No.4976.
Maandag 23 December 1901.
26ste Jaargaag.
kbagêlaó voor cfflooró- on Suió-éCollanó.
Terugblik.
feuilleton.
©0 misdaad
H U 1 T E i\i L 4 d,
BUR El A USt. Jansstraat. Haarlem.
f 1,10
1,40
2,80
0,03
Engeland
Denemarken.
v- Amerika.
Frankrijk.
si
tut to
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
dEMMNXlAhiDRir"
PRTJS DER ADVERTEKTIEN:
Van 1—6 regels. 50 Cents
Elke regel meer71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
AGITE MA NON AGITATE
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale Publicité Etranglre
G. L. DAG BE Co. JOHN., F. JONES Succ. Paris 31Z>is Faubourg Montmartrt.
Meermalen werden ons door teer reel lezer»
enkele nummer» gevraagd van ona Feuilleton
Le misdaad van het kasteel Pierretile, waaraan
tot 01* leedwezen niet alle konden voldoen.
Wjj raden onze lezrrs daarom aan zorgvuldig
de nnmmere van ona blad te bewaren waarin
binnenkort zal worden begonnen met een nieuw,
zeer boeiend feuilleton, Mevrouw van Sergy,
gfheeten wel zullen wij een aantal nummer»
lederen dag overdrukken, opd»t wjj zoo eel
mogelijk onze lezer» voor talenrateliing kunnen
Vrjjwtren bjj een mogeljjk in het ongareeda
geraken van een of ander nummer.
Nog eenige dagen en het eerste jaar
der nieuwe eeuw ia teneinde. Ten derden
male wordt het Kerstfeest gevierd, sedert
de op goud en diamanten beluste gewel
denaar de roofziekte hand uitstak naar
Transvaal's bergen en dalen en een vre
delievend en vrijheidminnend volk uit zjjne
Woonsteden van der vad'ren erf trachtte
verdringen. Het eerste Kerstfeest was
als het einde van den rooftocht aange
kondigd en nu nog gaat de Engel des
oorloge, de Engel des verderfs rond.
Duizenden dappere mannen zjjn weg
gevoerd in ballingschap en gevangenis
duizenden ljjken van mannen in de kracht
huns levens gevallen, dekken de velden
T*n Zuid-Afrika; duizenden vrouwen zjjn
Weduwen en vloeken den beul, die hare
echtgenooten wegsleurde van hare zjjda,
duizenden weezen verheffen hunne handen
8ö stemmen en roepen Gods wraak over
hem, die hun vader joeg in den dood.
Ten derden male, sedert die oorlog be
gon, vieren wjj het feest, dat de Vorst
des vredes nederdaalde in den stal van
Bethlehem en nog rooken de velden van
Zuid-Afrika van het vergoten bloed en
®en Christenvolk zet onverdroten het
Schandelijk werk voort om een ander volk,
ljjn Broeders in Christus, van de aarde
verdelgen. Want een oorlog, waarljjki
dag het niet meer heeten, het is een beuls
werk op groote schaalkinderen, vrou
wen en grijsaards samengedreven in groote
kudden om weg te sterven en te vergaan
*o honger en ellendede mannen gevan
gen of machteloos om hunne vrouwen en
kinderen te redden en te helpen, maar
toch onbezweken en voortstrjjdend met de
hoop in het hart, dat God, met zooveel
leeds begaan, toch eindeljjk uitkomst zal
echenken. Want God alléén, kan hier uit
komst geven. Alle menschelijke hulp is
buitengesloten. De vorsten en regeeringen
FEUILLETON.
van het
kasteel Pierrefite.
U8,
Vervolg
Waarom? gilde z<j. O! gij martelt mg
^'etaidjjk, bit i* «laot gjj njjo h«rt_ order uw
*°eten vertreedt. Zeg, wilt gij oat ik met eigen
Wd htt weitige icfcü z*l undooten, dst «r
s°g in mjj :a? Wilt gü dat uw vader mij z-1
*'oeken en, z lf in wanhoop over zijn geschand-
*Lkten naam, een einde aan zijn laven zal
»kenP
Begrijpt gij niet dat die man zal doen waar-
teee hjj gedreigd heeft, dat hy onverbiddelijk
l'l »jjn in zijn wraak
Gieèle, die nog altijd geen verklaring vin-
den kon voor den tngat haier moeder, vroeg
Sorandal
Ja.
