NIEUWE
ïïaqèlaè voor ^fHooró* on
I
De kloosterorden in Frankrijk.
No. 5180.
Vrijdag 29 Augustus 1902.
27ste Jaargang
Se gevolgen van een
misóaaó.
BÜITENLA N D
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers.
Dit blad verschjjnt
iagelytcs, behalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St Janstraat Haarlem»
f 1,10
1,40
«2.80
«0.0S
Van 16 regels 50 Cents.
Elke regel meer7%
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Redacteu r-U itgever, W. KüPPERS.
't Is na reeds ruim een jaar geleden,
dat de Wet op de VereeDÏgingen, met de
bedoeling de kloosters te treffen, door den
President der Fransche Republiek werd
onderteek end.
Van toen af aan was het oog der kerk-
vervolgers op de kloosters en alle reli-
gieuse inrichtingen gericht, teneinde de
Roomsche Kerk haar voornaamsten steun
te ontnemen.
De kloosters in Frankrjjk zjjn verdeeld
in drie soorten van vereenigingen. Voor
eerst de groote kloosterorden, sinds eeuwen
bestaande, en die, op enkele uitzonderingen
na, gehoorzamen aan een algemeenen over
ste, te Rome resideerende. Zg staan niet on
der het gezag van den Bisschop in wiens
gebied zjj gevestigd zjjn, Dan volgen de
congregaties, minder in getal en bjjna
allen aan het gezag der Bisschoppen on
derworpen. Ten slotte bestaan er kloos
tergemeenschappen communautés
die dikwjjls slechts uit een huis bestaan
en evenals het grootste deel der con
gregaties, geheel aan het gezag van den
Bisschop onderworpen zgn.
De wet van 1 Juli 1901 maakte voor
het meerendeel het bestaau der klooster
lingen in Frankrgk onmogelgk. De Re
geering en de Kamers wilden de voor
rechten niet erkennen, door den H. Stoel
aan die orden verleendde wet legde
hun bovendien verschillende formaliteiten
op, die hunne werkiDg op godsdienstig
gebied zonden belemmeren. Wat meer is,
al de kloosters, .uitgenomen degenen die
reeds van vroeger de toelating bezaten,
moesten deze aan de Kamers vragen, en
het was van toen af in de Loge vastge
steld, dat die toelating aan verschillende
orden zou geweigerd worden. Verschei
dene dezer Orden hebben het banneling
schap boven de dwingelandij gekozen.
Anderen hebben zich ontbonden, en hunne
leden, van hunne verbintenissen jegens
F~E OILLETON.
(Vervolg).
Zjjn stem schokte in zijn keel en hij kon
slechts deze woorden stamelen, die door zijn
weede nog half verstikt werden
Ik zal u dooden, mijnheer ik zal u doo-
den.
Zijn vrienden hadden handen vol werk om
hem tegen te houden en hem te beletten, den
man naar de keel te springen en te verwor-
gen.
Zijn oogen puilden uit hun kassen, het schuim
stond op zijn lippen.
Marchand was kalm gebleven.
Hij zag alleen een weinig bleek.
Met gekruiste armen wachtte hij de verdere
g. volgen af.
Ir had zich een groot aantal leerlingen, door
het gerucht en het luide spreken opmerkzaam
gemaakt, om de beide mannen verzameld. Zij
wisten niet wat zij er van denken, van gelooven
moesten.
Marchand sprak van zijn zuster, die door
Jacques Chateauroux met onbeschaamde verkla
ringen vervolgd zou wordenvan zijn moeder
hun orden ontslagen. Zij maken nu deel
uit van de gewone geestelijkheid. Tegen
deze priesters richt C o m b e s in 't bijzon
der zgn haat. Zjj worden op schandelijke
wjjze vervolgd en van hun bestaan be
roofd. De Fransche Regeering tracht aan
de gewezen kloosterlingen te beletten de
H. Mis te lezen, biecht te hooren, te
prediken, in scholen onderwijs te geven,
ja zelfs het geven van bijzondere lessen
is hun verboden. Een groot aantal onder
hen zgn reeds tot boete en gevangenis
straf veroordeeld.
Er zgn kloosterorden, die het hebben
gewaagd, om in Frankrgk te bljjven en
een bewijs van toelating te vragen, ,'t
Helpt hun niet, het eene klooster wordt
na het andere opgeruimd.
De wgze waarop Combes de wet,
waarvan Waldeck-Rousseau het
vaderschap heeft, uitlegt en toepast, voor
spelt weinig goeds.
Als men zich nu afvraagt, waarom de
Fransche Regeering aldus de kloosters
vervolgt, dan vindt men geen ander ant
woord danhaat tegen den godsdienst.
