No. 5020.
Maandag 17 Februari 1902.
26ste Jaar
De Kwaal onzer dagen.
ME VROUWVANSERGY
B 1 E A' L A A 1).
abonnementsprijs.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
1,10
1,40
2,80
0,03
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KLIPPERS.
B U R E A USt. Jansstraat. - Haarlem.
De groote kwaal onzer dagen is de
zenuwachtige gejaagdheid, die aan de
groote massa het leven onaangenaam
maakt.
Men leeft niet meer, men beweegt zich
niet meer vi ij willig men wordt voortge
stuwd de massa beweegt zich en elk
deel er van moet meemen vereenigt
zich tot Bonden en voortgaat het,goed
schiks of kwaadschiks, met den minder
ontwikkelde den weg op der stoffelijke
belangen, waarheen de leiders de massa
voeren.
Telkens vraagt het sociale leven hoo-
gere eischen, gepaard met verzet, waar
uit ontevredenheid in den minder met
aardsche goederen bedeelden mensch wordt
gekweekt, die uitbarst in werkstakingen
en morren in plaats van plichtsbetrach
ting in werkplaatsen en fabrieken. Lui
aards worden gekweekt in plaats van
vljjtige werklieden. Ja nog erger, de hulp
middelen worden verwaarloosd waar
mede de werkman zjjn dage!jjksch brood
moet verdienen en verdacht worden zjj
gemaakt op de meest gewetenlooze
wjjze - die hun meerdere ontwikkeling
verkregen door eene voortdurende werk
zaamheid en studie waardoor het rader
werk der maatschappelijke samenleving in
beweging wordt gehouden tot vooruitgang
en bloei van handel en industrie.
Den mensch wordt niet meer een ge
regeld leven gegund waarbjj aau God ge
geven wordt wat God toekomt. Betrach
ting der naastenliefde behoort tot het
verleden. Voortdurend eischt de moderne
levensbeschouwing, weelde en genotzucht,
meerdere behoeften, die de mensch zich
schept. Voortdurend komen nieuwe uit
vindingen die het leven veraangenamen
en vergemakkelijken maar toch of juist
daardoor wordt de vraag naar meer, naar
meer weelde, nsar meer gemak, telkens
luider gedaan.
Bjj al wat haar ten dienste staat, is de
maatschappij nog steeds onvoldaan.
0<er de zenuwachtigheid der heden-
daagsshe maatschappij en hare oo' zaken
heeft de Amsterdamsche prof. P e 1 on
langs eene boeiende en leerzame rede
gehouden.
Over de zenuwachtige gejaagdheid onzer
dagen sprekend, zeide de redenaar
«Men spreekt gaarne van onze ner-
veuse eeuw, zjj het ook niet geheel te-
reeht, doch zooveel is in ieder geral ze
ker, dat onze maatschappij vervuld is met
z. g. zenuwachtige menschen.
Wjjs mg, zou ik bjjna geneigd zyn te
vragen, den mensch wiens zenuwleven
FE ILL ET ON.
{Vervolg.)
Robert, dis door het woord van Lncie op
iijne hoede gebracht waf» vernam ook zonder
veal verwondering; het huwelijksaanzoek van
Mstigiron. Hjj had alleen niet gedacht, dat
B Ida zoo snel en zoo beeliat zon optreden.
O, het ipjjt mjj, zeide Luoien, dat wij
nitt beter opgepast hebber, en dat gij niet
dadelijk ronduit, voor Maugiron er nog aan
daoht, de kind van Lacie gevraagd hebt.
Heb daar maar geen spjjt van, hernam
Robert, ik zon toch afgewezen zjjn, en dan
zon de toegang tot het huis niet meer open
zijn voor mijterwijl ik nu vrijen toeging heb
op het vijandelijk terrein. Beeft vandaag me
vrouw Van Sergy haar ontvangdag niet?
Ja, /lat is zoo.
Jien haar nog een bezoek ichul-
"[t zjj haar best doet om
kkomen, dan kan ik
jspreken.
""aar Kaugirófc
als ik. te-
uog volkomen normaal is en die nog niet
geleden heeft onder den draug der tg s
omstandigheden
Voor een deel zjjc de stoornissen 111
het zenuwleven zeer zeker het gevolg et er
ondoelmatige opvoeding en levenswjjze,
en konden dus worden voorkomen.
Het sociale leven stelt hcoge eischen
aan ons centraal zenuwstelsel.Naarmate de
z. g. beschaving is toegenomen, zyo ook
de eischen aan ons zenuwstelsel gesteld,
gestegeD.
