BINNENL ANI).
Het eiland Martinique.
De toestand, waarin dit ongelukkige eiland
sedert veertien dagen zich bevindt, is verschrik-
kelijk, zegt de correspondent van de Matin te
Fort de France: Den 24sten Augustus jl.deed
een krachtige aardbeving geheel Martinique
schudden en sedert dien hesit de Mont-Pelé
geen uur opgehouden zijn angstwekkend gerom
mel te doen hooren. Terzelfder tijd kwamen
de uitbarstingen eiken dag met hevigheid te-
vng»
Den 30 Augustus verdubbelden deze uitbar
stingen in hevigheid en twee keer braakte dien
dag de yulkaan stroomen lava uit. Den twee
den keer, om negen uur 's avonds, volgde een
nieuwe en betreurenswaardige ramp de dorpen
Morne-Bouge en Ajoupa-Bouillon werden ge
heel vernietigd en weggevaagd. Het aantal ge
wonden beloopt honderden, vjjltien-honderd
menschen kwamen om het leven. De geheeld
Noordkust van het eiland is verlaten moeten
worden, deze vormt slechts een groote doodsche
woestijn.
De bewoners, die, voor den tweeden keer,
aan den dood ontsnapt zijn, zijn allen naar
Fort de France en het zuiden van het eiland
vertrokken.
In den nacht van den 3en September zag
men te Fort de France een hel verlichten hemel,
hel roode vuurstrepen verlichtten in het Zui
den den horizon. Algemeen wordt dair ver
ondersteld, dat nu ook het eiland Sint-Vincent
door een hevige uitbarsting getroffen is, zeker
heid hieromtrent heeft men echter nog niet
kunnen verkrijgen. Fort de France ia geheel
afgesloten van de buitenwereld, alle kabelver
bindingen zjjn gestoord.
Hofberichten. Gisteren-middag half twee is
H. M. de Koningin met den hofstoet, waarvan
enkele leden in uniform, te voet van het Paleis
naar den extra-trein gegaan, waar de burgemees
ter en tal van belangstsllenden aanwezig waren.
Na afsoheid genomen te hebben van den
burgemeester, stapte H. M. in haar salonwagen
met de grootmeesteres. Onder het gejuich der
menigte vertrok de Koninginzij was in het wit
gekleed.
De trein kwam te 's Gravenhage precies op
tijd het station binnen. Prins Hendrik, in
uniform van Schout-bij nacht, haalde H. M. af.
Bjj de offioieele begroeting waren aanwezig de
Burgemeester en de Gouverneur der Besiden-
tie.
De Prins was kort te voren uit Aken in de
Besidentie teruggekeerd.
H. M. de Koningin-Moeder zal heden, na
de opening der Kamerzitting te hebben bijge
woond, nog denzelfden avond naar Soestdjjk
terugkeeren.
Hof van Arbitrage. De zaal van het Hof van
Arbitrage aan de Prinsengracht te 'a-Gravenhage
werd heden in gebruik genomen ter installatie
van het soheidsgerecht, geroepen om te onder
zoeken en uitspraak te doen in een internatio
naal geschil.
De ontvangst van de arbiters en de opening
der eerste zitting ging met eenige plechtigheid
gepaard iu de zaal, bestemd voor de bijeenkom
sten van den Permanenten Baad van Beheer
dier instelling, gevormd door de hoofden der te
Gravenhage geacrediteerde gezantschappen,
die tot bijwoning der eerste zitting waren uit-
genoodigd en meeat alle aanwezig waren.
Provinciale Staten. Bjj de gisteren te 's-Gra-
venhage gehouden herstemming voor een lid
der Provinciale Staten voor het kiesdistrict Den
Haag zjjn uitgebraeht 8758 geldige billetten.
Hiervan verkregen de heeren B. J a n s e
Johzn., vooruitstrevend liberaal, 5068, mr.
