No. 5153
Maandag 28 Juli 1902,
27 ste Jaargang.
H£)ag6laó voor cTSooró' on oCuió-dCollanó.
Droevige toestand.
©0 gevolgen van een
misdaad.
öülTJtóJNLAJSID.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,40
Voor het buitenland 1 2,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem
PBIJS DER ADVERTENiIEN.
Van 1—6 regels 50 Cents.
Elke regel meer7%
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Con t a n t.
AG-xrE li NON AGITATE
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publicitè Etrangère
G.L. DACBESj- Co JOHN., f. JONES Succ. Paris 31 bis Faubourg Monlmartre.
In de Fransche Republiek hebben de
goddeloozen het gemunt op de scholen
der religieusen die zjj bezig zijn uit te
roeien tot bitteren spjjt van het Fransche
volk dat nu moet erkennen niet geheel
en al onplichtig te zjjn aan dezen droe-
vigen toestand.
Men wist toch voordat de jongste ver
kiezingen begonnen, dat de nieuwe Kamer
zou moeten beslissen, of de kloosterorden,
die zich aan de wet onderworpen hadden,
de toelating zouden bekomen om te blij
ven bestaan, en men twijfelde niet of
aan velen zou die toelating geweigerd
worden, zoodat men nieuwe vervolgings
maatregelen kon voorzien.
Daar werd helaas te weinig aan gedacht
doordat men maar al te veel den gods
dienst beschouwt, zoo niet als een onder
geschikte, dan toch ten minste als een
private zaak. Vele menschen, die het
zelfs heel goed meenen, toonen z:ch in
't openbaar wel niet anti-godsdienstig,
maar zjj denken al veel te doen met Zon
dags naar de H. Mis te gaan en hun
Paaschplicht te vervullen.
In het openbaar leven, in de politiek,
mag er van geen godsdienst gesproken
wordende pastoor in de keik en de
burgemeester op 't stadhuis, dat is de leus
geworden van het geneutraliseerde volk.
Men spreekt in de samenleving niet
gaarne over godsdienst. In de Fransche
Republiek verschuilen zich veel katholie
ken laten wjj maar zeggen de m eesten
achter het maskerrepublikein, roya
list, imperialist, nationalist, enz. En de
hoofdzaak waarom thans in Frankrijk
den geheelen boel draait, de godsdien
stige belangen, werden bij de jongste
Kamerverkiezingen bjjna volkomen ver
geten. Als er eene zaak was die toen op
den voorgrond gesteld moest wordeD, dan
was het zeker en beslist de weerstand
aan de onrechtvaardige wet tegen de re-
ligieuse orden.
Men had reeds de eerste uitwerkselen
van die wet kunnen beoordeelendui
zenden kloosterlingen, paters, broeders en
'zusters hadden Frankrjjk verlaten, omdat
het hun daar niet meer geoorloofd was
God te dienen zooals zjj het verkozen.
De paters, wier kloosters gesloten waren,
en die voortgingen met de plichten van
hun priesterlijk ambt te vervullen, wer
den vervolgd, en voor deze rechtbank
wel vrijgesproken, maar voor andere
veroordeeld.
Welnuhet Fransche volk heeft het
zoo gewild en er valt vooreerst niets aan
FEUILLETON.
(Vervólg).
77.)
Zjj zal dronken zijn en haar roes uitsla
pen, zeide een der beambten onverschillig,
zonder naar haar te zien.
Neen, zeker niet, sprak de slager, die
Claire bij het licht der lantaarn aanzag; Het
is een mooie jonge vrouw.
Men naderde.
Allen waren het er over eens, dat de jonge
vrouw een gunstig uiterlijk had.
Wat zou er met haar gebeurd zijn
Ik weet het niet, zeide de slager.
Is zij dood?
Toen ik haar opnam, bewoog zij zich,
tnaar onderweg werd zij verstijfd en zoo koud
als marmer.
Wjj moeten een dokter halen.
Zeker..
De slager nam de nog steeds hewustelooze
Claire weer op en legde haar op het veldbed
van de beambten.
te veranderen. Bij de jongste verkiezing
heeft men zijn tjjd laten Voorbjjgian men
sprak over veel zakenmaar over de
schreeuwende aanslagen tegen de vrijheid
door het ministerie-W a 1 d e c k-R o u s-
s e a u gepleegd, werd zoo goed als gezwe
gen. Er werden anti-semieten, gematigde
republikeinen, nationalisten enz., als eau -
didaten gesteld, en de kiezers wisten zoo
weinig voor wie zij stemdendat men
eerst dacht, dat er in de Kamer, zoo niet
eene auti-ministerieele meerderheid, dan
ten minste toch eene buitengewone sterke
oppositie zou komen.
