NIEUWE
No. 5124.
Dinsdag 24 Juni 1902.
27ste Jaargang
fütumor in casa.
Sta gevolgen van een
misóaaó.
BUITENLAND.
ABONNEMENTSPRIJS
P«r 3 maanden toot Haarlem f 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland 2.80
Afxowderljjke nummers. .1 0,08
Dit blad venehjjnt
iagelijki, behalve Zon- en Feestdagen!
BUREAU: Btj Janstraat Haarlem
AGITE MA NON AGITATE
PRIJS DER AD VERTE NTIBN
Van 1—6 regels50 Cents.
Elke regel meer71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Redacteur-U itgever, W. KüPPERS.
Toen in 1888 het mioisterie-M a c k a y
optrad en de Rechterzijde na vele jaren,
weder een regeeringspartjj werdwaren
er vele punten, die aanleiding konden ge
ven tot tweedracht tasscben de twee par
tgen der Rechterzijde. De katholieke partjj
zelve was onderling verdeeld en bjj het
opstellen van het program bjj de verkie
zingen, een program, waarop katholieken
en anti-revolutionairen zouden kunnen sa
mengaan, was het maar al te duideljjk ge
bleken, dat de onderwgskwestie eens van
de baaner een twist zoude uitbarsten
tusschen de verbondene mogendheden.Niets
werd gedaan om dien twist, die scheuring
te verkomen. IntegendeelMet eene niet
te verklaren zorgeloosheid of vermetel ver
trouwen, werd de leger organisatie ter hand
genomen en zonder zich in het min ste
te storen aan de duideljjk en herhaaldeljjk
uitgesproken verklaring van het overwe
gende deel der katholieken in de Tweede
Kamer en in het land, dat zjj nimmer den
persoonljjken dienstplicht zouden aanvaar
den, werd deze in deze wet op de leger-
organisatie opgenomen. Dezellde mannen,
die zich alle mogeljjke moeiten en zorgen
hadden getroost om aan de rechterzjjde de
meerderheid te bezorgen, die zich daarvoor
veel hadden laten welgevallente veel
misschienbrachten het Ministerie weder
ten val. Het Ministerie der Rechterzjjde
en' de anti-liberale meerderheid vermoord
den zich zeiven.
In 1901 trad het ministerie-K u y p e r
op. De omstandigheden, waaronder het de
Regeering mocht aanvaarden, waren on
eindig veel gunstiger dan in 1888. De
overwinning bjj de stembus hezorgde aan
de Rechterzjjde in de Tweede Earner eene
meerderheidwaarop het Ministerie zich
met recht zoude kunnen verlaten en tal-
rjjk genoeg om een stootje te kunnen ver
dragon en ook om iets tot stand te bren-
FEUILLETON.
(Vervolg).
43)
Wanneer Max eens, daar hij niets meer van
Anseline hoorde, hem dood waande en door
zjjn dood meende van zjjn eed ontslagen te
ssij n en het recht te hebben, Claire te verla
ten?
Neen, dat was niet mogelijk. De zoon van
mjjnheer Chateauroux was niet tot zulk een
laagheid in staat.
Maar hoe het ook zjj, in de afzondering van
Anseline rees er twijfel bij hem op. Hij stond
buiten de wereld, men kende hem zelfs het
recht niet toe, over zjjn kind te waken.
Vjjf jaren moest hjj zoo doorbrengen, vjjf
jaren in dit graf. Hij kon eer tienmaal ster
ven, dan hieruit verlost worden.
En Claire?
Nooit zou hjj haar weerzien?
Nooit!
De arme vader beleefde oogenblikken waar
in de angst en wanhoop bem zinneloos maak
ten.
Hjj sliep niet meer. Nacht en dag bleef hjj
wakker en staarde voor zich uit in de duis-
gen. De omzetting der Eerste Kamer is
slechts eene kwestie van tjjd, des noods
van doortasten, als deze zich onhandelbaar
zoude toonen. De épineuze punten zjjn van
de baan. De legerorganisatie is achter den
rug. Het herstel van het gezantschap bjj
den Pauseljjken Stoel zal niet als een steen
des aanstoots in den weg geworpen wor
den. De beschermende rechten zullen door
de omstandigheden zeiven zich wel opdrin
gen, de sociale wetten zullen katholie
ken en anti-revolutionairen niet verdoelen.
Wat wil men meer Werkeljjk, het Minis
terie bevindt zich in eeneuitmuntende positie.
De Premier heeft zich de sympathie ver
worven van de groote meederheid in den
lande. Hjj is bekend als een bekwaam en
werkzaam man en een uitstekend leider.
Verschillende der ministers hebben getoond
mannen van groote bekwaamheid te zjjn
en Bergansius is niet de eenige, die
weet wat hjj wil en durft, wat hjj kan.
Zoo'n Ministeriezoo'n meerderheid in
de Kamer,zoo'n vertrouwen in den lande,
Wat bljjft er dan te wenschen over?
Dat men ten minste zich de moeite ge
trooste de voorzichtigheid in acht te
nemen en dat men niet zelve roet in het
eten kome gooien.
