NIEUWE
ïïagêlaó voor <2toorê~ en SCuió-JCollanó.
Onuitstaanbaar.
No, 5140.
Zaterdag 12 Juli 1902.
2?ste Jaargang
©0 gevolgen van een
ttüITENL AND.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem f 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland 2.80
Aiwmderljjke nummers. «0.08
Dit blad verschijnt
iegelijk», behalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: Stj Janstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIHN
Van 16 regels50 Cents.
Elke regel meer7Vj
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Redacteu r-U itgever, W. Kü PjP E R S.
Als wjj ons oog laten gaan over de
menschen en hun worsteling voor maat
schappelijke belangen, hoe zij zich ver-
deelen in verschillende categorieën en hoe
zij zich wenden en keeren om partjj te
trekken in het maatschappelijk samenzijn
tot eigen verheffing en winstbejag, dan
vinden wij velen onuitstaanbaar.
Wij zjjn daarom zoo vrij onze medebur
gers te onderscheiden in geleerden, half
geleerden en minder geleerden, welke laat-
sten doorgaans in het bezit zjjn van een
gezond verstand.
Ofschoon wij een afschuw hebben van
alle domperigheid, kunnen wjj ons toch in
geenen deele vereenigen met de school,
zooals die heden moet draven in het ga
reel van den Staat; wjj kunnen ons on
mogelijk voorstellen, waartoe het dient,
dat men een kind, dat bestemd is voor den
boerenstand of ambachtsstand, dezelfde
vakken doet afloopen en dezelfde stoffen
inpompt, als een kind dat bestemd is voor
notaris, rechtsgeleerde of geneesheer. De
voorbereidende studie voor de laatsten zal
toch wel een geheel andere moeten zjjn
dan die voor de eersten.
Het teveel dat de kinderen opzuigen in
de school voor het doel, waarvoor zjj in
de wieg gelegd zjjn, maakt dat zjj vanzelf
terecht komen in die lange, onuitstaan
bare rjj van halfgeleerden, in plaats van
dat zjj eene plaats zullen innemen in de
rjj van die verstandige mannen, die zich
met hart en ziel op hunne beroepsplich
ten toeleggen.
Wjj noemen de balf-geleerden eene rjj
van onuitstaanbare menschen en iedereen
begrjjpt hiervan de volle waarheid. Een
half-geleerde meent» van alles verstand
en begrip te hebben daarom mengt hij
zich in alle zaken, zelfs in de diepste en de
ingewikkelde hjj vormt zich daarover ook
onmiddelljjk een oordeel en komt dan den
FEUILLETON.
Verwig).
69.)
Ja, de dood zou een verlossing, een weldaad
voor haar zijn, maar zij had het recht niet zich
te dooden en er ook den moed niet toe. Zij
was nog zoo jong, zoo bevallig, zoo schoon,
's Levens lente lachte haar toe, en nu reeds
sterven, de zon niet weerzien, zich niet meer
in de warme stralen koesteren, voor eeuwig
slapen in het kille, donkere graf, neen, neen, het
deed haar ijzen.
Met haastigen tred,aan droefheid en wanhoop
ten prooi, met vochtige oogen, met gebroken
hart, met wankelende schreden, ging zij door
de straten van Chartres. Zij vreesde gezien, op
gemerkt te worden, en zou het van schaamte
bestorven hebben, wanneer iemand haar aan
sprak.
In der haast had zjj een klein pakje gemaakt,
waarin zjj alles wat zij nog bezat, een weinig
linnengoed en nog een japon, onder den arm
droeg. Haar vermogen bestond uit eenige hon
derden Irancs, de opbrengst van haar inboedel
en eenige met moeite saamgebrachte spaarpen
ningen, want mjjnheerChateauroux had haar nooit
geld gegeven. Zij zou het niet aangenomen heb-
beterwetenden grondhartig vervelen en
verdrieten met den onzin, dien hp uit
kraamt.
Onlangs waren wjj genoodzaakt kennis
te maken met een rjjk heer, die, volgens
uitzicht, terecht tot den fijn beschaafden
stand moest gerekend worden. Toen wjj
met hem redeneerden over zaken waarvan
hij volstrekt niets'scheen te begrgpen,werd
het ons te moede alsof eenige kilo's ge
wicht op ons hart begonnen te drukken, daar
wjj begrepen voor ons te hebben een on-
uitstaanbaren halfgeleerde, die, steunende
op zjjn geld, daarin een macht meende te
zien boven alles verheven, waardoor hjj
onvatbaar en niet ontvankelijk was voor
een grondige redeneering en weerlegging.
Wjj zagen voor ons een katholiek, ver
waand van 't hoofd tot de voeten, onbe
duidend, volop z.g. neutraal-vredelievend
van 't maaksel onzer dagen, om den lieven
vrede bevorderlijk te zjjn. Een vrede die
den beste doet wankelen aan den afgrond
der goddelooze onverschilligheid.