M. J. O. M. K o lk m a n, katholiek, tevens
oandidaat der antirevolutionnairen 3690 stem
men.
Zoodat gekozen is de heer J a n s e.
Iete voor het denkend deel der Belgische natie.
In eene oiroulaire van de Vooruit staat met
vette letters gedrukt, dat veel veroordeelden
zjjn: oud-leerlingen van katholieke scholen. Ge
steld, zegt de Bien Public, dat dit getal tien
ten honderd bedraagt, wat meer dan te veel
is, van welke scholen komen dan da negentig
andere Daaraan heeft voorzeker de sohrjjver
der circulaire niet gedacht, of hjj heeft de
overtuiging gehad, dat zijne verlichte lezers on
mogelijk op het denkbeeld konden komen, deze
opmerking te maken.
Meent de sohrjjver der circulaire misschien
dat de katholieken onnoozel genoeg zjjn, om te
gelooveo, dat het bezoeken van eene katholieke
school voldoende is, om hun kroost onzondig
te maken voor het volgend leven In het ge
heel niet. Maar zjj zjjn overtuigd, dat kinderen
die in de school goed zjjn opgevoed en onder
wezen in de christelijke grondbeginselen, dat
kindereH wier hart en verstand ten goede is
gevormd, beter in staat zullen zjjn om de verlei
ding weerstand te bieden, dan die, welke van
God of Zjjn gebod op sohool niets te hooren
kregen.
Als kinderen te huis en in de sohool een
echt godsdienstige, christelijke opvoeding krjjgen
dan is het toeh mogeljjk, dat zjj ontaarde kin
deren, ontrouwe dienstboden, slechte vaders en
sleohte moeders, zelfs socialisten en anarchisten
worden.
Dan is de sohuld voorwaar niet te zoeken in
zjjne vroegere meesters of in de grondbeginse
len, die men hun heelt ingeprent, maar aau
hen, die de kiemen van volmaking in hen
hebben gestikt.
Zaandam, 15 September. Door het Nutsde-
psrtement alhier is besloten tot de stichting van
een eigen nieuw gebouw. Voor dit doel werd
reeds een stuk gronds aangekocht aan de Czaar
Peterstraat. Het ligt in da bedoeling aan de
verschillende stichtingen van het departement,
als de spaarbank, de bibliotheek, de zangschool
enz. daar onderkomen te verleenen, waarvoor
tevens in het gebouw vergaderzalen beschikbaar
zullen zjjn. Voorts is ook het oog gericht op
de kicderkerk, die dan op de bovenzaal zal
kunnen gehouden worden. Ook ligt het ia het
voornemen een leeszaal op te richten.
Alkmaar, 15 September Zaterdag hebben
de heeren Tj. de Cock Bunin g, voorzitter,
S. M. S, M o d d e r m a n en C. D. D o n a t h,
leden van hat internationaal damescomité, hlc-
maria, te 's-Gravenhage een langdurig onder
houd gehad met de drie Boerengeneraals, in
het bjjzonder ter behandeling van de vraag, wat
met het kassaldo van het ccmité te doen. De
uitslag is geweest, dat Alcmaria niet wordt op
geheven, maar aan de generaals zjjn steun heeft
toegezegd ter bereiking van hun doel.
Amersfoort, 15 September.In het St. Joseph-
gesticht alhier is overleden de z. eerw. heer J. L.
Nja b b e v e 1 d, rustend pastoor van Ouddorp,bjj
Alkmaar. Hjj was geboren te Amsterdam in
1829.
Leiden, 15 September. Prof. dr. W. C. v a n
Manen alhier gast langzaam vooruit. Het be
wustzijn is teruggekeerd en de patient kan reeds
voor korten tjjd zijn bed verlaten.
Opmeer, 15 September. Tot lid van den
Baad dezer gemeente is gekozen de heer D.
W jj n k e r.
Velsen, 15 September. De candidaatstelling
voor een lid van den gemeenteraad (vacature J.
