NIEUWE
Hbaaêlaó voor <3tooró- en SZtiió-tXollanè.
Woorden.
No, 4953
Dinsdag 26 November 1901
26ste° Jaar gang
©0 misdaad
tt 1 T ff N L A J>l n.
kasteel Pierrefite.
M)
Amerika.
Duitschland.
België.
Engeland.
ABOKïCEMERTSPEIJ S.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland I 9 9
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen-
BüBüAïï; St. Janstraat Haarlem)
/1,10
«1,40
<2,80
«0.08
PBIJ8 BEB ADVEBTENTIERT.
Van 16 regels 50 Cei ts
Elke regel meer7 7»
Groots letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Cjntait.
AGITE MA BOBT AGITATE.
Redacteur-Uitgever, W. KAPPERS.
Te pas en te onpas, altjjd en overal
bjjna, wordt er tegenwoordig geschermd
met de woordenvooruitgang, verlich
ting, beschaving, gelijkheid, vrjjheid, broe
derschap. Die woorden zjjn steeds aan de
orde van den dag. Maar veler hoofd wordt
door diezelfde woorden in de war gebracht.
Wèl schoon en aantrekkelijk zjjn die
Woorden vooruitgang, verlichting, bescha
ving, gelijkheid, vrghe'.d, broederschap.
Maar in den mond van degenen, die er te
genwoordig zoo gaarne mee tooveren, klin
ken die woorden zeer verdacht; ja, ze
klinken in den mond van zulke groot
sprekers en rumoermakers, als vlijmende
spotternij en bittere ironie dit bljjkt het
beste, wanneer men de woorden van die
personen eens vergelijkt met hun daden.
De geschiedenis leert ons, dat die woor
den dikwjjls de leuze waren van allen, die
tot opstand aanspoorden. Immers, bp den
zoogenaamden 30»jarigen en 80 jarigen
oorlog waren die woorden het wachtwoord.
Bp de vernielende Fransche revolutie weer
klonken diezelfde woorden als wapenkreet.
Voorwaar, de hedendaagsche vooruit
gang, de verlichting en beschaving van
tegenwoordig, is verkregen geworden on
der stroomen van tranen en bloed, en ten
koste van de stoffelijke welvaart en zede
lijkheid, ten koste van de wetenschap eD
van den godsdienst. Niet omdat de voor
uitgang, de verlichting, de beschaving op
zich zelf een ramp, een onheil isneen,
op zich zelf zjjn ze een groot goed, want
ze zjjn gaven Gods. Maar juist, omdat ze
zoo dikwerf worden misbruikt, daarom zjjn
ze zoo vaakgroote rampen voorde mensch»
heid.
Nemen we bjjv. de natuurkunde. Welk
een hooge vlucht neemt deze wetenschap
in onzen tjjd! Maar terwjjl de kennis van
de natuur met snelle schreden vooruit
gaat, zinken de kenners al dieper en die
per in het stof, wjjl zjj den blik afwen-
FEÜILLETOjN.
van het
(Vervolg.)
Denkt gjj dan dat ik.thuL zou kunnen
bljjven en rustig slapen? vroeg Olivier op bijna
norschen toon. Toan mijn broeder mjj verlaten
had, ben ik hier teruggekomen. Waarom? Dat
vreet ik zelf niet. Wat wilde, wat hoopte ik P
Dat doet er ook nijt toe, hernam Flick,
gij zjjt hier, dat ia bet voornaamsti. Ge moet
weten dat ik aan de jonge dame, om haar te
doen besluiten mij te volgen, gezegd had, dat
gij hier waart en ik dacht niet dat ik zoo de
Waarheid had gesproken.
Er volgde een kort stilzwijgen.
Olivi r, totjjtranen geroerd drukte Gitèle in
zijne armen en toen zjj aan de borst van Oli
vier ruBtte, vroeg zij naar niet» meer.
