NIEUWE
Matigheid.
No. 5099
Zaterdag 24 Mei 190Ö,
27ste Jaargang
©e gevolgen van @@n
misdaad.
BÜITËNL iSD.
Per S maanden voor Haarlem
Voor de overige plaateen in Nederland fr. p. p-
Voor het bnitenland
Afxonderljjke nommera. I i
Dit blad verschjjnt
iagelijki, behalve Zon- en Fees Wagen,
BUBÏitT: Sti Janatraat Haarlem
/1.10
c 1,40
<2,80
<0.08
AOITE MA HOM aQITaTB.
PBIJS DHB ADVBBTBHTIBH|
Van 16 regels i 50Cecs,
Elke regel meer 7*/t*
öroote lettere worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertence h Contant
Redacteur-Uitgever, W. KSPPK&B.
In alles de juiste maat houden, alle
onze verlangen en neigingen zóó te beper
ken, zóó te versterven tn te beheerschen
als de rede en het geloof dit voorschrij
ven, dit streven wordt matigheid genoemd.
Van dit streven, van de deugd der ma
tigheid is de volkswelvaart afhankelijk.
Waar de deugd der matigheid wordt ge
kend en beoefend, daar heerscht welstand,
vooruitgang, bloei. Waar die deugd niet
beoefend wordt, daar heerscht ellende en
gebrek.
Om slechts één treurig welsprekend be-
wjjs aan te halen welke verschrikkelijke
verwoestingen worden er in onze dagen
aangericht door de onmatigheid in ster
ken drBnk 1 De drankzucht, de dronken
schap, één der geduchts te geesela van
onzen tjjd, zoo niet de allergeduchtste,
brengt ontelbare arbeidersgezinnen ten
gronde en stort niet zelden zelfs die huis
gezinnen in ellende en gebrek, waar wel
eer een tamelijke welstand heerschte.
De onmatige ïb voorwaar de oorzaak
van groote rampen. Onmogeljjk is het ons
de ellende te beschrijven, welke in duizen-
den gezinnen wordt aangericht docr de
onmatigheid. Oumogeljjk, het geduchte lij
den te schetsen van vrouwen en kinde
ren, aan wie het meest noodzakelijke, het
dageljjksch brood, ontbreekt, omdat het
hoofd des gezins, de vader, verslaafd is
aan den drank. Voorwaar, pest en oorlog
en hongersnood zjjn verschrikkelijke ram
pen, wresde geesels voor de menschheid
maar zjj brengen niet zóóveel ellende over
de huisgezinnen, als de vervloekte, nim
mer verzadigde drankzucht. Want de pest
zal eenmaal ophouden slachtoffers te eischen;
de oorlog zal eers uitgewoed zijn en de
hongersnood zal eens verdwijnen. Maar
de drankzucht is nooit verzadigd, eischt
telkens meer en meer en stort aldus zon
der einde verderf en onheil en ellende
op de menschheid neder.
FEüILLMTOjN.
Vervolg.)
18
Bjj de min is zij ook niet.
Watt
De vader en moeder sprongen gelijktijdig
van hun stoel op.
Zij snelden naar buiten.
De moeder riep angstig en ontsteld
Mijn kind, waar is mijn kind P
Op deze kreten kwamen allen het huis uit,
de min voorop.
Zij bleef verschrikt staan en begreep er n;ets
van.
De moeder naderde haar.
Mijn kind, waar is mijn dochter
Maar zjj slaapt mevrouw.
Slaapt zij P
Ja.
Waar P
In haar wagentje.
Neen, daar is zij niet. ik hen er juist
geweest.
De min slaakte een doordringenden gil.
Iedereen snelde toe.
Heden ten dage wordt er met klem van
redenen op aangedrongen, dat den arbei
ders een weekloou worde uitbetaald, het
welk in hun levensbehoeften kan voor
zien. Men tracht den duur van den dage-
ljjkschen arbeid te bekrimpen. Men eischt
met beslistheid, dat de wekeljjhsche rust
dag den werkman niet worde onthouden.
Al deze eischen we bekennen het vol
mondig zijn goed en billjjk. Maar wjj
stellen hier deze éene vraag: Wat zal de
inwilliging vau al deze eischen den werk
man bateD, indien hjj de beoefening der
matigheid verwaarloost
En het antwoord geven we onomwon
den en zonder aarzelen Het zal niets ba
ten. Want ze'fs het hoogste loon ia niet
in staat om in hst huisgezin van een on-
matigen werkman eeiigen welstand aan te
brengen. Het is een feit, dat de welstand
van den werkman zich geenszins richt naar
de hoogte van het loon, maar wel voorna-
meljjk naar de wjjze, waarop dat loon be
steed wordt.
We antwoorden verderDe wekeljjksche
rustdag is ongetwijfeld zeer heilzaam, wan
neer de werkman dien rustdag op nuttige
wjjze besteedt in het belang van zich zei
ven en van zjjn gezin wanneer de buis-
vader dien dag gebruikt om in zijn gezin
als christeljjk opvoedQr van zjjn kinderen
op te treden; wanneer de zoon de yrjje
uren benuttigt ter ontwikkeling van zjjn
geest.