C. v. Vendelooj is bepaald op Dinsdag 4
November 1902, de stemming zoo noodig op
18 November d. a. v. en de herstemming op
2 December e. k.
Wik- en Weegloonen.
Zooals wjj reeds mededeelden werd in de
zaak der wik- en weegloonen door de vereeni-
giog van besturen van afdeelingan der Holland-
scha Maatschappij van landbouw in deze pro
vincie eene commissie benoemd, en heeft deze
commissie bestaande nit de heeren N. S 1 u i i
Pz. lid der Tweede Kamer, en J. Z jj p Kz.,
lid der Provinciale Staten voor Enkhuizeo, be
nevens H. Jb. A v i s, burgemeester van Mid-
wond zich op advies van den Commissaris
der Koningin in Noordholland, gewend tot de
colleges van burgemeester en wethonders der
betrokken gemeenten, met verzoek tot eene
same c spreking ten einde zoo mogeljjk op die wjjze
tot een voor beide partjjan bevredigende op
lossing te komen.
Het verzoek is alleen door het gemeentebe
stuur van Alkmaar toegestaan. Door dat van
Hoorn werd bericht, dat het niet kon inzien,
hoe die samenspreking tot een resultaat zon
kannen leiden, daar toch de wetgevende macht
in deze heeft te beslissen de termjjo, waar
voor bjj de wet van 31 December 1899 (Stol.
no. 312) afwijking van arr. 254 der gemeente
wet is toegestaan, loopt 31 December a. s. af
en, indien bjj de samenspreking al overeen
stemming mocht worden verkregen, van de
zjjde der commissie daaraan geen bljjvend ka
rakter zou kunnen worden gewaarborgd.
Het gemeentebestuur van Purmerend merkte
op, dat, door op het verzoek in te gaan, al
dadeljjk de gedachte kon geboren worden, dat
de Baad van Fume end zich wel bewast is de
kaasaanvoerders niet te bebandelen, zooals het
behoort, daar bij B. en W. de overtuiging van
het tegendeel bestaat.
Het gemeentebestuur eiadeljjk van Edam
achtte de oepaling overbodig, omdat de nieuwe
heffiogsverordeningen reeds weder waren inge
zonden.
Waarschjjoljjk zal nu door de kaasverkoipers
eene groote bijeenkomst worden belegd waarin
tegen het voorstel der heffing zal worden op
gekomen.
GEMENGDE BERICHTEN.
De werkstaking van de glazen wassehers der firma
Heineken te Amsterdam duurt voort. Enkele
vrouwen die bjj de staking betrokken zjjn,
hebben den arbeid hervat.
Te Kieldrecht heeft Paulina Thielman haar
lOlen verjaardag gevierd. Voor haar leeftjjd is
zc nog zeer kras.
Op de kermis te Bozandaal (N.-B.), loofde
de directeur eener menagerie gisterenavond
tien flesschen champagne nit aan hem, die met
zjjne dochter Flora, de leeuwentjmster, in het
leeuwenhok durfde gaan.
Een bekend ingezetene, de heer Fab ie, nam
de uitdaging aan en trad voor de oogen van
een groot nieuwsgierig publiek met de leenwen-
temster het hok binnen. Hoewel de dieren door
de aanwezigheid van den ongewonen bezoeker
onmatig weiden en vreeseljjk bralden, verloor
hjj den moed nittnam plaats op een stosl
aan tafel, ontkurkte een flesch champagne,
dronk een paur glazen en stak zelfs een sigaar
op, terwjjl juffrouw Flora met hare gevaarljjke
viervotters de gewone werkzaamheden verrichtte.
De gewaagde vertooning liep goed af en de
directeur was zjjn tian flesschen champagne
kwjjt.
Op bet eiland Marken heerscben de mazelen
zóó dat de kinderen niet meer naar school
gaan.
