E tJ
voor
'oord- en SCuió-dCollanó.
Uit Den Haag.
No, 5091
Woensdag 14 Mei 1902
27ste Jaargang
©3 gevolgen van een
misdaad.
öblTJSNLAflD.
FE üiÏTTtO#.
WP;
ABOJffJTHMEITTSPBIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatgen in Nederland fr. p. p
Voor het buitenland n
JLlsoaderljjke tammer». 1
Dit blad vereehjjnt
iageUjkt, behalve Zou- en Feestdagen,
BOEBAF: St, Jan»ts3Kt Haarlem
/1,10
«1,40
2,80
0,08
PRIJS DBB ADVBBTEHTIÜHI
Van 16 regelsSOCeca
Elke regel meer7'/,»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertenrie k Contaat
ASM HA HOI! AOITATJa.
Redacteur-Uitgever, W. KfiPPJRÖ
Tooli een liberaal achter de Ministers-
tafel van het tegenwoordig KabinetMen
weet nooit hoe een stuivertje rollen zal.
We hebben acht Christelijke ministers en
daar staat nu in de Kamer, ter verdedi
ging van het outwerp betreffende de krijgs
tucht, de Leidscbe professor v. d. H o e v e n
een onvervalschte liberaal. Hoewel het
feitsljjk slechts zjjn taak is, de techniek
der wet te verdedigen, kau hij toch zjjn
beginselen niet onder stoelen en banken
steken. Duidelijk kwam dit aan het licht,
toen bjj de qnaestie van de doodstraf de
vraag ter sprake kwam, of die straf als
vergelding dan wel uit noodveer toepas
sing moet vinden. De Professor bleek
alles behalve een aanhanger te zjjn van
de vergeldingstheorie, door Mr. Heems
kerk zoo krachtig verdedigd, en zich
geheel te scharen bjj hen, die het Staats
belang, dat uit noodweer de straf vordert,
op den voorgrond schuiven. Nu zal't een
tot den kogel veroordeeld militair heel
weinig kunnen schelen, of hjj uit vergel
ding dan wel nit noodweer gefusileerd
wordt, maar wel komt het er op aac,
welke geest in onze wetgering heerscht,
zoodat het optreden van dit Kabinet ook
in dit opzicht een reden tot vreugde is.
Evenzeer is het niet zoo erg, dat in de
Kamer Lberale tbeoriën worden verdedigd,
want het auditorium de tribunes daar
gelaten is er wel tot het vormen van
een eigen opinie in staat; maar wtl is
het bedenkelgk, dat op den professoralen
katheder, ten overstaan van onervaren
jougelui, die zoogenaamd vrijzinnige, maar
feiteljjk materialistische zienswjjze wordt
geleeraard, want aan de universiteit vor
men de opinies zich naar dit van de do
centen. Ea zoo is het optreden van pro
fessor v. i Hoeven de geesteljjke
vader van het wetsontwerp tot regeling
der krijgstucht en als zoodanig moeiljjk
te passeeren toen het op dekeuzavao een
Vervolg
10
Met een rijtuig gingen zij naar de rue Ame-
lot. De kassier was nog niet terug. Op het
kantoor begon men zich reeds over deze afwe
zigheid ongerust te maken.
Max voelde zijn knieën knikken.
Hij is misschien onder weg bestolen,
3eide René. Ga naar Levi'lain en onderzoek
daar of hij er geweest is, of men hem gezien
heeft.
Haar heb ik den moed niet toe. Men zou
het op mijn voorhoofd kunnen lezen.
Dan zal ik wel gaan. Wacht mij in het
laat ons gaan. Ik houd het niet lan
ger uit.
Het is intusschen al tijd geworden voor
het dejeuner.
O! Ik denk met aan eten.
Hr wel, ik heb zelfs honger.
Zij stapten' weer in het rijtuig en lieten zich
naar de bank Levillain brengen.
René stapte uit, trad bet kantoor binnen en
Itegeerings-commissaris aankwam in de
Kamer een welsprekend pleidooi te meer
geworden voor de noodzakelijkheid der
oprichting van een Katholieke Universiteit.
Dit in den laatsten tijd veelbesproken
onderwerp komt opnieuw in de gedachten
door de edelmoedige daad des Pausen om
de jubelgift van het Katholieke Neder
land te bestemmen voor de oprichting van
een Nederlandsch College te Rome. Van
de meest gezaghebbende zjjde is hierdoor
een kloek voorbeeld gesteld, hoezeer men
er met alle kracht naar moet streven, d<-
beoefening der wetenschap te doen ge
schieden in het licht der openbaring.
