NIEUWE
ÏDagBlaó voor tSfJooró*
Feestgaven voor Z. H. den Paus.
Uit Den Haag.
ilEVROUWVANSERGY
IT©, 5017
Fonderdag 13 Febriari 1902
26ste Jaargang
"'ir'md"»1'ÜSdm -
BUITENLAND.
ABOHHMMBNTSPBIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p
Voor het buitenland
Afzonder ljjke nnmmera. I
Dit blad verschjjnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
BÏÏBBlïï: St, Janstraat Haarlem
/1.10
«1,40
«2,80
c 0,03
AGITB MA HOST AGITATJ3.
FBIJS DBB ADVBBTEH TIEff
Van 1—6 regels30 Cents
Elke regel meer 71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per adverten'ie a Contact
Redacteur-Uitgever, W. KAPPERS.
Vorige opgavenf 136.25
Van J. S2-00
Van de kinderen van Visser
uit de Nobelstraal 2.50
f 140.75
10 Februari 1902.
't Ie het voorrecht van deD Haagschen
kroniekschrijver, dat de Regeering binnen
de grenzen van zjjn gebied arbeidt, zoodat by
ook met beschouwingen over haar fail
et geste» zjjn pagina's kan vullen. Daarom
vandaag eerst esn paar woorden over den
vredes-brief, door ons Kabinet gericht tot
Engeland.
Het ongeloofeljjke is gebeurd naar aan
leiding van die nota. Terwjjl de gansche
Nederlandsche pers de socialisten dan
daargelaten, maar dat is minder een
stemmig was in den lof voor de kloeke
daad onzer R°geering, vond deze afkeuring
bn den man, die meer dan iemand an
ders in ons land getracht heeft mtt brie
ven in 't belang der Boeren werkzaam te
zjjn.'t Wasde heer Charles Bois se vain,
hoofdredacteur van het Handelsbladdie
oordeelt, dat de «mededeeling» der IU-
geering eer nadeelig voor de Boeren is ge
weest dan voordeelig, omdat baten
wij evenwel de gronden, waarop die afwe
kende meening berust, niet wegen, ons met
de overige bladen verheugende in de koen
heid onser ministers, van den Premier na-
tuurlük in de eerste plaats.
Inderdaad koenheid. Zoo oppervlakkig
beschouwd is het heel gemakkelijk, aan
de Engelsche Regeering even een brief
te schrjjveu. Wanneer men evenwel zich
herinnert de slechte ontvangst, welke Ame-
rika's aanbod tot interventie by Engeland
vond, verschjjnt de zaak wel in een ander
licht. ODgetwjjfeld heeft Dr. K u y p e r
er zich eerst van vergewist, hoe de «notc»
yon worden opgevat, maar toch blyft het
zenden der gewichtige correspondentie een
daad, welke getuigt van Nederlandsch zelf
bewustzijn. En al was de uitslag niet, zoo
als wjj zoo gaarne hadden gehoopt, kwaad
is er o. i. zeker niet mede gesticht, ten
minste niet in 't oog van hen, die
onbevoordeeld denken. Eu dit te minder,
FEUILLETON.
M.)
(Vervolg
Terstond hernam sjj daarop:
Waarlnk, awe beeeheidanheid doet my
dinzen zeggen 1Maar keeren wfl tot mgi-
kter Van Maugiron terug, en dan salt fHI
ten toestemmen, dat men hem met by u ver
88Mwr h^kaa tooh «jjne verdiensten hebben,
zonder u te evenaarden.
Zeker, hoe oud is hg nuf Vyf of zse en
dMi?&rgTeloof ik wel, hjj «iet er ten minsts
naar^mt. dBj)p#r> TeTTOigds minheer van Sar-
tv daar heeft hi be wizen van Hu
ouden beroemden naam. Wat 5
batraft en hoe dat tegenwoordig ook ayn mag.
zyn, el» hi bi «in voornemen blyft, om
ton .1 wew. to.jl H bj
aantag, die het etiltwygen blaef bewaren.
mm Gjj zwigt nog mltyd, Balda, hernam myn«
wjjl onze Regeering zoo voorzichtig is ge
weest, er de Boeren-autoriteiten buiten te
laten,' zoodat tusschen dezen en Engeland
de verhouding niet gewyzigd is.
