NIEUWE
HOaa6lad voor eSHoorè- on Suió-tJCollanó.
Amsterdamsche Brieven.
No. 5184.
Woensdag 3 September 1902.
2?ste Jaargang
©0 gevolgen van een
misèaaó.
BUiTilSILAISl)
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem f 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland te. p. p. 1,40
Voor het buitenland 2.80
Afsoaderljjke nummers. 0.08
Dit blad versehjjnt
4affflylM, behalve Zon- en Feestdagen.
B U B B XTBt Janstraat Haarlami
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIBN
Van 16 regels50 Cents.
Elke regel meer7>£»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Redacteu r-U itgever, W. KüPPERS.
1 September 1902.
Op, jongens, op, naar de Amsterdamsche
kermis
Zoo klonk de eerste regel van een lesje
uit een schoolboekje «Kunstmatig leesboek
van Ansljjn,» geloot ik en waarin allerlei
lesjes voorkwamen ter oefening in allerlei
leertoonen droevige, opgewekte, toornige,
verhalende, enz. eoz. enz.
Wat al heerlijkheden stelde ik mij in
dien tjjd van zoo'n Amsterdamsche ker
mis voorIk kende toen alleen de kermis
op mijn dorp en de omliggende dorpen.
Eenmaal had ik de kermis iu een naburige
stad bezocht en de verhouding tusschen
die en de dorpskermis gevoegd bjj de be
schaving in A n s 1 jj n 's kunstmatig leer
boek, deed in mg een vaag vermoeden
ontstaan van al de schoonheden, de ver
rukkelijkheden van zoo'n kermis te Am
sterdam, de hoofdstad des rjjks, dertig,
veertigmalen zoo groot als het stadje,
waarvan ik ééns de kermis had genoten,
bewonderd. Eenmaal heb ik het geluk
mogen Bmaken de wegstervende heerlijkheid
der Amsterdamsche kermis van nabij te
beschouwen en toen was zg ten.doode
opgeschreven. Nu leeft zjj alleen nog maar
voort in de herinnering. De jongeren kun
nen er al niet meer van gewagen en wat
er nog van is overgebleven is de najaars-
groet van lantaarnopstekersvuilniskar
mannen, post- en telegraafboden, enz,
het kwartjesbezoek van Amsterdamsche
werklieden en niet-leden aan Artis, het
heropenen der Schouwburgen en een druk
ker bezoek aan allerlei inrichtingen van
publieke vermakelijkheid.
Ook hier kan men weder zeggen: Sic
transit gloria mundi.
De kermissen zjju afgeschaft ter bevor
dering der publieke zedelijkheid. Ot die er
beter op geworden is na dien tjjd De
voorstellingen in de schouwburgen zgn er
F E ÜILLETON.
108.
(Vervolg).
Gedurende zijn genezing, toen hij eindeloos
lange dagen op zijn bed had doorgebracht, had
hij lang over alles nagedacht en nu was hij
ten volle overtuigd, dat men hem had willen
vermoorden.
Wie?
Dat wist hij niet. Hij kende geen een vij
and, maar zeker moest er toch iemand bestaan,
die hem zoozeer haatte, dat hij een ellendeling
had afgezonden om hem te dooden.
Waarom haatte men hem P
Ook hiervoor wist Jacques geen verklaring
te geven.
Terwijl hij hierover nadacht, vernam hij het
ongeluk, dat zijn zuster en ha$r echtgenoot
had getroffen, de diefstal van hun kind. Ter
stond ontdekte hij een overeenkomst tusschen
den valstrik, waarvan hij het slachtoffer was
geworden, en de ontvoering van het kind,
waardoor Gabriel Vernon en zijn vrouw in
wanhoop en tranen werden gebracht.
Hij kon de gedachte niet van zich af zet-
dat zij te doen hadden met denzelfden
zeker niet beter op geworden. Vroeger
liep er wel eens een slecht stuk onder,
tegenwoordig wel eens een goed. Vele, zeer
vele zeer op zgu zachtst uitgedrukt, zéér
bedenkelijk. Eu dat dit jaar de kermis-en
andere stukken beter zoude zgu, dan ande
re jaren, is wel niet te verwachten.
Met de kermismaand openen ook weder
de meeste scholen. Dat wil zeggen, de
scholen voor meer uitgebreid lager» en
«middelbaar onder wijs.» De lagere scholen
hebben sedert half Augustus baar poorten
reeds geopend. Zes, zeven weken waren
de leerlingen afwezig.Velen genoten buiten,
aan zee, in de bergen al de weldaden der
verkwikkende en opbeurende natuur. De
leeraren en leeraressen niet minder. Wel
was de zomer niet zoo aangenaam als men
had gehoopt en gewenscht, maar toch, de
vacantie schonk verkwikking en uitspan
ning.