Het zou anders zijn. Bij eerste stem
mingen werd al dadeljjk bewezen, dat de
Kamer eene anti-godsdienstige meerder
heid van meer dan 100 stemmen telde.
Nu kon het losgaan met de hevigste ver
klaringen tegen den godsdienstmet de
hatelijkste maatregelen tegen de kloos
terlingen De meerderheid keurde ze goed
en men ziet nu de droevige gevolgen
er van.
Aan wie de schuld
Nu de kinderen met de Zusters uit de
scholen worden gejaagd, gaan Je oogen
open en betoogiugen tegen het tyrannen -
geweld worden gehouden. Waar waren
de betoogers van heden in den verkie
zingsstrijd
Nu kunnen ze weeklagen, die gemak -
zuchtigen. De Kamer is voor vier jaar her
nieuwd. Yier jaren lang nog zal de anti
godsdienstige meerderheid in de Fransche
republiek heer en meester spelen en al de
aanslagen tegen de vrijheid van godsdienst
en onderwijs, die C o m b e s on lerneemt,
zullen toegejuicht en bekrachtigd worden.
De sluiting der Zusterscholen is nog
maar een begin. Combes heeft ver«
klaard, dat hp tot het einde toe zal gaan
en, in zjjn haat tegen depriesters enre-
l'gieusen, zal hjj voorzeker die belofte
houden.
De sluiting der vrge scholen stelt de
Fransche Katholieken in een toestand die
zeer ernstig mag genoemd worden. De
schooldwang bestaat in Frankrjjk in zjjn
volle kracht en als er geen nieuwe bij
zondere scholen gesticht worden, zullen
alle kinderen in de officïeele, goddelooze
scholen worden binnengeloodst. Men mag
zich wel eens afvragenwaar zullen de
Katholieken in Frankrjjk hun onderwij
zers en onderwijzeressen vandaan halen,
nu de weggejaagde kloosterl ngen geen on
derwijs meer mogen geven Waar zal men
de noodige geldmiddelen halen Hoe zal
men de duizenden, zusters, door de slui
ting der scholen van alle onderkomenen
van hunne broodwinning beroofd, huis-
Zij schijnt nog zeer jong, mompelde hij.
Hoe zou zij hier komen, zoo laat en wat kan
haar overkomen zijn.
Wij moeten haar een weinig verwarmen,
zeide een der voerlieden, die de hand van
de vrouw in de zijne hield. Zij is steen
koud.
't Is de vraag of zij nog wel te verwar
men is, zeide een douaan. Ik vrees van neen.
Niettemin nam hij zijn mantel en die van
zijn collega's van den kapstok en wierp die
over het verstramde lichaam van Claire,
Een kwartier later kwam de dokter, die
Claire terstond begon te onderzoeken.
Haar deert niets, zeide hjj, het is al
leen van gebrek en vermoeienis dat zij het
bewustzjjn heeft veiloren.
Hij had een medicijnkistje bjj zich, en dien
de Claire daaruit een geneesmiddel toe.
Na verloop van eenige minuten, dank zij de
zorgen van den geneesheer, opende Claire de
oogen. Zij scheen verbaasd over al die ge
zichten, welke zij om zich heen zag en die
haar nieuwsgierig aanstaarden.
Zij kon met begrepen waar zjj was.
De dokter, een veertigjarige man met zwar
te bakkebaarden en een goedhartig vriende
lijk gelaat zeide tegen haar
antwoordde niet.
Hebt ge geen pijn f
Zij antwoordde:
Neen mijnheer.
-r Wij zullen u wel beter maken, alles
vesting en ondei komen kunnen bezor-
gen
Wij herhalen hetaan wie de schuld?