Voorloopig schijnt de Nederlandsche
nota geen verdere gevolgen te zullen heb
ben. Het Boerenarieicanschap heeft een
korte conferentie gehouden met K r u g e r
en L e y d s, omtrent welke byeenkomst ech
ter niet anders is gemeld, dan dat ze zeer
kort duurde. Maar zya niet soms korte
conferenties de meest krachtige? Langdu
rige gedachtenwisselingen wjjzen op wrij
ving van gedachten, korte op eenstemmig
heid. En zoo wil het ons voorkomen dat
de jongste Boeren-byeenkomst te Utrecht
bewust, dat er by de leiders hier te lande
geen verschil van meemng bestaat om
trent de te volgen gedragslyn. In hoeverre
hiermede in verband staat de reis, door
den consul generaal van Oranje-Vrystaat
naar New-York «met een bjjzondere op
dracht» zal de toekomst moeten leeren.
Hopen we dat in de Daaste toekomst,de ramp
zalige oorlog zoo spoedig mogelyk tot het
verleden behoore.
't Was merkwaardig, zooals de Eerste
Kamer haar vergaderingen rekte, om de
primeur te hebben van de mededeelingen
van den Minister van Buitenlandsche Za
ken betredende de nota-wisseling met En
geland. Maar 't mocht niet baten. De
publicatie hier te lande en aan de over-
zyd8 van de Noordzee moest zoo
wilde het Albion gelyktydig plaats
hebben. En daar het Engelsche parle
ment te half zes 's avonds aanvangt, moes
ten onze senatoren ook zoolang geduld
oefenen, wilden zjj de eersten zjjn die t
groote nieuws vernamen. Zy hielden t ech
ter zoolang niet uitte vier uur gingen
jij op den bewusten dag uiteen, na alle
begrootingen onveranderd en zonder stem
ming te hebben aangenomen.
Men moet zeggen, dat de Regeering wel
in alle opzichten tevreden kan zyn over
haar eerste ontmoeting met het Parlement.
Er zijn toeh voorbeelden van, dat een nieuw
Kabinet al dadelyk een zyner leden zag
tuimelen. Hiervoor bestond met alleen blyk-
baar geen gevaar, maar bijna algemeen
was ook de hulde aan het Bewind gebracht,
zeodat het versterkt nit den stryd is te
voorschya gekomen.
Die Begrootiogs stryd was evenwel nog
slechts een voorposten-gevecht. De ware
heer ven Sargy, bezit mjjnheer_ Van Mjugirm
sams niet alle eigenschappen die ik opgenoemd
h0Ü Zeker wel, dat valt niet te ontkenner,
jprtk Bsid? op koelen toon.
Msngiron, hernam de graaf, is tooals ik
reeds zeide, meermalen belasterd, wie wordt
dat niet, hetsij openlijk, of in bedekts termen,
alg hjj eene goede plaats in da maatschappij
bekleedt. M«r gjj, Balds, hebt gjj iets tegen
hemt Gjj hebt zya aanzoek afgewezer, was dit
omdat gij hem vjjandig gezind sjjt f
Ik ben hem niet vjjandig gezind, ant
woordde Balde, maar ik vraag u verlof, deze
vrasg onbeantwoord te laten. Ik maak er u nog
maals opmerkzaam op, dat mjjn toestand mg
gebiedt, zier omzichtig te handelen.
Ik heb het sansoek van mjjnheer Van Mau
giron afgewezen, soo.sls ik u zeide omdat ik
in de eenti plaatz nw verzet voorz-.g en ver
volgens dat van Lueie zelve.
Lucie is nog een kind, dat geene onder
vinding heeft van het leven. Wat ik over hasr
besluit, zal voor hssr Welzjju zijn, en daarom
M1 gjj doen, wat ik verleng.
Zjj zou het doen, als »jj alleen was mis
schien. Maar nu heeft zjj haar broeder bjj
zich t a
Hatr broeder 1 viel mynheer van sargy
Balda drifiig in do rede, ik «ai niet dulden,
dat mjjn zoon zich in eenig opzicht tegen mijn
wil verzet j ik wil niet, dat mjjae kinderen sa
menspannen, om mjjn gezag te miskennen daer
sal ik voor waken.