Maar worden die vrije uren zooals
maar al te vaak geschiedt besteed om
in herbergen, in slechte gezelschappen te
vertoevendan zjjn het juist die vrije
uren, die voor den werkman en zjjne fa
milie een ramp, een onheil moeten ge
brandmerkt worden in stede van een heil
zaam voordeel.
Uit het hierboven gezegde bljjkt het
ons bedunkens zonneklaar, dat zonder de
matigheid de jolkswelvaart onmogelijk i-,
dat zonder de matigheid alle de pogin
gen, die worden aangewend om den werk-
Iedereen zag het ledige wagentje en ver
moedde een onheil.
De moeder wrong zich de handen.
O 1 mijn GodO 1 mijn God 1 men heeft
haar gestolen.
tiaar echtgenoot, hoewel even ontsteld als
zij, trachtte haar te troosten.
Weineen, wij zullen haar wel terugvin
den, vrees niets!
Ben onbeschrijfelijke angst lag er op het ge
laat en in de oogen der jonge vrouw en met
bevende stem mompelde zij
De man van den nacht.
Zij herinnerde zich plotseling dat Annette
drie maanden geleden dien raadselaehtigen
man gezien meende te hebben
Alweer, zeide de echtgenoot.
Hij wilde ophelder Dg vragen, maar op het
zelfde oogenblik zag hij zijn schoonvader den
tuin in komen.
De vader van Marie-Amelie is ons niet on
bekend hoewel hij veel veranderd is sedert wij
hem aan onze lezers voorstelden.
Het is Maximilien Chateauroux, die in den
aan var g van dit verhaal zulk een treurige rol
gespeeld heeft.
Max Chateauroux is^een grijsaard geworden,
hoewel hij nog geen vijltig jaar oud is Het
is alsof hij nog gebukt gaat onder bet gebeur
de met den kassier Anseline Monnier.
Op het oogenblik dat hij den tuin van zjjn
schoonzoon binaentieedt, is zijn gelaat doods
bleek, zjjn oogen rollen angstig door zjjn hoofd
en als een kreet van scbrik klinkt het van
ijn lippen
mansstand voor armoede en gebrek te
vrjjwaren, vruchteloos, ijdel zullen zjjn.
Zoolang koning Alcohol zjjn scbepter
zwaait over de maatschappjj, zoolang ook
zal de oplossing van de sociale quaestie
ons erachtens, op zich laten wachten, al
toos bedoeld die oplossing ten goede.
En daarom kan het nooit genoeg her
haald de strjjd moet aangebonden wor
den tegen dien vjjand, die koning Alco
hol betiteld wordt. Daartegen moet ge
streden onverwrikt en onversaagd, met
kracht van wapenen. En dan zal er hoop
bestaan, dat de sociale quaestie eerlang
ten goede zal worden opgelost.
België.
De gewezen Parkschouwburgdirecteur,
de beer Candeilh te Brussel, dezer
dagen aldaar overleden, heeft zijn nalaten
schap verdeeld500,000 franks heeft hjj
vermaakt aan de Godsbuizen der stad Brus
sel en 500.000 franks, aan de maatschappjj
van onderliDgen bijstand der Fransche too-
neelspelers.
Spanje.
De Kroningsfeesten te Madrid zijn met
een groot stierengevecht geëindigd.
De groote Madridsche Arena was daar
toe prachtig gedecoreerd met tapisseriën,
die welwillend in bruikleen waren afge
staan door de Spaansche grandes.
Prachtige uniformen en schitterende toi
letten van de dames, getooid met de zeld
zaamste edelgesteenten vulden de omge
ving van de koninklijke tribune.
De stieren, tien in getal, waren afkom
stig van de kudden uit Veragua en Hana-
De prima Spada Reverte werd geestdriftig
toegejuicht door de vijftien duizend toe
schouwers. A Idas zjjn deze feesten geëin
digd waarvan de incidenten slechts gering
zjjn vergeleken bjj de moeiljjke taak die
den jongen en sympatbieken Spaanschen
Koning wacht.
De koninkljjke loge werd bewaakt door
hellebardiers, voor eventueele invallen van
de woedende stieren. Deze bewaking is
noodig, want bjj de kroning van A 1 p h o n s o
Mjjn dochter?
Amelie snelt in zijn armen.
O vader, men heeft mjjn kind gestolen.
Gestolen F
Ja.
Ik ben terstond hierheen gekomen, om
dat ik een ongeluk vreesde. Ik heb het zwarte
kruis gezien. Toch is dit erger dan allés wat
ik verwacht had.
Het zwarte kruis? vroeg de echtge
noot.
Van morgen, op mijn kamer,' op den
spiegel voor den schoorsteen.