Vuige laster wordt den kloosterlingen
naar het hoofd geslingerd, zg worden be-
leedigd en beschuldigd hun dagen in le
digheid door te brengen niettegenstaande
men weet en weten kan, dat er wel de
gelijk gewerkt wordt in de kloosters. Zien
wjj niet de Trappisten den landbouw be
oetenen en woeste gronden veranderen
in weelderige weilanden en bouwgrond
Houden de Karthuizers zich niet bezig
met de behartiging van de njjverheid evenals
de Benedictijnen, die zich daarbjj nog met
hunne geleerde uitgaven verdienstelijk ma
ken
De Mindeibroeders (Franciscanen) en de
Predikheeren wjjden zich bjjzonder toe aan
de prediking, evenals de Jezuïeten, die
bovendien een groot aantal gestichten van
onderwijs besturen en een groot contin
gent leveren aan de missies, tot bescha
ving van de verst gelegen landen. Even-
die, toen zij baar dochter in bescherming wil
de nemen, door het jonge mensch schandelijk
was beleedigd geworden.
Verblind van toorn, riep Jacques met luide
stem
Het is aiet waar, het is gelogen 1
Bij bleef ontsteld en verschrikt staan, en
zag met groote verwondering naar den onbe
kenden man, die hem ter verantwoording riep,
terwijl hij een weinig tot kalmte gekomtn, nog
maals zeide:
Ik yerzeker u mijnheer, dat ik u met
ken, dat ik niet weet wat u zeggen wil, dat
ge u vergist.
Marchand bleef onverstoo baar kalm en
Heet ge dan niet Jacques Chateauroux
Zeker, mijnheer.
Dan vergis ik mij niet.
Maar zeg mij dan tenminste.
Hoe uw zuster en uw moeder neeten.
Den naam van mijn zuster en mijn moe
der Alsof ge die niet wist. Ge wilt den spot
met mij drijven, jengmensch.
Ik veizeker u.
Ge tracht mij te ontkomen.
Ik?
En dat had ik niet verwacht van iemand,
die de eer heeft den degen te dragen.
De oogen van Jacques Chateauroux schoten
vlammen van toorn.
Neen, mijnheer, neen, ik zoek u met te
ontkomen, zeide hq, ik ben bereid u voldoe
ning te geven, maar ik wilde.
zoo werken de paters Lazaristen en die
van den H. Geest. En dan de religieuse
orden, waarvan de ledep zich bezighouden
met de ziekenverpleging, geven zg zich
over aan ledigheid?
Van de Vronwenorden kan gezegd wor
den, dat zij zich bgna alle wgden aan
het onderwijs geven in wetenschappen,
handwerk en huishouding. Vooral wgden
zich de vrouweljjke religieusen aan de
verzorging der kleine kinderen en beoe
fenen zg de liefdadigheid in de gasthui
zen en krankzinnigengestichten, in de ge
vangenissen en aan het ljjdensbed van
zieken en gebrekkigen, in de paleizen der
rijken, maar ook, en wel het meest in de
schamele woning der behoeftigen.
De Fransche Regeering heeft geen en
kele grondige reden om de religieusen te
vervolgen en uit het land te jagen. Geen
andere beweegreden bestaat er, wjj her
halen het, dan haat tegen den gods
dienst.
Inderdaad, al de kloosterlingen, zoowel
mannen als vrouwen, volbrachten trouw
hunne plichten als burgers, vroegen geen
de minste gunsten, maar bewezen inte
gendeel onschatbare diensten aan het land
en de koloniën.
Baron De Courcel, senator en lid
aan de «Académie des Sciences morales et
politiques,» betreurt het verjagen der re
ligieusen, maar, zegt hg, 't is een vreug
de eu een groot voordeel voor Frankrgk
te hopen, dat de religieusen spoedig weer
zullen geroepen worden om in de
wereld de Gesta Dei en de oude natio
nale traditiën, welke de Regeering der
Fransche Republiek scbjjnt te vergeten,
voort te zetten.
't Is een gelnk voor Frankrgk, dat de
goeden den moed niet verliezen en de
hoop koesteren, dat de «ondste dochter
der Kerk,» haar vorigeD roem en luister
nogmaals zal herwinnen, en dat, om de
rechtvaardigen het land, ondanks de kwaad
willigen en boozen, zal gespaard blijven.
Dat ik u iets zou zeggen dat ge even
goed weet als ik Ik meende dat er minder
woorden toe noodig waren om voldoening te
krijgen van een leerling van Saint-Cyr. Ik zie
dat ik mij vergist heb.
De woorden werden op zulk een spottend en
toon gezegd, dat zij als een nieuwe beleediging
konden gelden.
Jacques Chateauroux sprong op.
Ik ben tot uw dienst, zeide hij. Later kun
nen wij tot verklaring komen, wanneer gij dan
nog in staat zult zijn, verklaringen te geven.
Marcband glimlachte vol zelfvertrouwen.
Daar twijfel ik niet aan
Des te beter, zeide het jonge mensch,
buiten zichzelven van drift, want ik verzeker u
dat ik u niet zal ontzien.
