1 E W E
ïïagêlaó voor cffiooró- on S£uió-<Xollanó.
aöitb ma a oar aghta tb.
De Kerk en het Pausdem.
No 4961
Donderdag 5 December 1901
26ste Jaargang
©e misdaad
BPITEJILajN u.
ABONNEMENISPBIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland i
4fzoaderl|jke nummersI
Dit blad verseh|jnt
iagelykêbehalve Zon- en Feestdagen*
BUBB4Ü: St. Janstraat Haarlem;
/1.10
<1,40
<2,80
c 0.03
PBIJS DBB ADVEBTBKTIBH,
Van 16 regels50 Cents
Elke regel meer 71/»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte,
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPJSRS.
Ouder dezen titel «Voor de Kerk enden
Paus,» is in Duitschland een brochure
verschenen in antwoord op de naamlooze
schotschriften van anti-clericalen en af
valligen tegen de Katholieke Kerk ver
spreid.
De brochure geeft de meening weer van
ernstige protestanten gehecht aan de Her
vormde Kerk, en is eene uiting van
droefheid over de wanorde die daar heerscht.
Wjj nemen hier slechts eenige brok
stukken uit de brochure over.
De beroemde protestantsche dichter Les
sing zegt«Het is slechts het werk van
onbeholpen en halve wijsgeeren, dat men
een protestantisme heeft willen stellen in
de plaats van het oude religieuse systeem.»
(het catholicisme).
De oud-katholiek Karl Jentsch, die
sedert v(jf en twintig jaar den ondergang
van het Catholicisme verwachtte, schreef
in het tijdschrift <Die Zukunft» «Wij heb
ben het gebouw der Kerk even weinig aan
het wankelen gebracht als de kleine jon
gens die den ouden Dom aan het wanke
len brengen, wanneer zjj met hun penne-
mes tusschen de steenen van hare ko
lommen peuteren.»
Een Engelsch protestant Fritz Wil
liam, schrijver van naam voelt
zich gedwongen te verklareD, dat de Rooa sch
Katholieke Godsdienst op bjjzondere w|jze
bjjdraagt tot het geluk der menschheid.
O, zegt bij, wat ben ik in bewondering,
indien ik den leeftjjd beschouw van die
verheven Roomsche Kerk, hare Majesteit,
hare onvergelijkelijke tucht, die door boveu-
menschelijke wijsheid gevormd schijnt, in
dien ik die onwankelbare standvastigheid
beschonw tegen alle vervolgingen, die zjj
ondergaat, de onmacht harer tegenstanders,
hun kreten en lasteringen, indien ik de
waardigheid, het karakter, de deugden, de
talenten harer verdedigers zie en daarte
genover de boosheid en het slechte geloof
feuilleton.
van het
kasteel Pierrefite.
103) (Vervolg.)
Mijnheer 1
Het doet er weinig tor, heb ik u gei
dat rullen wjj later wel regelen. Voor het oogen'
blik vervolg ik een ander doel. Het is noodig,
verstaat ge, het is noodig, dat mejuffrouw Gisèle
Dorgeur zoo spoedig mogaljjk in het onderljjke
kuis terugkeert. Ik vorder van u dat u mjj
zeggen zult, waar haar ontvoerder haar ge
bracht heelt.
Mijnheer, zaide Jacques doodsbleek maar
Vastberaden, gjj slaat eoD toon tegen mij aan
O I ik heb den tjjd niet om mjjn woorden
toet zorg te kiesen. Wilt gjj, ja of neen, mjj
*eggen, waar uw broeder zich verbergt?
Dat is mjj onmogeljjk, zeide Jacques
flink
En waarom P vroeg Sorandal met de armen
°ver elkaar.
Omdat ik bet niet weet.
Sorandal laehta minachtend en haalde de
schouders op,
Gjj liegt.
Het bloed steeg Jaoques naar het gelaat, zijn
harer aanvallers, en de verdwjjning van
zooveel sekten, die tegen Haar zijn opge
staan
P e r t h es schrijft «Ik zie in hen, die
steenen werpen tegen die van kleuren
schitterende ramen van het prachtig ge
bouw der Roomsche Kerk, niets anders dan
straatjongens. Het kunuen geen waarljjk
edele en eerljjke menschen zjja.»
De groote dichter S c h i i l e r, schreef
deze bewonderenswaardige woorden over
het Pausdom
«Men zag keizers eu konÏDgen, verlichte
staatslieden en onversaagde legerbevel
hebbers het recht onder den druk der om
standigheden opofferen, ontrouw worden
aan hun beginselen en voor de noodza
kelijkheid wjjken, hetgeen men zelden of
nooit bjj een Paus ontmoette, zelfs wan
neer hjj overal ronddwaalde, geen voet
gronds in Italië' bezat, geen ziel ontmoette,
die hem gunstig gezind was en leefde van
het medeijjden van vreemdelingen; bjj
hield vast aan de voorrechten van zijn
Stoel en de Kerk. Indien de Pausen al
verschillende ideeën en karakters hadden»
hun politiek was nochtans onveranderlijk,
geljjkvormig en één. Ofschoon bjj den dood
van eiken Paus de keten der opvolgers
werd verbroken en vernieuwd bjj de ver
kiezing van eiken nieuwen Paus ofschoon
op de aarde geen kroon zóó vaak van
meester verwisselde, toch was het de eeni
ge troon der wereld, die niet van meester
scheen te veranderen, wjjl de Pausen alleen
stierven, maar de Geest, die hen bezielde,
onsterfijjk was.»