In 18S8 waren de elementen der ver
deeldheid voorhanden, het Ministerie had
eene moeieljjke positie; nu zjjn die ele
menten er niet, en het Ministerie heeft
eene schitterende plaats ingenomen.
Is het dan niet te betreuren, dat door
eene vrjj dwaze onberadenheid het Minis
terie een échec wordt bezorgd, dat slechts
voorkomen is geworden door het doortas
tende optreden van den Minister en eene
vernedering, men kan haast zeggen, een
afstraffing van een afgevaardigde, die tot
de bevriende partjj behoort, ja, die om
zjjne bekwaamheid gekozen werd en zelfs
door vele katholieken werd voorgetrokken
boven een candidaat van hunne eigen
godsdienstige overtuiging Heerscht er
dan zoo weinig voeling tusschen het Mi-
ternis, waar hjj allerlei visioenen had, terwjjl
het aanhoudend golfgeklots hem als mokersla
gen op de hersens klonken en hem in een toe
stand van verdooving bracht.
En het was voor een ander, dat hjj dit alles
doorstond, die lichameljjke pjjnigirg, die gees
telijke foltering, welke nog zooveel erger was.
O! wanneer die andere al dat leed niet voor
zijn dochter in geluk veranderde, welk een straf
verdiende hjj dan niet.
Het was voor de eerste maal, dat Anseline
door zulke denkbeelden werd gekweld, voor
de eerste maal dat de arme vader twjjfeide aan
de dankbaarheid van Max Chateauroux, maar
van dat oogenblik af, groeide zjjn twjjfel aan
en nam zjjn onrust toe, zij knaagden aan zijn
hart gelijk wormen aan een wortel.
En dan die visioenen, die visioenen, die hjj
telkens in zjjn duisternis aanschouwde. Hij zag
Claire, die zich voortsleepte langs de straten
van Parijs.
Waarom Parijs
Hjj wist het niet.
Altjjd zag hjj haar in de hoofdstadHjj zag
haar, ellendig, uitgeput, in lompen gehuld, den
rug gekromd, het hoofd gebogen, naamloos on
gelukkig.
Toch was dat niet mogeljjk. Het was niet
waar.
Maar tevergeefs trachtte hjj die sombere vi
sioenen te verdrijven, tevergeefs stelde hjj zich
gerust, met de gedachte, dat Claire een be
schermer had. Zij keerden steeds terug.
En altjjd zag hjj Claire in de straten van
Parjjs jammerlijk als een verstootene, of wej
materie en de meerderheid, dat een Minister
eerst pertinent moet verklaren, dat hg
niet verder wil gaan, om den bevrienden
afgevaardigde te doen gevoelen, dat hg
met zjjn amendement op verboden terrein
is Eu dan, die schitterende afwezig
heid van de leden der minderheid, die
het mogelijk maakt, dat zoo'n amendement,
dat door den Minister «onaannemelgk» is
verklaard, met eene meerderheid van tien
stemmen wordt aangenomen. Zeker, drie
dagen later was alles weer in orde het
energieke optreden van den Minister
die van tucht schjjnt te houden, had de
orde hersteld, en met een fjjnen glimlach
om de lippen mocht hg de rede des heeren
M a I e f g t aanbooren, maar zulke voor
vallen schaden zeer aan de waardigheid
en aan de kracht der meerderheid, zjj
schokken de vaste positie van het Minis
terie en meer nog het vertrouwen, waar
mede de kiezers aan hunne afgevaardigden
de zorg voor de belangen des lands in
handen gaven.
Eene niet geringe onaangenaamheid
staat den Minister van Marine te wachten,
aan wien, waarschjjnljjk de lamlendige
afwezigheid van vele afgevaardigden der
rechterzijde in de sectiën, eene commissie
van rapporteurs bezorgd heeft, waarin vier
tegenstanders en slechts één voorstander
van deze regeering zitting heeft. Dat het
rapport over het nieuw aangevraagde oor
logsschip alles behalve den Minister in het
gevlei komt, behoeft geen betoog.
Zou men, als men zulke dingen ziet en
hoort zich niet afvragen of de rechterzjjde de
weelde niet verdragen kan en of, nu het
Ministerie, wel voor eene zware taak, maar
volstrekt niet voor onoverkomelijke moeie-
ljjkheden of voor gevaarljjke klippen staat,
zjj er zei ve behagen in schept, het leven
aan het Ministerie moeieljjk te maken en
het kleine échecs te bezorgen, die zjjne
kracht verzwakken en de voorbereiding
zgn tot grooteren val. Zou men die roe-
kelooze afgevaardigden niet willen toeroe-
op een zolderkamertje meteen kind, dat uitge
hongerd schreide om voedsel, dat zjj niet geven
kon.
Toch kon hij niet gelooren aan die ellende
aan die verlatenheid.
