NIEUWE
IDagêlaó voor «Sloorè- en Suié-eXollanó.
Wees verdraagzaam.
So 4956
Vrijdag 29 November 1901
26ste Jaargang
©e misóaaó
BU ITKJS'LAJMD.
▲BomcrausirrsFBiJs.
kasteel Pierrefite.
Italia.
Duitschland.
Amerika.
Zwitserland.
Engeland.
mm
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland 2,80
Afzonderlijke nummers«0 03
Dit blad verschjjnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BT7BB AUSt. Janstraat Haarlems
AGITB Hi HO* AGITATA.
PBIJS DEB ADVBBTBBTTIBZf
Van 16 regels50Cents
Elke regel meer71/,
öroote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Red acte ur-U itgever, W. KOPPERS,
Een glimlach kunnen wjj niet verber
gen bjj de gedachte aan de hedendaag
se verdraagzaamheid.
Het hedendaagsch begrip van eerlijkheid
draait nergens anders om heen, dan om
het aanzien der menschen, om zoo'n krank-
zmnigen werk zou men wrevelig kunnen
borden. Een eerlijk mensch, die zich met
openbare zaken te bemoeien heeft, moe^
Onwillekeurig bjj.het leugenachtig huichel
spel van sommigen wel eens de lust ba-
kruipen, de z.g. verdraagzamen, die het ge-
zond verstand bespotten, de les te lezen.
Wie in ouze dagen meent, dat de dwa
ling geen recht heelt om in het openbaar
Verspreid te worden, is een onverdraag
zame.
Wie let op abnormal teiten, omdat zjj
een verkeerden indruk op de jeugdige
hersenen maken, ja op den duur tot scep
ticisme zouden kunnen leiden, is een onver
draagzame.
Moet meu de meening van anderen
eerbiedigen, ook al is zjj de onze niet, ook
al voelt men levendig, dat de dwaling in
hare gevolgen voor het individu als voor
de maatschappjj noodlottig is of worden
kan Dat zjj verre.
Bemoei je nergens mee, en ge zjjt een
Verdraagzaam man.
Verdraagzaamheid: zou er wel in onzen
tjjd een woord wezen, dat zoozeer mis
bruikt wordt? Hetzjj dit woord door zekere
menschen als een onedel wapen tegenover
hare tegenstanders wordt aangewend, hetzjj
het als een valsche steen schittert in de
eigen diadeem, het sticht altjjd begrips
verwarring. Zoover is het thans met hon
derden gekomen, dat zjj van de echte ver
draagzaamheid volstrekt geen denkbeeld
ttieer kunnen vormen.
Wat het zeggen wil verdraagzaam te
zjjn, wezen wjj reeds vroeger aan, maar
het kan desniettemin zeker zjjn nut hebben
de beteekenis van het woord meer dan
FEÜJLTMTOJN.
87)
van het
Vervolg.)
Verwonderd en onthutst liat de brave man
lich door Sorandal nair rijn kamer gekidor,
Waarvan hij de deur achter hen afaloot.
Komaan, begon hjj, begrijpt gij nu ni:t,
Wie uw dochter heelt ontvoerd P
Dorgeur schudde het hoofd, haalde zjjn breede
schouders op en liet sjjn armen slap langs zjjn
lichaam vallen.
Neen.
Denk eens na.
Hebt gij een spoor
Missohien.
Zeg het, kom, spreek.
Raadt ge het niet P
Neen.
Hit is toch anders niet zoo moeiljjk te
ïaden.
Dus ga weet P
Welzeker.
Wie
De schilder.
Olivier Fromentel 1 riep Dorgeur ont
geld uit.
van een kant te bezien. Verdraagzaam
zijn zjj die iets, hit welk op zich-zelf kwaad
is, om redenen van zedeljjken aard dul
den. Waar echter deze redenen niet ge
wichtig genoeg zjjn om het kwaad te
dulden, waar alzoo in het belang van het
individu ol de menscbheid vrijmoedig spre
ken ot handelen plicht wordt, daar zou
zoo'n verdraagzaamheid ontaarden in on
verschilligheid of karakterloosheid.
Nu is het een plicht het kwaad zooveel
mogeljjk naar best vermogen te bestrjjden.
Onder dit kwaad behoort voorzeker ook
de dwaling, 't Is immers eene oude, on
betwistbare waarheid, dat van woorden
moorden komen. De jeugdige mensch, b. v.,
die het geloof aan een alomtegeuwoordi-
gen, rechtvaardigen God verlaten heelt,
staat op den rand des afgronds van den
zelfmoord. Het zou wreed zijn en van
zeker cynisme getuigen, alleen medeljjden
te hebben met de ongelukkigen, die door
de daden van de zedeljjk, door God ge
wilde orde afwjjken en niets te gevoelen
voor de geesteljjke afdwalingen, die de
kiem van allerlei booze verschjjnselen be
vatten.