En de man is hier geweest, zeide de
moeder, door schrik verbijsterd, Annette heeft
hem 'gezien, nu drie maanden geleden.
En gij hebt mij er niets van gezegd, zeide
Max. O! kinderen, wij zijn verloren
Gabriel zag beurtelings zijn vrouw en zjjn
schoonvader aan, en begreep wat zij bedoelden.
Wie was die geheimzinnige man, dat kruis,
het voorteekeu van een ongeluk P
Hij brandde van verlangen het te weten,,
maar het was nu geen tijd om ophelderingen
te vragen. Allen liepen door den tuin, de mees
ters zoowel als Je bedienden, men zocht overal
maar ontdekte niets, zelfs geen sporen van
overklimming. Geen boschje, geen prieel, geen
bloemperk werd vergeten, maar niets, niets was
er te vinden.
Mix verwonderde zich daar niet over, de
moeder evenmin, ondanks haar hevige smart
en wanhoop.
Zij was als zinneloos, wanneer men haar
niet weerhouden had, zon zjj haar hoofd
XII werden drie hellebardiers door de stie
ren gedood.
Dultsohland.
Bjj gelegenheid van de ophefing der
dictatuurparagraaf van Elzas- Lotharingen,
heeft Keizer Wilhelm, op den dank
die hem namens de bevolking van het
Rjjksland daarvoor werd gebracht, het
volgende gezegd:
«De opheffing der dictatuurparagraaf is
een langjarige wensoh der bevolking van
het Rjjksland. Dat ik dezen wensen niet
dadeljjk in de eerste jaren mjjner regeering
inwilligde, berust op twee gronden: In de
eerste plaats moest ik eerst de liefde en
de tronw mijner onderdanen winnen en mjj
het uit wederkeerig elkaar begrjjpen voort
vloeiende vertrouwen van de Bondsrorsten
verwerven. In de tweede plaats bejegende
het buitenland mjj bjj de aanvaarding der
regeering met diepgeworteld, zjj het ook
ongegrond wantrouwen, daar het verwacht
te dat ik naar oorlogslauweren streefde.
Daareategenover was het mjjne taak het
buitenland te overtuigen, dat de nienwe
Duitsche Keizer en het Rjjk van zins
waren, hunne kracht te wjjden aan het
behoud van den vrede. Het Duitsche volk
weet nu, welke wegen ik besloten ben in
te slaan tot zjjn heil. Zjjne vorsten staan
mjj tronw ter zijde met raad en daad. Het
bnitenland, verre daarvan rerwjjderd in
ons een bedreiging van den vrede te zien,
is gewend met ons te rekenen als een
onwrikbare rots des vredes. Nadat na het
Rjjk van binnen is bevestigd, naar bniten
overal een geachte positie verkregen heeft,
acht ik het oogenblik gekomen om aan
de bevolking van het Rjjksland dit bewjjs
van welwillendheid en vertrouwen te ge
ven.»
Engeland.
Te Sheffield heeft een vreeseljjk geval
plaats gehad. De 23-jarige EdithBrooks
was in een ballon opgestegen om zich
op 2500 meter hoogte met een valscherm
te lateD zakken.
Een ontzettend oogenblik deed alle
toeschouwers huiveren; de parachute wei
gerde en miss Brooks viel pjjlanel uit de
hoogte; het behoeft niet gezegd, dat men
haar levenloos opDam.
De <Daily Telegraphmeldt, dat haar
speciale correspondent te Pretoria parti-
tegen den muur te pletter hebben gestoeten.
Voortdurend riep zij uit, terwjjl zjj de ar
men ten hemel hief:
Gestolen, men heeft haar gestolen, mjjn
kind, mijn dochter, ik zal haar niet weerzien I
Haar echtgenoot trachtte haar te troosten.
Zij luisterde naar niets.
Waar is zjj Wat heeft men met
gedaan? Wanneer zjj maar dood was, dan zou
zij tenminste niet ljjden maar misschien heeft
zij honger, lijdt zjj konde, en niemand om h—r
te voeden, niemand om baar te koesteren.
Gabriel wilde de politie gaan waarschuwen,
maar zjjn schoonvader schudde moedeloos het
hoofd.
Men zal niets vinden, zeide hjj.
Dan is mijn dochter verloren I riep de
moeder uit, voor altjjd verloren 1
Max antwoordde niet.
Een huivering roer hem door het HMimwi
en met doffe stem mompelde hjj
Owelk een wreede beproeving 1
Eensklaps sprong hjj op en riep met fonke
lende oogen
O 1 daar moet een einde aan komen.
Die ongelukken moeten van ons worden
afgewend. Ik zal uw kind redden 1 Ik zal u
allen redden.
Maar op hetzelfde oogenblik, toen hjj zjjn
oogen op den tuinmuur vestigde, slaakte hij
een kreet van schrik.
{Wordt terootfdi)
RURLEMSEHECOIRyT.
Hfragêlaó voor <3looró- on 3iuió~<Xollanó.
A WOTTS SIMS STB PBIJ3.