Nu weer met frisschen moed aan den
arbeid Daar moet wat afgemaakt worden
in een jaar. Menigvuldig zgn de vakken,
uitgebreid is het leerplan en de tijd vliegt
om! Véél, zeer veel is misschien in den
vacantietijd vergeten, want niet met de
noodige kalmte heeft men het vorige jaar
altjjd kunnen studeeren. Toen ook moest
er véél worden afgehandeld, de lange va-
cantiëa maken den studietgd kort en
voortdurend stggende zgn de eischen
die aan de studiën gesteld worden. Wan
neer men de eischen ziet voor de toe
latingsexamens voor de Hoogere Burger
scholen en voor de Gymnasia, eischen, ge
steld aan jongens en meisjes van twaalf en
dertien jaren, wanneer men dan de pro
gramma's leest van dezelfde inrichlingen
van onderwijs, en de opgaven der eindexa
mens, dan staat men verbaasd over het
geen de jongeren toch wel in die herse.
nen moeten inwerken en bewaren, en men
begrijpt niet, hoe er dan toch tijd overschiet
voor vacantiën, voor uitgaan, voor sport
enz. Werkelijk, onze tegenwoordige
leerlingen van fl. B. School en Gymna-
machtigen, geheimzinnigen vijand, die alle Cha
teauroux met zijn onverzoenlijke haat vervolg
de, en daar zij persoonlijk nooit jegens iemand
iets hadden misdreven, moest deze wraak wel
gericht zijn tegen een anderen Chateauroux,
tegen hun vader wellicht, want de houding
van Max in den laatsten tijd was wel geschikt
om eenigen grond aan die vermoedens te ge
ven. Dus evena's de anderen verlangde Jacques
er met onstuimig ongeduld naar, zijn vader te
spreken en tegelijkertijd deinsde hij terug voor
dat onderhoud, hij vreesde hetgeen hij zou ver
nemen, want het moet wel vreeselijk zijn om
zulk een straf te rechtvaardigen.
Jacaues, een jongmensch van hooge gestalte,
forsch" gebouwd, welgevormd en met een aan
genaam uiterlijk, was hij, wat men noemt, een
knappe jongen. Een aankomend bruin kneveltje
krulde sierlijk op zijn bovenlip en gaf aan zijn
voorkomen iets vermetels, iets uitdagends. Hij
mocht wat los van gedrag, wat luchtig van
levensopvatting zijn, maar hij was de beste
kameraad dien men zich denken kon, en te
Saint-Cyr hield iedereen van hem. Hij had een
helder verstand en een openhartig vroolijk
karakter.
Zijn zuster, die veel van hem hield, zag hem
met liefdevolle belangstelling aan. Zij vond
dat hij verbleekt was en in zijn anders zoo
zachten blik, vond zij iets sombers, dat zij daar
in vroeger nooit had waargenomen.
Dus ge waart ernstig gewond vroeg
zij.
Dagenlang heeft men gemeend dat mijn
wond doodelijk was. Het schijnt dat de jeugd,
sium houden er geeu acht-uren-werkdag
op na.
Maar of dat geforceerde onderwjjs wel
vruchten draagt, die men er van hoopt en
verwacht
Men heeft wel eens bedenkeljjk het hoofd
geschud over de geleerdheid en de we
tenschap van zoo'n vijfjarige. Te veel van
alles er boven op, te weinig goeds er
binnen in.
Edoch, de menschen zgn tegenwoordig
zoo gauw ontevreden. Daar wil men nu
bgv. met alle geweideen vervroegde win-
kelsluitiug invoeren. Dat zou toch voor
allen goed zgn. De patroons hadden 's
avonds rast, de winkelbedienden hadden
rust, - de dienstmeisjes behoefden niet
laat op straat boodschappen te gaan doen
en konden thuis instig thuis hun kousen
sloppen, enz, de enz. enz. En nu
is het weer niet goed.
Nu roept men weer: vrgheid, blgheid
Geen dwang 1
Ja, met die vrgheid wordt tegenwoordig
wat gesold
ItalU.
Te Rome zgn de huurkoetsiers weer in
verzet. Als ze niet hun zin krggen staken
ze den arbeid, een aantal hunner hebben
de zweep er reeds bg neergelegd.
Van ernstiger aard is de werkstaking
te Florence, daar is een algemeene werk
staking uitgebroken. Het garnizoen is
versterkt. Er zgn om de orde te handha
ven reeds twee regimenten infanterie, twee
escadrons cavalerie, een regiment genie
en een regiment artillerie aanwezig. Ook
worden de pol tie en de karabiniers ver
sterkt.
Rusland.
Op 12 September zal het tien jaren ge
leden zgn, dat de Rnssische minister van
Financiën, Witte, zgn betrekking aan
vaardde. Met het oog hierop deelen wg de
volgende bijzonderheden omtrent den heer
Witte medeHg werd te Odessa ge
boren. Na zgu opvoeding genoten te heb-
mijn ijzersterk gestelge weet wat de dok-
ters in zulk een geval zeggen,
i Maar wat was de aanleiding tot dat duel
vroeg Gabriel Vernon. Een twist?
Neen.
Wat dan
Ik weet het niet.