Wegens slapte van werkzaamheden aan de
fabriek der Koninklijke Maatschappij De Schelde,
te Vlissingen, heeft de directie basloten het
aantal warkunn per week met vjjf ta vermin
deren. Men verzekert dat, indien er geen nieuwe
orders komen, het bjj deze vermindering niet
zal bljjven.
In de algemeene vergadering van den Katho
lieken Landdag in Friesland, te Sneek op a.s.
Zondag, zal o, a. de heer 8. I. H. Hagdora,
te Makkum, spreken over evenredige vertegen
woordiging en de heer T. Hettinga, te Cornjnm,
ovor het 50-jarig bestaan der Friesehe Maat
schappij van landbouw.
Na de pauze zal een rede worden gehouden
door dr. H. J. A. M. Schiepman, lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Te Loosdninen heeft de politie een heer aan
gehouden, die opgaf lid van de Tweede Kamer
te zijn en te Leiden te wonen. Dit laatste bleek
jnist te zjjndoch toen zjjn vader was overge
komen, achtte deze het beter hem eenigen tjjd
in het krankzinnigengesticht //Bloemendaal// te
plaatsen.
Vrjjdag-avond zjjn da marechaussees te Kol
derveen (D.) slaags gewesst met een aantal in
gezetenen van het dorp. Bjj het arrasteeren van
een paar peisonen volgde bevig verzet, zoodat
van de wapenen gebruik werd gemaakt en aan
beide kanten geduchte klappen vielen.
De zaak is thans in onderzoek.
Men schrjjft uit Drente.
Sommige jachtvelden zjjn dit jaar buitenge
woon rjjk van wild voorzien. Op eene land
bouw vergadering, in de afgeioopen week te
Vries gehouden, werd deze zaak ter sprake
gebracht, naar aanleiding van klachten over
schade, welke door hazen, patrjjzen en kor
hoenders aan de gewassen wordt toegebracht.
Bjj deze gelegenheid ward meegedeeld, dat
in die omgeving de jachtvelden in het algemeen
wemelen van hazan. In de IJsenbroeken zjjn
de korhoenders bjjzonder talrjjk. In de buurt
schap Zjjen zjjn de hazen zoo flink vertegen
woordigd, dat heele scharen van deze dieren
strooptochten ondernemen naar Vries. Men was
van meening, dat deze groote rjjkdom van wild
in de eente plaats moet worden toegeschreven
aan de weersgesteldheid m het voorjaar en in
den zomer, welke voor de teling zeer gunstig
is geweest.
Voorts werd beweerd, dat de meeste jagers
niet bekwaam genoeg waren en daarom de wen-
schelijkheid uitgesproken, dat de velden voor
taan zouden verhuurd worden aan goede schut
ters.
Te Welsum wilde de heer W. Steenbruggen
aan drie kooplieden zjjn bekroonden stier laten
zien en leidde daartoe het dier even uit den
stal. Een touw maakte hjj los, doch voordat
hjj den ring door den neus had, verbrak de
stier het tweede touw en stiet en drong den
eigenaar zoo geweldig, dat deze binnen weinige
minuten aan de gevolgen bezweek.
De N. R. Ct. verneemt, dat de heer F. W.
Beitz den 25 dezer per stoomschip Statendam
van Botterdam naar New-Tork zal vertrekken.
Hjj gaat in Amerika lezingen houden, zoowel
voor eigen onderhoud als in het belang van
land en volk in Znid-Afrika.
Het hospitaal-kerkschip is te IJmniden biu-
nengeloopen met een typhusljjder aan boord.
Te IJmuiden is Zondag-morgen binnengeko
men een ArgeDtjjnsoh oorlogsschip, een flink
groot zeilschip met hnlpstoomvermogen,genaamd
PresidenteSarmiento. Een goed bezat muziek
korps liet zich aau boord hooren en lokte een
groot aantal nieuwsgierigen naar de nieuwe
sluis
Zaterdag-avond, toen de bloemistkneoht vau
P. ta Overveen een schuit zou bergen, is hjj
wasrsohjjnljjk door een beroerte getroffen. Ten
minste na geruimen tjjd vergeefsch gewacht te
hebben, vond men de oman bewusteloos en aan
een kant verlamd, in de schuit.
