JN I E W E
&ag6laó voor cftoord- en SLuiè-óCollanö.
De Middenstand,
MEVKOUWVAN SERGY
tfo 4983
Vrijdag 3 Januari 1902
26ste Jaargang
8 IT I T E iV L A JN D,
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p> 1,40
Voor het buitenland 2,80
Aixoaderljjke nummers0.08
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen»
BVaiAïï: Sti Janstraat Haarlem
Van 16 regels50 Cents
Elke regel meer7
Groots letters worden berekend naar plaatsruimte^
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant
Eed a e t e ur-U itgever, W. KAPPERS.
Meer eu meer dringt het besef door,
dat er toch ook nog anderen zijn dan
arbeiders en kapitalisten op wier be
langen in een welgeordenden Staat moet
gelet wordendat er tusschen beide cate
gories in nog een breede massa is, die
evenzeer recht heeft op erkenning van
grieven, op herstel van misstanden, op
bescherming en steun van overheidswege.
De tegenstelling«arbeiders en kapi
talisten» is niet van ons, maar in 't leven
geroepen door den stand der «werknemers.»
En zoo lang en breed en luid is er ge
sproken over den arbeid en het kapitaal,
dat men totaal was over 't hoofd gaan
zien, wat tusschen die beide uitersten staat.
En dit is toch niet zoo gering, is niet
minder dan de breede middenstand, die
in zoo menig opzicht de kern is der maat-
schappij.
Waardoor het gekomen is, dat de mid
denstand vergeten werd Ziet, de arbeid
liet met klem en aandrang van zich hoo-
ren, vond verdedigers en voorsprekers in
overvloed en zag zoo gaandeweg de wet
geving met zjjn wenschen rekening hou
den. Het kapitaal van den anderen kant
trad kloekmoedig als eigen verdediger op,
vormde machtige maatschappijen en trusts
en wist zoo zich te doen eerbiedigen.
Maar de middenstand, even wars van
luid roepen om recht en hulp als ontbloot
van de grootmacht, door het geld gevormd,
werkte in stilte en njjver door, de nachten
knoopend aan de dagen, het gauschejaar
door zwoegend om zoo niet vooruit te
komen dan minstens dezelfde te bljjien.
En waar deze toeleg niet slaagde werd toch
zooveel mogeljjk de schjjn bewaard, zoodat
wie niet achter de schermen konden zien,
dachten't is alles in orde bjj dien mid
denstand.
Maar 't was verre van in orde, te min
der, wjjl de nieuwe arbeidswetgeving en
de nieuwe belastingen steeds meer gingen
FEUILLETON.
S.)
vergen van den middenstand, die met dit
al niets voor zichzelf zag gebeuren.
Zoo liep de maat over en is eindeljjk
een pogen tot verbetering ontstaan, welk
pogen reeds weerklank vond in ons Par
lement. Eu de Minister van Binnealand-
sche Zakeo, de rechtmatigheid der klachten
beamend, voegde er aan toe, dat een meer
geaccentueerd en vereend optreden der
middenklasse het voor het Kabinet moge
ljjk zou maken, leiding en steun te schen
ken en te zien, wat in 't belang dier
klasse kan gedaan worden.
Ziedaar de weg ter verbetering aange
geven. De middenstand moet zich even
zeer nauwer aaneensl niten, met voorbjjzien
van den verdeelenden concurrentiegeest,
die mede de schuld is van vele misstan
den. Machtige vereenigiDgen moeten zich
onder de middenklasse vormen, niet om
vergaderingen met lezingen te houden, want
och, die zjjn er al genoeg, maar omalies
wat de belangen van boven besproken
categoriën aangaat, grondig te bestndeeren,
te waken tegen benadeeling dier belangen
en aan te geven, wat ter verbetering te
doen valt. Op zoo velerlei gebied kan de
middenstand krachtiger samenwerken. Om
nn niet te gewagen van coöperatie tot
het gezamenlijk inslaan van artikelen, wat
immers tot meerder winst en minder risico
kan leiden, zjjn daar nog de volgende be
langrijke punten, die behartiging verdie
nen de contante betaling de organisa
tie van het crediet; hervorming van het
onderwjjs, opdat 't zich meer aansluite bij
de practjjk des levens de onderdrakking
van oneerljjke concurrentiewetttljjke
nasporing der vervalsching van levens
middelen, enz. alle punten, waarbjj de
wetgever ten zeerste op de belangen van
den middenstand heeft te letten.