Het ging niet aan dien deftigen man
vlakweg voor zjjn hoofd te zeggen waar
het op stond, want hjj heeft vrienden die
het gouden kalf aanbidden en bnigzaam
zjjn als een riet.
Het ging niet aan te doen waartoe an
deren geroepen zjjn om den deftigen man,
in zake zjjne verklaringen een onweerleg
baar bewjjs te leveren omtrent zjjn be
krompenheid van zijn verstand en kennis.
Intutschen gaven wij dien heer den raad
dat, bjjaldien bjj als katholiek niet gediend
was van een goede katholieke courant, bjj
dan beter deed zich te abonneeren op
een echt goddeloos blad, waaruit hjj wist
en verstond wat hjj las. Hierbjj gaven wjj
dien heer tevens in overweging eens na
te denken over deze vraag, hoe het kwam
dat sommige katholieken door hun abon
nement goddelooze bladen steunden, ter-
wjjl het omgekeerde nooit plaats vindt.
Het ergste wat wjj in den man on
uitstaanbaar vondenwas zjjn spotten-
ben. Hij betaalde haar huur,haar pension, zoo-
als vroeger toen zij nog op de kostschool was,
maar geld of geschenken had hij haar nog
nooit aangeboden. Zij bezat dus niets, maar zij
was verblindend schoon, ondanks haar bleek
heid haar groote, vochtige oogen hadden een
weemoedig bekoorlijken glans, het zwarte haar,
eenigszins in wanorde, deed de sneeuwwitte
huid nog sterker uitkomen, zij was een engel,
een droefgeestige engel.
Aan het station deed zjj navraag. Zij waagde
het een beambte aan te spreken, die met de
bagage bezig was, en vroeg hem hoe laat de
trein naar Parijs voorbij zou komen.
Zonder de vraagster aan te zien, antwoordde
de man
Dan heeft u nog een half uur den tijd.
Een half uur. Zoolang had zij niet noodig
om haar kaartje te nemen.
Claire ging naar het loket, maar het was
nog niet geopend en zij zette zich neer in een
hoek, in den donkersten hoek van het station.
Menschen kwamen en gingen met groote, drukke,
gezinnen met kinderen, die men hoorde schreeu
wen, lachen, het geroep der spoorbeambten, hetflui-
ten der voorbij rijdende treinen.
Claire zag niets, sloeg nergens acht op, was
in haar gedachten verdiept en staarde strak
voor zich uit.
Een geroep deed haar uit haar droomerij ont
waken, een geroep, dat door het geheele sta
tion kloük en overal herhaald werd
Reizigers voor Parjjs, instappen
Met een sprong was zij opgestaan, keek rond
naar het loket en snelde er heen.
de houding tegenover hen, die hjj noemde
hem niet te kunnen hinderen. In zjjn
verwaandheid vertelde hjj ons ontzag in
te boezemen door zjjn geld. Zoo moest 't dan
ook komen.
Inmiddels beweegt zich de vrijdenkende
Koningin der aarde vrjj en onbeperkt
overal verwoesting aanrichtende in de huis
gezinnen.
De Pers is een macht die ten goede,
maar ook ten kwade, dienstig kan gemaakt
worden voor het menschdom. Dat weten
onze tegenstanders en tonnen gouds offe
ren zjj op in het belang van hun Pers.
De onuitstaanbare man, door ons geschil
derd, schjjnt daar geen begrip van te heb
ben e/enmiu zooveel anderen die wee
klagen over het verdorven menschdom en
in toepassing brengen het claisser patser,
laisser fair.* «Laat maar begaan.»
Zulke menschen zjj houden het ons ten
goede, noemen wjj: conuitstaanbaar.*
Engeland.
Minister Chamberlain heeft het
ziekenhuis kunnen verlaten.
Zjjn echtgenoote en zoon hebben hem
van Charing-Cross-Hospital per rijtuig af
gehaald. Hg was bleek maar zeer opge
wekt zjjn hoofd zat in een verband, waar
over een zwarte doek was gebonden. Zjj
vertrokken onmiddelljjk naar hun woning
in Prince's Gardens. Alvorens te vertrek
ken, had Chamberlain zijn dank be
tuigd aan allen, die bjj den gasthuisdienst
betrokken waren.
Te Londen is het zeer warm en tal-
rjjke ongevallen hebben er plaats.
Te Hackney, waar zich veel tuinen be
vinden zjjn een aantal kinderen ernstig
door muskieten gestoken.
In een gehouden vergadering van
den County Council te Londen werd door
Lord Monkwell voorgesteld aan gene
raal Kitchener een welkomst-adres
aan te bieden om hem te danken voor
zijne overwinningen en voor den vrede. Dit
voorstel is aangenomen.
Alleen Lord Russell kwam daarte-
Een kaartje voor Parijs, als 't u blieft.
Eerste
Derde juffrouw.
Zegt dat dan, klonk het gemeljjk.
