No. 505I.
Dinsdag 25 Maart 1902.
26ste Jaargang
m
een
in
HbagBlaó voor cföooró- on &uió-<7Collanó.
I
153.
Gevaarlijk Genot.
Mevkouwvansergy
j van
■Tdags
BUITENLA iV 1).
MA-
BOU-
cesch)
«r ons.
ham
iet in
jehan-
Per S maanden voor Haarlemf 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post>1,40
Voor het buitenland 2,80
Afzonderlijke nummers 0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
BUREAU: St, Jansstraat. Haarlem.
Wegens den Feestdag vaD
MARIA BOOTSCHAP, zal
de Niei.we Haarlemsche Courant morgen
NIET verschijnen.
Mjjnheer, hoe moit ik het werkwoord
<latenvertalen in den zin
«Waarom hebt gp uwe zuster dit boek
laten lezen
De jongen was bezig met zpn Eogelsch
werk. Ik gaf hem de gevraagde fnlich-
ting en liet hem het woord daten» ver
talen door «to allow», verlof geven.
Want, onwillekeurig had die vraag ge
dachten bp mp opgewekt, die mp deden
vragen«Zoude het niet van groot be
lang zpn, dat ouders en opvoeders zich
menigmaal afvroegen, waarom hebt gp
dit kind dat boek laten lezen? Eu deze
tweede: waarom hebt gp uw kind dat
stuk laten zien
j Er zpn in den tegenwoordigen tpd
weinig zaken, die meer bijdragen om de
ongodsdienstigheid, de onverschilligheid,
het zedenbederf bp de jongelui meer in
de hand te werken, dan de lectuur en
het tooneel. Vooral het eerste, omdat
daarvan zoo ontzettend veel gebruik of
misbruik gemaakt wordt. Het lezen is
'in onze dagen een zéér algemeen genot
geworden, ledereen leest en de jongelui,
de kinderen niet het minst. Zelfs wordt
door opvoeders en ouders het lezen vaak
zooveel mogelpk in de hand gewerkt.
Het houdt de kinderen van de straat,
het is eene nuttige bezigheid, het houdt
de kinderen aangenaam bezig, het lezen
oatwikkelt. Accoord, maar het is
ook een gevaailpk genot En waarom?
Om heel wat redenen. Ten eerste, om
dat er veel slechte boeken zpn en ten
tweede, omdat er onder de niet slechte boe
ken maar weinige zpn, die den naam van
goede boeken waard zpn, ten derde, om
dat er zeer in het lezen van goede boeken nog
een groot gevaar schuilt voor de jeugd.
Br zpn veel slechte boeken, maar die
houdt men den kinderen natuurlpk uit
de handen. Natuurlpk, maar houdt ze ook
uit uw huis, en houdt ook de couranten
uit uw hu's, of ten minste buiten het
bereik uwer kinderen indien gp de cou
lant niet missen kunt, waarin het slechte
boek en feuilletonvorm voorkomt en der-
gelpken zpn er legio. Ziet ook toe, of
uwe kinderen geen slechte boeken zien
en lezen in de kringen waar zij verkee-
ren, bp de jongens of meisjes, met wie
zjj spelen of met wie zp dezelfde school
bezoeken. Op ve!e scholen worden den
kinderen boeken verstrekt om te 1 zen.
FEUILLETON
71.
Vervolg.)
Maar het is misschien ook m jne fout, her
nam Octaria op leYendigen toon, toen Bobert
een afwerend gebaar had gemaakt, ja, het is ook
mijne fout, omdat ik niet dacht, dat eene
edelmoedige tusschenkomst in mijne zaak u
aan eenig gevaar kon bloot stellen, evenmin,
als ik er voor dokter Durantel gevaar in zag.
Gij hebt het mij duidelijk doen begrij
pen, stel u maar gerust, zeide Bobert meteen
glimlach maar ik heb niet willen hooren, dat
moet ik eerlijk bekennen Maar waarom ontziet
mijnheer Van Maugiron u niet meer, als hij
weet, dat gij de macht in handen hebt, om
hem in zijne booze plannen te stuiten?
Ik heb nog meer of liever iets
dan (k^jü^gb de macht hem in het
weet JietjU''t. En
Natuurlpk geen slechte boeken maar of
dat allen goede boeken zpn, staat te be
twijfelen. Dat verstrekken van boekeu
gaat zeer gematigd, de leerlingen krij
gen er niet veel. Maar de lust tot Lzen
wordt opgewekt, de nieuwsgierigheid ge
prikkeld. De jonge knapen en meisjes
bepraten de boeken onder elkander, zij
spreken ook over boeken dis ze niet uit
de schoolbibliotheek hebben, maar uit
het boekenrek van een ouleren broeder of
zuster, of van vreemden. Die leenen ze
ook aan elkander, dia bespreken ze ook
en dat is latig niet allpd in den haak
met die lectnur.