De leer van de Katholieke Kerk houdt
Bteeds de absolute waarheden vast en als
opvoedster der menschheid en in het be
lang van hare kinderen, kenmerkt zjj de
dwaling, waar en wanneer deze zich ver
toont. Dit moge voor de dwalenden, die
hunne geesteskinderen liefhebben, niet aan
genaam zjjn, de Katholieke Kerk staat te
hoog, om niet in het belang der eene,
onschendbare waarhtid dergeljjke persoon-
ljjke gevoeligheden over het hoofd te zien.
Wjj hebben dan ook niet te letten op
de personen, die beweren de leer van de
Katholieke Kerk te kennen en voor Haar
grootsche organisatie en jjzeren conse
quentie eerbied te gevoelen, waar zjj Haar
een verwijt maken, dat Zij met de dwa
ling niet op een vriendschappeljjken voet
staat.
Het is van het hoogste belang, dat de
Js.
Onmogelijk.
Waarom?
Waarom Omdat mjjnheer OUvi r F.o-
mentel een eerljjk jongmenech it, tot zulk een
largheid niet in staat.
Denkt ge
Ik zou er op kunnen zwereD.
Zweer niet, Gisterenavond, terwjjl gij af
wezig waart, heeft die mijnheer Olivier Fromen
tel, dat eerljjk jongmemch, reeds een poging
ged.an om Gisèle te ontvoeren.
Wat zegt ge mjj daar P stamelde Dorgeur.
De waarheid. De toeleg is mislukt, dank
zjj de tijdige tuisehenkomst van da gouver
nante, Victoire. Wanneer gjj rnjj niet gelooft,
vraag het dan maar aan de heeran Galabrun en
Riberprey, zjj zjjn er getuigen van gewees'. Ia
den nacht ie die brave mjjoheer Olivier Fro
mentel teruggekomen en ditmaal heeft hjj zjjn
maatregelen betsr genomen. Het is volkomen
zeker* dat hjj hier in het kasteel een medeplich
tige heeft, wie, dat moet nog onderzocht wo -
den. Die medeplichtige heelt in den wjjn van
Victoire het slaapmiddel gemengd, dit haar ten
«enenmale weerloos maakte. Toen heeft Olivier
Fromentel, door een terken van zjjn mede
plichtige gewaarschuwd, Gisèle ontvoerd. WelnuP
Inderdaad, het kost mjj moeite het te ge-
looven.
Wie zou er, buiten Olivier Fromentel, be
lang bjj gehad hebben, Gisèle te ontvoeren P
Wien anders zou zjj gevolgd hebben Het is
meer dan waarschjjnljjk dat zjj zelf het venitar
heeft geopend voor haar ontvoerder, die buitrn
mensch zich steeds zjjne verheven roeping
bewust is bij de verdeeldheid die is ont
staan door hen, die zich katholiek noe
men maar het inderdaad niet zjjn en door
hen, die zich van de Kerk hebben afge
scheiden.
De waarljjk verdraagzame kinderen der
Katholieke Kerk zwijgen niet waar spre
ken plicht is, zjj verlangen steeds vurig
naar de eenheid en overeenkomstig dit
verlangen bidden zjj voor de dwalenden en
zjjtiachten hen, waar zulks maar eenigs-
zins mogeljjk ;s van de dwalitig terug te
brengen.
Wil men dit smadeljjk proselieten ma
ken noemen, dan zal men toch moeten
erkenneD, dat eerljjke overtuiging haar ge
bied tracht uit te breiden.
Een valsche verdraagzaamheid wekt
walging, evenzoo de personen die steeds het
woord «verdraagzaam» op de lippen
hebben en niets anders doen dan onrust
stoken door de menschen op een dwaal
weg of in een doolhof te voeren. Een
manneljjk optreden, daar waar het moet,
sluit geenszins de krachtdadige liefde tot
BÜe menschen uit. De Kerk veroordeelt
de dwaling, maar met ds dwalenden heeft
zjj medeljjden, geen krenkend en smade
ljjk medelijden, maar een echt koninkljjk
mededoogeü.
De Italiaaosche socialisten hebben een
agrarisch-con gres georganiseerd te Bologna.
Zij zullen er te zamen komen met 704
vereenigiugen die tezamen 144.178 leden
tellen. Aan het Congres zullen dertien Ka
merleden deelnemen, waarouder F u r a t i,
Ferxi en Prampolini.
Het Congres zal trachten een Boeren
bond te orgauiseeren waarvan het Uitvoe
rend Comité bestaan zal uit 6 landarbei
ders en 5 landbouwers
Gisteren is in den Rjjksdag graafStoJ-
b e r g- W ernigerode met 170 stern-
op de ladder stond. Gjj kunt er zeker van
zjjn, d»t Gitè e op het oogenblik in gezelschap
is van O.iviar Fromentel.
Mjju God I riep Dorgeur uit, terwjjl hjj
zioh op een stoel list neervallen, ge maakt mjj
geheel onizteld, ge doet me Dia Frc-
men el, een jongmemch waar ik soo'.eil mee
ophad, voor wien ik mjjn huis openzette all
voer een zoon
Ik heb n gewaarschuwd, hem niet te veel
te vertrouwen, maar gij hebt niet willen luis
teren. Maar lat-.n we nu ni.t langer jammeren,
dat helpt niets en wjj kunnen den tjjd beter
gebruiken.