Maar nu zijn wij nog niet klaar, sprak
de inspecteur van politie, gjj zjjt toch niet
voornemens hier te bljjven? Wat denkt gjj nu
te doen Zjjt gij voornemens haar, zooals van
avond, terug te geven
Neen! riep Olivier met fonkelende oogt n
uit, neen 1 Er mag nn gebeuren wat er wil. Ik
heb haar en ik boud haar. Ik zal haar be
schermen tegen alles en allen.
Twee passagierstreinen op den Santé
Fé spoorweg zjjn nabjj het station Needies
in botsing gekomen.
Vijf wagens zjjn vernield; zes personen
zjjn gedood en zeven zwaar gewond.
De brievenposten in beide treinen heb
ben veel schade geleden.
Uitmuntend, neem haar dan maar mee.
Waarheen
Wel, waarheen ge wilt voor den drom
mel, dat is uw zaak. Gjj zult zeggen dat er
geen trein naar P*rjjs hier stilhoudt voor mor
genochtend en dal een rjjiuig moeieljjk te
krjjgen f»l zijn. Des te orger, dan zult gij op
een andere manier raad moeten schaffen. Ik h«.b
voor mg genoeg gedaan vanavond, nu ia het
uw beurt. Hebt ge geld?
Ja, gij weet dat ik vanmorgen op reia
naar Italië wilde gaan. Ik heb drie duizend
franca bjj mg.
l)an komt allee wal terecht. Al» men maar
geld genoeg heeft, slaat men zich overal door.
Veel geluk. Ge weet, ala ge aan het eiude van
den muur linka-om slaat, dan zjjt gjj dadelijk
in het dorp Pierrefite, daar kunt gjj m sichien
wel een rjjiu g of wagen krijgen.
Ja, j* zeide Guèls, alaof zjj allee
begrepen had, ja neem mij mee
vluchten ver weg.
Het geluid dezer geliefde «tem overwon do
laatste aarzeling van den jongen echilder j in
vervoering riep hg uit
Ja, ik zal u meenemen, ik zal u weg
brengen, zoo ver, dat men u mg nooit meer
zal knnnen ontnemen. Kom, mjjn liefste.
Hg wilde zich reeds veiwjjderen, maar hjj
bedacht zich, keerde nog even terug en zeide
tegen Flick
Mijnheer, ik heb jegens u een schuld der
dankbaarheid, die ik nooit geheel zal kunnen
afdoen.
L»at dat maar achterwege, sprak de in-
den. van den Schepper der natuur, den
Heer van alle wetenschap. Zjj hebben al
leen oog voor de gevolgen, terwijl zjj voor
de eerste oorzaak van die gevolgen hun
oogen sluiten. Bjjgevolg kunnen zjj zich
niet beroemen op vooruitgang en verlich
ting maar wèl op vervaarlijken achteruit
gang.
Willende bewjjzen, hoezeer de stoffe
lijke welvaart tegenwoordig in de wereld
toeneemt, wjjzen de «koogverliehten» van
onze dagen op de zich stralend ontvou
wende pracht der hedendaagsche kleeder
drachten, op de goedkoope vervoermidde
len, op de duizenden koffiehuizen en so
ciëteiten, en zoo al meer. Maar dezulken
vergeten daarbjj, dat hiermee de handel
en duizenden handen stilstaan, dat de
kleinhandel schier met ondergang bedreigd
wordt, dat daarom de faillissementen aan
de orde van den dag zjjn, dat het pau
perisme schier een algemeen verschijnsel
wordt en het socialisme als een helsche
draak rondwaart over de wereld van voor
uitgang.
't Is alles geen goud, wat blinkt. Dit
spreekwoord kan met volle recht toege
past worden op den hedendaagschen toe
stand. Er is echter een goed geoefend
oog noodig, wil men het echte goud on
derscheiden van het valsche goud. Eu
juist omdat aan zoovele menschen een
goed geoefend oog ontbreekt, is de schare
zoo ontzagljjk groot van degenen, die
met den stroom meegaan en wat valsch
en verkeerd is, voor waar en deugdeljjk
aanzien.
In de Smuggler Union goudmjjn, bjj
Colerado, is Woensdag een ernstig onge
luk voorgevallen.