Zg, die intijds op het gevaar wezen, wer
den veracht, zij werden als te veiloo-
pers, als niet vredelievend genoeg uitge
kreten, zij werden onverdraagzaam ge
noemd en nu Aan wie de sehuld van
den ellendigen toestand
Frankrijk heeft thans een legio huile
balken, waarvan wjj durven zeggen, dat
zg grootendeels de schuld dragen van
eigen ongeluk, omdat zg niet ronduit dur
ven katholiek zjjn, omdat zij meer eigen
belang dan dat der H. Kerk behartigen,
omdat zij den godsdienst buiten de po-
liek, buiten het openbaar leven hebben
laten sluiten, omdat zij den waren verdedi
gers hun kracht hebben ontnomen en la
ten ontnemen, ter wille der menschen.
Misschien zal de tegenwoordige beproe
ving de Franschen tot iukeer brengen en
zullen zg gelouterd, moediger en ster
ker uit den strjjd komen. In ieder geval
kan de toestand ook voor ons Nederlan
ders eene les zjjnwjj kunnen er uit
leeren, dat zachte dokters stinkende won
den maken, dat onze vjjanden wakker zjjn,
dat wjj katholiek moeten zjjn niet alleen
in de Kerk, maar ook in het openbaar.
Aan hen vooral die daarvoor te zorgen
hebben zjj aanbevolen den blik op Frank
rjjk gevestigd te houden, het land waar
de Katholieken bjjna tot wanhoop zijn
gebracht.
De grondslagen der Kerk wil men in
Frankrjjk ondermjjnen. liet afschuwelijk
dorre geraamte des ongeloofs vertoont
zich in zjjn ware gedaante, net brutaal
geweld fceslist.
Het volk heeft aan-G o.m be s.de macht
gegeven om zjjn heiligschennis voort te
zetteD, het volk koos zich den dwinge
land.- «God buiten den Staaf,» wordt drop
pel voor droppel toegediend, onder de ver
leidelijke leugen van «volmaakte vrjjheid.»
Arm Frankrjjk
Griekenland.
Iu Griekenland heerscht volmaakte
anarchie. Overal vormen zich benden, meest
ontvluchte gevangenen of lieden die bjj
verstek veroordeeld zjjn, en op veel plaat
sen is de bevolking zoo bang voor hen,
dat zg hun allerlei hulp verleent. Het
meest gebruikelijke stelsel van rooverjj
bestaat hierin, dat geregeld de rgkste be
woners van de streek worden uitgezocht
en hun door bedreiging geld afgeperst.
De overheid kan ot wil weinig of niets
tegen de bandieten doenen de lagere
volksklasse ziet met genoegen dat de roo-
vers hua slag slaan tegenover menschen
gaat goed, als we maar voorzichtig zijn.
E nsklaps scheen Claire zich te herinneren.
Zij wierp een gejaagden blik om zich alsof zjj
iets zocht.
Mijn kind, riep zij eensklaps uit.
Allen zagen elkaar verwonderd aan.
Uw kind? vroeg de dokter. Hadt ge
een kind bij u
Mijn kind, waar is zij, snikte Claire.
De dokter wendde zieh tot de aanwezigen.
Wie heeft de vrouw hier gebracht?
vroeg hij.
Ik, antwoordde de sbger, ik vond haar
onder aan de wal,
En hebt ge geen kind gezien
Neen, dokter, 't Is waar dat ik er niet
naar gezocht heb, ik kon niet vermoeden.
Ga dan spoedig weer naar de plaats
waar ge haar gevonden hebt.
Terstond, dokter. Ik zal "Plnto meene
men, hij heeft de moeder gevonden, misschien
vindt hij de kleine ook wel.
Ik ga met u mee, zeide een der voer
lieden.
Neem een lan'aarn mee, beval de dok
ter.
Een douaan gaf hem een lantaarn, zjj gin
gen heen en verdwenen in de duisternis.
Mijn kind! Waar is mjjn kindsnik
te zij.
Uw kind, zei de dokter, men zal het
hier brengen. Men zoekt het.
- Men zoekt het.
die onder de z. g. bezitters te rekenen
zjjn.
Natuurljjk zeggen de niet-bezuters van
onzen tijd, dat de rjjkaards dooi afper
sing en gierigheid hun bezittingen ver
kregen hebben en dat het goed is hun
overvloed, al is het dan door rooverjj, in
de gemeenschap komt.
België.
Binnenkort zal op de Belgische spoor
wegen een proef genomen worden met
het stelsel van de draadlooze telegraphie
uitgedacht om botsingen te voorkomen.