«Het Pausdom,» zei in November 1894
dr. H b 1 e r, professor aan de Berljjn-
sche Universiteit, «is een der bewonde
renswaardigste verschjjnselen, die er ooit
op aarde geweest is. Zonder het Pausdom
waren de middeleeuwen de prooi der bar-
baarschheid geworden. Thans nog zou tde
vrjjheid der volkeren in groet gevaar ver-
keeren zonder dat Pausdom. Het Pausdom
is het beste tegenwicht tegen den Almach-
oogen fonkelden, hjj deed een ichrede uaar voreni.
Gjj zult mjj rekenschap geven van de
beleediging.
Ik ben inderdaad van maening, zeide So
randal, zonder zjja hooghartige kalmte te ver-
liezen, dat dit geschil ten slotte nog gewapen
derhand tusschen ons beslecht zal moeten wor
den, maar alUs op zjjn tjjd. Op het oogenblik
komt het er niet op aan of wjj al dan niet zul
len vechten, maar dat mejuffrouw Gisèle aan
baar oudcu wordt teruggegeven.
Jacques bleef zwjjgen.
Sorandal hernam met van ongeduld trillende
stem
Gjj weigert mjj te zeggen waar mejuffrorw
Dorgeur is P
Ik heb u reeds geantwoord, dat ik het
niet weet.
En ik heb n gezegd, dat ik u niet ge
loof Komaan! Voordat ik hier binnentrad,
wist gjj reeds van de ontvoering van G sèls
Gjj wiet het, anders zoudt gjj wel verwon
dering hebben getoond toen ik u het gebeurde
meedeelde, maar gjj hebt niets gezegd, dus was
het geen niauws wat ik u vertelde, maar wie,
zoo het uw broedsr zelf niet is geweest, kan
n dsarvan op de hoogte hebben gebracht
Jacques zweeg.
Flick bleef plat op den buik onbeweegljjk
onder het bed liggen, hjj hield den adem in
en dacht
Verduiveld, als hjj mjj nu maar niet ver
klapt.
Sorandal hernam op zjjn bitsen toon en met
nadruk op ieder wtord
tigeu Staat. Indien het niet bestond moest
men hot uitvinden.»
Deze verschillende getuigenissen van
geleerde mannen, die de gebeurtenissen
onderzochten en onderzoeken, zonder zich
door de vooroordeelen te laten overheer-
schen, vertroosten en bemoedigen. Maar
zjj zjjn ook een verwjjt tegenover de laffe
menschen vrees van velen, die zich door
eene Babelsthe spraakverwarring of door
eene geheel modern en volmaakt heden-
daagsche bekrompenheid in zake het be
trachten hunner plichten tegenover Kerk
en Paus doen kennen.
Duitschland.
Keizer Wilhelm heeft een villa te Paler
mo voor vier maanden gehuurd tot ver
hipt van de Keizerin, wier gezondheids
toestand te wenschen overlaat. Hare Ma
jesteit zal er den winter gaan doorbren
gen. De Keizer zal de Keizerin op haar
heenreis vergezellen, en te Rome stilhou
den om den Paus een bezoek te brengen.
Frankrijk.
Maandag heeft te Parjjs in de Kerk van
het H. Hart van Montmartre een plechtige
bidstond plaats gehad voor de Boeren in
Zuid-Afrika.
Deze godsdienstige plechtigheid was op
touw gezet door den Anglo Normandi-
schen bond *La Ligue de Jeanne d'Are,»
vertegenwoordigd door generaal dê C h a-
r e tt e,gewezen nevelhebberderPauseljjke
Zouaven.
De Bisschoppen van Coutatce3 ea van
Avranches hebben de priesters van hun
Bisdom bet fietsrpden verboden.
Engeland.
In de Westm. Gazette is tusschen de re
gels door te lezen, dat de opstand tegen
Engeland zich in de Kaapkolonie uitbreidt.
Het blad meent dat alle verdere maatre
gelen, die tegen de Boeren genomen wor
den, ijdel zijn. Muuitie hebben de Boeren
voldoende begraven in tal van plaatsen
en recruten voor de Boeren komen niet
van buiten de Kolonie, maar uit de Ko
lonie
Bjjgevolg ot gjj zjjt vaonacht met uw
broeder op Pierrefite geweest ot gjj hebt hem
na zjjn terugkeer gesproken, in isder geval, gjj
weet waar hjj ea Gikèie op het oogenblik zjja.