In de mjjnwerken brak brand uit, waar
door 200 werklieden, die onderin werk
zaam waren, zich den uitgang zagen af
gesneden,
Zeventien ljjken heeft men reeds uit de
vuurmassa weggehaald, en men vreest,
dat nog meer menschen zjjn verongelukt.
De meeste werklieden zjjn echter gered.
Te Berljjn is dezer dagen een bloedig
drama afgespeeld.
Een 59-jarige krankzinnige schrijnwer
ker, Vincent Bolierowski, was
gedurende langen tjjd Jin de krankzinni
gengestichten te Dalldorf en Harzbergen
verpleegd en zou als ongeneeseljjk overge
bracht worden naar een gekkenhuis in de
provincie. Op weg daarheen wist hjj aan
zjjn geleider te ontsnappen en vluchtte hij
naar Berljjn.
Zjjue vrouw F re d e r i k e die 15 jaar
jonger is dan hjj, en ook reeds éénmaal
gedurende een half jaar in een krankzin
nigengesticht moest verpleegd worden en
die met wist, dat baar man ontvlucht was,
verleende hem in hare woning onderdak,
waarmede zjj voortging, ook nadat zij
vernomen had, dat hjj ontsnapt was. Zjj
wist voor de politie zjjn verbljjf verbor
gen te houden. De man was bjj tjjden
zeer rustig en werkzaam. Dikwjjls echter
had hjj ook geen zin om iets uit te voe
ren. Zjjne vrouw prikkelde hem dan door
gaans door de bedreiging, dat zjj hem weer
naar Dalldorf zou laten brengen; daar
voor kreeg zjj dan in den regel een pak
slaag.
Laatst kregon de twee echtgenooten
weer twist. Nadat Bolierowski zjjne
vrouw ernstig mishandeld had, liep bjj
weg. Eerst tegen lu uur 's avonds keerde
hjj terug en sloop stil zjjn woning binnen.
Hier trok hij zjjn mes, stiet het zjjn vrouw
in het hoold, zoodat zjj bewusteloos neer
viel en bracht haar daarna, terwjjl zij op
den grond lag, nog twee steken toe in
den hals. Daarop snelde bjj, het bebloede
mes nog in zjjne handen, de trappen af,
schreeuwende, dat zjjue vrouw gek ge
worden was en dat men haar naar Dall
dorf moest brengen. Terwjjl de medebe-
epecteur, denkt gjj dat ik dat allea uit pure
naastenliefde heb gedaan Och wat, men ia de
politieman of men ia het niet Als ik niet op
een mooie bevordering rekende, wanneer ik
den moordenaar van den baron d'Amfreville bjj
zjjn kraag p&k, dan zou ik mjj met lijts be
moeid hebben en het bewjji is, dat ik nu, in
plaat» van u verder te helpen, naar het kasteel
terugkeer om morgenochend direct bij de hand
te zjjn als Sorandai merkt dat de kooi ledig
en de vogel gevlogen ia. Sapiisti, dat zal een
aardige grap wezen en wie weet hoe ik er nog
voordeel uit trekken z»l. Zaken gaan voor het
meirje. Nu maak ik dat ik wegkom. Adieu 1
Tut weerziens.
Olivier, met Gnèle aan den arm, verwjjderde
zich snel.
Flick bleef onbeweegljjk op dezelfde plaats
stiac, totdat het geluid van hun voetstappen
was weggestorven.
Het is niet geheel waar, wat ik tegen hem
gezegd heb, mompelde hjj. Ja, het i» misschien
dwaas van mjj, maar ik stil belang in dat
mooie, ongelukkige kind en ik zou dol van
woede zjjn, wanneer rij de prooi van dien So
randai werd.
Hjj dacht nog een oogen blik na en begon
eenaklaps te lachen.
Hoe dan ook, we zullen morgen een on
betaalbare grap bjjwonen. Nu naar huis.
Hjj ging weer door de greppel, niet zonder
zich nogmaals san de doornen te bczeeren.