Maar de slechte en gevaarlijke boeken
daargelaten, onder de boeken die niet
slecht zpn, vindt men er betrekkelpk
maar weinig, die wezenlpk den naam van
goede boeken waard zpn.
Wat hoort men niet menigmaal vra
gen, wanneer voor een kind een boek ge
kocht wordt, of wanneer een ter lezing
wordt aangenomen «Er is immers niets
kwaads in Zp of hp mag het im
mers wel lezen? Is het nog al boeiend,
aardig? Alsof dat genoeg was. Zelden
hoort men vragen: «Is het eer. goed boek
voor mpn kind? Geeft het, behalve eene
aangename uitspanning, gezond voedsel
voor verstand en hart Och, men
onderzoekt nauwkeurig het voedsel voor
het lichaam, men bekpkt met kritisch oog
de stof voor de japon of de jas, het
liut voor de strik of de ceintuur, maar
men slaat ternauwernood een oog in het
boek, dat de zoqn of de dcch+er gaat le
zen, dat men hun vaak zelf in de hand
geeft. En toch, het dient herhaald, slechts
weinige boeken, zpn werkelpb goede
boeken. - Neen, niet alles, wat onder
de rubriek «Nieuwe uitgaven,» aange
kondigd, aangeprezen wordt als kinder
lectuur en lectuur voor jonge lieden is aan
bevelingswaardig en zonder gevaar, al is
de stpl nog zoo mooi, al zpn de karak
ters nog zoo lief, zoo juist geteekend,
al is de titelplaat nog zoo snoezig, al
wordt het boek ook nog zoo geroemd als
gezonde eu degelpke lectuur voor den
jongen man of het opgroeiende meisje.
«Heb uwe naasten lief a!s u zelve».
N.et zóo luidt het Christelijk gebod der
naastenliefde, maar wel: «heb uwe naas
ten lief als u zelve om God.* D.e twee
laatste woorden hooren er noodznkelpk
bp en wauneer men nu de zoo hoog ge
prezen lectuur van den tegenwoordigen
tpl voor jongens en meisjes aandachtig
naleest, dan vindt men daarin veel schoons
en veel moois, veel dat opwekt tot men-
schelpk goed zpn, maar weinig dat spreekt
tot het hart van God en Gjdsdienst en
Van 16 regels. 50 Cents.
Elke regel meer71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie' h Contapt.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale Publicité Etrangïre
AGrITE MA NON AGITATE VBE Co. JOHNF. JONES Succ. Paris 31 bis Faubourg Montmartre
Den volgenden dag, in den namiddag, toen
Maugiron in het salon van Octavia verscheen
ontving zij hem koel en ernstig, waardoor zijn
ach erdocht opgewekt werd.
Toen hij binnenkwam, gaf zij den ouden
knecht, dia hem geleidde een wenk met het
hoofd, alsof zij hem »an eene reeds gemaakte
alspraak wilde herinneren en hij antwoordde
door een gebaar, dat zoo veel wilde zeggen als
//Ik zal het niet vergeten.»
Ik moet u duizendmaal \ersch oning
vragen, zeide Maugiron; ik heb nu al in drie
dagen onmogelijk kunnen komen. Gisteren was
het mij we kelijk onmogelijk. Excuseer mij, bid
ik u.
Ik schenk u volledig excuus, hernam
Octavia, ik weet, dat gij gisteren werkelijk op-
gehouden zijt.
Maar ge behoeft u voor mij geen moeite
meer te geven. Ik ga Parijs ver'aien. Ik heb
voor het einde van het seizoen een huis ge
huurd met een mooien tuin dicht bij Man
tes.
Bij Mantes riep Maugiron uitmaar
ggne heele reis, om u daar op te komen
^hadt tegen mij gezegd Bellevue of
Ldt mij verklaard, dat gij mij
tóls zoudt kunnen bezoeken.
pt is noodzakelijk voor mijn
het is zéér te vreezen, dat het veelvul
dig gebruik maken van dergelijke lectuur
weinig bevorderlijk is voor het godsdien
stig leven der ziel. Integendeel, waar
ouze knapen en meisjes, in de boeken
dagelijks kennis maken met karakte.s,
die rij als aanminnig, navolgenswaardig,
ja bewonderenswaardig zien voorgesteld,
Vrwjjl zp diezelfde personen nimmer de
knie zieo buigen voor den Almachtige,
nimmer biddend de handen zien verhef
fen tot den Gever van alle goed, daar zou
het niet te verwonderen zijn, dat zij lang
zamerhand leerden, dat men ook even
goed braaf kan zpn zonder Godsdienst,
dat die in hun oog vaak lastige, en knel
lende band zoo noodzakelijk niet is, dat
zp omtrent God en Godsdienst tot onver
schilligheid gingen overhellen. En dan
is zulke lectuur van wel niet slechte,
maar toch ook niet bepaald goede'boeken
een gevaarlpk genot. Slot volgt.)