- Maai wat beitaat er dan tuaachen n en
die j -nan
Zonder deze vraag te beantwoorden, vervolgde
ttavronw Porgenr:
yg M1 het doen, hy zal het doen. Hy
»*1 ajjn bedreiging tan nitvotr breDgen, Ver-
loren 1 ik ben reddeloo» verleren. Gij alleen
kunt mg redden, maar gü wilt niet, daarom
van Europa zjjn onwillig of machteloos
en zien onbewogen het slachterswerk aau
doof als zjj zijn voor de stem der volke
ren,die zich luide doet hooren, maar waarop
men geen acht slaat. Tot spot is ge
worden het welk des vredes en van de
lippen van den grooten Belgischen Chris
ten-Staatsman valt bitter de klachte«In
woorden zoo rjjk, in daden zoo arm.»
O, wanneer men aan het einde des
jaars den blik slaat op Zuid Afrika en
overweegt, wat daar in het aigeloopen
jaar is geduld en geleden, en ook wat
gruwelen daar zjjn bedreven, dan stjjgt
wrevel uit het hart omhoog, en bjjna on
willekeurig rjjst de vraag
«Hue lang nog, o Heer, zult Gij dien
gruwel dulden en bewonderend buigt
men het hootd, wanneer men ééa der ljj-
ders, die zjjn zonen zag vallen op het
slagveld en wiens echtgenoota omkwam
in een der moordkampen, hoort zeggen
«God heeft het zóó gewild, wy moeten
ons onderwerpen de Heer zal alles terecht
brengen.»
«De Heer zal allen terecht brengen.» O,
zeker, al is voor ons de toekomst ook nog
zoo duister, al schijnt voor ons nog geen
enkele zonnestraal lichtend en troostend
en hoopverkondigend in dat tastbare duis
ter. Menscheljjkerwjjze gesproken toch is
voor het edele Transvaalsche volk, en 'oor
de Vrjjstaatsche helden bjjna geene toe
komst meer denkbaar.Het machtigeAlbk
gesteund door de onverschilligheid der
Europeesche vorsten, en, God weet het,
misschien gesteund door hunne zjjdeling-
sche hulp, zet zjjn verdelgingswerk stel
selmatig voort. Steeds kleiner wordt het
getal der dappere strjjders, steeds hooger
stjjgt het cjjfer der slachtoffers even on
verbiddelijk klinkt steeds de eisch tot on
voorwaardelijke onderwerping, even fiar
het antwoord steeds«dan liever de dood
Zóó is het bittere einde nog niet te zien,
en het kan niet anders zjjn, dan de ver
nietiging van het edele, dappere volk.
Zal God dat gedoogen Wat weten
wjj menschen af, van wat God heeft be
schikt over dat volk. Maar dat is zeker,
wanneer het Hem behaagt, zal Hjj den
zwakke verheffen en den machtige verne
deren, naar Zjjne eeuwige raadsbesluiten.
Hjj zal vergelden
Wenden wjj dan de oogen af van dat
tooneel van moord en verdelging met het
gebed en de stille hoop, dat bet God moge
behagen in bet komende jaar voor dat
arme volk r ddingen uitkomst te brengen
en slaan wjj een blik terug op hetgeen
het jaar 1901 aan ons Vaderland bracht
ben ik vorloren 1 Gij vraagt wat er bestaat
tnsachen dien man en mjj Hy i» een ellen-
daling, hjj i* een demon.
En gü wih dat it zijn vrouw zsl wor
den riep Gisèle op verwijtenden toon.
Mevrouw Dorgeur wankelde, alsof »jj door
een slag op bet hoofd getroffen waa.
Haar hoofd zonk machteloos op haar bors',
h ar armen vielen «lap l*nga haar ajjden neer.
Een pjjnljjke zucht welde uit haar bojatop.
Toen zonk zjj eensklaps op de kei ën en
smeekte
Vergiffenis 1
Gnè'e ent 1de op haar toe en hief haar op.
Moedtr I
Ja, je, gü hebt gelük, stamelde de onge
lukkige vrouw, ik ben een sl.cbte, een on-
wcardige moeder. Om mjjaalve te redden, heb
ik er in toegestemd u in het verderf 11 stor
ten. Mün God, mün God, ik heb ook zooveel
geleden. Gü hebt goed gedaan te w»iges6r.
Red u, vlucht met Olivier, ver, ver van hier.
Vei geef mü, ol zeg dat gü mjj vergeeft en
laat mü dan sterren, mjjn God, laat mjj ster-
ven.
Gjj doet mjj beven, zeide Gitè' Wat
WBg ik niit weten?
Vraag my daar niet naar, «nikte mevrouw
Oorgenr, vraag my daar niet naar.
Opnieuw beefde over aj haar leden.