Hjj schreef die visioenen toe aan de koorts
die hem verhitte, aan het uitbljjven der be
richten, waarvan hij wist dat ze hem niet kon
den bereiken Hij geloofde ze niet I O als hij
had kunnen gelooven, als hjj bad kunnen den
ken wat misschien in datzelfde uur het lot
van Claire was, welk een woede, welk een
dorst naar wraak zou zich van hem meester
gemaakt hebben. Het was zoo vreeseljjk, dat
hij er zelfs niet aan durfde denken. Het was
hem, als zou hjj de kracht gevoeld hebben het
rotsgevaarte te verzetten, dat hem gevangen
hield, den afstand, die hem van Max scheidde
te verslinden, ten einde hem rekenschap te vor
deren.
Te midden van deze droomerjjen, deze plan
nen, kroop de tjjd langzaam voort en geen en
kele verandering kwam er in den toestand van
Anseline. Geen enkel voorval verbrak, de een
tonigheid van die wreede gevangenschap. De
dood zou tienmaal verkieslijker zjjn en meer
malen had Anseline aan sterven gedacht, maar
hjj had een taak te volbrengen, een taak, waar
in hjj niet zou wankelen en krampachtig klem
de hjj zich aan het leven, aan zjjn ellendig
leven vast in de hoop, nog eenmaal die hel
te ontkomen en te waken over het geluk van
Claire of hen te straffen, die dat geluk verstoord
hadden.
In den toestand van Anseline, waarin de
pen«Indien gjj te weinig gezond oordee
bezit om zelven uwen weg te bepslen
kjjkt dan maar hoe uwe tegenstandera doen
en deden en leert van hen op nw qui vive
te zgn.»
Het is te hopen, dat de voorrallen der
laatste veertien eenigen indruk gemaak
hebben en dat men in de toekomst voor
zichtiger zg. De verworven meerderheid ie
te kostbaardan dat men ee zoo roekeloos
in gevaar zoude brengen
Duitschland.
Op de toespraak van den Burgemeester
van Krefeld tot Keizer W i Ih e 1 m ge
richt, heeft Zjjne Majesteit gezegd dat zgn
voorvaderen de ontwikkeling der industrie
stad Krefeld steeds bevorderljjk zgn ge
weest en dat de vlgt slechts gedgt als een
krachtige scepter den wereldvrede bewaart,
wat zjjne voorvaderen naar hunne beste
krachten hebben gedaan.
«Nadat het Duitsche rjjk gegrondvest
was, is de macht geschapen,» zeide hjj,
«die het mogeljjk maakt, dat Europa in
rust en vrede naar de vervulling van zgn
taak kan streven. Ons leger beschermt bet
land, maar de handelsstad Krefeld begrjjpt,
dat het buitendien noodig isdat een
sterke en machtige vloot de handelsvlag
beschermt.» Hjj zeide te gelooven, dat hjj
door al zgn kracht aan te wenden voor
de ontwikkeling der zeemacht, het zekerste
en het beste voor handel en industrie heeft
gedaan, en overtuigd te zgn, dat met
elk nieuw oorlogsschip de veiligheid van
den vrede toeneemt.
De Keizer dronk daarna op het welzijn
van de stad Krefeld.
Amerik*.
Naar nit Washington aaade Times ge
meld wordt, is er een totale omkeer ge
komen in de publieke opinie, ten gunste
van het Panama-kanaal, sedert het door
den Senaat genomen besluit
De meesten zgn nu van meening dat
het huis van vertegenwoordigers zich bjj
het besluit van den Senaat behoort aan
te sluiten, hetgeen president Roosevelt
naar men verzekert ook doen wil. De
minste ongewoonheid, de geringste afleiding een
vreugde een weldaad voor hem was, gebeurde
eigenlijk iets.watzjjn aandacht trok.Verbaaadhoor-
de hjj op zekeren dag,of nacht, dat wist hjj niet
een aanhoudend, regelmatig geklop tegen den
rotswand. Het was alsof men hier, in de inge
wanden der aarde, aan het werk was, alsof de
hamer van een arbeider geregeld op het steen
neerkwam.
Anseline luisterde met meer aandacht.
Het was de eerste maal, dat dit geluid zjjn
oor trof, en het was xoo zwak, soo verwjjderd
dat de gevangene de grootste moeite had het
te onderscheiden te midden vsn het geluid, dat
hij dageljjks hoorde. Maar het geluid geleek
in niets op dat andere, waaraan hjj reeds ge
woon was geraakt en daarom trok hst zjjn aan
dacht.
Van waar kwam het?
Wat was de oorzaak er van?
Daaromtrene wist Anseline geen verklaring
te geven.
Het had er veel van, dat dit regelmatige,'
afgemeten geluid door een menschenhand werd
voortgebracht, maar was dat wel mogeljjk?
Was het waarschjjnljjk Wie zon hisr gewerkt
hebben Een gevangene, die den rotswand
wilde doorboren om te ontsnappen Welke
gevangene zou niet ontmoedigd worden bjj het
zien van zulke door de natuur aangebrachte
gevangenismuren
(Wordt vervolgd.
HimTOHICOCMlT.
ibagBlaó voor éfCooró'en S£uió-<JCollanó.
TUTTEND