N1EÜ W E
HDagêlaó voor eSTooró- &n Suió-eXollanè.
De Tijdgeest.
So 4943
Donderdag 14 November 19Ö1
26ste Jaargang,
©0 misèaaó
Bü ITBNLAND.
Afzonderlijke nummer»
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen
BU BEAU: St. Janstraat Haarlemi
/1,10
11,40
<2,80
«OrOS
Van 16 regels50C«Lts
Elke regel meer 71/»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte!
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant.
Bedaotenr-Uitgever, W. KOPPERS.
Onze moderne tjjigeest kenmerkt zich
door leugen en bedrog. Sedert de Paus
Rome niet meer gehuldigd wordt als
het hoogste gezag door groot en klein,
door rjjk en arm, door voist en burger,
door keizer en bedelaar, neemt de macht
der volksleiders in omvang toe, en treden
Reweldenaars op.
In de tijden toen de Paus nog als vrij
regeerend vorst Zjjne stem kon doen hoo-
en Zijn woord alom en door iedereen
geëerbiedigd werd, toen bezat de publieke
°pinie den toetssteen der waarheid in dien
Vorst den Christenheid dit leert ons de
geschiedenis door alle eeuwen heen.
Heden wordt de waarheid niet meer aan
het hoogste gezag op aarde getoetst, men
heelt een ander modern middel daarvoor
de plaats gesteld. Of beoordeelt in
°ozen democratischen tjjd niet het volk alle
°penbare aangelegenheden, en maakt het
v°lk zich niet tot <publieke opinie», ge
deund door een zekere Pers?
Het valt niet te loochenen dat de Pers
'o onze dagen een machtig wapen is ten
goede en ten kwade. Zjj wordt genoemd
de «Koningin der aarde,» maar 't is er
verre af, dat alle penvoerders dien verhe-
Ven naam hulde bewjjzen.
De Pers immers moet de publieke opinie
Weergeven en leiden, en wat zien wij ge
beuren
Onze moderne en godsdienstlooze pers
noch leidsvrouw noch beschermster van
het recht.
Zien wjj niet in onze dagen een gewe-
tenlooze Engelsche Pers de eene leugen
°P de andere stapelen in zake den moord-
hrijg van Zuid-Afrika, om de volken, en
Ia het bjjzonder het Engelsche volk, te
haisleiden, waardoor dat volk zweert by
het goed recht van een gewttenloos Britsch
Gouvernement, vast er van overtuigd, dat
de oorlog tegen de Boeren zoo rechtvaar
dig is als nog ooit een oorlog is gevoerd.
FEUILLETON.
van het
kasteel Pierrefite.
Vervolg
Neen 1
Hjj herhaslda met nog meer kracht
Het moei. Uw moeder zal ongerust zijn: Kom,
Gisèle, ik tal n bjj haar brengen,
Gjj wilt mq niet meenemen, gjj wilt niet
Zjj weende.
Er lag iats van een roerende smeekbede ia
heer blik, ia haar stem.
Oliviar kampte ala een wanhopige tegen de
ontroering, die tich meer en meer van hem
"seaiter maakte, die zjjn blik ale door een wolk
'erduiit rde, die tqn hart met gnelle elagen klop
pen deed. Hq was bjjna niet meer tot spreken
In staat en herhaalde slechts
Kom, het moet.
Zq voawde de handen.
OI ik smeek u 1
Hq voelde wel dat, wanneer dit nog een
minuut langer too moest voortduren, hq aan
de verzoeking geen weerstand meer tou kannen
bieden.
Wat was zjj schoon, de arme simpele, met haar
doodsbleek, door tranen bevochtigd gelaat.
De Engelsche Pers, enkele bladen uit
gezonderd, leent zich er toe de publieke
opinie in den geest der E igalsche Rpee
ring te leiden, zy heeft zich verlaagd tot
eene slaafsche dienaresse, door met allerlei
verdraaiingen en leugenberichten den toe
stand van Zuid-Atrika niet voor te stellen
zooals hy is. Omtrent den oorlog tegen
de Boeren, omtrent zyn aanleiding en de
wijze waarop hy wordt gevoerd, wordt
het volk bedrogen. Het Engelsche volk
krygt door de Regeeringsbladen niets an
ders te lezen, te weten of te hooren dan
wat deChamberlai n's-kliek goedvindt
den volke kond te doen.
Het baart dan ook geen verwondering
meer, dat het oordeel der Engelsehen over
den oorlog in Zuid-Afrika lynrecht in
strjjd is en indruischt tegen de opinie der
geheele beschaafde wereld. In tal van ge
vallen verlagen de slaafsche penvoerders
der Engelsche Regeering de «Koningin der
aarde» tot eene bedrieglijke deerne.
Maar laten wij eens het terrein in
oogenschouw nemen en dan zien wy ook
buiten Engeland sommige bladen den spe
culant dienen en het volk misleiden om
zelfs den armen drommel zyn spaarduiten
at te trochelen. Andere bladen varen in
de modderschuit der z.g. neutraliteit, al
leen belust om winstbejag in een begin
selloos bedrijf.