Genade, bjj zal komen, hy eb1 allee «eer-
gen.
Wat dan
heeft de bewjjzen. Alias a gedaan,
allea ia verloren.
Triumfgeschal weerklinkt door Neer-
land's beemden; jubelzangen weergalmen
langs straten en wegen, 't Is feest in
Nederland in de eerste dagen van het
jaar en al gieit de Oostenwind langs de
straten, of waait de Zuidwester sneeuw
en regen langs de wegen, de zon der
vreugde zendt hare stralen in ieders har
te, nu de teerbeminde Koninginne haar
hand en hart heeft geschonken aan den
man barer kenze en met hem nederknielt
om den zegen te ontvangen op den ge
sloten bond der harten. Heel Ntê.-land
juicht hen toe en gebeden stjjg jn omhoog
tot den Gever van alle goeds opdat Hjj
Zjjn zegen schenke aan den echt en hen
in den tronw het geluk doe vinden wat
elk rechtgeaard Nederlauder hun zoo van
harte toewenscht.
Werd dat gebed verhoord, werd die
wensch vervnld in het afgeloopen jaar.
Wjj hopen het, wjj vertrouwen het, wjj
gelooven het, al moge een onverlaat met
sljjk geworpen hebben naar het edele
paar, al mogen sommigen, belust op schan
daal, dat sljjk met graagte hebben opge
nomen om het allerwege te verspreiden.
Wjj Nederlanders blijven standvastig ge
looven aan de goede verstandhonding in
het geluk van onze Koningin eD haar
Gemaal, en hopen en bidden, dat dit ge
luk zich moge bestendigen en vermeerde
ren in het volgende jaar en dat het vol-
s;e. de jaar hun moge brengen, wat dit
ju ,r hnn nog onthield.
Een ander merkwaardig feit bracht
ons het ten einde spoedend jaar.
De liberale regeering in ods vaderland
kreeg den genadeslag. Innerljjk verdeeld
't meest door haar eigen kinderen ver
scheurd, maar fel ook door de Christeljjke
Staatspartjjen bestreden en b sprongen,
kon de liberale party niet langer haar
vaandel hoog in top doen zweven. Baar
standaard werd nedergebaald, het ministerie
Borgesius viel, latend aan het Na-
derlandsche volk als laatste weldaad
in het jaar 1901 ingevoerd, de Wet op
den Leerplicht, als een toonbeeld van eene
Wet, die doorgedreven werd tegen den wil
van het grootste gedeelte vanhetNider-
landsche volk, eene Wet, die met de aller
minste uitwerking ten goede heeft, die
den spot opwekt van allen, die ze uitvoeren
moeten en die ze treffen moet en die ten
slotte moet uitgevoerd worden door man
nen, die ze principieel moesten bestrjjden.
In stilte voorbereid, zonder groote rede
voeringen of proclamatie van allerlei leuzen
en beloiten, maar vastbesloten en een
drachtig trok de rechterzjjde ten strjjde
bjj de stembus en glansrjjk overwinnend,
Da woorden kwamen met moeite door haar
keel
Red mij, GiièV, rad mg.
Het verat >nd scheen haar geheel verlaten te
hebben,
Zü klemde zich aan baar dochter vaat.
Gü wilt het weten, welnu, luister dan.
Ol gü zult mij verachten, mü hat*n. Zie, iider
denkt dat ik een vrouw ben van een onbe
vlekte eerbiedwaardige familie, maar dat is n et
zoo. Ik ben de dochter van een moordenaar. Mjjo
sater heeft een misdaad gepleegd, een afschuwe
lijke mi daad Ui', lage wiesuoht heelt r ij iemand
door vergift om het le ren ge racht en net geld, dar
nem die n i daad opleverde, was mijn bruidschat.
Ik heb het uiet geweten, o neen, dat zweer ik,
anders zou ik liever gestorven zyj, dan te
huwen met een man van eer zooals uw v&der,
en mjjn schande ook op hem over te brengen.
Eerst later toen ik reeds met hem gehuwd was,
vernam ik dat afschuwelijke geheim en toen
heb ik het voor hem veizwegen. Nu weet ge
alles. Gisèle. Uw moeder is een gevloekte, de
dochter van een misdadiger.
Wat zegt gjj mjj dear? riep Ghè'e ont
steld uit. O 1 arme, ongelukkige moeder I
En thans, tham begrijpt gjj het, niet
waar stamelde mevrouw Dorgeur, Thans bc*
grüjt gü alles. Soiandal heeit de brieven, die
mijn vader eena aan ijju medeplichtige ach reef
en dis geheel de misdaad looiipklaar bewijzen.