Meer verlang ik niet, antwoordde Mar
chand. De eer van mijn naam is mij meer
waard dan het leven.
Onmiddellijk werden de bepalingen voor het
duel gemaakt, een ernstig duel, dat niet zou
eindigen voordat een der beide partijen buiten
gevecht gesteld was. De ontmoeting zou plaats
hebben in het bosch van Chaville, dat opkor
ten afstand van Saint-Cyr gelegen was, en ter
stond. Twee der leerlingen, die bjj de uitda
ging tegenwoordig geweest waren, zouden ge
tuigen zijn van Marchand, die den tqd niet
had twee vriend n op te zoeken, vervolgens,
d ar zich officieren aan den ingang van de
school vertoonden, ging de groep uit elkaar.
Een uur later zouden allen present zijn op de
plaats, die aan alle jongelui der school goed
bekend was. Twee leerlingen hadden op
Frankrijk.
Le Petit Parisieneen blad dat vol-
strekt niet tot de katholieke partjj be
hoort, zegt
«De geautoriseerde kloosterorden had
den recht te gelooven, dat de antorisa-
tie geldig was voor al hare dochterhui
zen.
Zoo had de heer W aldeck Rous
seau verklaard als eerste minister, al*
bekwaam rechtsgeleerde, als voorsteller
der wet.»
Wanneer Le Petit Parisien dat schrjjft,
wie gat dan den Franschen minister-pre
sident het recht om den persoonlijken
eigendom'te schenden. Wie gaf den rechts-
verkrachter de brntaliteit van knische,
deugdzame kloosterzusters, die den Staat
niets kosten, die een volg verig leven leid
den tot opvoeding der jeugd, die aan de
kinderen alle maatschappelijke en gods
dienstige deugden leerden, die ze onder
worpenheid leerden aan 't wettig gezag,
die dat deden, grootendeels voor niets, uit
hnn eigendom te jagen?
Vreeseljjk moet de straf zgn, die Frank
rgk zich op den hals haalt, omdat de ge
weldplegers de kinderen uit de handen
der zusters rukken om ze ten prooi te
werpen voor satan's muil. Dat deed de
Bretanjers, het innig godsdienstig volk der
zee, in verzet komen.
Duitsohland.
Keizer W i 1 h e 1 m zal op den geboor
tedag van koning Edward naar Enge
land gaan.
De kruiser Prins Beinrichen de tor
pedoboot Sleipner» hebben bevel ontvan
gen 5 November reisvaardig te zgn om
de *Hohenzollern>met Keizer Wilhelm
aan boord, naar Engeland te vergezellen.
Keizer Wilhelm zal twee of drie
dagen vóór den 9en November, Koning
Edwards geboortedag, in Engeland aan
komen
Behalve den minister van Oorlog B r o-
d r i c k veldmaarschalk Roberts en
generaal Keil y-K e n n y, zullen lord
Lansdal e en ongeveer twintig Britsche
officieren de Keizermauoeavres in Duitsch-
land bjjwonen, de vier eerstgenoemden als
gasten van Keizer Wilhelm.
zich genomen voor de degens te zorgen.
Een uur later was elk prompt op zijn tjjd.
De plaats van samenkomst was bepaald aan
den ingang van het bosch, op een open plek,
door dicht kreupelhout voor nieuwsgierige blik
ken bedekt.
Het was prachtig weer.
Be zon scheen heerlijk op het dichte loo-
verdak en duizenden vogels zongen in het ge
bladerte, terwijl de krekels in het gras een
vroolijk geluid deden hooren.
Zoo snel mogelijk koos men de wapens en
mat de plaatsen. Iedereen had haast. De leer
lingen wilden den trein niet missen, waarmee
zij naar Parijs moesten, om hun vacantie door
te brengen. Jacques Chateauroux brandde van
verlangen te weten, wie de man was, die zoo
dwaas twist met hem gezocht had, want na het
gevecht, zoo beiden dat overleefden, zou hjj
hem zeker niet langer opheldering weigeren .Het
jongemensch kon zich maar niet begrjjpen, wat
de oorzaak van dien twist was. Hoe hij ook
zjjn geheugen raadpleegde, geen naam schoot
hem te binnen, die hier eenige betrekking op
kon hebben.
Om het even, hjj was beleedigd, in het ge
laat geslagen.
Zelfs al was het een misverstand, dan w&i
die beleediging toch zoo zwaar, dat bloed al
leen er voldoening voor kon geven, altoos vol
gens de verbeelding der in dergeljjke kringen
heerseliende dwaze begrippe*.
(Wordt vervolgd)
H U RLE
(01 Kt IT.
TVRT.TR TYHVR ATVWKi'R'ini'.WTIHN
ABONNEMENTSPRIJS
Per S maanden tooi Haarlem
HEN
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVEHTENTIHN
104.
Watf J o.