NIEUWE 2)ag6laó voor ^Hoord* on SCuió-JCollanó. Ll I De School. *0 4963 Zaterdag 7 December 1901. 26ste Jaargarg ©e misdaad BÜ1TE.NLAJND. feuilleton. kasteel Pierreflte. Engeland. Frankrijk. Duitschland Zwitserland. ABOlïNBMBNTSPBIJS. Per 3 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p Voor het buitenland .Si»*' AJaoaderlyke nummer». Dit blad versehgnt dagelij kt, behalve Zon- en Feestdagen» BUHSAU: St. Janstraat Haarlem /1,10 «1,40 <2,80 <003 AQK.CTE KA HOS AGITATE. PBIJS DEB AB VEBTBB TIBW Van 16 regels 50 Cents Elke regel meer71/» Groote letters worden berekend naar plaatsruimte! Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant Redacteur-Uitgever, W. KüPPBRS sa. Reeds duizenden malen is het gezegd; «Wien de school behoort, aan hem be hoort de toekomst.> 01 echter deze waar heid in haar geheelen omvang altjjd be grepen is, dit betwijfelen wij. Maar on omwonden en onvoorwaardelijk moet het Verklaard, dat wie de school heeft, de toekomst in zijn macht heeft; want de jeugd is, om zoo te spreken, tegenwoordig de toekomst. De .school beslist over de toekomst, gelijk de bloesem over de vrucht en geljjk het ontkiemende zaad over den oogst. In 't bjjzonder is het de volksschool» Waarvoor tegenwoordig met geduchte kracht gestreden wordt_door alle machten. Zoo- hls weleer hetheerljjke en vruchtbare schiereiland Italië de twistappel was, om Welken de groote Europeesche machten den strjjd aanbonden, zoo is het heden daags de school. Voornamelijk het liberalisme heeft zich •oet groote onstuimigheid op de school geworpen en op alle mogeljjke wjjze ge tracht om de school al meer en meer te Onttrekken aan den kerkeljjken invloed. Maar hieruit volgt voor alle christenen, donder eenige uitzondering, dat zij door drongen moeten zjjn van het ontzaglijk gewicht der «choolquaestie. Vele belangrjjke en zeer ernstige vraag stukken bewegen op het huidig oogenblik het openbaar leven. We behoeven slechts de namen te noemen van socialisme en Van sociale vraag. Maar openlijk durven wjj te verklaren, dat de hoogste en be- 'angrjjkste van alle quaestiën, de vraag, die het diepste de grondslagen van ons volks oven raakt, de onderwgs-quaestie is. Hier van hangt de toekomst af, want wien de school toebehoort, aan hem behoort de toekomst; wie meester is van de school, hij heeft de toekomst in zjju handen. Draagt de school, en in 't bjjzonder de Volksschool, een wtrkeljjk godsdienstig, een van het (Vervolg.) 105) Wat zoudt ge dan doen? vroeg Sorandsl Orgiaam. Buiten adem, de oogen mat bloed doorlob- Pee, de vuiiten krampachtig gebald, antwoordde l'Cqura Dan zou ik u dooden, ■Kr ontitond een korte itilte, heide mai nan teRtan elkaar mtt dreigenden blik. Biiok, onder het bed, luisterde mei ingehou- d«u adem. Gjj hebt gtljjk, mijnheer, hernam Soian- H met sombtre kalmte, de brieven waarvan 8$ spreekt, zjjn in veiligheid. Met papieren ven 'coved waarde, loopt men niet ia zjjn zak en zoudt ge mfj ook gedood hebbeD, dan zoudt 8® toch niets bjj mjj vinden. Denk echter niet, st ik dat zeg om n te beletten iets tegen persoon te ondernemen, wat htt ook ajj. zou wel een domkop moeten zjjn, waDneer niet al mjjn voorzorgen genomen had. Ik 6,1 gewapend, mjjnheer, en Ik O 1 viel Jacques hem in de rede, ik kon christ lijk karakter, de toestand van de maat schappij zal in de naaste toekomst even eens christeljjk zijn. Maar ook het omge keerde staat vastwordt de school, en met name de volksschool, gewaarmerkt met den stempel van ontkerstening en on geloof, ook de maatschappij zal in de naaste toekomst gejjkt worden met den zelfden stempel. We willen hier niet uitvoerig uiteen zetten, wat er uit de ontkerstening van de maatschappjj zal volgen. Alleen willen we melding maken van hetgeen de oud kanselier van Duitachland, de allerwegen zeer bekende, gewezen staatsman Y o n Bismarck tijdens den oorlog van 1870 moet gezegd hebben. Zjjn woorden luiden als volgt <Hoe men zonder geloof aan een geopenbaarden godsdienst, aan God, die het goede wil, aan een oppersten Rechter en aan een toekomstig leven, op eene ordeljjke wijze ban samenleven en aan iedereen het zijne kan laten, dat begrjjp ik niet. Indien ik geen christen meer was, dan bleef ik geen minuut meer op mijo