Maar dan moet die stand zich ook laten
hooien. En wat evenzeer kan geschieden
de middenklasse doe haar invloed gelden
in de Kiesvereenigingen, opdat meer man
nen uit haar midden worden afgevaardigd
naar de vertegenwooriiging van land, ge
west en stad. Er wordt zoo aangedrongen
op werklieden-candidaten, een aandrang,
waaraan de Kiesvereenigingen meer en
meer toegeven. Welnu, dan ook midden
stand-afgevaardigden, die hun stem kun
nen laten hooren als er maatregelen drei
gen genomen te worden, die te eenzjjdig
letten op de belangen van deelen der maat-
schappjj, in stede van 't algemeen welzjjn
in 't oog te houden.
Maar nu dreigen we terecht te komen
bjj de politiek, die in engeren zin ge
nomen verdeelt in plaats van vereenigt.
De politiek als zoodanig bljjve buiten de
mid denstand - vereenigin gen.
Er zjjn reeds Bonden in dezen geest.
We denken aan de Christeljjke patroons-
vereeniging Boüzaan onzen R. K. Gil
denbond. Maar vinden die wel zoo alge
meen ingang als wenscheljjk is?
Wat niet is, kan intnsschen nog komen,
vooral als we zien, wat over de grenzen
geschiedt. In België zjjn reeds twee inter
nationale congressen gehouden in 't belang
van den middenstand, op het jongste waar
van onze Begeering zich heeft doen ver
tegenwoordigen. Al hebben die congressen
nog niet tot algemeene overeenstemming
geleid, de beraadslagingen, welke met den
grootsten ernst werden gevoerd, openden
uitzicht op vruchtbare resultaten, vooral
ook, wjjl geen eenzjjdigheid den boventoon
voerde.
Dit ligt in den aard der zaak. Hoe uit
gebreid toch is de middenstand; hoevele
rangen en klassen moeten daartoe gere
kend wordenhoe velerlei belangen en
wenschen zjjn er dus in vertegenwoordigd!
De middenstand heeft punten van aanra
king zoowel met den arbeid als met het
kapitaalen evenzeer werkgevers als
werknemers worden in zjjn dichte rangen
gevonden. Congressen en vergaderingen van
dien stand moeten das wel de zaken breed
opvatteD, willen zjj tot algemeene bevre
diging werken.
Met ome stem, die trilde en naar adem hjj-
Zoodat we bjj slot van rekening maar
vragen wildenzou de maat schappjj er
niet 't best bjj varen als men haar kern
de middenstand, naar waaide tot zjjn recht
doet komen?
Die kern werke krachtig mede, om
daartoe te geraken
DuDschland,
Een Bchandeljjk geval heeft zich te Frank
fort a/M. voorgedaan. Daar werd een
15-jarige jongen in hechtenis genomen
wegens diefstal. De jongen werd om een
of andere reden opgesloten in een der
cellen voor vrouwen bestemd. Men heeft
hem daar laten zitten, zonder verder om
hem te denken tot Vrjjdagavond, zonder
eén druppel water, zonder een kruimel
brood. De arme jongen heeft zjjn voeten
stuk geschopt en zjjn handen stukgesla
gen tegen de deur om zich te doen hoo
ren. Een bewaker, die de ronde deed, heeft
hem eindeljjk bjj toeval gehoord.