De geestelijke overlading der jeugd, de
steeds talrijker en moeilijker examina de
struggle jor lifede haast, spoed en over
ijling, waarmede alles pleegt te worden
ondernomen, de nerveuse opwinding, door
perverse uitingen dor moderne kunst en
lectuur in daarvoor ontvankelijke gemoe
deren verwekt, de jacht naar genot, for
tuin, gemak en weelde, de excessen in
velerlei richting en van velerlei aard,
de eischen van den steeds luxurieuser wor
denden omgang en van het z. g. gezel
lig verkeer, bovenal in de groote steden,
het gemis aan eenvoud, orde en regel
maatj dit alles leidt tot overspanning
en op den duur tot verslapping van ons
zenuwleven.
Geen wonder, dat plichtsbesef en ar-
be ids lust bedreigd worden 1
Vergis ik mjj, indien ik hier en daar
den verlammenden invloed van onzen over-
beschaafcteu tijdgeest meen te ontwaren
Slechts weinige sterke naturen ver
dragen de vele prikkels van het zenuw
stelsel op den duur ongestraft en zoo is
in onzen tjjd een heirleger van stoornis
sen in het zenuwleven ontstaan, waarvan
men vroeger weinig, althaus veel minder
dan thans, afwist.»
Waarlijk, gulden woorden zijn het, die
hier door prof. F e 1 werden neergeschreven.
Mogen vjj door velen rykelyk overwo
gen worden 1,
Laten we toch geen overdreven eischen
aan ons maatschappelijk leven stellen.
Zeker, een ieder heeft den stand «op
te houdec», waarin hij leeft; maar ge
woonlijk ilaat men zyn stand een tikje
te hoog aan in de meeste gevallen is
men niet wat men schijnt.
En dat nu moest niet.
Dat vraagt van ons een inspanning van
alle krachten, een rusteloos zorgen, dag
en nacht, iu den strjjd om het bestaau.
Is het wonder, dat zenuwkwalen, mo
deziekten zyn geworden, dat vooral de
hartzenuwen bovenmate geprikkeld wor
den, en als gevolg daarvan zoovele plot
selinge sterfgevallen zich voordoen.
Slechts weinige menschen zjjn er, sterk
genoeg om van de telkens herhaalde, el-
Lacio begreep, dat Robtr; gelijk had, d»t
zjj niet terneergeslagen mocht zjju en dat zjj
haar beet moeet doer, om hedenavond bene
den in bet talon te komen.
Maar zij voelde zich zoo zw.»k en afgemat
en door de overspanning harer zenuwen kon
zjj niet tlapen of eten.
Angelina liet haar geen minuut alleen. Zij
was vol zorg en oplettendheid vo: r Lucia, die
zij here zatter noemde. Na het diner tegen
negen uur ging zjj weer near boven, om Lucie te
helpen bij het aankleeden.
Lucia had den moed gehad, oua op te z'aan
en zich te kleedenzij had ean vasten wil en
liet zich ni.t gemak.kel.jk ontmoedigen nmar
toen zjj beproefde te loopsn, cm de kamér
te gaan, verbleekte zij, wankelde en zonk
wuateloos neer,
Het is onmogelijk, zeids zjj, toet
weer bjjkwam, ik kan niet naar benen
gean.
Nu wilde Angelina bjj haar big ver, msar zij
eischte, dat deze naar beneden ging.
Daar zult gjj Robert zien, zdde zij tegen
haar, dan kunt gij hem zeggen, dat ik gedaan
heb, wat ik kor, maar dat mij werkelijk de
kracht ontbroken heeft.
Zaodra Robert het salon binnenkwam, b(-
merkce hjj met éér oogopslag, dat Maugiron
er niet was, maar Lucia belaas evenmin. Zy
was niet in staat geweest naar beneden te
komen I hjj kon haar dus mat obds een woord
van bemoediging tot duistere® of tmi handdruk
geven. Welk eene kwelling voor -hemte weten,
dat zjj, die hjj meer dan zjn Even bemt^
PBTJS DEB ADVEBTJ3NTIEN.
Van 16 regels.
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
50 Cents.
71/,
AG-ITE ma. non aghtate.
G. L,
hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale Publicité Etranqère,
DAB BE 4- Co. JOHN., F. JONES Succ. Paris 31 bis Faubourg Montmartre
kaar snel opvolgende z nuwpnkkels goen
kwade gevolgen te ondervinden.
Voeg er by, dat het aaufal mallen en
dwalen, die «alles aau bet lijf hargen
en het lichaam slecht voeden, met den
dag grooter wordt en ge behoeft niet
meer te vragen vanwaar het onvoldane,
dat zoovelen kenmerkt?