post Waar om zou ik mjj zeiven inspannen, indien ik niet de overtuiging bezat om wille van God mjjn plicht te moeten doen Ontneem mij dit geloof en gjj ontneemt my het va derland.» Te Birmingham, welke stad als het do mein van Chamberlain geldt, is een manifestatie tegen het voortduren van den oorlog in Zuid-Afrika gehouden. Door de liberale vereeniging in die stad is met op een na algemeene stemmen een motie aangenomen waarin geprotesteerd wordt tegen dezen oorlog van vernieling en verdelging, tegen de verschrikkingen der concentratiekampen en tegen de schor sing ran alle constitutioneels waarborgen aan de Kaap en waarin aan de Regeermg verzocht wordt den onverschrokken tegen standers eervolle vredesvoorwaarden aan te bieden. wel begrjjper, dat gjj niet zonder mes zoudt uitgaan. Sorandal wierp hem een trots vragenden blilc toe. Met op elkander geklemde tanden ging Jac ques voort Gjj begrjjpt mjj niet Het mes, waarran gjj u in den nacht van den 8en op den 9on December op het kasteel Pierrtfiie hebt be diend. Een dof gebrul ontsnapte aan de kasl van 3. randa). Ongelukkige 1 Waag het dan te ontkennen riep Jtcquee uit, terwjjl hjj zioh in zjjn volle lengte oprichtte. Duif dan zeggen, dat gjj met dat mes nujuf- fiouw Giièle Dorgeu; niet in het bezit gesteld hebt van de erfenis, die haar heden toebehoort. Zjjt gjj niet het eerst de verdachte van die misdaad geweest O ik ben goed op de hoogte, ik weet dat ge een alibi hebt kunnen bcwjjzeo. Wat doet htt er toe? Wat bekommer ik mjj om de list, waarmee de jusdda bedrogen is ge worden Zjjt gjj niet tot alles in staat Bewjjs heigem gjj thans gedaan hebt om u van dat foriuin meester te maken met hetgeen, waartoe gjj destjjds in staat waart P Gjj hebt die misdaad gepleegd, gjj, gjj, ik weet htt, ik ben er zeker van en zonder bewjjs, verslaat gjj, alleen uit mjjn eigen overtuiging, roep ik u toemoor denaar Dat was te veel, de kracht van Sorsndal was gebroken, hjj had zjjn zalfoeheersching ver loren. Het bloed joeg koortsachtig door zjjn aderen. In aanmerking genomen de plaats waar deze motie is aaugenomen, is dit zonder twijfel een der meest belangrijkste mani festatie die in Engeland kan plaats hebben. De advocaten vau miss Hobhouse hebben den Engelschen minister van oor log B r o d r i c k, kennis gegeven van haar voornemen om in Engeland een aanklacht in te dienen tegen Lord Kitchener, M11 n e r en de officieren die betrokken zjjn bjj hare deportatie wegens hare ge vangenneming en aanranding. Men heeft haar belet in October aan Kaapstad aan laad te gaan. Lord Kit chener en Lord M i 1 n e r hadden hare onverbiddelijke verbanning gelast. Toen miss Hobhouse zich niet aan dat bevel wilde onderwerpen, werd haar een shawl omgeslagen, zoodat zij haar ar men niet kon bewegen en met geweld door twee soldaten in een rjjtuig gezet, aan boord van de Roslin Gastle en naar Engeland gebracht. De FranBche Kamer heeft de begrooting onder handen genomen. De afgevaardigde Legrand hield eene redevoering, waarin hij eenige cjjfers gaf ter waarschuwing tegen de voortdurende opdrijving der uit gaven. Ia 1851 waren er 188.000 Staats ambtenaren, thans 416,000 met de amb tenaren der departementen en der gemeen ten heeft Frankrijk één ambtenaar op elke 20 kiezers. De jaarwedden zjjn van 255 tot 620 millioen gestegen. De Staatsschuld is gestegen tot 33 mil liard, de schulden der gemeenten bedragen 4 milliard. In Frankrjjk wordt dan ook gemiddeld per hoofd der bevolking 96 franks belas ting geheven, tegen 89 in Engeland en 59 in Duitschland. Heden neemt de Senaat het leenings- ontwerp in behandeling. De Bismarck-literatuur is alweder met een boek vermeerderd Dr. L i m a n 's Bismarck na zijn aftreden. Daarin deelt de schrjj er o.a. mede, dat de groote Staatsman in het Transvaalsche vraagstuk openlijk aan de zijde der Boe ren stond. De gebeurtenissen van 1896 Een kreet van «voede kiouk van zjjn lippen Zwjjg, ongelukkige Als een tjjger had hjj zicb op Jacqnes ge worpen. De dokte', op dien schok niet voorbereid, wankelde. Sorandal had hem met de linkerhand bjj zijn dos gegrepen, in de raohtur fonkelde de stden loop van een lerolver, dia bjj op hem richtte. Ah, stamelde Jacques, temjjl hjj trachtte ziih los te