Er wordt in deze zaak een streng on
derzoek ingesteld. Inderdaad niet overbodig.
Frankrijk.
De veroordeelde Brière, wegens het
vermoorden van zjjn kinderen, bljjft in zjjn
gevangenis nog steeds ontoegankeljjk. Hjj
wordt voortdurend door twee man bewaakt.
Hij is kalm en ongevoelig voor alles.
Soms bladert hjj verstrooid in eenige num
mers van het «Magasin Pittoresque.» Soms
wandelt hjj droomerig rond, met voorover
gebogen hoofd. Hg gebruikt met den ge
wonen eetlust zjjn m aalt jjden, slaapt ge
durende het grootste gedeelte van den Dacht,
spreekt zelden met zjjn bewakers en maakt
nooit zinspelingen op de misdaad noch op
de behandeling zjjner zaak. Soms bljjfc hjj
uren lang op zjjn bed liggen, droomend
met het hoofd tusschen zjjn handen.
W i 1 s o n, de schoonzoon van presi
dent G r v y, die door zjjn knoeiergen zjjn
schoonvader tot aftreden noopte, doch
niettemin in de Fransche Kamer voor Loches,
in het departement Jndre-et-Loire, zitting
bleef nemen, zal zich nu toch uit het open
bare leven terugtrekken.
lAAULKHSfilE CODBAIT.
ABONMBMENTSPBUS.
AGITB MA HOJT AGITATE.
PBIJ8 DBB ADVBBTBHTIBH}
(Vervolg.)
Zij droeg eene socrt van kamerjapon, waar
Van het ljjf niet atrak zat, maar dat toch om
hve taille sloot, zonder te knellen, dan cvjr
de heupen voor en op de «jjde recHt naar be
neden viel en zich naar achteren verwjjdde in
twee groote plooien.
Deze grjjte japon, aan den hals een klein
weinig uitgesneden, droeg geen verdere versie
ring, dan eenige lieten, van dezelfde kleur
als de oogen. Uit de vrjj nauwe mouwen, dia
den vorm van den arm lieten zien, kwamen de
kleine, witte handjes, die niet mager of vet
Waren, en in doorschijnende nagels eindigdeD.
Geen enkel kleinood, niet eens oorringen
geen enkel lint, nieta in het kaar.
Toen Germain weggegaan was, heerechte er
eenige minutan in het salon eene diape s ilte,
die alleen onderbroken werd door het koken
van enkele dnnkjee.
Om zich eete houding te geveD, begon de
kamenier het een rn ander op tafel in orde ta
zetten, die vol voorwerptn Dg, welke Luoie
daar achtergelaten had. Balda, die bjj den ichoor-
iteenmantel stond, keerde Julia den ïug toe,
die t r sluike geen oog van haar s hield.
De pendule sloeg éénmaal. Het was half
ac' t.
Toen hoorde men een zacht leven in de slaap
kamer vao mevronw van Sergy.
Julia giag haastig naar de deur, dia tot deze
kamer toe^aDg verleende, terwjjl Balda zich
langzaam omkeerde om de persoon, die oin-
nen zou komen in het gela t te kunnen zien.
Haar gelaat was volmaakt kalm een nauwkeu
rig opmerker zou echter gezien hebben da' de
gewone bleekheid van haar tint nog ie s ver
meerderd was.
De deur ging oper, juist torn Julia de hand
op den knop legde.
Miv ouw van Sergy verscheen.
Zij was eene groot', magere vrouw, die door
deze laatste hoedanigh il nog grooter scheen.
Zg had holle wangen, regelmatige t ekken. Hare
donkere oogen, waarom een breede, zwai te kring
lag, het gevolg van ziekte en vercr et, scbititr-
den in koortsachiigan gloed. Haar gelaat drong
eene voortane uitdrukking en moest eenmaal
schoon geweest zjjn eene anstrocra iscbe schoon-
heid, te regelmatig en wat koel. Maar det ijjden,
zoo wel naar lichaam als ziel, had op eiken
Dek zjjn stempel gedrukt, verzachtende en ver-
we'kende, alles wat het aanraakt''.