Onze tyd is een nerveuse tijdmaar
die nerveuscbheid waait den menschen
niet aart, dezen zyn er vaak zelf de schuld
van, als hun zenuwstelsel iu de war
L a s c el! i e s, zóó vroeg, dat de gezant j tereu zouden, indien zy zich overgaven
amner bn de band i n;( j. /«"gaven,
België.
De Moniteur Beige deelt de tekst mede
van de wet, waarbij de overeenkomst
wordt goedgekeurd, die 4 October tus-
scben België en Holland is tot stand ge
komen, betreffende de wederzydsche vrij
stelling vaa den militairen dienst.
De Petit Bleu zegt, dit een tele
gram uit Cherbourg meldt, dat in Nor-
mandië, in Fraukryk, op groote schaal
paardeD worden opgekocht die naar En
geland worden verzonden met bestemming
voor Transvaal.
Het Brusselsche blad«Z7e< Nieuws van
den Dagheeft reeds 82.644.25 franks
als gaveu voor Z. H. den Paus ontvangen.
De Belgische bladen, uitgezonderd
natuurlyk le Feuple en Vooruitdryven
den spot met de mislukte betooging der
Brusselsche socialisten van jl. Dinsdag
voor het algemeen stemrecht. De leiders
der socialisten zijn zeer ontmoedigd met
hst mislukken van hun straatpolitiek.
Italië.
Eindelijk is het lang verwachte schry ven
van kardinaal R a m p o 11 a, gedaiestd
27 Jauuari j.l. over de chnstelyke de
mocratie verschenen.
Er wordt in vermaand dat de Chris
telijk-Democratische actie in geen geval
een staatkundig karakter mag dragen.
Het verbod om onder de leuze der cbris
telijke democratie aan verkiezingen deal
te nemen, wordt ten strengste gehand
haafd.
Een hooggeplaatst persoon meet de ver
zekering hebben gegeven, dat de instruc
ties van den Kardinaal alleen voor de
ItaUaanscha Christelijk- Democraten gege
ven zyn, ofschoon ij eveneens kunnen
dienen voer die van het buitenland.
Buitscülaud.
Keizer Wilhelm heeft zich onaan
genaam getroffen gevoeld over het diplo
matiek geknoei van Engeland in de
Spaansch-Amerikaansche quaestie,waar een
poging werd beproefd van Engeland om
de Vereenigde Staten in stemming te
brengen tegen Duilsckland aan den voor
avond van het bezoek van prins H e i n-
r i c h van Pruisen.
De Keizer hetft Woensdag ochtend vroeg
een lang bezoek gebracht bjj den Eogel-
scben gezant tj Bsrljjn, Sir Frank
daar dicht bjj ham Waf, ljjdénde, dat bjj snaar
een paar heden beho fda op te klimmen om
haar te don, me&r dit bjj ah vreemdeling,
deze klei ma afsisnd niet mocht oveisisrjjden,
en dat bjj eiea ver v&q haar af WcS, all of
zjj boaderden mjjtea vsa elkander vervvjdera
weren 1
Hjj ging mevrouw V^n Sargy begroeten en
praatte eeeiga oogenblikken met haar. Niemand,
die ben simen too over eenige onverschillige
dingen had zien praten, zou vermoed hebben,
d«t zjj tut geheim <a.i zijne genegenheid eu
hjj het geheim van hare misdaad bezat.
Er was dezen avond veel wolk bjj tuavrouw
Van Sergy, zooals gewoonljjk gebeurt bjj eene
;ptie, d.e op een groote soiree volgt,
bert had eeu plaatsje gezocht in het
h salon, dat aan het grootere grensde, en
jit slechts een klein getal personen bjjeaa
wts, onder welke men ia da eerste plaats
Lucian opmerkte, die met eene oude vrien
din vaa zijne moeder in gesprek was.
Angelina giag voorbjj en gaf eenige beve
len am de bedienden. Toon zjj zag, dat Ro
bert alleen w s, bleef zij staan.
Ik heb eene kleine zending bjj u ts ver
vullen, mjjuheer, zeide zij.
Uan de*. 1de zjj hem mee, wat Lgeia haar
gezegd hal. Zij praatte met hem, zvder hem
üau te zien, met uiuige»! gen oage. en
znkere verlegenheid.
Zoodra zij alles gezegd had, wild
venvjjdorec,
Gjj verlaat mij al? ztide hjj,
nu op mjjno beur; wat zeggen Ik
amper bjj de hand was 1 Dit moge de
belangrijkheid van het bezoek in het licht
s.eilen. De Keizer moet gestreng gespro
ken hebben.