Spanje.
Een vreeselijk onweder heeft Sevilla
en omgeving gsleisterd, er vielen groote
hagelsteenen eu de straten overstroom
den. Verscheidene menschen werden ge
kwetst, terwpl groote schade werd ver
oorzaakt. Ook te Utrera en Ubada woedde
het onweder geweld'g, de hagel lag 50
centimeter hoog in de strateD, eenige ha
gelsteenen wogen tot 250 grammen.
Italië.
Sed rt een paar dagen is te Rome het
proces begonnen van den diefstal, ver
leden jaar in ksf Vaticaan gepleegd. De
voornaamste beschuldigde S c o t to is
voortvlu htig; zjjne zuster, beschuldigd
van medeplichtigheid, beweert niets van
den diefstal t8 weten. Het verhoor der
getuigen is in vollen gang.
De Corrière della Sera deelt mede wat
een van de redenen is die de ontstemd
heid van het Vaticsan tegen Franbrjjk
deden verscherpen. Toen de F.ansche
gezant N i s ar d bp Z. H. den I'aus werd
toegelaten om hem geluk te wenschen
gsdroeg hp zich zeer onbehoorlijk zonder
plichtpleging trad de Gezant binnen -en
toen Z. H. Leo XIII hem de hand tot
kussen reikte, drukte de Gezant die
alsot de Fleilige Vader zpn goede oude
vriend was. Temeer viel dit alles op,
omdat vóór den Franschen Gezant de
Duitsche juist zoo was ontvangen en
generaal V o n LoS niettegenstaande
zpn hoogen leeftijd alle ceremoniën te
genover d*m Paus vervuil had.
Zoo'n onbeschoft gedrag moest d#
Paus ontvangen van zpn veelgeliefd Frank-
rpk. De vertegenwoo'diger dar Fransche
.Republiek heeft zpn land geschandvlekt.
Engeland.
In het Engelsch Hoog rrhuis heeft Lord
zoon. Ik heb dezen morgen een telegram ge
zonden om het huis te huren, dat ik gezien
heb. Morgen zal ik vertrekken.
Morgen, riep Maugiron uit.
Ja morgen. Het bezoek, dat gij mij op
dit oogenblik brengt, zal een afscheidsbezoek
zijn.
O, wat zegt gij daar hernam hij een
weinig ongerust. Omdat gij volstrekt geen
medelijden hebt met een man, die het zoo druk
heeft," als ik, vervolgde hij, terwijl hij poogde
te glimlachen, zal men er de rei» naar Mantes
voor over hebben, dat is alle».
Neen, spaar deze moeite, hernam Octavia.
En dan voegde zij er op waardigen toon bij
Gij ziet mij vandaag voor den laatsten kc^r.
Octaviariep Maugiron uit, met
cn gebaar van diepe te'eurjtelling.
'tij wilde wel verlaten, maar hij helder niet
vim, dat men hem verliet.
Wat belieft u, mijnheer? vroeg de weduwe
lier.
Vergeef mij, hernam hij, maar gij doet
mij ontsteld staan en berokkent mij ver
driet I
Wat gij mij daar aankondigt is een breuk,
en dat op zoo'n koelen toon en met zooveel
overhaasting I
Zijt gij daar werkelijk zoo verwonderd
over Ik denk, dat ik u maar voorkomen
heb. Ter wille van mijne waardigheid en van
de uwe, kunnen wij een scheiding niet langer
uitstellen, zooals het mij voorkomt.
Wat weet gij dan?
Ik weet, zeide Octavia, hem strak aan-
Wemyrs de vraag geste'd, of in het
geval Engeland in oorlog geraakte met
één of meerdere Europeesche mogend
heden, het geheel kan vertrouwen op
zpn marine met het. oog op een inval.
Lord Selborne, minister van ma
rine, antwoordde, dat het onbezonnen
was zulk een vraag te doen.