Dank zjj het initiatief van onzen H. Va
der zal ons vaderland niet langer achter
staan bjj de vele naties, die te Rome reeds
een eigen college bezitten waar hoogere
studiën kunnen worden gemaakt, waar
Dccb laat ik in deze brieven uit Den
Haag nu niet heelemaal afdwalen naar
Rome. Ik roep mjj zelf tot de orde en
meen mjj de terugtocht niet makkeljjker
te kunnen maken, dan door te herinne
ren aan de Hooge Vrouwe, ook door Leo
XIII herdacht in zjjn toespraak tot de Hol
landers, aan onze Koningin, die ten twee
den male zoo zwaar is beproefd. Beken
het eens, geachte lezers Trilt er niet een
snaar in nw gemoed telkens als gjj na de
H. Mis den priester hoort zeggen«Laat
ons bidden voor het herstel en behoud va a
H. M. koningin W i lh e 1 m i n a.» Gjj gaat
dan in den geest naar het Loo en staart
er met deernis naar de jonge Vrouwe, die
wederom Haar bigde verwachting veigield
zag. Hartelijk stemt gjj mee in met het
gebed des priesters, opdat bet God beha
gen moge, onze Vorstin en het Huis van
Oranje nog lang mèt Nederland te doen
zjjn. Gelukkig luiden de tjjdingen uit het
Loo steeds gunstigerterwjjl het feit
dat H. M. reeds zoo spoedig regeeriugs-
werkzaamheden is gaan verr'chteD, wel
sprekend aantoontdat Haar veeikrackt
nog ongebroken is. De Hnoge Vrouwe
kwam eenige oogenblikken later weer naar bui
ten, zoo bleek als een doode.
Toen hij hem zag, uitte Max een kreet.
Hij sprong uit bet rijtuig.
Welnu?
René d uwde hem er in terug en zeide
Ik begrijp er niets van.
Wat?
Bijna onverstaanbaar mompelde hij
li ij is in hechtenis genomen.
In hechtenis
Ja.
Een doffe kreet ontsnapte aan den mond
van Max.
Groote God 1 stamelde hij.
De kassier heeft iets vermoed en hem
laten vatten.
Dan ben ik verloren!
Neen, er is nog niets verloren. Hij heeft
geweigerd te zeggen wie hem den wissel had
gegeven.
Maar hij zal spreken. Men zal het ver
moeden.
Hoe zou men iets kunnen vermoeden
b ij zal zich toch niet laten yeroordgelen
zonder iets te zeggen
Het schijnt toch zoo.
Dan zal ik alles zeggen.
1 oe dat niet.
Wat dan?
Men wil u treffen, men verdenkt, be
spiedt u. Mijnheer Oervier is per telegraal ge
waarschuwd. Men verwacht hem.
En mijn vader
Uw vader heeft ook bericht ontvangen.
ge8ft in deze voor Haar toch zoo droeve,
zoo neerdrukkende dagen een schoon voor
beeld van trouwe plichtsbetrachting aan
ons allen. Zjj is er óns te dierbaarder
door.
Alzoo volledig van mjjn uitstapje naar
Rome teruggekeerd, lust het mg, aan ze
ker lid van het vorige Kabinet even te her
inneren, dat hg wel voorzichtig mag zjjn
met in de Zutphensche Courant te schrjj-
nen, dat het tegenwoordig Ministerie op
wetgevend gebied zjju sporen niet verdie*
en zal. Zijn e'gea Woningwet toch,waar-
v or hg nu reclame-lezingen houdt, wordt
reeds alles behalve gunstig beoordeeld. Het
bouwkundig weekblad De Opmerker schrjjft
tochDe bepalingen der wet zjjn in
vele opzichten nietpractisch» een stel
ling, welke het blad, dat bjj Det Vaderland
wordt gedrukt en dus zeker niet tot des
hecren Borgesius vjjanden za'behooren,
met wel-practische voorbeelden toelicht.
Inderdaad, wie in een glazen huis woont
moet niet met steenen goeien.
Met steenen gooien deed ook de ex-
kloosterling, die hier een lezing kwam
houéen, welke allerlei beschuldigingen je
gens zjjn vroegeren overste inhield. Wat
drommel, waarom dient hg niet bjj den
eersten officier van justitie den besten
een aanklacht in Er is waarlgk in Ne
derland wel recht of gerechtelijke schade
loosstelling te vörkrjjgen voor wie het ern
stig zoeken. Maar dit is misschien
niet zoo voordeelig als het houden van
lezingen tegen 10 cent entree, vooral
niet, wjjl dergeljjke voordrachten in ons
gcede vaderland altjjd op een talrijk pu
bliek mogen rekenen.
Evenals te Amsterdam wil men ook in
den Haag in de commissie van toezicht
op het Lager Onderwjjs aan vrouwen zit
ting geven. Om deze nieuwigheid aanne-
meljjker te maken, werd er officieus bjj-
gevoegd, dat het was ter wille van het
toezicht rp de handwerken. Maar een lid
der commissie is bjj Ingezonden Stuk dit
Max viel half bewusteloos neer op de kus
sens van het rijtuig.