Dat ii uw recht, antwoordde Balda, masr
krijg zal eerst aanvangen als de wetsont
werpen ter tafel komen, waarin het zout
der christelijke beginselen gekookt is
om een beeld van Dr. Kayper te bezi
gen. Onbeschroomd mag evenwel die krijg
te gemoet worden gezien, want in de Tweede
Kamer is een flinke, eensgezinde meerder
heid, terwijl de Eerste wel zoo verstan
dig zal wezen, zich niet door partijgeest
te laten leiden.
Da Tweede Kamer is al in aantocht.
Tegen 18 dezer i3 zy bijeengeroepen. Zal
de heer Ter Laan dan aan de werk
zaamheden kunnen deelnemen Nadat de
Delftsche Gemeenteraad een voor hem vrij
gunstige beschikking had genomen,waar
over wjj de vorige maal schreven, i3 de
afgevaardigde van Hoogezand weer aan
't requestreeren gegaanhjj achtte zich
verongelijkt, omdat zijn salaris niet pre
cies hetzelfde zoa blijven als hy eens
terugkwam en omdat hy behalve als school-
hootd ook ontslagen was als hoofd van den
handelscursus. Goed, zeide de Raad, we
trekken het besluit in, maar daarbjj be
loofden B. en W., dat zy met een voor
stel zouden komen in overeenstemming
met de Wet op het Lager Oaderwjjs. Dat
voortdurend Yequestreeren van het onder
wijzend Kamerlid begon hen blijkbaar te
vervelen en vandaar dat zy besloten had
den, korte metten te maken. Zy stelden
T e r L a a n voor de keus of ontslag vra
gen uit zjjn gemeente-betrekkingen of be
danken als kamerlid. Tot 11 dezer had de
Hoogezauder politicus den tjjd om te kie
zen. Deed hy geen kenze, dan zouden
B. en W. hem heel gewoon voor gewoon
ontslag voordragen.
Dit is wel een hard gelag voor den heer
Ter Laan, want B. en W. staan, na de be
kende uitspraak van den Raad van State,
zeer sterk, 't Is echter vooral de onte
vredenheid van het kamerlil-zchoolhoofd,
dat hen tot zoo hardon maatregel drjjft,
want de vorige beslissing van den Raad
was werkelyk niet zoo on voordeelig voor
hem, in aanmerkiug genomen dat de Wet
op het Lager Onderwijs in deze feiteljjk
van geen schipperen weet.
Hoe de uitslag ook zy, de zaak Ter
Laan heeft dringend bewezen, dat de
positie van gekozenen voo>' de Tweede
Kamer een meer algemeene regeling be
hoeft, welke voor goed dergelijke quaesties
uit de wereld helpt.
het is beter, dat verzeker ik u, dat ik buiten
allee blijf, wat uw besluit omtrent Lucia be
treft htt is beter, dat ik op dit eerste aan
zoek van mjjnheer Van Maugiron neen heb ge
antwoord, wJ vertrouwende daarmede geheel
naar uwe meening te handelen.
Meur als ik uu eens op deze woigering
tem m
-,ijt gjj geheel vrjj is.
'sta is, dat na uwe sfwjjzing Ma<i-
g'.ir ic'ayoljjk geen tweede aanzoek zal
wag
Om u de waarheid te i -ggas, dat geloof
ik niet. Ik moet u ook bekennen, dat hjj mjj
veiljf gevraagd heeft, geen afstand te doen
van zijo.e hoop ook niet na mjju ontmoedigend
antwoord. Hjj wilde, heeft hjj mjj gezegd van
dit ee ste vonnis bjj u i i hooger beroep komen;
en hjj sprak het var.rouwen uit, dat gjj hem
niet afwjjzen zoudt. Daardoor juist is bjj mjj
twjjfel ontstaan, of ik wel goed gehandeld heb.
Mijnheer Van M >ugiron is van plan, u om een
onderhond te vragen en zal dan rechtstreeks
bjj u zijn asnzoek om de hand uwer dochter
herhalen
Goed, dat ie juist wat ik wil, zeide mjjaheer
van Sargy voldaan.
Maar wat ook uw besluit zjj, mjjn vriend,
zeide Balda, ik veszosk u wel mjj geheel buiten
de zaak te laten.