rukken, ziet ge wel, dat gjj een moordenaar zjjt Flick w»s door dezen plotselingen uitval zoo verschrikt dat hjj geen kreet had kunnen sla ken; hjj nilde Jacques ter hulp snellen, maar hjj had dea tijd niet om uit zjjn schuilhoek te voorschjjn te komsD. R.eds was Sorandal, met bewonderenswaardige zalfbeheerschwg, zich weer moe, ter geworden. Eensklaps, zelfs in deze onsïeltenis, had hjj zich de woorden van Jac quet herinnerd Zonder bewijs. Terwjjl zjjn berende vinger naar den trekker van zjjn revolver zocht, had hjj den tjjd te denken Hjj heeft g?en bewjjs, er is rog niets ver loren, een daad van geweld zou alles kunnen bederven. Hij liet Jacques los, die bjjgend op een stoel neerviel en zwjjgend 8'*k hjj zjjn revolver weer bjj zich. Het zwest stond op zjjn voorhoofd en zjjn lippen trilden. Flick, die hem v»n onder kei bed zien kon, dacht (J ameson's inval) noemde hij daden van politieke struikrooverjj. Zon het tot het uiterste komen, dan kon men, zeide hjj, vast vertrouwen op de Boeren, mannen van kalme, maar jjzeren geestkracht. Rhodes noemde hij den knappen makelaar, met wien de Britsche regeering onder één de ken scheen te liggen. Van Lord Salis bury had Bismarck geen hoogen dunk. Den Engelschman als mensch hield Bis marck voor eerljjk, betronwens-, ja ach tenswaardig maar de Britsche staatkunde achtte hjj verrot, een broeinest van leu gens en gehuicheleen staatkunde, die zich van middelen bediende, welke de Engelsch man als mensch verafschuwde. V onBismarck scheen in de toekomst te zien. Immers hetgeen thans plaats beeft komt geheel overeen met wat het trou- welooze Albion doet. Bjj gelegenheid van de ontmoeting van den nieuwen aartsbisschop te Straats burg, Mgr. Zora de Bnlach, met den Keizer van Duitschland en de Keizerin, die er bjj tegenwoordig was, zeide Hare Majesteiten, dat zjj hoopten htm in het voorjaar in Straatsburg te zien. Het Keizerljjk paar hoopt dus in het voorjaar den Elzas te bezoeken. Men herinnert zich, dat keizer W i 1- k e 1 m eenigen tijd geleden in naam van den Czaar eene zekere som gelds heeft uitgedeeld onder de boeren van het Rus sische dorp Wisztyniecbjj de Prui sische grens gelegen, dat door brand was vernield, 't Scheen dat de rol door den Duitschen Keizer gespeeld, een bewjjs was van de innige betrekkingen tnsschen de beide vorsten. Het bljjkt na echter, dat de Czaar in de verbeelding was, dat Wisztyniec een Duitsch dorp was, waarom hjj eene gift aan keizer W i 1 h e 1 m zond voor diens onderdanen. De Keizer zal wel eenigszins verbaasd hebben opgezien maar hjj heeft zeer ban- dig gebruik gemaakt van de gelegenheid. Dd Czaar moet echter uiterst verrast zjjn geweest over zjjue vergissing en hare ge volgen. Te Neyrns is, terwjjl Zondag-morgen de geheele bevolking naar de kerk was, een man in de woning van den brieven- Hjj is sterk, de schelm. Sorandal knoopte zjjn jas dicht, raapte zjjn hoed, die in de worsteling gevallen was, van I den grond op en wendde zich weer tot Jacques. Het is moeiljjk voor een man zooals ik, zeide hjj met toonlooza stem, een zoo afschuwe lijke beschuldiging tegen zioh te hooren uit brengen, zonder dat de toorn hem naar het hoofd stjjgt, maar nn genoeg bedreigingen en noodelooze woorden. Uit dit onderhond ia dus gebleken dat fgjj de plaata niet kent, waar nw broeder mejuffrouw Dorgenr heengebracht heeft. Het is mjj niet vergnnd aan nw oprechtheid te twjjfelen, anders zou ik n wel «oor een grooten huichelaar moeten houden. Ik weet thans wat mjj te doen staat. Vaarwel, mjjnheer. Voordat hjj de deur opende, keerde hjj zich evenwel nogmaals om en hernam Tot weerziens. Op het oogenblik heb ik de vrjje beschikking niet over mjjn tjjd. Ik moet de taak volbrengen, die ik op mjj heb genomen, ik moet mejuffrouw Dorgeur aan haar ouders teruggeven, maar als dat gedaan is, mjjnheer, z»l ik u witen terug te vinden, waar gjj ook zjjt. Gjj hebt mjj eene beleediging toegevoegd^ die slechte door bloed kan worden nitgewiactit. Van dit oogenblik af kunt ge n als een verloren man beschouwen. Daarop giDg hjj heen. Nauweljjks was de deur achter hem gesloten of Flick kroop van onder het bed te voorschjjn; (Wtrdt vervolgd)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1901 | | pagina 1