«Naar miju gevoelen», zeide hij, «zou
de dag, waarop men ophield de marine
te beschouwen als het instrument waar
mede men met succes een inval kan af
weren, een ongeluksdag voor Engeland
zpa. De plaats van da marine in een
oorlog van die soort zou zpn overal waar
de vpanden zich bevinden».
Yooral de laatste opmerking, dat men
daar moet zijn waar de vpaud zich be
vindt, is zeer ad rem. Overigens blijkt
net, dat ook in Engeland menschen ge
vonden worden, die beginnen te twpfe-
len aan de onoverwinnelijke vloot van
Engeland.
De London Gazette bevat de na
men van de leden eener koninklijke com
missie, benoemd om een onderzoek in te
stellen naar den aard van de tegenwoor
dige onbeperkte immigratia van behoef
tige vreemdelingen, inzonderheid te Lon
den verder naar de op dit stuk in de
Engelsche koloniën en het buitenland
bestaande wetgeving. De commissie moet
voor Engeland dergelijke wetgevende
maatregelen ontwerper, strekkende om
ongewenschte vreemdelingen te weren.
De commissie beschikt over de gewone
middelen van enquê e, als het dagvaarden
van getuigen en het houden van inspec
ties. Voorzitter van deze commisne van
8 ledeu is Lord James of Hereford.
Verder maken er deel van uitLord
Rothachiid, Nathaniel Mayer,
D i g b y, ondersecretaris aan het departe
ment van binnenlandsche zaken, de par
lementsleden Lvans, Gordan en
N o r m a n.
De Standard acht de benoeming van
Rothschild en Mayer een waarborg
tegeu een al te atisffe anti-joodsche wet
geving.
Frankrijk.
In de Fransche Kamer van Afgevaar
digden heeft de socialist V i v i a n i, een
amaestie-voorstel ingediend, dat door zpn
mede afgevaardigde Lazies, zoo volle
dig mogelpk w«rd geamendeerd, hp wilde
zells de amnestie uitgestrekt zien over alle
door militairen gepleegde misdaden en
misdiijven, behalve hoogverraad.
Het voorstel van V i v i a n i, betref
fende werkstakingsdelicten, werd aange
nomen met 368 tegen 52, stemmen, een
gedeelte van zpn voorstel, pers-delicten
betreffende, werd verworpen met 309 tegen
150 stemmen.
Le Hérissé stelde voor, de amnestie
ook uit te vaardigen voor hen, die door
het Hooggerechtshof veroordeeld zpn.
Z v a s prees de commune, waarop de
Voorzitter hem tot da orde riep. De so
cialisten protesteerden hiertegen, eenigen
hunner werden tot de orde geroepen en
er ontstond groot tumult: nationalisten
ziende, dat gij plannen hebt die niet alleen
een gedeelte van urw tijd in beslag zullen ne
men, maar uw heele volgende leven. Verder
weet ik niets, maar dat is ook genoeg, dunkt
mij-
En van wien weet gij dat vroeg Mau
giron, zeker van uw dokter Bobert, wiens leven
ik gisteren gespaard heb
Gij hadt misschien beter gedaan, mij de
volle waarheid te zeggen, en u niet voor te
laten zijn door eez ander, maar wie dit ge
weest is, doet aan d« zaak niets af, gij hoort
dat ik het van anderen weet en niet van u
zelf.
De waarheid is, zeide Maugiron, dat er
eerst sedert gistermorgen sprake is van een
engagement.
Ik heb niets geweten voor gisteravond ea
zooals gij ziet, w et ik nog maar weinig. Maar
dit weiuige was voldoende, om terstond mijn
besluit te nemen. Nog eens, mijnheer Van Mau
giron. laten wij afscheid nemen zonder bescheid,
zelfs zonder eenige nadere verklaringdat is
het best voor u en voor mij.
Octavia gaf het voorbeeld om op le staan.
Hij hield haar met een smeekend gebaar
tegen.
Luister eerst nog naar mij, wat ik u
bidden mag, zeide hij tegen haar. Dit besluit,
dat gj zoo plotseling genomen hebt, schjjnt
•n niets te kosten. Ik van mijn kant heb er
niet zoo gemakkelijk toe kunnen besluiten u
te verliezenDaarom heb ik gezwegen. Wie
zegt u, dat d.e plannen, waarvan gij spreekt,
ooit verwezenlijkt zullen worden? Er zijn nog
en socialisten scholden elkaar uit voor
moordenaars en bevorderaars van staats
grepen. Het amendement van Lazies
werd aangenomen met 286 tegen 109
stemmen het voorstel van Hérissé ver
worpen met 283 tegen 163 stemmen, een
amendement tot opheffing der bezoldi
ging van geestelpken verworpen met 255
tegen 168 stemmen. "Toen er gestemd,
moest worden over het geheele wetsont
werp, zei R i b o t dat hij ertegen zou stem
men omdat het indernaast is opgesteld,
zonder medewerking van de regeering.