Laten wy ons op dit veld echter niet ver
der bewegen; in onzen onchristelyken,
zedeloozen tjjd waarin de menschen op
een dwaalspoor worden gebracht, weten
zij immers maar al te vaak het goed van
het kwaad niet te onderscheiden. Er heerscht
diepe bedorvenheid onder de machthebbers
en onderdanen.
De publieke opinie was in vroegere da
gen eene macht, toen zy in de hoogste
aangelegenheden beschouwd werd als eene
uitiDg van Gods wil, maar wat heeft het
hooggeroemde volk, wat heeft de*demo-
cratie heden in te brengen in zake den
Zuid Afrikaanschen oorlog, in zake het
Haar lothingande harcD, haar hall geopende
mond wasemden een bedwelmenden geur uit.
Eensklaps meende Olivier iets te hooren.
Hq keerde het hoofd om ei riep luidkeels
Holah Is daar iemand
Een stem gaf hem antwoord, die van
Victoire, de gouvernante, die gedureude eenige
minuten naar Gisèle gezocht en het park in
alle richtingen doorkruist had.
Zq snelde toe en wierp zich als een roofvo
gel op het ongelukkige meisje, terwjjl zq hjj-
gend uitriep
Eindelqk, mijn God, welk een angst heb
ik uitgestaan.
Zij greep Gisèle ruw bq den arm en het
meirje kromp onder die aanraking ineen en
wierp een smeekenden blik op Olivier.
Met van woede t illenda stem snauwde de
gouvernante den jongen man toe
Mijnheer, hoe komt het dat gij hi:r zqt
met Gisèle
De jonge man richtte z ch fiar op en zeile
met minsohting
Ik zal mij daaromtrent wel tegenover mqc-
heer tn mevrouw Dorgeur verantwoorden. In
elk geval, juffrouw Victoire zou er niets ge
beurd zqa wanneer gij beter gerorgd had voor
het meisje, dat aan uw hoede was toevertrouwd.
Victoire beet tich op ds lippen, zq zag wtl
in, dat het »er*jjt ten volle verdiand wns.
Zonder haar verder met een woord of blik
te verwaardigen, wendde Olivier zich weer tot
bet meisje en zeile op beschermenden
toon:
Stel u gerust, Gitèle, zoolang ik er bq
vermoorden der Boerenvrouwen en kinde
ren Immers niets?
Engeland trotseert de publieke opinie,
Koning Edward denkt meer aan de jjdele
praal zjjner a. s. kroning dan aan het
arme Boerenvolk, dat door zyn soldaten
wordt uitgemoord.
Het trotsche Albion spot met de sou-
vereiniteit van het volk, dat niet meer haar
steun zoekt bij den Vader der Christen
heid, die weleer de Vorsten deed begrij
pen, dat de stem des volks de stem van
God is. Er is dan ook niemand meer om
den dwingeland in Zuid-Afrika het tot
hiertoe en niet verder te laten hooren.
Engeland.
De *Daily Mail» bevat een mededee-
ling uit authentieke met President K r u g e r
in verbinding staande bron waarin ver
klaard wordt, dat President Kruger
vredesvoorwaarden in ernstige overweging
zou nemen, indien deze hem direct door
een aannemelijken vertegenwoordiger, Sir
Henry de Villi er s b.v., werden aan
geboden, en indien zy op de volgende
basis berusttenamnestie aan de opstan
delingen uit de Kaapkolonie onmiddellijke
terugkeer van de gevangenenterugtrek
king van alle Engelsche troepen uit de
republiekenhet herbouwen van alle ver
nielde hoeven of een vergoeding daarvoor
en ten slotte een verdrag, onder garantie
van Rusland eu Frankrijk, waarby aau
de republieken onmiddellijk autonomie
wordt verleend onder de Afrikaansche vlag
en met afstand van den Witwatersrand
en de overige goudvelden aan Engeland.
De vredesvrienJen in Londen hebben
in Memorial Hall onder leiding van L e o-
nard Courtney vergaderd en met
moties enz. de wjjze van oorlogvoeren en
de politiek der regeering veroordeeld. Als
verdere sprekers, ra Courtney, traden
op Sir Robert Re id, die de onaf
hankelijkheid der Boeren bepleitte, en
Edmund Robertsen, die miss Hob-
house's gevangenneming ten sterkste ver
oordeelde.
ban, zal niemand u e.nig leed doen, daar ata
ik u voor ij.
Gisèle schudde weemoedig het hoofd. Op
het oogeublik dat zq weer in handeu was van
haar gouvernante, die niet meer dan een gen
darme voor haar waa, bleef haar geen hoep
meer over.
Ga mee, Gisèla, beval Victoire op nor-
achen toon.
Ik zil zelf juffrouw Girèe naar haar moe
der terugbrengen, zeide Oiirier op een toon,
die geen tegenspraak duldde. Ga maar vooruit.
Victoire begreep, dat zq zich moeat onder
werpen, maat zq nam toch de voorzorg niet
vóór maar naast Gi èle te loopen.