Door het optreden van Duitschland en
van den Keizer zelf is nu lord Cran-
5 0 r n e, die in het Engelsch Lagerhuis
zyn neus heeft voorbij gepraat, vooilco-
pig in den hoek gezet.
Da Keizer van Duitschland moet
zijn goedkeuring gehecht hebben aaneen
wetsontwerp, dat ingediend zal worden
na het Pansch-reeès, waarbij de pensioen
regeling der officieren gewyzigd zal wor
den. Deze pensioenen zulieu meer dan
een kwait verlaagd worden.
Bij et ne telling der werkloozaa te
Berlyu is men tot het verbazingwekkend
qjfer gekomen, dat 48.368 mannen en
11.169 vrouwen, te zaaien 59.537 per
sonen, rondslenteren zouder werk. Treurig
is de toestand.
Bij den Duitschen Rijksdag komen
uog steeds verzoekschriften' in tegen het
tanefontwerp. Het stroomt nu weer van
airessen van de boterverkoo'pers en de
eierhandelaars te Berlyn. De eerste voc-ren
aau, dat de goedkoope Duitsche boter al
echaarscher wordt, daar de boeren steeds
meer m coöperatie fijnere soorten maken
Voor koken en bakken wordt daarom
steeds meer margarine gebruikt, maar'er
zyn nog vele verbruikers, bakkers, restau
rateurs, gasthuizen, kostscholen en ook
kl-ine burgers die aan natuurboter de
voorkeur geven. Als een hooger invoer
recht die boter nog duurder maakt, zal
de margarine haar nog meer verd-innren
en daardoor zal ook de fijue inlaudsche
boter, die vooral des zomers gemaakt
wordt, in prijs worden gedrukt. "Hooger
invoerrecht geeft dus enkel den magari-
nefabrikanten voordeel. Ea de eieren-
handelaars verzekeren dat hun winst onder
het bestaande invoerrecht reeds'zoo gerin»
is, dat een verhooging noodzakelijker"
wyze op da verbruikers zal worden ver-
baald worden en daardoor een zoo be-
langiyk voedingsmiddel, dat vooral voor
kinderen en zieken onontbeerlyk is ea
door geen auder kan worden vervaugeD
aanmerkelijk in prijs zal stygeo.
Engeland.
Den minister Chamberlain werd
gisteren hulde gebracht in de Londensche
Gilde halle. Een adres in een gouden
kistje werd hem overhandigd.
Z ier veraerd verklaarde hij, dat de Re
geering twee groote nationale doeleinden
nastreefde: de vestiging van het Engel-
scbe gezag over Zuid-Afrika en de hand-
having van de eenheid van het ryk. Beide
doeleinden waren ten sterkste betrokken
bij den oorlog in Zuid-Afrika. Hy ge
waagde vervolgens vud de onuitputtelijke
kracht die het ryk in zyn koloniën bleek
te bezitten en sprak van het onvermijde
lijke einde van den oorlog. Hjj zou den
staatsman niet benijden die bij d9 onder
handelingen zou wegwerpen wat met de
wapenen gewonnen was. De Britten waren
niet wraakgierig, hun vijanden vaa gis-
enkele oogentilikken ophouden.
Zjj ging bjtcijroomd bjj hem ziHeo
Ia dew wereld heef» Goddank het kwaad
met allee.'geheime krachten; het goede bezit
ook. Hid Maugiron een noodlottigea it-
v;°ed en aantrekking,krach», Robert bezat die
soor van magneti.che bekoring die van eene
grootp, goods ziel uitgaat.
Zonder dat er van zjja kant berekening in
a ,P'Vhe'o !T6,de h?> H had hij
ocderrondea, dit deie machtige sympathie ia
hem een evenwicht kon vormen met den krach
tigen haat van Balda ea bjj wilde deze macht
op Angelina bepioaven.
Mssr hjj kon niet va-moaden, hos ver sjjaa
macht over haar gin^.
Hjj heiinnerda zich alleen maar de waar
schuwing, dia zjj hem gegeven had «p den
avond van het bal.
Hjj heiinnerde zich ook haar zonderlinge
sülzwjjgen gedurende den wals, dien bjj met
haar gedanst had.