Leygues verklaarde er zich ook tegen.
Nadat gestemd en de nitslag gecontro
leerd was, bleek het wetsontwerp in zpn
geheel verworpen te zjjn met 243 tegen
224 stemmen.
Het door den Senaat gewijzigde wets
ontwerp op de koopvaardijvloot werd aan
genomen.
In de Fransche Republiek hoort
men in onze dagen dwaze dingen. De
Fransche afgevaardigde G o u j u, die blijk
baar het aantal lintjes, dat wordt uitge
deeld, te groot acht, heeft in de Kamer
een wetsvoorstel ingediend, om van allen,
tenzjj zij bp het onderwps zpn geplaatst
die tot «olficier d'academie» worden be
noemd,'een recht van f 50 toelating te
eischen en hoogere rechten naar hoogere
rangen. Het hierdoor verkregen geld zon
verdeeld worden onder de weduwen en
weezen van onderwijzers, wier pensioen
niet grooter is dan f 250.
De *M:ècle geeft een brief van F r é-
déric Passy aan den President van den
pro-Boer-ligue, naar aanleiding van de
door dezen georganiseerde bjjeenkomst.
P a s y weigert daarin de bp eenkomst
bp te wonen, en verklaart, dat hp niet
minder ernstig dan den oorlog alle po
gingen afkeurt om het medelpden voor
de Boeren aan te wenden om vijandige
stemming te wekken tegen het geheele
Bageliohe volk, of op min of meer di
recte wpze den souverein, die dat volk
vertegenwoordigt, in de zaak te betrekken.
Woensdag nacht te 3 uur werd te
Cherbourg onverwacht alarm geslagen
sis voor een mobilisatie, zoodat de daar
voor aangewézsB troepen de forten en
posten moesten bezetten, cte-stufeken wor
den geplaatst, de vervoerschep-gQ en
boten in gebruik gesteld, enz. Tie 7 uür
waren alle manschappen op hun post,
terwpl de hoofden der verschillende wa
pens inspectie hielden.
Aan de Directeuren der posterp en
en telegrafie in de Fransche Republiek
is kennis gegeven van een klacht bp hem
ingekomen, dat veelal den bestellers geen
gelegenheid wordt verschaft te zitten, ter
wpl zp aan het kantoor de brieven en
stukken schiften vóór de bestelling be
gint. Hp acht die klachten gegrond en
schrpft voor dat voortaan aan alle kan
toren het vereischte getal stoelen, ban
ken of krukken, aanwezig behoort te zpn.
België.
Koning Leopold is uit Brussel
uaar Biarzitz vertrokken. Z. M. is lp-
dende aan keelppu en zal twee vreben
afwezig blpven.
heel wat hinderpalen uit .den weg te ruimen
en wie weet, of de ernstigste niet van mjj zelf*
komen, door mjjn aarzeling, mijn twijfel, mijn
»pijt.
Ik begrijp uw angtt, zeide Octavia met
een bitteren glimlach; gij zijt er nog niet
zeker van te slagen, en daarom vraagt ge u
zeiven af, of gij het zekere niet voor het on
zekere zult houden
O, gij zijt wreedriep Maugiron uit,
woedend, dat Octavia zijne plannen doorzien
had. Als gij maar beter in mjjn hart kondt
lezen
Zonder op deze laatste woorden te ant
woorden, strekte Octavia de hand uit naar
het schelkoord, dat dicht bij de canapé ach
ter haar hing, en schelde.
Gjj schelt? vroeg Maugiron verrast.
Let daar niet op, ga maar verder,
zeidè zij.
Ik z»ide u dan, hernam hij niet zonder
eenige verlegenheid, dat, als gij in mijn hart
kondt lezen, dat mijne genegenheid
voor u, mij tot nog toe werkeljk teruggehou
den heeft, dat die mij pjjnigt.
Ja, ik houd nog altyd van u.
Octavia stond op
Welnu, maar ik niet, zeide zj op Tas
ten toon, laat het ongeluk"dan maar aan mijn
kant zjn, en scheiden wij zonder eenige bit
terheid,
Wordt vervolgd.)
I 0&8.
|i w
grkens-
nli
ABONNEMENTSPRIJS.
XXX
VlEBBOKlH BAHDEH
Al-NXLKNDRiT.
PBXJS DER ADV ERTEN TIEN
