden om maatrege
len van weerwraak te nemen. Vier Staten
hadden reeds het voorbeeld met dergelijke
maatregelen gegeven en men kon alleen
door handelsverdragen den toestand ver
beteren.
De Tentoonstelling van Buffalo die een
treurige vermaardheid heeft verkregen
door den moord op president Mc Kin ley
gepleegd, zal Zaterdag 2 November wor
den gesloten. Het deficit zal ongeveer tien
millioen gulden bedragen.
Op de Wolga, tnsschen Nischni-Nov-
gorod en Rybinsk is door het drijfijs de
scheepvaart onderbroken. De rivier Kanne
is eveneens door het drjjfijs onbevaarbaar
geworden.
In een half uur tjjds zijn in het
dorp Wisienki, bij Kieff, door een brand
veertien huizen ia de vlammen opgegaan.
De geheimzinnige dood van den Ber-
lijnschen woekeraarLoeff er, die drie we
ken geleden vergiftigd op zjjn bel werd ge
vonden, is opgehelderd.
De agent van den woekeraar zekere
Tomaschki, heeft bekend zjjn meester
door vergift om het Ie?en te hebben ge
bracht, om hem te bestelen.
Gisteren ontving keizer Wilhelm
op plechtige wjjze de nieuwe Bisschop
van Metz, Z. D. H. Mgr. B e n z 1 e r, ter
eedsaflegging.
Deze plechtigheid had plaats in tegen
woordigheid 0. a. van den Kroonprins,
den Rijkskanselier Von Bülowen den
Stadhouder van Elzas-Lotharingen Von
Hohenlohe. Er werden toesprak en ge
wisseld en een vroegmaal, waaraan de Bis
schop pbats nam aan de rechterhand des
Keizers, besloot de plechtigheid.
Aan de hoogeschool te Berljjn is
voor den leerstoel in de Fransche littera
tuur benoemd de Franschman Hague-
n i n.
De benoeming geeft aanleiding tot veel
bespreking, daar zjj de eerste is van dien
aard en de boogleeraar zjjn nationaliteit
behoudt.
De roovers in Italië treden in den laat-
ten tjjd allerbrutaalst op. Even buiten
Sissari op Sardinië, hebben zeven gemas
kerde bandieten de diligence aangevallen
hoewel karabiniers die vergezelden.
Vuurwapens werden gebruikt en twee
karabiniers werden gekwetst terwjjl een
reiziger werd gedood.
In de verwarring slaagde de postamb
tenaar er in, zjjn mail, ter waarde van
10 000 lire, in veiligheid te brengen.
Het gerucht wil, dat de Italiaansche
minister van buitenlandsche zaken P r i-
n e 11 i zal worden vervangen door D i
R u d i ni.
U neemt me toch niet kwaljjk, lelde
Dorgeur tegen de twee broeders Fromentel.
Mijn partjj staat zoo mooi, en Sorandal is een
speler van wien men niet dikwjjls wint.
Hjj spoedde zich naar de bilhrdzaal, gevolgd
door Sorandal.
Komaan, ik was aan stoot, nietwaar
Jacques had tegenover mevrouw Dorgeur
plaats genomen en vroeg naar haar welstand.
Haar iagevallen wangen, haar gezwollen
oogiedea en het zennwachtig trillen Uarer lip
pen konden zeker den seherpen blik van een
dokter niet ontgaan, al antwoordde zjj ook
Dank u, mjjnheer, ik voel mjj volkomen
wel.
Toen Jacques er, met de vrjj moedigheid van
den geneeskundige, haar er op wees dat haar
ni.erljk wel eenigsdas in tegenspraak was met
haar woorden, zeide zjj ontsvjjkend
Neen, ik verzeker n, mjj deert nietik
heb alleen vannacht slecht geslapen, dst gebeurt
wel eens meer.
De beleefdheid verbood Jacques, er verder
op aan te dringen, al geloofde hjj niets van
haar woordeD, maar tarwjjl hjj met haar over
eenige alledaagsehe dingen sprak, sloeg hjj haar
opmerkzaam gade.
Onwillekeurig bracht hjj het ongunstige voor
komen van mevrouw Dorgeur in
de aanwezigheid Tan Sorandal op het kaztenl,