Ui9 vervloekte stekels,
Een oogenblik stond hjj in beraad, of hjj de
ladder niet zou wegnemen en terugbrengen naar
woners van het huis de ernstig gewonde
vrouw verzorgden, wist Bolierowski
te ontkomen. Toen hjj eindeljjk terug
keerde arresteerde een politieagent hem
de ongelukkige is thans opnieuw naar een
krankzinnigengesticht gebracht.
Prinses Elisabeth Valerie, de
gemalin van den Belgischen Kroonprins
Albert, heeft van koning Leopold,
ter gelegenheid van haar verjaardag en
naar aanleiding van de geboorte van den
jongen Prins, een prachtig geschenk ont
vangen bestaande uit turkooizen en bril-
lanten, ter waarde van 100,000 franks.
De Koning der Belgen schjjnt bijzonder
in zjjn schik te zjjn met de geboorte van
den zoon van zjjn opvolger op den Bel
gischen troon.
Lord Spencer heeft in een redevoe
ring te Newport gehoudeD, de Engelsche
Regeering aangevallen. Hjj veroordeelde
de politiek van brandstichting in Zuid-
Afrika, en keurde den staat van beleg in
de Kaapkolonie en de concentratiekampen
af. Hjj noemde de Boeren dappere vjjan-
den en was van oordeel, dat, zoo men hun
geeu onafhankeljjkheid kon geven, men ze
dan zoo spoedig mogeljjk autonomie on
der Engelsche vlag diende toe te staan.
De strijd in Zuid-Afrika.
De laren hebben den Jouinaliit Arthur
Lynch, tot lid van het Engelsch Parlement
gekozen.
Hjj is thans werkzaam aan Parit Nounllesv
en ttreed aan het hoofd van de lersche brigade
in Zuid-Afrika tegen de Eogelschec. De kiezers
te Galnaz hebben, door hem naar het Parlement
te zenden, hun afkeuring te kennen gegeven
tegen den Znid-Afrikaanschen oorlog. De heer
Lynch zou ongctwjjfeld, in Eogeland terug
gekomen, gearresteerd z jn wegens hoogverraad,
na is hjj onschendbaar en zal zeker in het Par
lement met kracht proteateeren tegen de hemel
tergende misdaden der Engelachen.
Van het oorlogsterrein valt weinig te vermel
den, door dat de Engelsche Censor niets laat
doorgaan. Slechts nit Engeltche bron vernemen
wjj, dat kapitein Elliot bjj een gevecht in
Oott-Griqualand met de Boeren is gesneuveld.
Uit Johannesburg wordt getelegrafeerd dat
twee burgers, die zich hadden overgegeven,
de plaats waar hjj haar gevonden had, maar
dat werk leek hem te vermoeiend en van te
weinig nnt toe.
Verduiveld neen, ik bedank voor dat
ksrreweitp, ik heb vanavond al genoeg gedaan.
O 1 als mjjn collega's van de eerste brigade het
eens witten 1
Hjj was het kaïteel reeds vijj dicht genaderd,
toen het hoefgetrappel vin een paard en het
ratelen van een rjjtuig sjjn aandacht trok.
Op den weg zag hjj twee lichten, die op het
kasteel afkwamen.
Kjjk, zeide Flick, dat moet bepaald So
randai zjjn, die thuiikomt. Te laat, mjjn jon-
gej, ge viecht achter het net. Waar dnivel zou
hjj heen geweest zjjt Nu, daar kom ik mis
schien ook nog wel achter. Hoe dan ook, mjjn
avond is goed betteed.
Hjj wreef zioh in de handen van pleizier en
toen bg zag dat het rjjinig stil hield voor het
hek van het kasteel, verschool hjj zich in een
boscbje.
Dat ia er een van de compsgnia Urbaine,
mompelde Flick, toen hjj den vorm van het
rjjtuig herkende. Sorandai is dus naar Parjjs
geweest, dat weet ik alvast, 't Is wel niet veel,
maar het is toch iets. Als mjj o heer Oli
vier dat rjjtnig ziet, aal het een bui ten kant je
voor hem zjjn.
(Wordt vervolgd