Die medeplichtige is gestorven, by heeft syn
brieven aan Sorandal toevertrouwd, om ze aan
mq ter hand te stellen en de ellendeling heeft
ze gehouden. Ziedaar. En straks zal hq die
trad zjj uit het strjjdperk te voorschjjn.
Geljjk zjj in 1897 langs de geheele jlinie
werd verslagen ten gevolge van slechte
voorbereiding, ondoordachte leuzen, te
groot misbaar naai buiten enz. zoo
versloeg zjj ditmaal de linkerzjjde langs
de geheele linie. Hare zegepraal was vol
komen en had nog grooter kannen zjjn,
als de Anti revolutionnairen nog beter
begrepen, dat den gemeerischappeljjken
strjjders ook gsmeenschappeljjk de buit
toekomt.
Een gelukkig gevolg heeft de overwin
ning gehad in den ondergang van de par
ty van Ds. Bronsveld,den onverzoen-
ljjken vjjand der Roomschen, die reeds
zoo lang den samenwerkenden christeljj-
ken partyen een spaak in het wiel stak,
de liberalen in principe bestreed, maar
bjj de stembus vleiende, de debacle van
1897 mede veroorzaakte, maar in 1901
den stroom niet meer keeren konde, die
geweldig tegen de liberale versterking
opstormde en ze nederhaalde. Na staat zjj
daar het rampzalig overschot der party.
Hare beste mannen is zjj kwijt, overtuigd
als die waren, dat uit onzinnig-en haat en
afkeer geen zegen, geen goed kan geboren
worden. Nu staat zjj daar, wachtend het
oogenblik, waarop zjj haar laatsten snik
zal geven. Requiescat in pace.
Een nog heugljjker gevolg had de over
winning der rechterzjjde, namelyk het tot
stand komen en optreden van een Mi
nisterie der rechterzjj le onder veel gunstiger
omstandigheden, dan dit ooit tevoren plaats
vond. Een leider, een voorman, wiens be
kwaamheden algemeen worden erkend en
die eene jarenlange ondervinding als ka
merlid, als journalist en als volksleider
achter zich heeftgeflankeerd door man
nen, aan wier bekwaamheid en kennis nie
mand twjjfelt, gesteund door eene sterke
meerderheid, welke het ernst is dit Mi
nisterie het regeeren mogeljjk te maken
door hunne welwillende en krachtige hulp
en bestreden door eene minderheid, die
reeds klein iD aantal, nog zwakker wordt
door onderlinge verdeeldheid.
Dit Ministerie nu heeft zjjne eerste par
lementaire zitting achter den rag, zjjne
eerste begrootiug verdedigd, heeft laten
zien, wat wjj in den eersten tjjd verwach
ten kunnen.
Heeft het ons bevredigd
(Slot volgt.)
Het Engelsch Parlementslid L1 o y d
George, heeft Dinsdag avond in een der
zalen van het stadhuis te Birm ngham een
brieven uw vader geven. Gü begrüpt her, niet
waar, gü begrgpt het. Uw vader, too nauw-
geset op het pant van eer, die alt^d gemeend
heeft dat ik tot een vlekkelooze familie be
hoorde, zal dan vernemen, dat ik de dochter
van een giftmenger ben. Ol rampzalige, ramp
zalige die ik ben 1 Waarom storten diemu en
niet op mü neer en bedelven mü onder hun
puinhoopen.
Muvrouw Dorgeur zweeg.
Haar keel was als dichtgeschroefd en liet
geen geluid meer door.
Zü zonk weer op de knieën en hief de han
den naar Gu*!e op.
Bleek, zwügnnd, vol ontzetting bleef 'Gnèl-
voor haar s'. a en sloeg de oogea ten hemel
Het was gedaan met het geluk, waarvan sy
droomde.
Haar verstand was dus alleen teruggekeerd
om haar te doen lüden.
Nauwelüks had sü besef van bet geluk, of
haar geluk moest voor eeuwig begraven worden.
Haar hoop vervloog, haar toekomstdroom was
uitgedroomd.
Zü vouwde de handen, drukte die tegen
hear ba t -n mompelde
Olivier, mün Oiivier, vergiffenis
Toen verhelderde een glimlach haar gelaat.
Moeder, zeide z'j, sla op.
Toon mdvrouw Dorgeur op do kaitën blaef
iggenboog Gif'e zich over hmar hoen en
flaiatarde
kunt aan mijnheer Sorandal zeggen
dat ik bereid ben zfln vrouw te worden.