Hjj had haar vriendelijk en ziekt toege
sproken zjj had hem met geen enkel woord
geantwoordzjj hed den mond niet geopend,
dan om hem bjjhct weggaan de geheimzinnige
WSgïg
trouwe
Wat,
morgen als vrienden verwelkomd worden
dat men weigerde de onverzoeniijken die'
er op gesnoefd hadden de Engelschen
van het eene zeestrand tot het andere
uit Zuid-Afrika te zullen jagen, naar hun
woonplaatsen te laten terugkeeren, was
echter geen wraakzucht, maar een eisch
van zelfbehoud. De Engelsche regeering
en het Engelsche volk verlangden ernstig
een eervollen vrede, maar die vrede moet
duurzaam zyn door Engeland de doelein
den te laten bereiken, voor welke het zulke
groote offers gebracht heeft. Als de vrede
gesloten is, vervolgde Chamberlain,
zullen wij de wereld toonen dat Zuid-
Afrika even welvarend en vrij ban zijn
als elk ander deel van 'e Konings gebied,
-toen spr. in den loop van zyn rede ook
even de stemming op het vasteland aan
roerde, zeide hy dat het onmogelyk leek,
de genegenheid van vreemde volken te
winnen maar daarom kon Engeland toch
maken dat het hun eerbied afdwong.
Een Engelsche journalist, bekend
onder den nom de plume Toby M. P.,
verslaggever van de Daily News en me
dewerker aan de ePunchheeft bjj ge
legenheid, dat hij het dertigste jaar zyaer
werkzaamheid op de perstribune van het
rooAoSch ,Lagerliai8 inging een fonds van
iiiUUÜ guldens gesticht, waarvan de rente
ten goede zal komen aan noodljjdendo
journalisten of weduwen er kinderen van
journalisten «zoolang de perstribune be
staat». Verder heeft hij 12000 gulden ge
geven tot onderhoud van een vrjj bed in
bet Westminster-hospitaal, dat «de pers-
tribune» zal heeten. Deze gelden zjjn,
zegt de gever, door dikwyls zeer harden
»rbeid op de perstribune v ..e.
Oo8tenrük-Ho^gar\je.
Te Triest hebben op de werven der
Oostenrijksche Lloyd niet minder dan 5000
werklieden den arbeid gestaakt.
De opruiers en verscheidene levenma
kers zyn onmiddelljjk in hechtenis geno
men.
De militaire macht ia in de kazernes
geconsigneerd. Een 2000-tal staker» liep
oy de gasfabriek te hoop, en eischte dat
daar het werk ook zoude worden gestopt;
zy werden door ds militairen uiteenge-
jaagd. Hetzelfde spelletje werd aan andere
fabrieken beproefd, maar telkens kwamen
de soldaten met succes tusschenbeide.
In zyn antwoord op de interpellatie
over de reis van aartshertog Frans
Ferdinan d naar St. Petersburg ver
klaarde S z e 11dat hoe ook de stand
der economische betrekkingen van Oos-
tem jjk-Hongarye met Duitschland en
Italië was, de belangrijke politieke be
weegredenen voor het
bond te
Drievoudig Ver
veel in overeenstemming waren
met de belangen der drie Staten dan dat
deze Mogendheden niet alle al dan niet
voorbjjgaande meeningsverschillen, door
economische spanning in 't leven geroe
pen, zouden kunnen te boven komen.
Frankrijk.
Esn socialistisch afgevaardigde heeft
m de Fransche Kamer een voorstel inge-
Aogsliaa over haar z.lve tè spreken. H; wit.
van Lncie dat zjj htar kleine vaitronw-'lirge
wa», sn hjj dank(e haar daarvoor vol vuur.
J», seide hjj, ik ben er meer door ge
troffen, dan ik u zeggen kan, ale ik tie, hoe
gij u aan Lncie wjjdt, aleeht» aaa haar denkt
en al het goede tiet, dat in haar ie, terwjjl gjj
zelve ook vele deugden bezit 1
O, wat zegt gjj daar hernam zjj be
vende en vol verrukkingik bon nog maar een
kind!
Gjj zjjt naar den leeftjjd en nw beval
lig voorkomen een kindmaar behoeft het
hart wel oud te zjja, om het goede en groote
t s uoen
Angelina e demde nan wel jjki; hare groote, brui-
na oogen ichiiterden van een geheimzinnig vunr.
Op den zachten, liefde vollen toon van een
onderaa broeder, die tegen zjjne jongere en«ter
apreekt, vroeg Robert aan Angelina hem ook
te laten deelen in de vriendschap, die zjj Toor
Lucia gevoelde.
Ea gjj, zeide zjj ploiasling zjjne hand
nemende, en hem in de oogen ziende, knnt
gjj mjj ookeen weinig vriendschap
voor mij gevoelen?
HbagBlaó voor
oorè
40.
vsce
en SCuió-iJCollanó.
is.