Balda kende mjjnheer Van Sergy heel nauw
keurig.
Zelf heer en meester zjjn, dat was het idee
fixe, het onoverzattsljjk principe van den toe-
kometigen senator. Om hem te laten doen wat
't Wordt intusschen tyd, dat we eens
van de politiek afstappen. Wat anders
dus. In stilte herdacht H. M. de Koningin
Vrijdag den eersten verjaardag van Haar
Huwelijk. We mogen met reden verwach
ten, dat die herinneringsdatum voor Haar
niet ongezellig is voorbijgegaan. Ten pa-
leize toch logeeren prins Hendrik's
broeder met diens gemalin, zoodat thans
in 't Noordeinde een kleinen familiekring
aanwezig is, iets wat in de huisingen der
vorsten geen alledaagsch verschynsel is.
De Koningin-Moeder draagt het Hare er
toe by, om het leven van Haar Dockter
te veraangenamen en vereenigde Zondag
al de vorstelijke bewoners van het ko
ninklijk paleis aan Haar disch. Menig tronw
onderdaan van H. M. zou wel eens om
een hoekje willen kyken bjj zoo'n maal
tijd, waarbij de strenge etiquette wel wat
op zij mag worden gezet, wat natuurlyk
het aangename van het samenzjjn ver
hoogt.
Naar buiten blykt niet veel van het
vorste!yk logeer-bazoektenzij dan dat
tentoonstellingen en bezienswaardigheden
door den Mecklenburgschen Hertog en zjjn
gade worden bezocht.
Van Tentoonstellingen gesproken: Pui-
chri en Kunstkring hebben er thans beide
een. Het oudere genootschap is nogaltyd
het beste, terwijl de Kring geenszins be-
wyst, dat een tweede schildergenootschap
hier recht of noodzakelijkheid van bestaan
heeft. Misschien smelten ze nog wel eens
samen.
Amerika.
In New-Orleans heeft'de heer Pear
son alles beproefd wat in zjjn vermogen
is om de zending van paarden en muil
dieren naar Zuid-Afrika te verbieden. Nu
niets hem hseft mogen baten, heeft hy
president Roosevelt doen weten een
gewapend korps van Boerenvrienden te
zullen organiseeren om daarmede een aan
val te doen cp de Engelsche militaire ma»
gazyuen ea loodsen te New Orleans.
Oostenrijk-Hongarije.
In de Hongaarsche Regeeringskringen
heeft zich een onaangenaam incident voor-
*jj gsarae wild?, moest zjj eene voorbereidende
manoeuvre Baken hem in de boogte eteken
dan liep de zaak gemakkeljjk alleen. Zjj wiet
dit en daarom nam zjj steeds zoodanige maat
regelen.
Zjj had bewonderenswaardig gewerkt, niet
allean, om hem voor het knweljjk van Mangi-
lon en Lueie te winnen, maar om het hen
zelfs te doen begeeren. Zjj wist, dat hjj in ver
legenheid zat, soowel om zjjn tegenwoordigen
stand op te houden, als voor zjjne fioancieele
operatiss in de toekomst, door eene aanzien
lijke vermindering van zjjn inkomen. Het voor
uitzicht, om in den bruidschat van Luoie den
noodigen inzet te vinden voor de groote, kei
zerlijke specula! ie, moest dezea eersnohtigen spe
ler toelachen. Maugiron was misschien de man,'
die hem het bast in zjjne grootsohe plannen
kon helpen. Mjjaheer Van Sargy gaf zich de
moeite, dit alles aan Balda te verklaren, die
dit ref;ds bjj voorbaat berekend had, maar die
tooh groote oogon opzette en vol verrukking
bare bewondering uitdrukte, voor de grootsohe
plannen, die in het hoofd vsn haar man rjjpten.
Nu begin ik al meer en meer in te zien,
z ide zjj, in welke mate ik onhandig geweeet
ben.
Toeh niet, mjjn kind, vial de graaf kaar
op vriendeljjken toon in de rede; gjj hebt nog
niete bederven, integendeel.
De kleine onhandigheid, waarvan gjj n een
verwjjt maakt, zal ik wel weer herstellen, wees
daaromtrent maar gerust.
{Werii vervolgd.)
H liRLUHStlHS; OODR1IT.
t c