Er werd een klein stukje karton door het
loket geschoven, en Claire legde een twintig-
francsstuk neer.
Zij wilde reeds heen gaan, maar de stem der
beambte riep haar terug.
U krijgt nog geld weerom.
De jonge vrouw kwam terug, nam het geld
op, dat haar werd voorgeteld, verwjjderde zich
daarop en keek rond naar welken kant zij
gaan moest.
Voortdurend klonk het geroep langs perron
en in wachtkamers.
Reizigers voor Parjjs instappen.
Zij vertoonde haar kaartje aan een beambte.
Hierheen.
Hij wees haar naar de wachtkamer.
Daarheen, zeide een andere beambte op
het perron. Haast u.
Claire snelde naar den trein.
Daar was groote drukte en gedrang, de por
tieren werden met geraas open geworpen, rei
zigers stapten uit en in en boven alles uit
klonk het hijgen der machine. Claire liep ge
jaagd rond uit vrees zich te zullen vergissen
en sprak eindelijk den conducteur aan.
Naar Parijs mijnheer.
Hebt ge een kaartje f
Ja, mijnheer.
Zij vertoonde het.
De man opende e6n waggon derde klasse
Stap hier in.
gen op, verklarende, dat hjj aan Kit c he-
n e r nooit het vermoorden van den dap
peren commandant Scheepers zou kun
nen vergeven.
Frankrijk.
De minister-president Combes, heeft
nu weer onder den knoet der vervolging
gebracht een pastoor en zes kapelaans in
het diocees Albi, alsmede een pastoor in
het diocees Autun.
Deze geesteljjken zijn gestraft met inhou
ding van hunne staatstoelage op grond
dat zjj zich bemoeid hebben met de ver
kiezingen.
In Frankrijk schjjnt men tegenwoor
dig zjjn burgerrecht kwjjt te zjjn, zoo
dra men maar een toog draagt. Waarom
is aan den eenen kiezer verboden wat den
anderen is toegestaan Of zulk een kie
zer winkelier, geesteljjke of artist is, daar
mee heeft de Staat zich toch niet te be
moeien
Toen de minister-president Combes
eergisteren van het Senaatsgebouw naar
huis reed, brak een der veeren van zjjn
rjjtuig, de bak schommelde een paar maal
op en neer en ten slotte kantelde het rjj
tuig. C o m b e 8, die het ongeval had be
merkt, was er bjjtjjds uitgesprongen.
De stad Parjjs is door twee Oos-
tersche vorsten bezocht: de kroonprins
van Siam en de Sultan van Zanzibar,
beide vorsten werden met eerbewjjzen aan
het station begroet. Zjj werden door
president L o u b e t op het Elyssée ont
vangen.
De Sultan van Zanzibar maakt van uit
Londen een uitstapje naar Parjjs en keert
daarna naar Londen terug, in afwachting
van 'sKonings volledige herstelling om
de kroningsfeesten bjj te wonen.
Duitsohland.
Zondag verschenen op den bieravond in
deNoordduitsche Regattavereeniging en de
Lubecker Jachtclub in Travemünde, kei
zer Wilhelm, vergezeld door prins
H e i n r i c h en rjjkskanselier graaf V o n
B 1 o w.
Keizer Wilhelm deelde de prjjzen uit
aan de overwinnaars van den wedstrjjd
van Kiel naar Travemünde. Daarna las
Z. M. een telegram voor van den ljjfart*
van koning E d w ar d van Engeland, waarin
Claire klom in de coupé, waar nog slecht
een plaatsje onbezet was.
De reizigers keken haar nieuwsgierig aan
en zij sloeg de oogen bedeesd neder, liet zich
op de harde bank neervallen met haar pakje
op de knieën, nog treuriger dan zooeven, want
zij gevoelde, dat zjj nu de onbekende wereld
inging.
Zjj was omringd door vreemde gezichten en
zoo zou het altjjd zjjn in haar leven. Geen
vriendengelaat en allen die haar kenden, zou
den haar ontvluchten. Vrouw van een dief!
Dochter van een galeiboef!
Zij boog het hoofd en tranen vloeiden langs
haar wangen.
De trein vertrok.
Werktuigelijk wierp Claire een blik naar
buiten, zij zag de huizen, de boomen eerst
langzaam maar allengs sneller en sneller ver
dwijnen, nu was de trein tusschen goudgele
korenvelden, die schitterden in het heldere
zonlicht, maar dit schouwspel, dat haar anders
zooveel belangstelling inboezemde, was haar
nu onverschillig en kon de wanhoop niet van
haar verdrjjven.
Zij vond dat de trein te snel liep, dat hjj
haar te spoedig in de eenzaamheid, in de ver
latenheid voerde, want zjj verbeeldde zich dat
deze trein haar nog eenigszins hechtte aan het
geen zjj verliet, aan mijnheer Chateauroux, haar
vriend, haar beschermer.
{Wordt vervolgd.)
imLiimimm.
IIÏSD