Mevrouw Dorgeur keek haar met groote
meeting gehouden ten guaste van de Boe
ren. Een groot aantal regeeringggezinden
stuurde de meeting in de war. Onder
een ontsettend lawaai werd Lloyd
George belet het woord te voeren, ter-
wjjl een menigte van ruim 20.000 perso
nen sterk protesteerde tegen de meeting
door de ruiten van het stadhuis te ver-
brjjzelen.
De politie heeft verschillende charges
gemaakt, waardoor aan wee rskanten ver
scheidene personen werden gekwetst.
Sedert eenige dagen woedt een ver-
schrikkeljjke sneeuwstorm over Denemar
ken. Alle verkeer is onderbroken en overal
van daan worden onge'ukken gemeld. In
Jutland ligt de sneeuw ruim een meter
hoog.
Zes visschersbooten werden door den
storm verrast, vjjf konden met grocte
moeite in veiligheid gebracht worden, het
zesde vaartuig met de zes visschers aan
boord, is verongelukt.De slachtoffers waren
alle zts vaders van huisgezinnen.
In de Vereen igde Staten wordt eenal-
gemeene klopjacht gehouden tip de anar
chisten. Men rust niet, voor het anar
ch.stisch gevaar geweken is. Een wets
ontwerp is ingediend, waarbjj aan anar
chisten de toegang tot de Vereenigde Sta
ten wordt ontzegd en de nog overgeble
vene anarchisten worden verbannen.
Waren indertyd Frankrjjk en Zwitser
land na de moorden op president C a r n o t
en keizerin Elisabeth even krachtig
opgetreden, dan zonden de anarchisten niet
zooveel ontsteltenis te weeg brengen.
Generaal Samuel Pearson ge
accrediteerd vertegenwoordiger der Boeren
in de Vereenigde Staten, heeft in een
redevoering te Newhaven verklaard, dat
de oorlog in Zaid-Afrika binnen vier maan
den gedaan zon zjjn, indien de Ameri-
kaansche regeering er toe gebracht kon
worden de uitvoer van paarden en mail
ezels te verbieden. Verder vertelt Pear
son. dat LouisBotha heeft verklaard
de Engelschen voorwaarden te kannen
voorechrjjven indien de aanvoer van paar
den en muilezels in Amerika werd gestaakt.
In de Fransche Republiek doet zich een
merkwaardig verschjjusel voor. Geen vrou
wen meer bjj Post- en Telegraafdienst,
zegt niemand minder dan de sociaal-demo
cratische minister M i 11 e r a n d. Het is
hem gebleken, dat de vrouwen ODgeschikt
zjjn voor de zware, moeiljjke en ongere
gelde werkzaamheden, waartoe men haar
heett toegelaten.
Sinds de toelating van vrouweljjke amb
tenaren in 1893 heelt men dezen tak van
dienst nauwkeurig gadegeslagen en de
ondervinding van acht jaren heeft talryke
tekortkomingen aangetoond, onder meer
de physieke ongeschiktheid van het
meerendeel der vrouwen voor sommige
gedeelten van het werk.
oogen aan, zü begreep haar niet, sy dmfde
baar ooreu niet te gelooven.
Sta op, moeder, herhaalde Gisèle vol
waardigheid.
Gaholpeo door haar doohter richtte mevrouw
Dorgeur zich met moeite overeicd.
Zy stamelde
Gü stemt toe
Zü beefde zoo sterk, dat haar tanden klap
perden.
Gitele antwoordde alleen met een be
vestigend kuikje.
Toen sloeg mevrouw Dorgeur de armen om
haar heen.
Gisele 1 riep zy uit, het is dus wasr
Het is geen droom, myn God, gü snit my
redden
Moeder, zeide Gisè'e kalm, vergeet het
geen ge my zcoeven gezegd hebt, evenals ik,
dat zweer ik u, er geen enkele herinneriag meer
Ban heb bewaard. Ik vraag u vergiffenis dat
ik u gedwongen heb, door nsjja weerstand aan
uw beveleD, uw «martelyk geheim voor my te
ontsluieren. Ik had dat geheim nooit mogen
kennen.
Zy boog zich voor de zwaar beproefde vrouw.
Myo dochter, weea gezfgend, mompelde
mevrouw Dorgeur, tsrwyl zy de banden op
O aar hoofd legde.
Gitèle weende eecht.
Mijn God, siamelde sy met gevouwen
handen, geef dat hy my than* niet zal vloeken
Eu luid
Thans, moeder, kunt gy Sorandal roepen.
(TFordt vervolgd)