Mjjabeer? liep Jacques met beveade stem
en met een heftig gebaar uit, ik geef u mjjn
eerewoord
ücb kom, herhaalde Sorandal, gjj liegt,
gjj liegt, al» een onbeschaamde, als eon lafaard.
Bij deze beleediging aprong Jacques op en
balde de vuisten.
Pas op 1
Waarvoor?
Ik ben hier ia mjjn huis en kan n de
deur uitzetten.
E.i wat dan vroeg Sorandal, diu bjj het
dreigend ge'taar van Jaoques geen schrede was
teruggeweken, aangeoomen dat ik er in toe
stemde mjj te verwijderen wat nog lang
niet z ker la waar zou ik dan heengaan
Dat weet gjj wel. Naar den procureur van de
Kepubüek.
Jacques verbleekte opnieuw en Sorandal ver
volgde
Gelooft gjj dat de politie, wanneer zjj
uw broeder opspoorde, veel moeite zou hebben
om de hand op hem te leggen Men verbergt
zich slecht en men vlucht moeieljjk wanneer
men een meisje bjj zich heeft.
Ik wil, of liever wjj, mijnheer Dorgeur en
ik, willen schandaal vermjjden, maar wanneer
gjj er uitdrukkelijk op staat, dat mjjnheer Oli
vier Fronsen t l voor het hof van assises ver-
scbjjut, het zjj dan zoo, mjjnheer, dan heb ik
hier niets meer te doen. Vaarwel.
De Westm. Gazette erkent, dat de Boe
ren krachtig genoeg zijn om de Engel -
schen te beletten verder te komen. Enge
land mag met zorg en ontsteltenis de toe
komst tegemoet zien.
De Daily Mail spreekt het bericht te
gen dat de Engelsche regeering een afge
zant stuurde naar President K r u g e r.
Toch zal het zoover moeten komen daar
Engeland verstandig zou handelen met de
Boeren een eervollen vrede aan te bieden.
Het aantal gevallen van pokziekte be
draagt thans 444, in een dag zjjn er 31
nieuwe gevallen bjjgekomen.
Amerika.
De President der Vereenigde Staten
heeft in een Boodschap aan het Congres
zjjn politieke beljjdenis afgelegd.
Hij dringt aan op een krachtige wetge
ving tegen de anarchisten, en op inter
nationale overeenkomsten tusschen de be
schaafde Mogen heden, waardoor anarchis
tische misdaden, evenals zeezoof en slaven
handel, als vergrepen tegen het volken
recht zullen worden beschouwd.
De President raadt voorzichtigheid ten
opzichte van de trusts en erkent, dat zjj
vele voordeelen opleveren, hoewel er ook
eenig kwaad aan verbonden is. Hjj dringt
aan op een wet, waarbjj de Regeering
wordt gemachtigd de werkzaamheden der
trusts na tegaau, vóórdat eenige maatregel
wordt genomen, waardoor hunne werk
zaamheden worden beperktdan zal men
kunnen zien, welke verbeteringen verder
noodig zjjD.
De President verklaart, dat de immi-
gratiewetten onvoldoende zjjn en dringt
aan op krachtiger maatregelen voor de
uitsluiting van ongewenschte landverhui
zers.
Hjj waarschuwt verder tegen tariefwij
ziging hij raadt reciprociteits-verdragen
slechts aan, voor zoover die in overeen
stemming zjjn met de belangen der inland-
sche njjverheiddoch tevens erkent hjj,
dat een meer liberale staatkunde noodig
zal zjjn om grooter afzetgebied te verze
keren en geeft den raad om op den grond
slag der bestaande verplichtingen te on
derhandelen ten einde zich deze afzetge
bieden te verzekeren.
Hij verklaart dat de toestand der koop
vaardijvloot onmiddelljjk voorziening noo
dig heeft.
Kalm z:tte Sorandal zjjn hoed weer op en
keerde zich om.
B.3eds had bjj den deurknop weer in zjjn
hand.
Een kreet van Jacques hield hem terng,
Bljjf.
De jonge dokter w&s ten prooi aan een ont
roering, die hem van hoofd tot voeten deed
beren.
Zjjn broeder gevangen genomen, veroordeeld
op de aanklacht van dien man I want in de
oogen van de menaoheijjke gerechtigheid was
het een misdsad die hjj beging, toen hjj het sim
pele meisje ontvoerde. 01 neen, neen, dat was
niet mogeljjk, maar wat dan te doen
Boe Sorandal te beletten, die aanklacht bjj
de justitie in te dienen?
Sorandal bleef half naar hem toegekeerd
atsan en vroeg
Welnn
Jacqnei, wiens hoofd verward raakte en die
nauweljjks meer wist wat hjj zeide, stamelde:
Ik had met gedacht, mjjnheer Sorandal,
dat gjj er zoo gemakkeljjk toe zondt overgaan,
de aandacht van de justitie op n te vestigen.
Wat wilt ge daarmee zeggen? vroeg So
randal, ter wjjl hjj den jongen man met sqn
zwarte oogen doordringend aanzag.
Wordt vervolgd J)
\im