Gisteren is een werkstaking uitgebroken bjj
het remise personeel der Amsterdsmsche Bij-
tnig-Maatschappjj, omdat de directie weigerde
toe te staan een eisoh rakende verdubbeling van
de toelage voor het nachtwerk.
Tot Bidder in de orde van den Nederlandschen
Leeuw is benoemd de hoogeerw. heer A. G.
Schweitier, kanunnik, deken en pastoor ta Am
sterdam.
Te 's-Hertogenboseh heeft zich eene commis
sie gevormd, mat hst doel, een g3denkteeken
te stichten ter gedachtenis aan pater Joseph
Dobben, die even als monseigneur Hamer, den
marteldood in Mongolië voor het geloof stierf.
Een aanval op de Joden. Een bloedig op
stootje heeft te Tsjenteschau in Polen plaats
gehad. Een boerin kreeg het daar op de markt
te kwaad met een koopman, waarop eenige
joden haar aanvielen en op het hoofd sloegen.
In een oogwenk verspreidde zich het gerucht
in de stad, dat er een ohristin was doodge
slagen door joden en in minder dsn geen tjjd
stormde een troep werklieden op joodse he
winkels los, wierp de goederen op straat en
vernielde den opstal. Om een einde aan deze
geweldenarij te maken werden er soldaten ont
boden, die met steenen ontvingen werden en
na drie rruchtelooze waarschuwingen vaar gaven.
Twee personen zjjn doodeljjk getroffen en vjjf
zwaar gewond.
Onrustwekkend. De Vesuvius is nog steeds iu
werking. Een Italiaansch geleerde heeft verklaard,
dat binnenkort ëëh regen van zwavelzuur uit
den berg is te wachteD. De Napelsohe bevolking
is dientengevolge zeer ongerust.
Oroote boschbranden. In Oregon en Washington
(Ver. Staten) woeden groote boschbranden.
Geheele districten zjjn door de vlammen ver
woest met onrustbarende snelheid. De stad Elnaa
is geheel vernield.
Te Seattle was het onlangs zoo duister door
den dichten rook, dat de schepen niet konden
uitvaren en alle verkeer te water gestremd was.
De bewoners der bedreigde districten vluchtten
in allerjjl, met achterlating van have en goed.
De sohade beloopt verscheidene millioen dollars.
Be Mont-Pelee. Een mailboot die den len Sep
tember Fort-de-France aandeed beeft bevestigd,
dat de laatste uitbarsting van den Mont-Pelée
heviger is geweest dan de vorige. Met dacht te
Fort-de-France niet anders, of de stad werd ver
woest. Aschragen is er over h6t gansche eiland
gevallen, dat in versehrikkeljjken staat is, dsar
men algemeen telkens gevaar dueht.
Zeven menschen gedood. Gisteren is te Malaga
een gendarme plotseling waanzinnig geworden
Onder het afsohieten van zjjn Maneer liep hjj
door de straten en trof aldus niet minder dan
negen personen, waarvan reeds drie zjjn over
leden, volgens een bericht uit Madrid. Dj ka
meraden van den ongelukkige, die hem na
liepen, slaagden er eindeljjk in hem onder
schot te krjjgen en neer te leggen. Da Madri-
leensche Epoca vertelt, dat er in 't geheel 7
mensehen door den waanzinnige zjjn doodge
schoten en 5 gewond.
Teruggevonden armband. De armband, welke
de Heriogin van Bacdeneh bjj de koningspleoh-
tigheid iu de Westminster-Abdjj verloor, is te
recht.