Hoe het stelsel zal werken, vonden wjj
niet omschreven slechts wordt vermeld
dat op de locomotief en op het laatste
rjjtuig van dien trein ontvangers worden
gepleatst.
Frankrijk.
Een Parjjzer blad geeft een spotprent,
die in korte woorden de hateljjke poli
tiek der Fransche Regeering samenvat.
De prent stelt den Minister Combes
voor, aan twee zjjner collega's zeggende
♦De wet tegen de kloosters is zeer dui-
deljjkde toelating weigeren aan dege
nen die ze zullen vragen, en ongenadig
al degenen treffen, die ze niet gevraagd
hebben.»
De Minister-president Combes, beeft
van verscheidene Pruisische vijjmetse-
laarsloges, onder anderen van de Royal-
York te Berljjn, alsook van de Opperste
Loge van Hamburg gelukwenschen ont
vangen, omdat hg zoo krachtdadig den
katholieken godsdienst durft vervolgen.
Dat zal den Franschen Premier genoegen
doen.
- In het station te Marseille is een
belangrjjke diefstal gepleegd. Drie zak
ken met brieven der posterjjeD, inhoudende
sommen tot een bedrag van 50.000 franks,
zgn ontvreemd.
Tijdens d® Internationale schjjf-
schieticg te Rouaan, is een jammerlgk
ongeluk gebeurd. Een Belgische schutter
wilde zgn geweer beproeven en drukte
op deu trekker, terwjjl hg den loop naar
deu grond gericht hield. Ongelukkigljjk
was een patroon op het geweer bljjven
steken. Het schot ging af en dè kogel
doorboorde 'den bil van een soldaat en
drong vervolgens in den voet van een
toeschouwer.
Te Lyon is een officier gearresteerd
verdacht van sp'onnage.'De zaak baart
groot opzieD.
Acht manifestanten die Woensdag in
Parijs tjjdens de opstootjes gevangen zgn
genomeD, moesten gisteren voor den rech
ter verschjjnen. Zeven werden veroor
deeld tot straffen van 50 francs geld
boete tot 3 maanden gevangenisstraf,
één profiteerde van de wet-Béranger.
Over het ongeluk, dat te Versailles
heeft plaats gehad, wordt het navolgende
gemeld
Gister-morgen vroeg, werden in het
kamp van Satorydrie kilometers van
Versailles, voorbereidende maatregelen
genomen voor proeven die 's middags
Ja, op de plaats waar men u gevonden
heeft, bij de fortificatiën.'
Claire riep op hartverscheurenden toon
Mijn kind 1 Mijn kind Ik wil het zien
Men haalt het.
Wat zal zij koud zjjn. Misschien is zij
reeds dood I
De dokter trachtte haar tot kalmte te bren
gen.
Neen, neen, stel u gerust, wees niet zoo
angstig. Ik ben er nog, en ik zal uw kind red
den, evenals ik u gered heb.
Tegelijkertijd maakte hij nog een medicijn
gereed, die hij de jonge vrouw deed innemen.
Toen zij dat drankje gebruikt had, liet zij
haar hoofd achterover op het kussen vallen
en sliep kalm in.
Op hetzelfde oogenblik kwam de commis
saris van politie, door twee agenten gevolgd,
het douanenhuisje binnen.
De commissaris naderde, beschouwde Claire
en vroeg inlichtingen, maar niemand kon ze
hem geven. De jonge vrouw was dooreen
slager nabjj de fortificatiën gevonden en hier
gebracht. Wie zij was, van waar zjj kwam,
wist niemand. Zjj was bewusteloos en toen
om was de slager met een voerman terugge
keerd naar de plaats waar de moeder was ge
vonden, om het kind te zoeken.
Maar het zal van koude gestorven zgn
als het daar is blijven liggen, zeide de com
missaris.
gedemonstreerd moesten worden voor de
leerlingen van Saint-Cyr. Voor deze proe
ven die de uitzetting van kruit gol
den moesten ovens aangemaakt wor
den. Terwijl men met de laatste bezig
was, vloog een vonkje weg, in het kruit.
Door de ontploffing overleden vier men
schen en werden er zes gewond, waar
van één zeer ernstig.
De overledenen zgn luitenant Henry,
de adjudant Gar nier, en de sergean
ten B a g n i en M a r a v a 1, allen van
de genie.
DuitscMand.