Alles is gedaan riep hij uit.
Wanneer de man niet spreekt, is alles
gered, zeide Reue.
Kan ik hem in mijn plaats laten veroor-
deelendat zou afschuwelijk zijn. Ik zal alle»
zeggen.
Hij wilde uit het rijtuig snellen.
René hield hem terug.
Wacht.
Waarop?
Er is geen haast. Wij zulle* zien hoe
het afloopt. Doe alsof ge nergens van afweet.
Maar die ongelukkige.
De ongelukkige, die in mijn plaats ge
vangen genomen, geketend is?
Wij zijn niet meer in de middeleeuwen.
Gevangenen ketent men tegenwooidig niet.
-— Om het even. Hij is van zijn vrijheid be
roofd, schande, gevangenis.
Wat is het voor iemand
Een braaf man, die mijn vader eens van
de ellende heeft gered en die aan ons zoo ge
hecht is ali een hond.
Dan zal hij niet spreken, zeide Bené.
Hij moet zich kiasig gehouden hebben toen
de commissaris van politie hem in verhoor
nam.
Max luisterde niet naar hem. Hij zag nu de
vreeselijKe gevolgen van zijn misstap. Hjj be
schouwde zich al» onteerd, verloren en wilde
zich dooden.
De koetsier, die nog geen nader» bevelen
van de jongelui ontvangen had, bleef onbe-
verguldsel al vau de pil komen afkrab
ben, er bjj voegend, dat het maar fen stem
gescheeld had, of in den boezem der com
missie hadden over dit moderne voorstel
de stemmen gestaakt. Het woord komt
nu aan den Gemeenteraad. Daar deze
evenwel gewoon is de zaakjes op zjjn
gemak af te doen, behooren we ons voor
eerst nog niet bezorgd te maken.
Rusland.
De onlusten in Rnsland vonden hnn
oorzaak in gebrek aan levensmiddelen on
der het volk, Het landgoed van den Her
tog van Mecklenburg-Strelitz, werd ge
plunderd. Troepen roovende bevolking
trokken rond met wagens bg zich en plun
derden behalve genoemd landgoed ook dc
bezittingen der grondeigenaarszjj haal
den de schuren leeg, stalen het vee, en
nameD zelfs op een bezitting 20.000 Pud
graan mede.
Militairen herstelden de rust,waarbjj twee
boeren werden gedood en zeven gewond.
Balmatsjof, de moordenaar van
S i p j a g i n, is veroordeeld tot den dood
met den strop. Het vonnis moet aan de
Keizerljjke goedkeuring worden onder
worpen.
Frankrijk.
Een vreeseljjk noodlot heeft te Parjji
de bestuurbare ballon «Pax» getroffen. Op
eea hoogte van 600 meter had een ont
ploffing plaats; de waaghalzen Serero
en Aide stortten neder en vielen verplet
terd ter aarde.
Het Fransche ministerie heeft suc
ces gehad bjj de verkiezingen Wal-
deck-Ronsseau, zit vaster in het zadel
dan ooit te voren, hjj zal nn zjjn kerk-
vervolgingswetten met kracht gaan uit
voeren.
De ministeriëele statistiek voor den uit
slag der verkiezingen is, dat gekozsn zjjn
885 ministeriëelen en 200 anti-ministe-
rieelen 3 resultaten zjjn twjjfelachtig en
en van drie districten is de uitslag nog
niet bekend.
Een groot financieel schandaal houdt
de stad Parjje bezig. Op de boulevards,
iu de café s en het ergste nog in de wo-
weeglijk voor de bank Levillain staan.
'j kunnen hier toch den geheelen dag
niet bljjven, zeide René, waar zullen we heen
gaan?
Ik weet het niet. Mjjn hersens sjjn be
neveld. Ik kan niet geregeld meer denken. Als
mijn vader het maar overleeft.
VerJrjjf toch die sombere gedachten. La
ten wjj gaan dejeuneeren. Misschien bedenken
wij onder het dejeuner nog wel iets.
Max antwoordde niet.
Hij herhaalde radeloos:
Anseline in hechtenis, ik
René hoog zich uit het portier en beval de*
koetsier naar de restaurant Brignan te rjjden.
Neen, daar niet heen, zeide Max met
zwakke stem.
Watrom niet?
Wjj zouden er wellicht kennissen aan
treffen en ik wil nu niemand zien. Ik ben in
een radeloozen toestand. Ik zal mjjn vader
schrijven, misschien ga ik «elf naar hem toe.
Dan naar Brébant, wjj znllen een aparte
kamer vragen,
Zooals ge wilt.
Zij reden er heen.
René at alleen en zonder veel smaak. Hjj
was niet zoo kalm als hij wel wilde schjjnen.
De zaak kon slecht afloopen, wanneer de com
pagnon van Chateauroux nader onderzoek deed
en de kassier sprak.
{Ww* mnwtAj
R4IT.