Alles t jj haar wees op eene overspanning der
zenuwen en eene ziekeljjke aandoening, mets
duidde op een vasten wil, die voor niets boog.
Men ksn op het eerste gt zicht zien, dat deze
vrouw, die eeist door het leven verwend waf,
plots.lieg doir een kracittigen strgd en eene
geweldige «mart was aangegrepen, waarop zjj
met voorbereid wss geweest en dat zjj geen
wilskracht genoeg bezitan bal, om er zich
boven te verheffen, nooit ze nut gelatenheid te
dr«gen.
Op het eirs'.e gezioht trof in het bjjzondtr
hare wsa-dightil getenperd door go ;dQc.d, die
zi h vooral in het verborgen opeooaaido. Zjj
had zeker een hocgmoeaig k»r ktar, dat id den
grond der zaak echter vreesachtig was, zwak en
haitsiochttljjk.
De gravin was ia het zwart gekleed, o'sof
zjj in den rouw wat.
Hare gebaren hadden iets eigenaardigs, zoo
als men dat bjj aekero ziekten ziei, dij de her
senen aandoen en daardoor h.t zenuwgestel in
de war trn.gen.
Heur haren, vroeger zwait als gil, waren nn
met zilveren draden doorweven, en hingen van
V-ren tot op hare wangen af, waar men den
loop dei beeLderen kon «olgtn van de wangen
tot aan de kin.
Hoewel zjj pas twee en veertig jvar was, scheen
ajj wel tien jvar ouder. Zjj had echter nog fraaie
tanden, die tusschen hare kleurlooze lippen,
krampachtig vertrokken, door eene smartelijke
uitdrukking, de veiwoi derirg opwekten.
'iodn zjj Baida bemerkte, bleef mevrouw van
Sergy plotitliog ttuan rn krump bgna ineen,
of een eUctiiscae schok door hare leden voer.
Het bloed stroomde haar naar het gelaat en
ve dweep dau weder om voor eene doodeljjke
bleekhe d plaats te maken.
UI.
Dl WOESTELING.
gend, zei da mevrouw vao Sergy tot Julia, die
haaa.ig kwam taeloopen en baar deo arm aan-
oood, om haar naar een armatoei te leiden, die
d cht og de ronde taf.-l atood.
Ik had n toch gezegd, dat ik vandaag
voor niemand te «preken war, behalve voor mjjn
kiad.
Ik heb uw be»el overgebracht, antwoordde
Julia, half flui terend, maar toch zoo luid, dat
Balda haar verstaan kon men heeft niet naar
rnjj willen luisteren en ik waa bang
aia ik verder aandrong
Mevrouw van Sergy, alsof het haar speet,
dat zg te duidelijk getoond had, hoeveel afkeer
haar de onverwachte tegenwoordigheid van Balda
inboezemde, viel Julia levend g in de rede,
om te zeggen met eeoe stem, die zjj tegenover
hare kamenier veel verzaehita en waaraan zjj
een onverschilligen klank tr chtte te geven:
Dauk o, mjjn kind. Laat mjj nu Blleen.
Ju ii gioeite here meestere» met een eerbied,
die niet gfmankt w«s en langs Balda heengaan
de, zonder deze aan te zien, verliet zjj de ka
mer.
Er beerschte een oogeoblik een angstig zwjjgen.
DcZ) beide vrouwen, die hier bjj elkander wa-
reu, wisten of gevoeiaen duideijjk dat er eene
worsteling tusschen hia* beginnen zou.
Mevrouw van Sergy legde hare lang», magere,
doorschijnende hand, die eene kleir van ond
ivcor had, op de tafel, richtte het hoofd op en
Balda in het gelait ziende, sprak zjj op dof
fen toon
Wat wilt gjj van mjjf
Wordt vervolgd.)