Over de catastrophe op de Elbe wordt
uit Hamburg aan de Lok. Anzeiger ge
seind, dat het verongelukte schip tPri-
musmet veel moeite eindeljjk is ge
licht. Het schip is gisteren bij Wal-
tershof op het strand gezet. Te Nieu-
stedten en omgeving zgn 26 Ijjken ge
borgen. Het grootste gedeelte is reeds
door familie afgehaald. De Ijjken, die
heden nog niet herkend zgn, worden voor-
loopig te Nieustedten begraven. Men ver
wacht dat er van nu at vele Ijjken aan
het strand zullen aandrjjven, dat steeds
zorgvuldig wordt bewaakt.
De ljjst der slachtoffers is nog steeds
niet volledig. Bjj het vertrek van de «jPrt-
~mus> waren er 173 leden van de club
en 10 vreemdelingen op de boot, wier
namen niet Tastgesteld konden worden,
terwjjl bjj de terugreis de Primus» nog
andere personen heeft opgenomen, die
door deze bjjzondere gelegenheid vroeger
thuis wilden komen. Het aantal vermis
ten is Woensdagavond nog tot 110 ge
stegen, terwjjl de lgst van de geredde per
sonen slechts 46 bedraagt.
De toestand van den niöuwen Ko
ning ven Saksen is niet ernstig. Omtrent
zgn ziekte wordt gemeld, dat deze plot
seling is ingetreden. Dinsdag gevoelde
hjj zich nog zeer goed, en had hjj tot
's avonds tien uur op het terras van zgn
villa in Hosterwitz gezeten. Woensdag
morgen voelde de patiënt zich onwel, de
hofarts werd ontboden, die een catarrhaïe
aandoening van de longen constateerde,
met koorfcsverschjjnselen.
Amerika.
In de Vereenigde Staten wordt een
circ>is:tru8t in het leven geroepen. Buf
falo Bill door zjju optreden met zgn
troep Wild West in alle groote steden
van Europa bekend, benevens de circus-
eigenaars BarnnmenB a ile y, Fio re-
pa u g b en Sells zjjn in onderhandeling
over de vorming van een circustrust, naar
het voorbeeld van de scheepvaart en staal-
trusts. Zjj willen een overeenkomst slui
ten, waarbjj zij afwisselend* in Dui'.sch-
land, Engeland en Amerika om de twea
jaar voorstellingen zullen geven, zonder
van elkaar concurrentie te moeten vreezen.
Engeland.
Een Engelsch officier schreef over de
Boeren aan den Parijschen correspondent
van de Times het volgende
Dat is te vreezen, sprak de dokter
Heeft de moeder niets kunnen zeggen T
Zjj was bewusteloos.
En nuf
Nu slaapt zij.
Dan moet zij gewekt worden.
Waartoe
Om haar in verhoor te nemen.
Zij slaapt zoo gerust. Het zou een noo-
delooze wreedheid zgn haar nu te wekken.
Gjj kunt haar later wel in verhoor nemen.
Ik heb wel wat anders te doen, dan
daarop te wachten, mompelde de commissa
ris van politie.
Dan verzet ik er mjj uitdrukkeljjk tegen!
sprak de dokter. Een patiente, en dat is zjj,
behoort in de eerste plaats aan den dokter.
Goed, zeide de commissaris knorrig,
dan zal ik wachten.
Hjj nam een krukje en ging zitten. De
agenten stonden aan weerszjjden van de deur
op post, doufcnen en voerlieden gingen weer
aan hun gewone bezigheden. De dokier waak
te bijClaire-en wendde geen oog van haaraf.
Diepe stilte heerechte in het vertrek.
Het bleeke licht viel op de slapende vrouw
en gaf haar een droevigen, smartelijken aan
blik, bet beeld ran jammer en ellende.
Eenige minuten gingen er voorbij, toen
hoorde men buiten nader nde voetetappen en
het schijnsel van een lantaarn.
Het waien de slager en die voerman die
van hun tocht terugkeerden.
(Wordt vervolgd.)
MNXJENDM
jireng na' binnen, zei een der dona-
Uen, dan ga ik naar den dokter en tevens den
commissaris van politie waarschuwen.
Welnu mijn kind, gaat het wat beter.
Claire sloeg verbaasd haar oogen op en
Claire wierp aldoor angat'g zoekende blikken
om zich heen.
zjj bjjkwam was haar eerste vraag naar hanr
kind. X>at waa echter niet gevonden en duflT-