Hjj werd gevonden in de plooien van het
plechtgewaad eener aanzienlijke dame, dat ter
stond na de plechtigheid werd opgevouwen en
eerst een paar dagen geleden, toen de dame van
een reis terngkeerde, werd nagezien.
Diefstallen.
Een werkman zekeren J. C. te Botterdam
heeft bjj de politie aldaar aangifte gedaan dat
hem, waar weet hjj niet, toen hjj in beao hon
ken toestand op een stoep in slaap gevallen waa
in den nacht van Zaterdag op Zondag, een
horloge en zjjne portomonnaio met geld is
ontstolen.
Te Baisnm is inbraak gepleegd in de
obemisohe fabriek //Jnmbo// asn don Haizor
weg. Twee gouden medailles ter waarde van
f 120 worden vermist benevens f 30 geld.
Zondag-avond is ingebroken bjj de familie
Overman, Van Eegben'aan te Amsterdam. Tus-
schen 7 en 8 uur gisterenavond, gedurende
welken tjjd de familie afwezig is geweest, heb
ben de inbrekers zich met een valschen sleutel
toegang tot de woning verschaft en uit een
tweetal kasten, waarvan de eene ongesloten
was eu andere werd opengebroken, een groot
aant al gouden en zilveren voorwerpen gestolen
o.v, 24 paar lepels en vorken, en ongeveer een
groot getal stukkeu dessertzilver, voorts gouden
sieraden en eenige kleinigheden.
Branden
Te Afferden is demeelmolen mat woonhuis
van den heer Bloemers tot den grond afge
brand. Niets kon gered worden twee paarden
zjjn omgekomen.
Te Sp rundel (N.-Br.) is de boerderjjvan Ger.
rit Appels geheel afgebrand. De oorsaak is on-
kend.
Ongelukken.
Zaterdagavond is de laatste tram van Zutphen
naar Doetinchem nabjj Hummeloo ontspoord
doordat kwaadwilligen een stak oontrsrail op
de rails hadden gelegd.
De locomotief kwam onderste boven in da
sloot terecht.
De machinist, die licht gewond was, werd
door het verbreken van aen ruit uit sjjn be
narde positie verlost.
Gisteren is men den geheelen dag bezig ge
weest om het gevaarte weder overeind te krjj
gen.
Een arbeider, zekere D. v. W. uit Oos
terbeek is bjj het afrjjden van de tram van
de Sohelmsche brug onder Benkum aangeraden
en vreeseljjk gewond. Een arm is bjj na geheel
afgesneden en aan het hoofd waren verschillende
diepe wonden. Te Arnhem is v. W. naar het
Diaconnessenhuis overgebracht en aldaar ver
bonden. Zqn toestand is niet zonder gevaar.
Gisteren-ochtend is te Utrecht een 84-
jsrige oude dame, mevr. F., van da bovenste
verdieping van bare woning op straat gevallen
met het gevolg dat de dood onmiddellijk intrad.
Te Deurna (N.-Br) heeft de boerenkneoht
B. van der Breggen een stoot gekregen van
eene koe. Een der horens drong hem in het
lichaamde ongelukkige was terstond dood.
Zatsidsg-nacht, tjjdens het onstuimige
weder, kwam te IJmniden eene boot voor
gaat!. Twee conourreerende ploegen vletterlie-
den roeiden vlug met hunne vletten er heen.
Aan den kop van de pier werd de eene, die van den
«koperen// ploeg, door een golf opgenomen en
gekanteld.
Vjjf vlettorlieden in de golven Maar do
vjjanden van straks vergaten de veeten en snel
den ter radding. Met veel moeite gelakte 't
hun de drenkelingen te redden. Als dank gaven
de geredden den strjjd op, zoodat de redders
de boot mochten helpen.
De namen der braven, die hun leven wilden
opofferen om hnnne concurrenten te redden
zijn Corneliz Geerlof, Harmen en Jan van
der Wiele.