Maar
Een man wachtte mij op aan den uitgang
van de school, een man dien ik niet kende,
dien ik nooit gezien had, daar ben ik zeker
van. Hij beschuldigde mij zijn zuster gecom
promitteerd, zijn moeder beleedigd te hebben,
en dat is niet waar, ik weet zeker dat het niet
waar is, zeide Jacques met een bijzonderen klem
toon op di j laatste woorden.
Hij vergiste zich misschien, zeide Gabriel
Vernon.
Neen, hij zocht slechts een voorwendsel
om met mij te vechten.
Denkt ge
Ik weet het zeker, het was een laf, on
handig voorwendsel.
Wuarom
Om mij te dooden.
U te dooden, riep Marie-Amelie meteen
angstkreet uit.
Ja, om mij te dooden. Die man had van
iemand opdracht gekregen, om mij te vermoor
den. Men wilde mijn dood.
Maar wie
Ik weet het niet. Ik heb geen vijanden.
Men heeft u willen treffen zooals men
ons getroffen heeft, mompelde Marie-Amelie, de
naam Chateauroux is gevloekt.
ben te Kischnew en Odessa, werd de jeug
dige W i 11 e op aanbeveling van den toea-
maligen gouverneur van Odessa, in be
scherming genomen door admiraal T c hi-
k a t c h o w, die hem een betrekking bg
het spoorwezen bezorgde. Hier maakte hg
snel vorderingen. De spoorwegmaatschappij
stond toen ter tjjd onder dezelfde directie
als een stoombootmaatschappij. Later werd
Witte minister van gemeensehapswegen.
Witte heeft een groot aandeel in den
aanleg van den Trans-Siberischen spoor
weg, waaraan men nu twaalf jaar geleden
begon.
In het barbaarsche Rusland (Euro-
peesch gedeelte) vallen over het jaar 1901
niet minder dan 8681 moorden te con-
stateeren, dat is een gemiddeld getal van
20 moorden per dag.
De Russische Regeering heeft beslo
ten, dat een smaldeel van zes pantsersche
pen, vier kruisers, en vier torpedojagers
in den a. s. winter het keizerljjk jacht
van den Gzaar op zgn zeereis naar Italië,
den Czaar zullen vergezellen. De Czaar
zal koning Victor Emmanuel te
Rome een bezoek brengen.
Oostenrijk-Hongarije.
Zaterdag-avond is keizer Frans Jo
zef uit Irsch naar Pola vertrokken om
aldaar de ladings- en vlootoefeningen bg
te wonen. Z. M. wordt den 5en Septem
ber te Weenen verwacht.
Engeland.
Gedurende de afgeloopen week zjjn on
geveer 12.000 man Engelsche troepen
uit Zuid-Afrika in Southampton ontscheept.
Binnen vjjf weken zollen nog slechts 50.000
man in Zuid-Afrika zgn, die aldaar voor-
loopig als een permanent garnizoen zul
len blgven.
Frankrijk.
Te Pargs zgn Zaterdag vier beruchte
dieven in hechtenis genomen die zich aan
verschillende diefstallen hebben schuldig
gemaakt. Zjj hebben gestolen effecten in
Engeland van de hand gedaan tot een
gezamenljjk bedrag van 800.000 francs.
Duitsohland.
In de stad Homburg wordt een gedenk-
teeken opgericht op commando van kei-
Maar dan zou ik mij verantwoord hebben,
zeide Gabriel Vernon, ik zou opheldering heb
ben gevraagd, ik had niet geduelleerd.
Hij heeft mij in het gelaat geslagen in
tegenwoordigheid der geheele school, van al
mijn kameraden, en toen ik hem vroeg wie hjj
was en wat hij van mij wilde, lachte hij mij
uit, zeide dat ik uitvluchten zoeht, dat ik bang
was. Toen nam ik het duel aan en zon eerst later
vernomen hebben, waarom ik gevochten had.
En hebt ge dat vernomen
Neen.
Niet
Toen ik de oogen weder opende, toen ik
bij kennis kwam en mij met den man had
kunnen bezighouden, was de ellendeling ver
dwenen.
Verdwenen?
Ja, zonder dat de getuigen, die mij ver
zorgden, het bemerkt hadden. Men zette hem
na, men zocht overal. Niets. Het duel had plaats
in het bosch van Chaville en hjj was in het
kreupelhout verdwenen.
Dat is zeer zonderling, zeide Gabriel Vemon.
Gij ziet dus dat ik gelijk had, het was
een van te voren beraamde aanslag, die man
had last gekregen mij te vermoorden. Van wien?
Dat weet ik niet, ik verdiep mij in gissingen
en misschien zal ik het nooit te weten komen.
Ik heb geen meisje gecompromitteerd, geen
oude vrouw beleedigd, en die man was even
min een zoon en een broeder, die mij ter ver
antwoording riep. Hij zocht twist om mij te
kunnen dooden zonder voor de vervolgingen
der justitie te vreezen te hebben.
Q-
n.
I
iaiileismi mm.