Toen zjj het k-tsteel naderden, kwam een
troepje mannen hen tegemoet.
Het waren bedienden, wien Victoire in het
voorbqgaan had meegedeeld, dat Gitèle verdwe
nen was en die nn met lantaarns er op nit
trokken, om het park te doorzoeken. Sorandal
was bq hen.
Bjj het zien van zyn vijand, balde Olivier
de vuisten en beet zich op de lippen van woede.
Even echter Sorandal liepen twee heeren,
de een kort en dik, de ander laug en magar.
Het wa en de twee vrienden van Sorandal,
de beeiea Riberprey en Üalabrun, met wie hq
den avond voor den mooid te Parjjs bad door
gebracht en die in de instructie getuigd had
den.
Hq had hen nit Parjjs meegebracht om tot
het huwelqk zijn gasten op het kasteel ta zjjn
en hem als getuigen bq de plechtigheid te
dienen.
Duitschland.
Te Berljjn heeft de wed. Casper haar
lOOsten verjaardag gevierd. Het is der moeite
waard te vermelden hoe de oude dame tal-
rjjke ovaties werden gebracht.
Reeds te 9 nar des morgens bracht een
muziekcorps het Wegner blaaskwartet, baar
eene serenade en onmiddellijk daarna kwam
van keizer Wilhelm den volgenden ge-
lukwensch
«Z. M. de Keizer en Koning is te we
ten gekomeD, dat het u door Gods genade
vergund is, heden uw honderdsten geboor
tedag te herdenken en hy laat u by dit
zeldzame feest geluk en Gods' besten ze
gen toewensehen. Tegelijk heeft Z. M.
goedgevonden u als bljjk van zjjne sym
pathie bygaande kop, versierd met zjjne
beeltenis en gemaakt in de koninklyke
porcelein-fabriek, aan te bieden, alsmede
een geschenk van 300 mark. Op aller
hoogst bevel stel ik u hiervan in kennis.
(get. v. LUCANUS.»)
De Berljjnsche gemeenteraad zond een
eeregescbenk van 100 mark en de Ker-
keraad gaf geld en een bjjbel ten ge
schenke.
Talrijke geluk wenscben en geschenken
vielen der 100-jarige nog ten deel.
Het bespotteljjke van de Duitsche
militaire officierseer werd bjj de begrafe
nis van een luitenant, gevallen bjj een duel,
gebrandmerkt. De predikant die bjj de
begrafenis de lykrede hield liet zich scherp
over het duel uit. Op het graf wyzende
zei Ds. G e m m e 1
«Dit graf is een aanklacht tegen val-
sche begrippen van eer, die inde middel
eeuwen, niet in onzen tyd, tboishooren.
Wanneer zal toch de moedige man op
staan, die het aandurft, geljjk recht voor
allen te eischen, zoodat de eene stand niet
langer andere begrippen van recht en bil
lijkheid heeft als de andere
Deze predikant had geljjk, merkt de
Frankfurter Ztg. hierbjj op, maar het is,
helaas, tegenwoordig zoo gesteld, dat de
voorstanders van het tweegevecht de tegen
standers van dat gebruik vau gebrek aau
moed en eergevoel kunnen betichten, zon
der dat zy voor dien laster hun verdiende
loon krjjgen.
Naar uit Metz wordt gemeld, moet Dr.
L i e b e r weer ernstig ongesteld zyn.
Toen bjj met hen op Pierrefite kwam, had
hij in het park de bedienden gezien, die er op
uittrokken om Gitèle te gaan zoeken en zich
terztond aan hun hoofd geeteld.
Nauwelijks hadden zjj echter eenige schre-
den gedaan, of zjj vonden Giièle reeds, die in
gezelschap van Olivier en Victoire naar het
kasteel terugkeerde.
He gouvernante begon te beven toen zjj So-
randal zag.
Mjjnheer, stamelde zjj, ik zweer n dat het
mjju schuld niet is
Met een gebiedenden wenk legde Sorandal
baar het atilzwjjgen op.
Gisèle was teruggevonden, wat bekommerde hjj
zich nu Dog om ophelderingen en verontschul
digingen van een dienstbare, die haar plicht
had verzaakt Da donkere oogen van Sorandal
richtten zich eveawel met een dreigende uit
drukking op Olivier.
Hjj deed een schrede naar voren en vroeg
op hoogen toon
Door welk toeval, mjjnheer Fromentel,
zqt gjj biar in het park gekomen?
Olivier zag hem stoutmoedig aan en ant'
woordde even hoogbauig
Ik weet niet met welk recht gjj mjj deze
vraag doet, mjjnheer, maar toch wil ik er u
het antwoord niet op schuldig bljjven, want ik
behoef niats te verbergen. Ik was hier toeval
lig en had het geluk mejuffrouw Gitèle te red
den, toen zjj gevaar liep in de droge greppel
achter het park, te midden van de doornstrui
ken te vallen.
(Wordt vervolgd.)
HUM
f OU RUT.
ABOKNEMEBTTSPBIJ S.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
PBIJ3 DBB ADVEBTENTIEW,
AGITE MA HOST AGITATE.
82)