Wat wilt ge doen?
Zonder hierop te antwoordden, ging Sorandal
voort
Het plan van Olivier Fromentel is dood
eenvoudig. Hjj heeft Gitèle ontvoerd, hjj zal
tracht m m t haar naar Engeland te vluchten
en daar mat haar trouwen. Geheime huwelgken
zjjn daar zoo gemakkelijk. Ge begrjjpt, dan zjjn
de millioenen voor hem.
Oh 1
De millioenen van den baron d'Amfrs-
ville. Zez mil ioen 1 Dst kapitaal is wel de
moeite waard om er iets voor te wagnn.
Maar dan is Olivier Fromentel een ellen
deling.
Dat zchjjnt zoo, antwoordde Sorandal
koel.
Wat te doen
KomaaD, gjj wilt toch niet dst zjjn plan
zal slagen P
Zeker niet,
men tot eerste-ondervoerzitter gekozen.
De sociaal-democraat Singer kreeg 46
stemmen. Yon Frege, de afgetreden
ondervoorzitter, moet van plan zjjn als lid
vaa den Rjjksdag te bedanken.
Dat geld niet altjjd den mensch geluk
kig kan maken, toont ons het geval met
een der Amerikaansche milliardairs. De
heerR o c k f e 11 e r ontving in het afgeloopen
jaar als eerste aandeelhouder van het pe-
troleum-syndikaat, een dividend van twee
honderd millioen guldens. Deze ongeluk
kige milliardair is in het bezit van een
slechte maag en moet zich diensvolgens
uitsluitend met melk voedeu.
Met al zjjn geld kan hjj zich helaas
nog geen nieuwe maag koopen.
Hij zou gaarne een groot deel van zjjn
kapitaal geven om de gezonde maag van
één zijner arbeiders te kunnen koopen.
Een vreeseljjke ramp heeft in de mjjn
bjj Detroit plaats gehad. Bjj het springen
van een stoomketel werden 36 werklieden
ernstig gewond, velen zijn reeds aan hunne
kwetsuren overleden.
De toevloed van dames-studeDten voor
de medische faculteiten neemt voortdurend
toe. Hnn aantal bedraagt thans reeds 511.
Aan de universiteit te Genève treft men
183 manneljjke studenten in de medicjjnen
aan en 163 vrouweljjke. Te Bern over
treffen de (dames deheeren aan de medische
faculiteit; daar zjjn nameljjk 190 vronwe-
ljjke en 174 manneljjke studenten in de
geneeskunde.
Aan een dezer dames werd tegeljjk met
haar zoon het diploma van arts uitgereikt.
De Engelsche minister Lord Salis
bury is ongesteld en moet zjjn kamer
houden. Hjj kan dus de rouwplechtigheil
ter nagedachtenis van wijlen den Duitschen
gezant H a t z f e 1 d niet bjjwonen. Een
grappenmaker vertelt, dat de Minister ljj
dende is aan Boerenkoortsen.
De Daily News meldt dat ruim 50ü0
afgescheiden predikanten in Engeland het
bekende vredesmanifest hebben geteekend,
waarin verlangd wordt, dat de vrede met
de Loeren tot grondslag moet hebben
Wat duivel, ztiek dsn de hsnden uit de
mouwen, komaan, wees man. Gjj zult uw doch
ter tooh niet «au zulk een man willen geven,
die, om aan geld te komen, niet voor een mis-
daad terug deinst P
Neen, duizend duivels, neen, ik zou den
•ehurk liever met eigen hand verworgen.
Dat behoeft niet, daar bel&it ik mjj mee,
•prak Sorandal, maar terwjjl ik den dief nazet,
moet gjj lnizter nu goed.
Ik luiiter.
Gjj bljjft hier en doet zooveel mogeljjk
uw beat cm ta zorgen dat die ongelukkige ge-
sohiedenia niet bekend wordt, zoo het ten min
ste nog niet te laat ie. Gjj snit wel een mid
del weten om de bedienden den mond te moe
ren. Gjj moet den maire, mjjnheer Lordonneau,
dien ik heb laten roepen, verzoeken eveneem
er over te zwjjgen. Het ii van belang dat de
goede naam van Gitèle zooveel mogeljjk ont
zien wordt, dat begrjjpt ge ook wel.
Of ik het begrjjp l O l Sorandal mjjn
vriend, mjjn zoon, gjj zult mjj redden. Zie,
mjjn hoofd loopt om, al dat geharrewar maakt
mjj leiterljjk gek l
En de waardige man, wiem groote oogen
vol tranen stonden en wiens gelaat hoogrood
gekleurd was, greep de handen van Sorandal
en drukte die kraohtig in de zjjae.
Gjj kunt mjj later wel bedanken, zeide
Sorandal, tracht nu kalm te bljjven. Zjjt gjj
ia ztaat u te kwjjten, van de taak, die ik a
heb opgedragen?
Wordt vtrvolgdJ)
